در ادامه اين گزارش مي خوانيم: روز گذشته نام آژانس انرژي اتمي با برجام گره خورده بود و بهانه‌اي بود براي هشدار اعضاي شوراي امنيت ملي و كشورهاي اروپايي به ترامپ!
خبرها اين روزها از تصميم قطعي رييس جمهور آمريكا براي خروج از برجام حكايت دارد. اين خبر اما اتحاديه اروپا و هپيمانان آمريكا را به شدت نگران كرده است به‌گونه اي كه تصميم ترامپ براي خروج از برجام، سالگرد تأسيس آژانس بين المللي انرژي اتمي را تحت الشعاع قرار داد و تمامي اظهارنظرها به برجام و لزوم پايبندي به آن اشاره داشت.
برجام مهم‌ترين موضوعي بود كه در پيام تصويري فدريكا موگريني مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا براي كنفرانس سالگرد تأسيس آژانس بين‌المللي انرژي اتمي مطرح شد و موگريني از آن به عنوان نمونه‌اي از عملكرد مناسب براي حفظ صلح نام برد و گفت: « توافق اتمي با ايران بدون اتحاديه اروپاي قوي ممكن نبود. اروپايي ها تمام توان خود را براي صلح به كار بردند و اين براي موفقيت مذاكرات حياتي بود.»
مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا افزود: «در تمام اين مدت، آژانس بين المللي انرژي اتمي، اجراي برجام از سوي ايران را زير نظر داشت و تأييد مي‌كند ايران تعهداتش را انجام داده است. توافق اتمي ايران، به يك يا چند كشور مربوط نيست و به همه جهان و به همه ما مربوط است و ما تمايل داريم، وظيفه داريم و مسووليم كه توافق هسته‌اي با ايران را حفظ كنيم.»
** تاكيد مجدد آمانو بر پايبندي ايران به برجام
همچنين، يوكيا آمانو مديركل آژانس بين المللي انرژي اتمي در حاشيه نشست هسته‌اي رم در پاسخ به سوالي گفت: «من تأييد مي‌كنم كه ايران به تعهداتش در چارچوب توافق هسته‌اي سال 2015 پايبند بوده است.»
وي همچنين در ملاقات با آقاي علي‌اكبر صالحي، رييس سازمان انرژي اتمي كشورمان در محل سفارت جمهوري اسلامي ايران در رم، تاكيد كرد: «آنچه براي ما مهم است، ارزيابي عيني از اقدامات و فعاليت‌هاي هسته‌اي و تعهدات كشورها در قبال آژانس بين‌المللي انرژي اتمي است كه مبناي اظهارنظرها و گزارشات آژانس بوده و خواهد بود. از اين منظر تحولات سياسي تاثيري بر ارزيابي آژانس نخواهد داشت.»
* سخنگوي وزارت خارجه چين: اميدواريم برجام حفظ شود
سير انتقادها به تلاش ترامپ براي خروج از برجام، تنها به مراسم سالگرد تأسيس آژانس محدود نشد؛ هوآ چونينگ، سخنگوي وزارت خارجه چين روز گذشته براي ادامه توافق هسته‌اي ايران بدون تغيير ابراز اميدواري كرد و گفت:«ما اميدواريم برجام ادامه پيدا كند و به طور جدي اجرا شود.»
** اتمام حجت انگليس درباره برجام
از سويي ديگر، ترزا مي در تماس تلفني با نتانياهو اتمام حجت كرد كه انگليس به برجام كاملاً پايبند مي‌ماند و گفت: « برجام نقش مهمي در امنيت منطقه‌اي دارد. اين بسيار مهم بوده است كه برجام كاملاً تحت نظارت بوده و اجرا شده است و نيز دو طرف به طور كامل به تعهدات خود پايبند بوده‌اند.» همچنين، توني بلر نخست‌وزير پيشين انگليس هشدار داد كه لغو توافق برجام باعث شروع دوباره روزهاي تاريك جنگ سرد خواهد شد. البته وي در آخر مدعي شد كه خروج از اين توافق هسته‌اي باعث ايجاد سريع ريسك دستيابي ايران به سلاح هسته‌اي مي‌شود.
* سه كشور اروپايي خطاب به واشنگتن: از برجام خارج نشويد
بنا بر بيانيه وزير خارجه آلمان، سه كشور انگليس، فرانسه و آلمان از آمريكا خواسته‌اند تا از توافق هسته‌اي ايران خارج نشود.
«زيگمار گابريل» وزير امور خارجه آلمان هم گفته است كه برلين از واشنگتن خواسته تا از برجام خارج نشود و به آن پايبند بماند و ادامه داده: « ما اطمينان داريم ايران به توافق هسته‌اي پايبند بوده است و اين مساله را آژانس بين‌المللي انرژي اتمي نيز تأييد كرده است. ما نگران سيگنال‌هايي هستيم كه از آمريكا دريافت مي‌كنيم. اين سيگنال‌ها از اين امر حكايت دارند كه دونالد ترامپ رييس‌جمهور آمريكا پايبندي ايران به توافق هسته‌اي را رد خواهد كرد.»
وزير امور خارجه آلمان هشدار داد كه با خروج آمريكا از توافق هسته‌اي، اوضاع امنيتي در منطقه و جهان بدتر خواهد شد و تاكيد كرد: «نمي‌خواهيم شاهد آسيب ديدن اين توافق باشيم.» البته سفارتخانه آلمان در تهران پوسترهاي«آري به برجام» روي ديوار نصب كرده تا به گفته «ميشائيل كلور ــ برشتولد» سفير جمهوري فدرال آلمان در تهران، براي عموم مردم ايران مشخص كنند كه آلمان تا چه‌اندازه براي حفظ و اجراي برجام تلاش مي‌كند.
** هشدار كرملين به ترامپ در مورد عواقب منفي خروج از برجام
همچنين، مسكو روز دوشنبه هشدار داد كه در صورت خروج واشنگتن از توافق هسته‌اي ايران پيامدهاي منفي به دنبال آن ايجاد خواهد شد.
ديميتري پسكوف سخنگوي كرملين گفت: مشخصاً اگر كشوري برجام را ترك كند، به خصوص كشوري كليدي مثل آمريكا، اين اقدام پيامدهاي بسيار منفي خواهد داشت. ما تنها مي‌توانيم تلاش كنيم تا از ايجاد چنين پيامدهايي جلوگيري كنيم كه اكنون نيز در حال انجام اين تلاش‌ها هستيم. به گفته پسكوف پوتين مكرراً بر اهميت توافق هسته‌اي ايران و ادامه آن تاكيد كرده است.
** تصميم ترامپ درباره برجام او را تبديل به رهبري مي‌كند كه قادر به حكمراني نيست
وخامت اوضاع درباره حماقت ترامپ به حدي رسيده كه تحليلگران صهيونيست هم آن را نگران كننده مي‌دانند.«اي‌تان گيلبوا» تحليلگر صهيونيست، به تصميم قريب الوقوع ترامپ درباره پايبندي ايران به برجام اشاره كرد و گفت: «ترامپ قصد دارد از يك ترفند درباره ايران استفاده كند. وي پايبندي يا عدم پايبندي ايران به برجام را تأييد نمي‌كند و در عوض از كنگره مي‌خواهد تا در اين‌باره حكم كند. وي مي‌گويد كه پايبندي ايران به توافق را تأييد نمي‌كند ولي از طرف ديگر نمي‌گويد كه معتقد نيست ايران به توافق پايبند است؛ بنابراين تصميم‌گيري را برعهده كنگره مي‌گذارد. اين مساله حائز اهميت است زيرا ترامپ، موافقت اكثريت كنگره را در اختيار ندارد و همپيماناني ندارد؛ بنابراين خيلي فوري به رهبري تبديل مي‌شود كه قادر به حكمراني نيست.»
** خروج از برجام و بي اعتمادي ميان آمريكا و اروپا
از سويي ديگر، نشريه خبري كنگره (هيل) نوشت : «به نظر مي‌رسد كه ترامپ در چارچوب يك طرح فراگير در مورد سياست‌هاي آمريكا در قبال ايران، پايبندي ايران به برجام را رد كند و اين در حالي است كه چنين تغيير سياستي نيازمند يك تغيير جامع در مقابله با ايران است و احتمال دارد رد پايبندي ايران به برجام در نهايت باعث تضعيف اهداف سياسي خود ترامپ شود.»
اين گزارش مي‌افزايد: «از طرف ديگر ابطال توافق هسته‌اي ايران از سوي ترامپ، مي‌تواند باعث ايجاد ريسك تضعيف اعتماد و اطمينان ميان آمريكا و اروپا و نيز ايجاد پوشش براي روسيه و همچنين از دست رفتن اهرم فشار آمريكا شود.»
** نقشه ترامپ
همچنين شبكه «سي بي اس» آمريكا درباره تصميم ترامپ نوشت: « عدم تأييد پايبندي ايران به برجام توسط ترامپ، موجب مي‌شود كه مسووليت بر دوش كنگره قرار گيرد و كنگره 90 روز زمان دارد تا درباره تصويب تحريم‌هاي جديد عليه ايران تصميم‌گيري كند. ترامپ اميدوار است بتواند از اين بازه زماني براي رسيدن به يك توافق تكميلي با ايران استفاده كند تا مشكلاتي كه توافق فعلي از نظر دولت جديد آمريكا دارد، برطرف و اصلاح شوند.»
تمامي موارد بالا نشانگر مقاومت اتحاديه اروپا براي حفظ برجام است اما اين حمايت‌ها تا چه زماني پابرجاست؟ به نظر مي‌رسد كه اروپايي‌ها خواستار رايزني و تفاهم بوده و از جنگ سرد دوري مي‌كنند. در اين ميان اما ميزان پايبندي اروپا به برجام به پارامترهاي مختلفي بستگي دارد و حتي ممكن است كه اين پايبندي، فردا پايان يابد يا تا سال‌ها ادامه داشته باشد. برخي كشورها در حال شيطنت‌هايي هستند كه ممكن است به ضرر ايران تمام شود، حتي ممكن است اتحاديه اروپا در حمايت از برجام، دو دسته شوند؛ همانطور كه در ماجراي حمله به عراق رخ داد.
البته اين را نبايد فراموش كرد كه برخي از بازيگران اتحاديه اروپا هم در زمين ايران و هم در زمين آمريكا بازي مي‌كنند و موضع گيري‌هايي مطرح مي‌كنند كه بعد از آن در نقد آن سخناني مي گويند. اين افراد همانگونه كه به جلو مي‌روند، به چپ و راست ضربه مي‌زنند و موضع دقيق آن‌ها نامشخص است.
به هر ترتيب، در مقطع كنوني اتحاديه اروپا در برابر اقدامات آمريكا در برجام مقاومت كرده و ادامه اين مقاومت تا حدي به ديپلماسي قوي وزارت امور خارجه و رايزني اين نهاد وابسته است، چراكه سياست عرصه داد و ستد است. همچنانكه رييس جمهور در كنفرانس خبري‌اش در نيويورك درباره اقدام احتمالي نسبت به خروج آمريكا از برجام، تاكيد كرد كه واكنش ايران به رفتار اتحاديه اروپا بستگي دارد.
*منبع: روزنامه صبح نو، 1396.7.18
**گروه اطلاع رساني**9117**2002** انتشار دهنده: فاطمه قنادقرصي
تهران- ايرنا- روزنامه صبح نو در گزارشي نوشت: شصتمين سالگرد تأسيس آژانس بين المللي انرژي اتمي بود اما همه از «توافق هسته‌اي ايران» سخن گفتند و در پيام‌هاي مختلف، بر لزوم حفظ برجام تاكيد كردند.
