آثار تاریخی دوره مفرغ تا قاجار در برزند قالاسی گرمی مغان كشف شد

میرروح الله محمدی روز پنجشنبه گفت: گمانه زنی برای تعیین عرصه و حریم محوطه باستانی برزند قالاسی شهرستان گرمی مغان از مدت ها پیش آغاز شده و تاكنون آثاری از دوره مفرغ تا قاجار از این منطقه به دست آمده است.
وی از دیگر اهداف این طرح را شناخت ویژگی‌ ها و جایگاه شهر تاریخی برزند در مطالعات باستان ‌شناسی منطقه مغان و روابط فرهنگی مابین قفقاز و شمال غرب ایران دانست.
او افزود: از زمان شروع كاوش تاكنون هشت گمانه در خارج از ارگ برزند برای تعیین عرصه و حریم ایجاد و آثاری از دوره مفرغ تا قاجار شناسایی شده است.
به گفته این باستان ‌شناس ، قلعه شهر باستانی برزند دارای ارگی با حصار مستطیل شكل به ابعاد 250 در 190 متر است، این شهر بر اساس داده‌ های سفالی از اوایل اسلام تا دوره ایلخانی پابرجا بوده است.
او اظهار كرد: بر اساس مطالعات داده ‌های سطحی‌ الارضی توسط هیات كاوش ، شهر برزند حداقل دارای سه گورستان در دوران سده ‌های اولیه اسلامی و سلجوقی و ایلخانی تا قاجار بوده است.
محمدی گفت: وجود اوجاق معروف به امامزاده سید محمدبن محمد حنفیه در خارج حصار مجموعه با سردابه ‌ای شش ضلعی به آثار دوره ایلخانی شباهت دارد.
مجوز گمانه‌ زنی برای تعیین عرصه و حریم محوطه باستانی برزند قالاسی توسط ریاست پژوهشگاه میراث‌ فرهنگی و گردشگری صادر شده است.
شهرستان گرمی مغان در شمال اردبیل واقع شده و یادگار ایران باستان و بجای مانده از دوران كهن تیموری و اشكانی است كه میراث فرهنگی نقش بسته در لابلای صفحات سرگذشتش اهمیت تاریخی این منطقه را فریاد می زند.
بر اساس اعلام اداره كل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری استان اردبیل ، گرمی با ثبت بیش از 220 اثر بیشترین آثار تاریخی ثبت شده در استان را دارد.
به گفته كارشناسان ، آثار تاریخی گرمی بیشتر در درون تپه ها و قلعه های باستانی در خاك مدفون بوده و این ویژگی در پاسداری از میراث فرهنگی این منطقه در رهگذر زمان نقش مهمی ایفا كرده است.
قلعه های تاریخی آنزر ، یئل سویی و برزند در بخش انگوت ، تپه های باستانی آغامعلی در بخش مركزی ، تپه سلاله در روستای سلاله و خرمن تپه سی در روستای شیخ لر بخش موران و شاه تپه سی كه محل تاجگذاری نادر شاه افشار بوده از تاریخ پرفراز و نشیب و قابل تامل گرمی حكایت دارد.
از دیگر جاذبه های تاریخی گرمی قبور خمره ای و صندوقی شكل روی تپه های طبیعی كوچك در بخش موران است كه در بین مردم به نام (دوه بوینی) یعنی گردن شتر شهرت دارد.
سیدمحمد ابراهیمی در كتاب پژوهشی در جغرافیای مغان از بررسی های ژاك مورگان باستان شناس فرانسوی در سال 1901 میلادی در گرمی خبر داده و نوشته است: این باستان شناس اشیای بدست آمده از قبور تاریخی گرمی را از 2100 تا ابتدای هزاره اول قبل از میلاد تاریخ گذاری كرده است.
به عقیده صاحبنظران یافته شدن نخستین پارچه بازمینه شطرنجی و نشان خورشید در روستای سلاله بخش موران كه در موزه ملی ایران نگهداری می شود ، آثار ویران شده یك شهر در اطراف روستای شكراب در زمین های معروف به شت و قبر هایی احاطه شده از سنگ در بالای كوه صلوات از صفحات كتیبه ضخیم تاریخ گرمی است كه حیرت هر بیننده ای را برمی انگیزد.
گفته می شود سنگ قبرهای تاریخی گورستان حفاظت شده روستای آلیله بخش مركزی گرمی با نقوش هندسی دوره اسلامی مربوط به تیموریان بوده و قدمت این سنگ ها به 750 سال پیش برمی گردد.
بر اساس تحقیقات باستان شناسان، شهر گرمی در قدیم الایام یكی از مراكز عمده استقرار اشكانیان بوده و آثاری از دوره اشكانی در روستاهای رمضانلو ، دریامان و پرمهر این شهرستان كشف شده است.
خبرنگار: گیتی طالبی ** انتشار دهنده:سیفعلی موسی زاده
6018/6016