به گزارش خبرنگار ايرنا تعدد اقوام و وحدت آنها از ويژگي هاي ايران اسلامي است و تالشي ها، مردان و زنان تلاشگر و نوعدوستي هستند كه اغلب در استان گيلان، بخش هايي از استان اردبيل و قسمت هايي از جمهوري آذربايجان زندگي مي كنند و كلاه پشمي گرد با رنگ هاي روشن و تيره نماد لباس محلي آنهاست و مانند بسياري از پوشش هاي محلي اقوام ديگر از نظر تاريخي و فرهنگي حائز اهميت است و در مناسبت ها و آئين ها از آن استفاده مي شود و احياء و ترويج آن، كار ارزشمندي است.
** نگران كمرنگ شدن توليد لباس سنتي تالشي هستم
ابراهيم شبرنگ خياط 73 ساله تالشي، به همراه پدرش در بيش از 50 سال اقدام به حرفه خياطي براي بقاي لباس سنتي تالشي كرده و در زادگاهش روستاي آق اولر در عمق جنگل ها و ييلاقات غرب تالش با بافت و عرضه آن، به اين كار فرهنگي اهتمام دارد و مردم تالش كه روزهاي تعطيل خود را در آن روستا و ييلاقات اطراف مي گذرانند، كلاه پشمي و شال سنتي توليد اين هنرمند خياط را خريداري مي كنند.
اين خياط در گفت وگو با خبرنگار ايرنا بيان داشت: متولد 1323 روستاي آق اولر بخش مركزي شهرستان تالش هستم و از بازار قديم اين روستا كه با بيش از 20 غرفه يا مغازه چوبي، نياز خوار و بار و لباس اهالي اين روستا و روستاهاي همجوار را تامين مي كرد، فقط مغازه چوبي من سرپا مانده و بقيه به تاريخ پيوسته اند.
وي افزود: پدرم خياط بود و من نيز به خاطر علاقه وافر به فرهنگ و پوشش سنتي تالشي، از جواني به اين حرفه مشغول شده ام و كلاه نمادين تالشي، شال، جليقه، شلوار و جوراب پشمي توليد مي كنم و در كنار آن، به دوخت و دوز كت و شلوار معمولي و لباس هاي ديگر نيز مي پردازم و از كار و درآمد خود راضي هستم.
وي ادامه داد: ابتدا نخ ها در كنار هم بافته و به شكل چادر يا پارچه ضخيم درمي آيد و سپس چادرها به هم وصل و زير لگد به شال پهن تبديل مي شود و از آن براي توليد كلاه، شال و ساير بخش هاي لباس محلي تالشي استفاده مي شود.
اين خياط گفت: قيمت هر كلاه تالشي حدود 500 هزار ريال است و من تنها عرضه كننده اين كلاه در ييلاقات اين شهرستان هستم و مردمان تالش به خاطر علاقه به لباس محلي و سنتي خود، از توليدات من استفاده مي كنند.
شبرنگ ادامه داد: مغازه ام را در فصل هاي بهار و تابستان در زادگاهم روستاي آق اولر و در پاييز و زمستان در شهر تالش داير مي كنم اما متاسفانه جوانان امروز به ادامه كار هنري من علاقه نشان نمي دهند و بيم آن است كه بعد از من، توليد و عرضه كلاه و لباس سنتي تالشي كمرنگ شود.
وي افزود: بيشتر جوانان امروز اهل تفريح و سرگرمي هستند و با وجود بيكاري، به كارهايي نظير خياطي علاقه نشان نمي دهند و والدين آنها نيز فرزندان خود را به اين حرفه و توليد لباس محلي هدايت و تشويق نمي كنند.
او بيان كرد: براي جوينده كار، همواره در بازار كار زمينه اشتغال و درآمد وجود دارد و اگر جوانان، اندكي از توجه به تجملات و زرق و برق زندگي معاصر بكاهند، مي توانند به بسياري از مشاغل بومي و خانگي بپردازند.
** نقش مهم خياط تالشي در ماندگاري لباس سنتي
جواناني هم كه در خياطي شبرنگ حضور داشتند، با اشاره به اشتياق والدين خود به پوشيدن لباس محلي تالشي در مناسبت هاي خاص، نقش خياط پير تالش را در ماندگاري لباس سنتي و ترويج استفاده از كلاه محلي تاثيرگذار دانستند.
يكي از آنها گفت: تصاوير به يادگار مانده از بزرگان تالش، اغلب با لباس محلي است و كلاه تالشي القاكننده شكوه و صلابت اين قوم اصيل است.
وي افزود: جنس و شكل لباس سنتي به خصوص كلاه نماد تالشي با آب و هواي مناطق آنها سازگاري دارد و مي توان از آنها در فصل هاي مختلف سال استفاده كرد، اما بتدريج استفاده از آنها در جامعه كمرنگ مي شود.
** اقدامي ارزشمند براي حفظ توليدات سنتي
سكينه پورمحمود هنرمند و مربي صنايع دستي شهرستان تالش نيز به ايرنا گفت: كار خياط پير اين شهرستان، ارزشمند است و كلاه پشمي يا شالي تالشي، جايگاهي خاص در تركيب لباس محلي آنها دارد و به رنگ هاي سرمه اي، قهوه اي و مشكي بافته مي شود.
وي افزود: لباس محلي تالشي مشتري خاص خود را دارد و به علت مشابهت با لباس سنتي ترك ها، در نمايشگاه هاي صنايع دستي و لباس محلي استان هاي ترك زبان نيز عرضه مي شود.
پورمحمود ادامه داد: به همراه 40 هنرمند صنايع دستي، لباس محلي مردان و زنان تالش را توليد مي كنيم و تاكنون براي عرضه توليدات خود و ترويج پوشش محلي و سنتي تالشي، نمايشگاه هاي مختلفي در برج هاي آزادي و ميلاد تهران ، استان هاي اصفهان، همدان، كرمان، گلستان و اردبيل برگزار كرده ايم و بزودي محصولات خود را در شهرستان نير استان اردبيل عرضه خواهيم كرد.
مسئول حمايت از توليد اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان گيلان نيز توجه به احياي لباس سنتي اقوام را ارزشمند دانست و گفت: با معرفي توليدكنندگان لباس محلي به بانك براي دريافت تسهيلات، از آنها حمايت مي كنيم و براي توليد و ترويج لباس سنتي تالشي، كارگاه هاي متعددي در اين استان فعال است.
مريم قاسمي افزود: با وجود ظهور مدهاي گوناگون لباس، استفاده از لباس سنتي تالشي در اين استان همچنان رايج است و مردان و زنان تالش به خصوص در مناسبت ها و آئين هاي بومي و محلي از آنها استفاده مي كنند.
وي اظهار كرد: لباس محلي تالشي در دو نوع مردانه و زنانه است كه نوع مردانه آن شامل كلاه، كت و شلوار، جليقه و شال است و كلاه، جايگاه خاص خود را دارد و از نوع ضخيم آن در فصل زمستان استفاده مي شود.
قاسمي ادامه داد: در خصوص لباس سنتي تالشي، كارهاي تحقيقاتي و مستندنگاري زيادي انجام شده و نتايج آن در اختيار اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري گيلان است و بايد به منظور بهره مندي عموم به صورت كتاب استخراج شود و در دسترس عموم قرار گيرد.
شهرستان تالش با چهار بخش مركزي، اسالم، حويق و كرگانرود در 110 كيلومتري غرب مركز استان گيلان واقع است.
گزارش از: عيسي پاشاپور ** انتشاردهنده: كبيري
7124/2007
آستارا - ايرنا - خياط 73 ساله شهرستان تالش در غرب استان گيلان كه از 50 سال قبل، كمر همت به توليد كلاه نمادين تالشي بسته، اهتمام به ترويج لباس سنتي اين قوم و تاكيد بر توجه نسل جوان به توليدات سنتي و لباس هاي محلي كه بيانگر هويت هاي تاريخي هستند، دارد.
