به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، سامانه صیاد به سفارش بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران تهیه شده است.
این سامانه با متمركزسازی درخواست های دسته چك، امكان اعتبار سنجی صاحبان حساب و امضا را فراهم می سازد و از اختصاص دسته چك به افراد فاقد صلاحیت و بد سابقه جلوگیری می كند.
همچنین با اختصاص شناسه منحصر به فرد به هر برگ چك در این سامانه، استعلام و پیگیری وضعیت چك تسهیل و اعتبار دسته چك در تبادلات مالی كشور بیشتر می شود.
سامانه صیاد با ثبت دسته چك های صادر شده، یك بانك اطلاعاتی یكپارچه و مدون از سوابق صدور دسته چك در سراسر كشور ایجاد می كند.
بانك های كشور پس از ثبت درخواست در سامانه صیاد و دریافت شناسه استعلام (به ازای هر برگ چك) اجازه صدور دسته چك برای متقاضیان را پیدا می كنند.
این سامانه كاركردها و مزایای گوناگونی دارد كه در زیر به برخی از آنها اشاره می شود:
** تسهیل مبادلات مالی با افزایش اعتبار چك
چك به عنوان یكی از اضلاع با اهمیت مثلث نقدینگی، كاركرد مهمی در نظام های پرداخت كشور ایفا می كند و اهمیت آن به ویژه با توجه به ویژگی تامین مالی آن از دیرباز مورد توجه حوزه های كسب و كار و واحدهای اقتصادی بوده است.
افزایش اعتبار چك به رفع مشكلات این بخش و تسهیل مبادلات و تامین مالی بنگاه اقتصادی كمك می كند و به كاهش درخواست تامین منابع از بانك ها و موسسه های اعتباری منجر می شود.
اهمیت این امر با توجه به محدودیت شدید منابع بانكی و مشكلاتی كه به حبس و انجماد منابع بانك ها منجر شده، دوچندان شده است.
با ساختارمند كردن نظام پذیرش و پردازش چك های بین بانكی به صورت سریع، دقیق و قاعده مند و مبتنی بر توجه كافی به صیانت از دارایی های مردم در طرح ملی چكاوك راهی آغاز شده است اما تا دسترسی به بازگشت و اعتلای اعتبار چك به قدر راه اندازی «سامانه صیاد» فاصله دارد.
** كاهش پرونده های قضایی چك با سامانه صیاد
با كمك سامانه صیاد بسیاری از پرونده های مطرح در مجامع قضایی و شكایت به سبب تخلف های چكی كاهش می یابد و منافع عمومی همچون خرید نسیه با اسناد تعهدی كه از سال های گذشته و در كسب و كار سنتی وجود داشته است احیا می شود.
از مزایای دیگر این سامانه، خدمت غیرحضوری دریافت چك است كه پس از درخواست مشتری، به صورت سیستمی پس از كنترل و استعلام نبود سابقه چك برگشتی دسته چك جدید صادر می شود.
همچنین مشكل چك های جعلی كه یكی از معضلات چك های در گردش است، رفع و ویژگی های امنیتی در آن لحاظ می شود.
سامانه صیاد شرایطی را ایجاد می كند كه نیاز به داشتن حساب های متعدد در یك بانك از بین می رود و با داشتن فقط یك حساب جاری در یك بانك می توان در همه شعبه های همان بانك در سراسر كشور، دریافت و پرداخت كرد.
** كاهش شدید مخاطرات جعل برگه چك
سامانه صیاد كاركردهای متعددی با مزیت های فراوانی دارد كه می توان به «استانداردسازی شكل و شمایل و ابعاد و جانمایی چك» با مزیت امكان پذیرش و پردازش سیستمی و كاهش مخاطرات ناشی از خطای كاربران در پذیریش چك های مجعول اشاره كرد.
همچنین این سامانه موجب «ارتقای مولفه های امنیتی در تولید چاپ و طراحی برگه چك» می شود كه مزیت هایی همچون كاهش شدید مخاطرات جعل و افزایش اعتبار برگه چك را به ارمغان می آورد.
ایجاد ساز و كار اعتبارسنجی متقاضی دسته چك به صورت فراگیر و متمركز از سامانه صیاد به گونه ای است كه شخصی سازی چك در بانك ها منوط به تایید اهلیت متقاضی است و فقط پس از تخصیص شناسه استعلام انجام می شود.
این امر موجب اعتبارسنجی فراگیر و متمركز می شود و در نتیجه شائبه ارایه دسته چك به افراد دارای سوءعملكرد را منتفی می كند.
در این مسیر مخاطرات چك برگشتی و افزایش اعتبار دسته چك با بررسی كامل و دقیق سوابق درخواست كننده دسته چك كاهش می یابد.
از دیگر كاركردهای صیاد می توان به دسترسی ذینفع چك به سابقه عملكردی و وضعیت اعتباری دارنده دسته چك هنگام انجام معامله و قبل از پذیریش چك با مزیت افزایش شفافیت اطلاعاتی به ذینفع چك، كاهش شدید مخاطرات مبادلات، تحمیل هزینه سوء عملكرد فرد خاطی و افزایش هزینه های اجتماعی صدور چك بلامحل و افزایش اهمیت تامین وجه چك در جامعه و اصلاح رفتار دارنده دسته چك اشاره كرد.
برای آگاهی از آخرین اخبار اقتصادی ایران و جهان با كانال اقتصادی ایرنا در تلگرام همراه شوید:
IRNAeco@
اقتصام*2025*1961*گزارش: لیلا جودی* انتشار: مریم مسعود
تهران- ایرنا- سامانه صیاد (صدور یكپارچه الكترونیكی دسته چك) به منظور یكپارچه سازی فرایند صدور دسته چك های بانكی پیاده سازی شده است و بزودی رونمایی می شود.
