نمایشگاه فرانكفورت فرصتی برای برقراری مبادلات فرهنگی/ناشران ایرانی در عرصه جهانی آماتور هستند

افشین شحنه تبار روز شنبه در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا افزود: محوریت فعالیت انتشارات شمع و مه بر روی ادبیات داستانی بزرگسال است، هرچند آثار دانشگاهی مرتبط با ایران نیز در دستور كار است.
وی با بیان اینكه تاكنون 60 عنوان كتاب ایرانی به زبان های انگلیسی، فرانسه، آلمانی، لهستانی، اسپانیولی، چینی و روسی ترجمه شده، تصریح كرد: بیش از 40 عنوان از این كتاب ها به زبان انگلیسی است و امسال نیز با پنج كتاب جدید ترجمه شده به انگلیسی در نمایشگاه بین المللی كتاب فرانكفورت شركت خواهیم كرد.
« نخل» نوشته هوشنگ مرادی كرمانی، «عشق فصل اول» اثر جواد افهمی،
«روباه شنی» نوشته محمد كشاورز، «بهار 69 » اثر مجتبی پورمحسن و «سال درخت» اثر ضحی كاظمی پنج كتاب جدیدی است كه به گفته شحنه تبار به فرانكفورت آلمان می روند.
مدیر و موسس انتشارات شمع و مه كه تجربه 16 سال حضور در نمایشگاه كتاب را فرانكفورت دارد، ادامه داد: اكنون تابویی كه از ادبیات ایران تا پیش از این وجود داشت، شكسته شده هرچند ذهنیت نویسنده ها و ناشران هم درباره دست نیافتنی بودن ادبیات جهانی از بین رفته است.
وی حضور ناشران ایرانی در نمایشگاه های بین المللی كتاب را جدی تر از گذشته توصیف كرده و گفت: این افراد نحوه تعامل با طرف غیرایرانی و مجاب كردن آنها را بخوبی یاد گرفته اند البته طی چهار سال اخیر با تغییراتی كه در موسسه نمایشگاه های فرهنگی رخ داد، زمینه برای حضور ناشران در چنین نمایشگاه هایی بهتر و آسان تر شده است.

** وزارت ارشاد محدودیت های حضور در نمایشگاه های جهانی را رفع كرده
این فعال عرصه نشر افزود: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دیگر محدودیت هایی را كه برای حضور در نمایشگاه های جهانی داشته، ندارد بنابراین دست ناشران و نویسنده ها بازتر شده، مقایسه این حضور طی سالهای گذشته گواه بر این ادعاست هرچند دیگر دسته بندی های گذشته ناشران هم وجود ندارد و این افراد از طیف های مختلف به راحتی كنار هم فعالیت دارند.
وی در پاسخ به این سوال كه كدام فرهنگ ایرانی ها برای پرداختن به آنها در كتاب برای خارجی ها جذابیت دارد، اضافه می كند: پاسخ به این سوال دشوار است زیرا هنوز راه زیادی طی نكرده ایم بنابراین نیاز است در ژانرهای مختلف كار كنیم تا متوجه این موضوع شویم.

** مردم كوتاه خوان شده اند
شحنه تبار با بیان اینكه ذائقه مخاطبان جهان در حال تغییر و حركت به سمت آثار كوتاه است، افزود: قبلا داستان های كوتاه طرفداران زیادی نداشت اما اكنون مردم كوتاه خوان شده اند، همین مساله باعث شده كسی سراغ رمان های بیش از 500 صفحه نرود، بنابراین توجه به این نكته ضروری است كه افراد رغبتی به روایت های طولانی ندارند و باید فشرده و خلاصه نوشت.
به گفته وی، در صورتی كه یك نویسنده بخواهد جهانی فكر كند، باید خود را با شرایط كنونی سازگار كند و به دلیل بی علاقگی به مطالعه مطالب طولانی، كوتاه بنویسد.
مدیر و موسس انتشارات شمع و مه كه سالانه در هفت نمایشگاه بین المللی كتاب شركت می كند، افزود: تجربه ثابت كرده رغبت مردم سراسر جهان به كتاب های ادبی بزرگ، حجیم و چند جلدی رو به كاهش است.

** نمایشگاه های بین المللی ابزاری برای مبادلات فرهنگی
شحنه تبار نمایشگاه های بین المللی را عاملی برای انس فرهنگ كشورها دانست . تصریح كرد: اگر این نمایشگاه ها تاثیرگذار نبودند، برپایی آنها ادامه پیدا نمی كرد هرچند این نمایشگاه ها با یكدیگر تفاوت هایی دارند.
وی درباره نمایشگاه های جهانی كتاب توضیح داد: برخی از آنها مانند نمایشگاه های فرانكفورت، لندن و پكن بسیار حرفه ای هستند و قالب كار در آنها فروش حق رایت و نه فروش فیزیكی است، اما نمایشگاه پاریس، مسكو، دهلی و تهران فروش فیزیكی دارند، از نظر مخاطب نیز، نمایشگاه كتاب تهران بسیار بزرگ تر، شلوغ تر و پر مخاطب تر از پاریس و مسكو است.

** ناشران ایرانی در عرصه های جهانی آماتور هستند
شحنه تبار ناشران ایرانی را در عرصه نمایشگاه های بین المللی آماتور توصیف كرده با این حال افزود: در سالهای اخیر شرایط بهتر شده زیرا این افراد یاد گرفته اند، علیرغم اینكه ایران عضو كپی رایت نیست، با قراردادهای محكم و معتبر از حقوق خود دفاع و آثار خود را عرضه كنند، هرچند با مبلغی بسیار ناچیز، رایت این آثار را به ناشر غیر ایرانی بفروشند.
به گفته مدیر انتشارات شمع و مه، این مساله كه تا پیش از این كمتر مورد توجه بود، ثمره حضور در نمایشگاه های بین المللی است كه به مرور شاهد رشد و پیشرفت آن هستیم.
وی نمونه این رشد را بخش بین الملل سی امین نمایشگاه كتاب تهران عنوان كرد كه امسال بسیار خوب درخشید و نشست های مهم و اثرگذار با حضور ناشران معتبر خارجی در آن برگزار شد.
به گفته شحنه تبار، این امر نشان از توجه خارجی ها به ناشران ایرانی و آموختن نحوه تعامل با ناشران غیر ایرانی دارد.
این فعال حوره نشر با تاكید بر دیپلماسی فرهنگی ادامه داد: دیپلماسی فرهنگی باعث می شود ملت ها با توجه به عناصر كلیدی متاثر از آثار فرهنگی خود، افكار عمومی مخاطبان خارجی را تحت تاثیر قرار دهند به همین خاطر است كه جایگاه ویژه ای در ساختار رسمی قدرت سیاسی و ساختارهای مدنی كشورها دارد.
به گفته شحنه تبار، نمایشگاه های بین المللی كتاب می توانند محمل مناسبی برای برقراری ارتباطات و مبادلات فرهنگی و مراجعه نخبگان و فرهیختگان این عرصه باشند هرچند این رویداد فرهنگی، فرصت بزرگی برای آشنایی با تازه های نشر، شنیدن جدیدترین تجربه ها، توسعه و كشف نوآوری ها، گفت وگو با بزرگان نشر جهان و داد و ستد با آنها، آموختن درباره فن آوری نشر، آشنایی با ایده های نو، برقراری ارتباط با آژانس های بزرگ ادبی جهان و نویسندگان و اهالی دیگر صنعت كتاب و نشر از سراسر دنیا است.
نمایشگاه كتاب فرانكفورت بزرگترین نمایشگاه حرفه ای كتاب در جهان هر سال در ماه اكتبر (مهرماه) برگزار می شود، این نمایشگاه پنج روزه از لحاظ تعداد ناشران و بازدیدكننندگان بزرگترین نمایشگاه كتاب دنیا محسوب می شود كه سه روز اول به بازدیدكنندگان تجاری و متخصصان صنعت چاپ و نشر و دو روز آخر به روی عموم بازدیدكنندگان باز می شود.
انتشارات شمع و مه در سال 2001 میلادی در ایران به ثبت رسید و سپس در سال 2007 نیز در انگلستان فعالیت خود را آغاز كرد، این انتشارات با هدف معرفی ادبیات ایران و نویسندگان بزرگ كشور به سراسر دنیا شكل گرفت.
فراهنگ ** 1880 ** خبرنگار: پروین اروجی * انتشار: امید غیاثوند