به گزارش ایرنا، آنطور كه در زندگینامه این عالم ربانی مستند است، او برای دفاع از حق و ارزش های دینی بهای فراوانی پرداخت كرد، سال ها درد و رنج زندان چشید و با شجاعت در مقابل طاغوت ایستاد.
درمدح شخصیت آیت الله سید محمود طالقانی، جملات و عبارات فراوانی وجود دارد لیكن این عبارت نافذ و ارزشمند امام خمینی (ره )، كلید واژه همه عباراتی است كه دراین خصوص بیان شده است.
'ابوذر زمان '، عبارتی زیبا در مدح شخصیت مرحوم آیت الله طالقانی است كه امام (ره) پس از رحلت این عالم ربانی در تجلیل از این شخصیت بیان فرمودند.
امام خمینی (ره ) در پیامی به مناسبت رحلت آیت الله طالقانی علاوه بر آنكه از وی به عنوان دوستی ارجمند نام بردند، چنین ادامه دادند: «او براي اسلام به منزله حضرت ابوذر بود. زبان گویاي او چون شمشیر مالك اشتر بود؛ بُرنده بود و كوبنده» بنا براین لقب ابوذر زمان كمی مسامحه انگیز است. زیرا قید زمان ندارد و نیز زبان ایشان را به شمشیر مالك اشتر تشبیه كردند. بدیهی است آیت الله طالقانی شخصیتی چندساحتی داشتند.
یكی از ساحت های مرحوم آیت الله طالقانی، سیاسی بودن ایشان بود كه ابوذروار روشنگری می كرد .
با توجه به اینكه مفهوم ابوذر در فرهنگ سیاسی مذهبی ما معنای كاملاً شفافی داشت و دارد ، به كسی اطلاق می شود كه مرد راستی، درستی و آگاه به مسائل اجتماعی و سیاسی است و اهل محافظه كاری و منفعت طلبی نیست.
سیدمحمود طالقانی در سال 1289 هجری شمسی در روستای گلیرد طالقان به دنیا آمد. پدرش ابوالحسن علایی طالقانی فردی مومن و دیندار بود كه اولین استاد وی در فراگیری علوم دینی به شمار میآمد.
طالقانی پس از گذراندن دروس مقدماتی در مدارس رضویه و فیضیه قم تا سال 1317 تحصیل را تا درجه اجتهاد ادامه داد.
او در سال 1318 با انتشار اطلاعیهای در اعتراض به سیاستهای رضاشاه در مورد كشف حجاب فعالیت سیاسی خود را آغاز كرد، به خاطر همین اقدام زندانی شد و پس از آن چند بار دیگر نیز به دلیل اعتراضاتش به رژیم به زندان محكوم شد.
وی پس از شهریور 1320 با تاسیس كانون اسلام به تفسیر قرآن برای عموم مردم پرداخت تا جایی كه گروههای مختلف دانشجویی در این جلسات شركت میكردند.
آیت الله طالقانی با تشكیل این كانون عملاً به طور رسمی مبارزه خود را علیه رژیم طاغوت آغاز كرد، هرچند خود آیتالله طالقانی درباره این موضوع میگوید: «من پیش از این كه در كسوت یك سیاستمدار متعارف و معمول باشم یك شاگرد كوچك مكتب قرآن و معلم قرآنم.»
پس از كودتای 28 مرداد 32 طالقانی به مبارزات خود علیه رژیم ادامه داد تا اینكه ساواك وی را به جرم مخفی كردن نواب صفوی در خانهاش دستگیر و بار دیگر به زندان انداخت اما این زندان كوتاه و موقتی بود و طالقانی بزودی آزاد و فعالیت دوباره را آغاز كرد.
آیتالله طالقانی در سال 1338 به همراه میرزا خلیل كمرهای در كنفرانس بیتالمقدس شركت كرد و از طرف آیتالله بروجردی برای رساندن پیام ایشان به شیخ شلتوت راهی مصر شد.
آیتالله طالقانی به دنبال مبارزات و فعالیتهای سیاسیاش در سال 1341 برای مدتی به زندان رفت و بار دیگر در سال 42 پس از قیام 15 خرداد دستگیر و به 10 سال زندان محكوم شد كه البته در سال 46 به دنبال عفو عمومی آزاد شد.
علما پس از انتشار خبر محكومیت وی، اطلاعیههای فراوانی درباره این موضوع صادر كردند و به انتقاد از رژیم پرداختند.
آیتالله طالقانی طی سالهای متمادی با مركزیت مسجد هدایت به تبلیغ و ترویج دین مشغول بود و در این سالها به آموزش و تفسیر قرآن میان دانشجویان و مردم پرداخت به طوری كه همواره مورد اعتماد مردم و مبارزان قرار میگرفت.
مسجد هدایت در طول سالهای 40 و 41 محل حضور صدها بلكه هزاران نفر از مشتاقان نهضت اسلامی بود، از این رو سخنرانیهای آیتالله طالقانی همواره مورد استقبال مردم و جوانان بود.
بیشتر سخنرانیهای آیتالله طالقانی در سالهای 40 و 41 انتقاد صریح نسبت به رژیم پهلوی بود به طوری كه با تعابیری كنایهآمیز مانند جایگزین كردن بتپرستی به جای خداپرستی به شدت از رژیم سلطنتی انتقاد میكرد.
طالقانی همچنین به شدت نسبت به آنچه «تسلط عدهای مرتد و بهایی» در پستهای حساس رژیم میخواند، انتقاد میكرد كه این امر همواره باعث عصبانیت رژیم از آیت الله طالقانی بود.
آیتالله طالقانی پس از آزادی در سال 46 به دلیل طرح مسائل سیاسی و واكنش صریح نسبت به اقدامات رژیم ممنوعالمنبر شد.
وی در سال 54 بار دیگر زندانی و این بار به 10 سال زندان محكوم شد اما در آستانه انقلاب در آبان سال 1357 از زندان آزاد شد.
او پس از آزادی از زندان و در بحبوحه روزهای انقلاب نقش ویژهای ایفا كرد و چندی بعد از سوی امام خمینی (ره) به عضویت در شورای انقلاب برگزیده شد و در انتخابات مجلس خبرگان قانون اساسی از سوی مردم تهران به عنوان نماینده انتخاب شد.
یكی از یادگارهای طالقانی مساله شوراها بود، وی در طول مدت كوتاهی كه پس از انقلاب در قید حیات بود، بارها به دفاع از اصل شوراها پرداخت و آن را راه حل بسیاری از مشكلات و اختلافات دانست كه زمینه حكومت مردم بر مردم را فراهم میآورد.
در اوایل مرداد 1358 بود كه بنیانگذار جمهوری اسلامی، آیتالله طالقانی را به عنوان اولین امام جمعه تهران منصوب كرد.
این اولین و باشكوهترین نماز جمعه پس از پیروزی انقلاب بود كه در پنجم مرداد همان سال به امامت ایشان در دانشگاه تهران برگزار شد.
بعد از انتصاب به عنوان امام جمعه تهران، آیتالله طالقانی موفق به برگزاری پنج نماز جمعه شد كه آخرین نماز جمعه به مناسبت فرارسیدن سالگرد جمعه خونین 17 شهریور در بهشت زهرا و كنار مزار شهدا برگزار شد.
آیتالله طالقانی در مراسم عید فطر سال 58 در خطبههای پرشوری نسبت به گروههای منحرف، چپها و راستها موضع گرفت و تمامی گرفتاری مسلمانان را از طرف این گروهها دانست و گفت: «كسی كه روبروی انقلاب بایستد باید هلاك بشود، باید نابود شود، انقلاب، انقلاب محرومان است، انقلاب ما توده مسلمان است. انقلاب، انقلاب قرآن است. انقلاب، انقلاب توحید است. هركسی از این مسیر منحرف شود باید پایمال شود».
آیتالله طالقانی كه از سوی امام و انقلابیون به عنوان ابوذر انقلاب نامیده میشد، در نخستین ساعات سحرگاه نوزدهم شهریور سال 1358 پس از سالها تلاش خستگیناپذیر، فعالیت سیاسی و مبارزه با رژیم پهلوی در اثر سكته قلبی دارفانی را وداع گفت.
پیكر آیتالله طالقانی همان روز در میان اندوه هزاران نفر از مردم تهران تشییع و طی مراسمی باشكوه در بهشتزهرای تهران به خاك سپرده شد.
معاون سیاسی امنیتی و انتظامی فرمانداری طالقان گفت: به مناسبت سالگرد ارتحال ملكوتی آیت الله طالقانی شمار زیادی از مردم این شهرستان با برگزاری مراسمی باشكوه یاد وخاطره این عالم ربانی را گرامی داشتند.
سید سجاد حسینی نسب افزود: دراین مراسم ، مجاهدت ها و تلاش های آیت الله طالقانی در راه زنده نگه داشتن ارزش های دینی و اسلامی توسط سخنرانان بیان شد.
وی ادامه داد: علاوه بر برگزاری مراسم در زادگاه آیت الله طالقانی ، آئین های دیگری نیز در تهران پیش بینی شده كه از جمله آنها می توان به مراسم بزرگداشتی كه امشب در مسجد هدایت تهران است، اشاره داشت .
حسینی نسب خاطرنشان كرد : همچنین مردم شهرستان طالقان نیز با برگزاری نمایشگا هی از تصاویر مبارزات آیت الله طالقانی و شعر خوانی یاد و خاطره این مبارزه انقلابی را زنده نگه داشتند.
نماینده ولی فقیه دراستان البرز و امام جمعه كرج نیز دراین خصوص گفت: 19 شهریور ماه سالروز وفات شخصیتی است كه حضرت امام(ره) او را ابوذر زمان خواند و زبان گویای او را برنده تر از شمشیر مالك اشتر دانست .
آیت الله سید محمد مهدی حسینی همدانی افزود: مرحوم آیتالله سیدمحمود طالقانی رضوانالله علیه عمری را در فعالیتهای انقلابی سپری كرد، زندان ، تبعید و شكنجه چشید و مجاهد نستوه شد.
وی ادامه داد: این شخصیت بزرگ فعالیتهای فراوانی در زمینه تبلیغ و ترویج فرهنگ اسلامی داشت و دست به قلم بود ودر هر فرصتی وظیفه الهی خودش را انجام داد.
حسینی همدانی گفت: آیت الله طالقانی تفسیر قرآن نوشت، كتب دیگری را به رشته تحریر درآورد كه مهمترینش تفسیر قرآن ایشان است. هر زمانی كه فرصت كرد تبلیغ دین كرد مسجد هدایت او محفل هدایت جوانان بود، مؤمنین انقلابی و اهل دیانت در خدمت او رشد كردند و افراد مثمر ثمری بودند كه خدای تعالی با اجداد طاهرینش محشور بگرداند.
8029/ 6155 خبرنگار:حكیمه كشاورز** انتشاردهنده: محمد عزیزپور
كرج-ایرنا- نوزدهم شهریورماه 1358یكی از غم انگیزین روزهای تاریخی سال های نخست پیروزی انقلاب اسلامی است، روزی كه ابوذر انقلاب پس از سال ها مجاهدت خستگی ناپذیر، دعوت حق را لبیك گفت و در آستان جانان آرام گرفت.