در گزارش مشرق آمده است:هرساله مردم بسياري در طرح‌هاي قرعه‌كشي موسوم به لاتاري شركت مي‌كنند، به اميد اينكه به جوايز و وعده‌هايي كه براي اين قرعه‌كشي‌ها تعيين‌شده دست يابند. لاتاري، شكلي از قمار با جوايز بزرگ، در برخي كشورها ممنوع است درحالي‌كه برخي كشورها نيز از آن حمايت مي‌كنند؛ تا حدي كه لاتاري‌هاي ملي يا ايالتي را سازمان‌دهي مي‌نمايند.
در اين گزارش كوتاه قصد آن را داريم تا به‌طوركلي درباره آنچه واشنگتن‌پست از آن با عنوان «ماليات فقرا» ياد مي‌كند توضيح مختصري ارائه كرده و به بررسي ابعاد آن بپردازيم.
دكه روزنامه‌فروشي در فيليپين در حال فروش بليط لاتاري با اندوخته ۷۰۰ ميليون دلاري
تاريخ لاتاري
بخت‌آزمايي يا لاتاري نوعي قمار دسته‌جمعي است كه در آن، بليت‌هاي كاغذي با نشان‌ها و علائم اعداد چندرقمي، به بهاي خاصي فروخته مي‌شوند. برنده اصلي در قرعه‌كشي و بخت‌آزمايي كسي است كه عدد صحيح را دارد و درنتيجه صاحب مجموع پول مي‌شود. تاريخچه اين نوع قمار را به كشور چين در سال‌هاي قبل از ميلاد مسيح بازمي‌گردانند كه در آن با انداختن چوب‌هايي شانس برنده شدن خود را مي‌آزمودند.
اما در دوره جديدتر، اولين لاتاري ثبت‌شده مربوط به ايتاليا در سال ۱۴۴۹ است كه «جمهوري گلدن آمبروس آن» براي تأمين مالي جنگ عليه جمهوري ونيز اقدام به سازمان‌دهي لاتاري نمود. بااين‌حال، لاتاري در ژنو به شهرت رسيد كه در آن هر ۶ ماه يك بار ۵ تن از اعضاي ۹۰ نفره مجلس اعلا (Great Council) مورد قرعه‌كشي قرار مي‌گرفتند. با شيوع بيشتر لاتاري، وقتي مردم خواستند بيشتر از ۲ مرتبه در سال لاتاري داشته باشند، اسامي را تبديل به اعداد كرده و لاتاري كنوني ايجاد شد. لاتاري در كشورهاي فرانسه در سال ۱۵۳۹، انگليس در ۱۵۶۶، آمريكاي شمالي در ۱۶۱۲ (توسط انگليسي‌ها)، پرنس‌نشين‌هاي آلمان در ۱۶۱۴، اتريش در ۱۷۵۱، اسپانيا در ۱۷۶۳، استراليا در دهه ۱۸۸۰، مكزيك در اواخر قرن ۱۸ و تايلند در ۱۸۷۴ راه‌اندازي شد. همان‌گونه كه در ابتدا اشاره شد برخي كشورها داراي لاتاري ملي هستند و يا از آن حمايت مي‌كنند. برخي از مهمترين اين كشورها عبارت‌اند از:
شانس هر فرد براي بردن لاتاري تقريبا نزديك به صفر است
ايالات‌متحده
لاتاري در اين كشور ملي نيست و در ايالت‌هاي مختلف متفاوت است. با اين حال، اين كشور بزرگ‌ترين جايزه‌هاي مربوط به لاتاري را به خود اختصاص داده است. براي نمونه در ژانويه ۲۰۱۶، بزرگ‌ترين جايزه لاتاري در جهان به ارزش ۱۵۸.۶۴۰.۰۰۰ دلار كه متعلق به شركت لاتاري پاوربال (Powerball) بود به‌طور مشترك به ۳ نفر رسيد. پرداخت جايزه در لاتاري‌هاي مختلف متغير است. براي مثال در آمريكا، فرد مي‌تواند جايزه خود را يكجا و يا به‌طور سالانه (معمولاً دوره ۲۰ تا ۳۰ ساله) دريافت كند. اگر فرد گزينه دريافت يكجاي جايزه را انتخاب كند، لزوماً به همه جايزه خود نخواهد رسيد و به دليل محاسبه ماليات بر درآمد تنها مي‌تواند به يك‌سوم اين پول برسد.
ايتاليا
بزرگ‌ترين جايزه لاتاري در اين كشور به ارزش ۱۴۷.۸۰۰.۰۰۰ يورو در ماه اوت ۲۰۰۹ به يك نفر رسيد.
انگليس
در اين كشور يك شركت لاتاري ملي و چند شركت خصوصي وجود دارد. بزرگ‌ترين جايزه لاتاري در اين كشور به ارزش ۱۲۹.۰۰۰.۰۰۰ يورو در اكتبر ۲۰۱۰ به يك نفر رسيد.
اسپانيا
بزرگ‌ترين جايزه لاتاري در اين كشور به ارزش ۱۲۶.۲۰۰.۰۰۰ يورو بود كه در ماه مي ۲۰۰۹ به يك نفر رسيد.
هر روز يك امتياز!
فرانسه
از ۱۹۳۶ تاكنون، شركت‌هاي لاتاري در فرانسه انحصاراً در اختيار سوسياليست‌ها براي كمك به درآمدهاي دولت قرارگرفته است. بزرگ‌ترين جايزه لاتاري در اين كشور به ارزش ۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰ يورو بود كه در سپتامبر ۲۰۰۹ به يك نفر رسيد.
بلژيك
بزرگ‌ترين جايزه لاتاري در اين كشور به ارزش ۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰ يورو بود كه در فوريه ۲۰۰۷ به يك نفر رسيد.
چين
بزرگ‌ترين جايزه لاتاري در اين كشور و در آسيا به ارزش ۷۹.۳۴۰.۰۰۰ يورو در ژوئن ۲۰۱۲ به يك نفر رسيد.
برزيل
بزرگ‌ترين جايزه لاتاري در اين كشور به ارزش ۱۴۵.۰۰۰.۰۰۰ رئال در دسامبر ۲۰۰۹ به‌طور مشترك به ۲ نفر رسيد.
استراليا
در اين كشور شركت‌هاي دولتي و خصوصي لاتاري فعاليت دارند. بزرگ‌ترين جايزه شركت‌هاي لاتاري استراليايي مربوط به جايزه‌اي به ارزش ۱۱۲ ميليون دلار استراليا در نوامبر ۲۰۱۲ بود كه به‌طور مشترك به ۴ نفر رسيد.
اولين برگه لاتاري در انگليس در سال ۱۵۶۶
در برخي كشورها كل بازي لاتاري و در برخي، بخشي از آن مانند لاتاري اينترنتي ممنوع است. براي مثال در كشور هندوستان، ايالت‌هاي بسياري به دليل كلاهبرداري‌هاي گسترده و سوءاستفاده‌هايي كه از اين راه صورت مي پذيرد لاتاري را ممنوع كرده‌اند.
لاتاري آنلاين
شايد بتوان يكي از دلايل اصلي لزوم حذف لاتاري را اين مسئله عنوان كرد كه اين قمار، راه طبيعي كسب درآمد در جامعه را خدشه‌دار مي‌كند و تقويت‌كننده حرص و آز در ميان آحاد مردم مي‌باشد. مخصوصاً اينكه در لاتاري با هزينه ورود نسبتاً كم به اين قمار، راه ورود اقشار كم‌درآمدتر به آن نيز باز مي‌شود و بدين ترتيب اقشار بيشتري را دربرمي‌گيرد.
يك كوپن لاتاري
چرا مردم به لاتاري روي مي‌آورند؟
شايد يكي از مهمترين دلايلي كه مي‌توان براي توجيه اين پديده آورد اين است كه بسياري از مردم به دنبال «يك‌شبه ره صدساله رفتن» هستند. اين تفكر به همراه تبليغات گسترده و فريبنده‌اي كه متصديان لاتاري انجام مي‌دهند و نيز هزينه نسبتاً كم آزمودن بخت خود سبب مي‌شود به آن روي‌آورند. بااين‌حال، احتمال برنده شدن آنان به‌خصوص وقتي تعداد شركت‌كنندگان بالا مي‌رود به صفر نزديك مي‌شود.
پاسخ به سؤال فوق ساده است, چراكه لاتاري روش خوبي براي درآمدزايي از تمام اقشار جامعه، حتي فقيرترين آنها است. اگر به شما گفته شود كه فقراي آمريكا سالانه مالياتي ۷۰ ميليارد دلاري پرداخت مي‌كنند شايد باور آن كمي دشوار باشد ولي اگر ارزش سالانه خريد بليت لاتاري را ۳۰۰ دلار در نظر بگيريم و آن را در جمعيت اين كشور ضرب كنيم، حاصل آن رقم مذكور خواهد بود. اين دليل را در خصوص شركت‌هاي غيردولتي لاتاري در آمريكا و كشورهاي ديگر نيز مي‌توان ذكر كرد. همچنين بر اساس تحقيقات، يك‌سوم فقيرتر خانواده‌ها (خانواده‌هايي با درآمد كمتر از ۲۸.۰۰۰ دلار در سال) بيش از نيمي از بليت‌ها را خريداري مي‌كنند كه به معناي پرداخت سالانه ۴۵۰ دلار براي لاتاري است. در ايالات‌متحده، مخالفاني كه به اين قضيه، يعني ماليات گرفتن از رؤياي فقيراني كه چيزي به‌جز آن ندارند اعتراض دارند، پيشنهاد جايگزين كردن جايزه‌هاي مبتني بر پس‌انداز را دارند كه در بدترين حالت آن‌هم كسي پول پرداختي خود را از دست نمي‌دهد.
به‌طوركلي، بر اساس آمارها در سال ۲۰۱۵ صنعت جهاني لاتاري شاهد فروش ۹/۲۷۹ ميليارد دلاري بود كه گزارش‌هاي جديدتر نشان از رشد آن دارد. فروش‌ها در آفريقا به‌شدت رشد داشته و آمريكاي شمالي، آسيا و اقيانوسيه نيز رشد متناسبي كرده ولي فروش در آمريكاي لاتين ثابت مانده است. باوجوداين فرازوفرودها، ارزش اين بازار همواره رقم بالايي را نشان مي‌دهد. صنعت مادر لاتاري يعني صنعت جهاني قمار طبيعتاً جذابيت‌هاي بيشتر و ظرفيت‌هاي بالاتري براي جذب مخاطبان خود دارد. در زير نمونه‌اي از آمارهاي صنعت قمار را مشاهده مي‌كنيد:
ارزش خالص بازار قمار در جهان از ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۹
بنابر نمودار فوق، در سال ۲۰۱۵، پس از افتي اندك به نسبت سال قبل، ارزش بازار به ۴۳۰ ميليارد دلار رسيده است و پيش‌بيني مي‌شود در سال ۲۰۱۹، اين رقم به ۴۹۵ ميليارد دلار برسد. نمودار زير نيز بيانگر سهم لاتاري در صنعت سرگرمي و مقايسه آن با بخش‌هاي مختلف اين صنعت است:
ارزش بازار سرگرمي و لاتاري در آمريكا در سال ۲۰۱۴ (به ميليارد دلار )
همچنين به دليل رشد نرخ نفوذ اينترنت در جهان، بخش قابل توجهي از اين صنعت در بستر فضايي مجازي جريان دارد:
سهم كشورها و مناطق مختلف جهان از لاتاري برخط (به ميليارد دلار آمريكا)
لاتاري گرين‌كارت
نوع ديگري از لاتاري كه مخصوص ايالات‌متحده است «لاتاري ويزاي تنوع» معروف به «لاتاري گرين‌كارت» مي‌باشد. اين لاتاري كه از سال ۱۹۹۰ از سوي كنگره آمريكا براي تعادل بخشيدن به تعداد مهاجران و كنترل تنوع فرهنگي آمريكا وضع‌شده است سالانه به بيش از ۵۵ هزار نفر از برندگان لاتاري گرين‌كارت اعطا مي‌گردد. اين ويزا براي ساكنان كشورهايي كه به‌طور معمول از روش‌هاي ديگر مهاجران زيادي به آمريكا مي‌فرستند صادر نمي‌شود. به همين خاطر هرساله در بولتن ويزا فهرست كشورهايي كه مجاز به شركت در قرعه‌كشي هستند مشخص مي‌گردد.
باوجوداينكه گفته مي‌شود براي نام‌نويسي نبايد هيچ هزينه‌اي پرداخت شود براي مراحل بعدي هزينه‌هاي نسبتاً بالايي بايد پرداخت. براي نمونه، هزينه واكسيناسيون برندگان، هزينه ترجمه، هزينه بليط و اقامت در كشور محل سفارت، هزينه ويزيت پزشك معتمد سفارت، هزينه مصاحبه سفارت، هزينه صدور گرين‌كارت و هزينه بليت آمريكا خواهد بود و هزينه كل نيز بيش از ۵ هزار دلار برآورد مي‌شود. حاصل‌ضرب اين ارقام در تعداد كساني كه در اين لاتاري شركت كرده، برگزيده مي‌شوند و به آمريكا مي‌روند رقم قابل‌توجه و تجارت پرسودي براي اين كشور خواهد شد.
بااين‌همه، پيدا كردن شغل و منبع درآمد كاملاً به خود فرد بستگي دارد و تضميني در اين خصوص وجود ندارد. به عبارتي ديگر، پاداش نائل شدن به‌عنوان برنده لاتاري تنها اين است كه فرد مي‌تواند گرين‌كارت آمريكا را اخذ كند و تا ۵ سال پس از دريافت گرين‌كارت، امكان گرفتن اقامت در آمريكا وجود ندارد.
نتيجه‌گيري
صنعت قمار يكي از پر سودترين صنايع جهان است كه به دليل راحتي مشاركت در آن افراد زيادي تلاش مي‌كنند خود را در اين چرخه قرار داده تا شايد شانس آورده و يك شبه ثروتمند شوند.
بار مالي اصلي اين صنعت بر دوش افراد كم درآمدي است كه در آرزوي تغيير وضعيت اقتصادي خود هستند و با خريد چند برگه لاتاري مي‌خواهند مشكل ساختاري عدم تحرك اجتماعي را جبران كنند در حاليكه شايد تنها يك نفر از چند ميليون نفر در سال احتمال دست يافتن به چنين شانسي را دارد.
نظام سرمايه‌داري همواره تلاش مي‌كند تا نارسايي‌هاي ساختاري خود را با چنين ابزارهاي جبران كند و نيازهاي مردم را با اميدهاي واهي ارضا نمايد.
مشرق/28شهريور96
اول*عليرضافرجي
صنعت «بخت آزمايي» چگونه فقيرترين افراد جامعه را دست به جيب مي‌كند؟
۲۸ شهریور ۱۳۹۶، ۱۳:۴۹
کد خبر:
82669966
تهران-ايرنا- مشرق در يادداشتي آورده است:صنعت لاتاري يكي از پرسودترين صنايع جهان است كه بار اصلي آن به دوش افراد كم درآمدي است كه اميد دارند يك شبه شانس آورده و ثروتمند شوند.
