۲۷ شهریور ۱۳۹۶، ۱۳:۵۳
کد خبر: 82668708
T T
۰ نفر
شهريار؛ شاعر تمامي دوران ها

اروميه- ايرنا- هنوز هيچ شاعري همچون استاد شهريار، نتوانسته واژه ها را تسخير كند و طوقي بر گردن آنها بياويزد؛ شعر او را بايد درد انسان ها و شاهكارش را حيدربابا خواند.

به گزارش ايرنا با حيدرباباي او كه همراه مي شوي، به كوچه پس كوچه هاي كودكي سفر خواهي كرد؛ جائي كه مهرباني را جا گذاشته اي و صداقت را تنها رها كرده اي. آري حيدرباباي شهريار حرف همه انسانها و تفسيري زيبا از زندگي تمام آدميان است.
تا جايي كه رهبر معظم انقلاب در مورد منظومه حيدربابايه سلام استاد شهريار كه از معروف ترين شعرهاي اوست، مي فرمايد: 'شهريار' يكي از بزرگترين شعراي همه دوران هاي تاريخ ايران است و آن به لحاظ حيدر بابايه سلام اوست.
حيدرباباي شهريار گاه مي خنداند، گاه مي گرياند و گاه تو را در ميان گذشته هاي دور سرگردان رها مي كند تا پرنده خيالت در آسمان خاطرات كودكي به پرواز درآيد؛ گاهي نيز با اشعار شيرين او خو مي گيري و به ناگاه صداي موذن محله را مي شنوي تا بداني چه با آرامش شب را سحر كرده اي.
با حيدربابا كه انس بگيري، زندگي برايت معنا مي شود و بغض گلويت را مي گيرد تا غم شيرين خاطرات دور زندگي خود را تجربه كني؛ دوست داري پيام مهرباني را از ته دل فرياد بزني به آرامستان بروي و سر بر مزار عزيزان بگذاري و بلند بلند خاطرات مشترك خود را با آنان گريه كني.
حيدربابا از خواب چندين ساله بيدارت كرده و دنياي برگشت ناپذير كودكي را هنرمندانه تفسير مي كند؛ روزهايي را كه هنوز الفباي اندوه را نياموخته بودي و سرمشق تمام دفترهايت محبت به انسان ها بود.
آري شهريار، شاعر ارزش هاست، تعهد در ذات او ريشه دوانده و رفته رفته بزرگ و بزرگتر شده است.
محبت كودكانه را در شعر شهريار مي توان يافت، عاطفه و احساس را آنجا مي توان نگاه كرد، وقتي مرگ مادر بزرگش را باور نمي كند، وقتي به او مي گويند مادر بزرگ راهي كربلا شده و او مي نشيند به اميد آمدنش قرآن را حفظ مي كند و بارها در فراقش اشك مي ريزد و به اميد آمدنش انتظار مي كشد...
شهريار شاعري است كه از زبان مردم حرف مي زند و به زبان مردم شعر مي گويد و اين خصوصيت شعرهايش را پرجاذبه و مردمي كرده و آوازه نامش را به فراتر از مرزهاي ايران برده و جهاني كرده است.
شهريار با مجموعه 'حيدربابايه سلام' نگاه ملت هاي جهان را به سوي خود متوجه كرد و توانست دروازه هاي جهان را از منظر اين شاهكار ادبي به روي هنر خويش بگشايد.
شهريار با شاعران معاصر خود تفاوتي بزرگ داشت و اين تفاوت را در نوع پوشش، لباس هاي خارج از الگوي زمانه و كلاه سرمه اي رنگ اش مي توان ديد و همه اينها نشانه پشت پا زدن او به جاه و جلال دنيا بود.
شعر و نام شهريار امروز مرزها را درنورديده و كمتر كسي با نام و اشعار شهريار آشنايي ندارد و او توانسته فرهنگ و ادبيات ايراني را به زيبا ترين شكل در جهان به تصوير بكشد.
سالروز درگذشت اين شاعر بلند آوازه بهانه ايي شد تا پاي صحبت بزرگان عرصه ادب فارسي نشسته و آوازه شهريار را از زبان آنان بشنويم.
فردين ميلاني صدر، نويسنده كتاب رئيس جمهور محبوب من درباره استاد شهريار به خبرنگار ايرنا گفت: شهريار شاعري متعهد و پايبند به اخلاق و دوستدار اهل بيت (ع) بود و شعرهايي چون 'علي اي هماي رحمت' گواه روشني بر اين مدعاست.
وي ادامه داد: انس وي با قرآن از او انساني متعهد و پايند به اصول اخلاقي ساخته و شعرهايش به جنگ زشتي ها رفته و خواهان جامعه اي پاك و متعهد بود.
اين كارگردان سينما و تئاتر افزود: شهريار را مي توان شاعر ارزش ها دانست زيرا او براي حفظ ارزش هاي اصيل انساني و ماندگار ساختن آنها از زبان شعر استفاده مي كرد.
وي اظهار كرد: اين شاعر پرآوازه شاعري مردمي بوده و در شعرهايش زندگي ساده و بي آلايش را به تصوير كشيد و ابياتي سرود كه مردم آن را پسنديدند.
اين نويسنده بيان كرد: منظومه تركي آذري حيدربابايه سلام، شاهكار شهريار است و اين منظومه با تمام قدرت، پيوندي عميق بين گذشته و حال ايجاد كرد و هرخواننده اي اعم از ايراني و خارجي با مطالعه آن به كوچه هاي كودكي خود مي رود، حسرت مادر بزرگ را مي خورد، در فراق او اشك مي ريزد و در دنياي خيالي خود همان شيطنت هاي كودكي را مرور مي كند.
ميلاني افزود: شهريار در اين شاهكار خود هم مي خنداند، هم مي گرياند و هم از ناپايداري دنيا سخن مي گويد.
وي ادامه داد: شهريار براي نسل جديد به خصوص نوجوانان و جوانان به خوبي شناسانده نشده است و هنوز نسل جديد با اشعار، زندگي و ابعاد شخصيتي اين شاعر ملي و جهاني آشنا نشده اند.
ميلاني گفت: رسانه ملي نيز تاكنون نتوانسته اين شاعر ملي را به تصوير بكشد و حتي سريالي كه در مورد اين شاعر ساخته شد، بسيار ضعيف و ناقص بود.
وي افزود: اشعار شهريار عامل بزرگ وحدت در جامعه است زيرا وي با سرودن شعر به 2 زبان تركي و فارسي به مبارزه با تفرقه پرداخت چنان كه در شعر معروف خود به نام 'آذربايجان' با صراحت مي گويد؛ همه ما متعلق به يك سرزمين و يك دين هستيم و به هيچ بهانه اي نبايد در بين قوميت ها تفرقه ايجاد شود.
محمدرضا بختياري، استاد زبان و ادبيات فارسي و عضو هيئت علمي دانشگاه پيام نور اروميه نيز گفت: شهريار از جمله شاعراني است كه هميشه با مردم بود، با غم و رنج آنان غمگين و با شادي و نشاط شان شاد مي‌شد.
وي اظهار كرد: فهم عميق شهريار در حوزه ادبيات فارسي و تركي آذري، مسايل اعتقادي، شناخت عميق از مسايل اجتماعي و سياسي از نكات بارز شعر شهريار است.
به گفته وي نبوغ و خلاقيت شعرهاي شهريار در هيچ شاعر و سبكي وجود ندارد و شاهكار 'حيدربابايه سلام' يكي از آثار نبوغ اين استاد است.
بختياري افزود: منظومه حيدربابايه سلام، از زيباترين و آهنگين ترين اشعاري محسوب مي شود كه بند بند اين مجموعه شايسته ترسيم و نقاشي است.
اين شاعر و محقق برجسته كشور ادامه داد: شعرهاي حيدربابايه سلام، سهنديم، نامه هاي منظوم به شاعران، 2 مرغ بهشتي و اي واي مادرم از جمله شعرهاي معناگراست كه قدرت قوه تصويرپردازي و جذابيت شعر شهريار را آشكار كرد.
وي گفت: بدون ترديد زبان، احساس و خردورزي سه زوايه و بعد ملموس اشعار شهريار را تشكيل مي دهد.
اين استاد زبان و ادبيات فارسي اضافه كرد: شهريار در مثنوي چون مولانا و در غزل چون حافظ توانست به خوبي قدم بردارد.
اين محقق افزود: وفاداري او به سنت غزل نويسي، شيفتگي به قرآن و بيان احساسات عاشقانه از خصوصيت هاي منحصر به فرد استاد شهريار است.
اين شاعر ادامه داد: شاعران و نويسندگان خارجي اعتراف مي كنند كه با وجود اينكه شاعران غربي زيادي پيرامون موضوع كودكي، شعر سروده اند ولي هيچ كدام نتوانسته اند در به تصوير كشيدن به پاي شهريار برسند.
بختياري بيان كرد: شهريار از زبان تركي آذري براي انتقال باورها، ادبيات شفاهي، آداب و رسوم و باورهاي فرهنگي آذربايجان استفاده كرد و احساسات خود را از اين طريق به سراسر جهان رساند.
استاد زبان و ادبيات فارسي افزود: نامگذاري روز درگذشت استاد شهريار به نام روز شعر و ادب فارسي، گام مثبتي براي صيانت از زبان فارسي است.
شاعر و محقق ادبي نيز در خصوص استاد شهريار بيان كرد: اگر چه شهريار يك عمر با قلم و بيان خود به فرهنگ اسلام و ادبيات فارسي خدمت كرد و شعرش بسياري از كشورهاي منطقه را فرا گرفت ولي با اين همه ناشناخته‌ ترين شاعر معاصر ايران است.
علي محمدي ادامه داد: به گفته استاد مهرداد اوستا، بي ترديد در ميان سخنوران روزگار از طلوع شعر دري كه با سلطان شاعران رودكي سمرقندي آغاز مي‌شود، تاكنون كمتر شاعري به روزگار خويش به نام و آوازه‌اي همچون شهريار دست يافته است.
وي افزود: شهريار با اينكه از آوازه و نامي استثنايي بهره مند است، باز هم يكي از ناشناخته ‌ترين شاعران معاصر پارسي محسوب مي شود.
به گزارش ايرنا، سيد محمدحسين بهجت تبريزي متخلص به شهريار در سال 1285 در يكي از روستاهاي تبريز به دنيا آمد و ذوق شاعري وي از دوران كودكي نمايان شد؛ وي در 13 سالگي شعرهايش را با تخلص 'بهجت' در مجله ' ادب ' به چاپ رسانيد.
شهريار بعدها با تفأل به ديوان حافظ شيرازي، تخلص 'شهريار' را برگزيد و در نهايت نامش با همين تخلص در تاريخ ادبيات ايران ثبت و ماندگار شد.
شهريار در بهمن ماه 1299 به تهران آمد و در دارالفنون تحصيل كرد و وارد دانشكده پزشكي شد؛ اولين دفتر شعر او در سال 1308 با مقدمه ملك الشعراي بهار، سعيد نفيسي و پژمان بختياري منتشر شد.
شهريار كه با سرودن منظومه ' حيدربابايه سلام ' يكي از مهم ترين آثار ادبي تركي آذربايجاني را خلق كرده از معدود شاعراني است كه در 2 زبان فارسي و تركي آذربايجاني سروده هاي درخشاني دارد؛ سرودن اين منظومه از مهمترين عوامل شهرت و محبوبيت شهريار در ميان ترك زبان هاي ايران به شمار مي رود.
سيد محمدحسين بهجت تبريزي (شهريار) روز 27 شهريورماه 1367 در سن 83 سالگي به علت بيماري در بيمارستان مهر تهران دارفاني را وداع گفت.
استاد سخن، شهريار بيش از 28 هزار بيت به زبان فارسي و در حدود سه هزار بيت به زبان تركي، شعر سروده است كه در همه آنها يا در بيشتر آنها شخصيت شهريار عمده ترين و مؤثرترين عامل شكل گيري اين اشعار است.
شهريارآخرين شعر خود را اينگونه سرود
ياران چرا به خانه ما سر نمي‌زنند / آخر چه شد كه حلقه بدين در نمي‌زنند
دايم پرنده‌اند به هر بام و بر دلي / ديگر به بام خانه ما سر نمي‌زنند
پنداشتند همچو درختي تكيده‌ام / سنگي از آن به شاخه بي‌بر نمي‌زنند
چرخد نظام كار به دوران به سيم و زر / دستي به كار مضطر بي‌زر نمي‌زنند
يا رب چه شد گروه طبيبان شهر ما / سر بر من فتاده به بستر نمي‌زنند
ياران چرا كه لاله عذاران روزگار / تير نگه به قلب مكدر نمي‌زنند
دستي برم به زلف سمن سا كه عاشقان / چنگي چو من به زلف معنبر نمي‌زنند
بر مدعي بگو كه ستيزد ز روبرو / مردان ز پشت حربه و خنجر نمي‌زنند
با من مجنگ جان برادر كه عاقلان / اندوده پيش مهر منور نمي‌زنند
من رندم و قلندر و مفلس در اين ديار / دزدان راه ره به قلندر نمي‌زنند
جور و ستم گرفته سراسر جهان ما / يا رب چه شد كه حد به ستمگر نمي‌زنند
مردم دريغ مرده پرستند شهريار / كاندر حيات سر به هنرور نمي‌زنند
8135 /3072
** گزارش از: شهين بيدادرس ** انتشار دهنده: عليرضا فولادي
۰ نفر