پزشكان: مصرف خودسرانه دارو مضر است / مردم: گاهي از اوقات ناچاريم

به گزارش ايرنا، سازمان بهداشت جهاني در خصوص ايجاد مقاومت دارويي همه گير نسبت به آنتي بيوتيك ها، پيامدهاي ناگوار و خطرناك آن به همه كشورهاي جهان هشدار داده و اين در حالي است كه ميزان مصرف آنتي بيوتيك در كشور ما 16 برابر استانداردهاي جهاني است.
برخي صاحب نظران حوزه بهداشت و درمان معتقدند كه هر ايراني روزانه سه تا پنج عدد قرص با سهم بالاي آنتي بيوتيك ها مصرف مي كند كه رقمي قابل توجه است و علاوه بر آن، مصرف آنتي بيوتيك در برخي مواد غذايي پرمصرف نظير مرغ و شير نيز مي تواند بر خطرات اين بخش در كشور بيافزايد.
معاون غذا و داروي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي و درماني آذربايجان غربي معتقد است كه تجويز نابجاي پزشكان و فرهنگ غلط از عوامل مهم ترويج مصرف آنتي بيوتيك ها و ايجاد مقاومت دارويي به اين نوع داروها در كشور و از جمله آذربايجان غربي است.
به گفته حسن ملكي نژاد، دوران آنتي بيوتيك پايان ناپذير است ولي با توجه به جهش هاي ژنتيكي ميكروب ها، امكان دارد آنها نسبت به داروها مقاومت پيدا كنند كه در اين صورت مبارزه با بيماري ها سخت تر مي شود.
به گفته وي از مهمترين عوامل اين نوع مقاومت دارويي، مصرف خودسرانه يا بيش از حد آنتي بيوتيك هاست كه در برخي موارد، پزشكان نيز در اين خصوص دخيل هستند.
وي اظهار كرد: استفاده بيش از حد آنتي بيوتيك ها مي تواند نقش معكوسي در مبارزه جهاني عليه بيماري ها داشته باشد زيرا مقاومت دارويي نسبت به آنها ايجاد مي كند.
معاون غذا و داروي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي و درماني آذربايجان غربي ادامه داد: مصرف بيش از حد آنتي بيوتيك ناشي از تجويز نابجاي پزشكان و رواج فرهنگ غلط در كشور است كه مي تواند خطرساز باشد.
ملكي نژاد تاكيد كرد: حساسيت پزشكان براي تجويز آنتي بيوتيك، ارائه نكردن آنتي بيوتيك توسط داروخانه ها بدون نسخه پزشك و كشف آنتي بيوتيك هاي جديد و طبيعي توسط محققان سه راه حل براي كاهش مقاومت دارويي نسبت به اين داروها در كشور و آذربايجان غربي است.
وي تبادل نظر پزشكان و متخصصان حوزه هاي مختلف در خصوص ميزان مصرف، فرهنگ مصرف آنتي بيوتيك ها و موارد لازم براي كاهش مقاومت به اين داروها در آذربايجان غربي را نيز خواستار شد.
يك متخصص بيماري هاي داخلي نيز در اين خصوص، مصرف بي رويه آنتي بيوتيك ها را زمينه ساز مقاومت ميكروب نسبت به دارو دانست و گفت: پيشرفت علم در قرن بيستم منجر به توليد آنتي بيوتيك ها شد و اين دسته داروئي جان بسياري از انسانها را كه در معرض بيماري هاي عفوني گسترده و لاعلاج بودند، نجات داد ولي در حال حاضر مصرف بي رويه آنتي بيوتيك ها افراد را در معرض ميكروب هايي با مقاومت آنتي بيوتيكي قرار داده است.
محمدرضا پاشايي اظهار كرد: تجويز آنتي بيوتيك توسط برخي پزشكان و مصرف خودسرانه آن توسط افراد جامعه باعث تهديد سلامت انساني شده است.
وي اضافه كرد: طبق آمار 2 سال گذشته هر ايراني چهار برابر ميانگين جهاني دارو مصرف مي كند و بيش از 50 درصد نسخه هاي پزشكان حاوي آنتي بيوتيك است كه بايد اصلاح شود.
وي ادامه داد: طبق اين آمار مصرف بي رويه آنتي بيوتيك ها سالانه 400 هزار ميليارد ريال اعتبار دولتي را در بخش دارو به هدر مي دهد.
اين متخصص بيماري هاي داخلي گفت: مصرف سرانه داروهاي تزريقي در ايران 11.4 درصد است و اين رقم چهار برابر كشورهاي در حال توسعه محسوب مي شود كه متأسفانه فرهنگ بارز داروئي در ايران به خصوص در منطقه ما استفاده از داروهاي تزريقي بوده و بر اساس تحقيقات 30 درصد از عوارض داروئي مربوط به داروهاي تزريقي است.
پاشايي مصرف بي رويه و غيرمنطقي آنتي بيوتيك ها، كامل نكردن دوره درمان آنتي بيوتيك ها و ناقص خوردن داروها، دور انداختن اضافه آنتي بيوتيك ها و مصرف آنتي بيوتيك ها در حيطه غير انساني را از جمله علل مقاومت به آنتي بيوتيك ها عنوان كرد.
وي با بيان اينكه دور انداختن آنتي بيوتيك هاي اضافه صحيح نيست، افزود: دور انداختن آنتي بيوتيك در محيط زيست و فاضلاب باعث مي شود كه اين داروها از طريق منابع آب هاي زيرزميني با دوز كم وارد بدن شده و باعث مقاومت آنتي بيوتيك شود.
وي در رابطه با مصرف آنتي بيوتيك ها در حيطه غيرانساني نيز اظهار كرد: آنتي بيوتيك ها براي پيشگيري و درمان بيماري ها به طيور و دام تجويز مي شود و انسان با خوردن گوشت آنها اين داروها را با دوز كم وارد بدن مي كند و موجب مقاومت آنتي بيوتيكي مي شود.
پاشايي گفت: راهكار جدي در اين زمينه بررسي نسخه اي پزشكان توسط واحد نظارت بر دارو و درمان و برخورد با دادن آنتي بيوتيك ها بدون نسخ توسط داروخانه ها است كه اميدواريم با اين اقدامات شاهد بهبود رويه مصرف آنتي بيوتيك در استان باشيم.
اما برخي از شهروندان نظري غير از اين دارند ومعتقدند كه مصرف خودسرانه دارو نتيجه هزينه هاي بالاي درماني، دارويي و بهداشتي است و برخي از خانواده ها ناچار به تزريق آنتي بيوتيك بدون نسخه پزشك مي شوند.
يكي از شهروندان اروميه اي گفت: براي يك سرماخوردگي بايد در ابتدا ويزيت 30 هزار توماني پرداخت كرده و مبلغي نيز براي تهيه دارو پرداخت كنيم و اين در حالي است كه در اغلب موارد نيز پزشكان همان داروهايي را تجويز مي كنند كه ما حدس مي زنيم.
وي اضافه كرد: برخي پزشكان ضمن علاف كردن مردم در مراكز تشخيصي نظير سونوگرافي، آزمايشگاه و نظاير آن، هزينه هاي زياد ديگري را بر دوش بيماران مي گذارند كه در موارد بسياري خارج از توان درآمدي مردم است.
وي اظهار كرد: انجام كنترل هاي بيشتر به ويژه از مطب هاي پزشكان و مسامحه نكردن با تخلف هاي اين بخش مي تواند مردم را در زمان بيماري به حضور در مطب ها تشويق كند ولي با ادامه روند فعلي، مشتريان داروخانه ها بيشتر از مطب ها خواهد بود.
يكي ديگر از شهروندان اروميه اي نيز كه در خيابان خان باباخان اروميه مشغول پرس و جو براي مطب پزشك بود، گفت: هزينه هاي درماني به ويژه تشخيص بالاست و ما براي گريز از اين هزينه ها بسياري از اين هزينه ها را با خريد دارو از داروخانه ها كم مي كنيم.
وي افزود: تنها راه حل مشكل خريد دارو از داروخانه ها، نظارت به فعاليت پزشكان و كاهش هزينه هاي درماني و دارويي با همراهي بيمه هاست.
يكي از داروخانه داران اروميه اي نيز از حضور روزانه صدها نفر براي خريد دارو در اين داروخانه خبر داد و گفت: بيش از نيمي از اين افراد درخواست آنتي بيوتيك و مسكّن دارند.
وي افزود: تا حد امكان مسئول فني داروخانه و همكاران، بيماران و خانواده هاي آنها را به مراجعه به پزشك و ارائه نسخه دعوت مي كنند ولي بخش اعظمي از مراجعه كنندگان يا به خريد اصرار دارند يا اينكه به داروخانه ديگري مراجعه مي كنند.
وي اضافه كرد: داروخانه ها نيز براي تامين منابع مالي مجبور به فروش دارو در كنار نسخه پيچي هستند و با بدقولي بيمه ها اين اجبار روز به روز بيشتر مي شود
اين داروخانه دار اظهار كرد: اطلاعات دارويي برخي افراد مراجعه كننده در موارد زيادي موجب شگفتي كاركنان داروخانه مي شود و اين امر در نوع خود بي نظير است.
وي تاكيد كرد: تنها راه مقابله با اين امر، بهبود ارتباط بين پزشكان و بيماران، كاهش هزينه هاي درماني و كمك به موقع بيمه ها به داروخانه هاست.
8137/3072
** گزارش: سيده فاطمه سجادي ** انتشار: عليرضا فولادي