فصلی نو در تجارت هفت میلیارد دلاری ایران و تركیه

به گزارش ایرنا، رئیس جمهوری تركیه امروز در راس هیاتی كه نهاد زیبكچی وزیر اقتصاد، برات آلبایراك وزیر انرژی، بولنت تفنگچی وزیر گمرگ و تجارت و نعمان كورتولموش وزیر فرهنگ و گردشگری به همراه سرمایه گذاران و تجار ترك در آن حضور دارند، وارد تهران می شود و با مقام های ایرانی در موضوعات دوجانبه و منطقه ای گفت و گو می كند.
توسعه روابط سیاسی و اقتصادی با همسایگان كه در سرفصل سیاست خارجی دولت های یازدهم و دوازدهم قرار دارد، سبب همگرایی هرچه بیشتر ایران و تركیه در سال های اخیر شده است به شكلی كه مقام های بلندپایه دو كشور تجارت 30 میلیارد دلاری را به عنوان چشم انداز روابط تجاری خود ترسیم كرده اند.
در دوره ریاست جمهوری حجت الاسلام حسن روحانی، رئیسان جمهوری ایران و تركیه دو بار به طور رسمی به كشور مقابل سفر كرده اند و سفر امروز اردوغان به ایران، دومین سفر وی به تهران در سه سال اخیر به حساب می آید؛ نخستین سفر وی در فرودین ماه 94 انجام شد.
حجت الاسلام روحانی نیز نخستین بار در خرداد سال 93 به دعوت رسمی همتای تركیه ای خود به آنكارا سفر كرد و پس از آن فروردین ماه پارسال نیز در حاشیه اجلاس سران «سازمان همكاری اسلامی» در استانبول، رایزنی و دیدارهای دوجانبه انجام شد كه نتیجه آن امضای هشت یادداشت تفاهم و موافقتنامه همكاری میان تهران - آنكارا بود.
علاوه بر این، دو طرف پنج بار در حاشیه اجلاس های جهانی در پاكستان، قزاقستان، نیویورك و استانبول با هم ملاقات و مذاكره كرده اند ضمن آنكه در طول چهار سال گذشته تماس های تلفنی مستمری در خصوص مسائل مهم دو جانبه و تحولات مهم منطقه بین روسای جمهوری دو كشور ایران و تركیه برقرار شده است و همه این تماس های مستقیم و غیرمستقیم نشان دهنده روابط مهم دو كشور در سطح عالی و ضرورت تقویت و توسعه فزاینده آن است.
به گفته محمدابراهیم طاهریان فرد سفیر جمهوری اسلامی ایران در آنكارا، دو طرف در همه دیدارها بر توسعه مناسبات دو جانبه همكاری های منطقه ای و تحقق هدف 30 میلیارد دلاری روابط تجاری تاكید كرده اند و دیدگاه های مشتركی در اغلب حوزه های روابط كاری بین دو طرف وجود دارد.
سفیر ایران در تركیه اظهار داشت: مناسبات دو كشور رو به توسعه است و گسترش روابط برای رفاه مردم دو طرف و نیز در تحقق صلح و ثبات در منطقه نیز نقش موثری خواهد داشت.
در كنار اشتراكات فرهنگی و همگرایی های سیاسی تهران و آنكارا، موقعیت راهبردی دو كشور و اهمیت آن در مناسبات اقتصادی سبب نزدیكی بیش از پیش مسئولان ایرانی و ترك شده است؛ جایگاه تركیه به عنوان دروازه اروپا و موقعیت ژئوپولتیك ایران در منطقه خاورمیانه، بر اهمیت این همگرایی در زمینه ترانزیت كالا افزوده است.
تركیه كشوری اوراسیایی است كه بخش بزرگ آن یعنی آناتولی یا آسیای كوچك در جنوب غرب آسیا و خاورمیانه واقع است و بخش كوچكی نیز به نام تراكیه در منطقهٔ بالكان در جنوب شرق اروپا قرار دارد.
تركیه دارای موقعیت جغرافیایی راهبردی و بسیار خوبی است و گذرگاه جنوب غرب آسیا و اروپا به شمار می‌آید و كشورهای بسیاری، بویژه ایران از خاك تركیه برای ترانزیت كالا و انرژی استفاده می‌كنند.
«رضا كامی»، رئیس اتاق مشترك ایران و تركیه در زمینه همكاری های اقتصادی دو كشور به خبرنگار ایرنا گفت: مطابق آمار رسمی اداره آمار تركیه، حجم مبادلات اقتصاد ایران و تركیه تا پایان ماه اوت (مرداد - شهریور) سال 2017 افزون بر هفت میلیارد و 250 میلیون دلار بوده است.
به گفته وی، از این میزان پنج میلیارد و 150 میلیون دلار صادرات ایران به تركیه و 2 میلیارد و 100 میلیون دلار نیز سهم واردات جمهوری اسلامی ایران از این كشور بوده است.
رئیس اتاق مشترك ایران و تركیه با یادآوری هدفگذاری 30 میلیارد دلاری حجم روابط اقتصادی دو كشور، بیان داشت: در سال 2014 میلادی شاهد بیشترین حجم روابط تجاری و اقتصادی دو كشور بودیم كه طی آن رقم 22 میلیارد دلاری حاصل شد، اما پس از آن به دلیل تحریم های اقتصادی ایران و ركود نسبی اقتصادی در كشور، شاهد كاهش روابط تجاری با همسایه ترك بودیم.
وی تصریح كرد: با وجود سابقه بسیار خوب سیاسی دو كشور، اما در زمینه اقتصادی دو طرف شناخت مناسبی از پتانسیل ها و ظرفیت های یكدیگر ندارند و نیاز است تا با توسعه روابط دو جانبه و بویژه برپایی نمایشگاه های متعدد، این كاستی جبران شود.
برپایه آمار اعلامی گمرك جمهوری اسلامی ایران، در نیمه نخست امسال (1396) تركیه با یك میلیارد و 678 میلیون دلار در ردیف سومین كشور صادركننده كالا به ایران قرار گرفته است.
پارسال واردات ایران از تركیه نیز حدود 2 میلیارد و 400 میلیون دلار و چهارمین كشور مهم طرف تجاری ایران در واردات كالا بود.
سال گذشته همچنین میزان صادرات ایران به تركیه نزدیك به سه میلیارد و 700 میلیون دلار بود و در این خصوص تركیه رتبه سوم را در صادرات ایران داشت كه گاز، محصولات پتروشیمی و فرآورده های نفتی مهمترین اقلام صادراتی ایران به این كشور را در بر می گیرد.
«فرود عسگری» معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی و رئیس كل گمرك ایران پیشتر اعلام كرده بود: دو كشور برای گسترش حجم تجارت خود تا سقف 30 میلیارد دلار هدفگذاری كرده‌اند و علاوه بر حوزه‌های سیاست‌گذاری اقتصادی و تجاری، در حوزه گمركی نیز اقداماتی برای تحقق این هدف آغاز شده است.
هفته گذشته رئیسان گمرك ایران و تركیه بر هشت محور مهم در همكاری‌های مشترك گمركی توافق كردند؛ این محورها شامل حذف كامل تاییدیه گواهی مبدا كالاهای ایرانی توسط كنسولگری‌های تركیه، 24 ساعته شدن گمركات گوربلاغ - بازرگان، تبادل اطلاعات تصاویر ایكس‌ ری به صورت بر خط، تردد كامیون‌های ترك از ایران همزمان با بسته شدن مرزهای تركیه با اقلیم كردستان عراق، ایجاد تسهیلات برای ترانزیت كالاهای تركیه به قطر، مبارزه مشترك با قاچاق مواد مخدر، هماهنگی لازم برای احیای پروژه جاده ابریشم و تبادل اطلاعات در بستر دروازه مشترك مجازی بود.
در مرزهای ایران و تركیه سه گمرك مرزی بازرگان ـ گوربولاغ، رازی ـ كاپی‌كوی و سرو ـ اسن‌دره فعال است.
بین ایران و تركیه در بسیاری زمینه ها شباهت ها و نقاط مشترك وجود دارد و همه این ویژگی های مشترك ایجاب می كند كه دو كشور در بسیاری از زمینه ها با یكدیگر همكاری كرده و از همدیگر پشتیبانی كنند.
برای آگاهی از آخرین اخبار اقتصادی ایران و جهان با كانال اقتصادی ایرنا در تلگرام همراه شوید:
IRNAeco@
اقتصام* 3065*2025*گزارش: محمد ملك دار* انتشار: لیلا جودی