به گزارش گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا، در ادامه روند همكاری های چند ساله ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی، «یوكیا آمانو» مدیر كل این سازمان در سفری یك روزه به كشور ما روز یكشنبه هفتم آبان ماه با حجت الاسلام «حسن روحانی» رییس جمهوری، «علی اكبر صالحی» رییس سازمان انرژی اتمی و «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه دیدار و گفت وگو كرد.
این دیدار بیش از پیش از تعامل سازنده و دوجانبه تهران و آژانس رونمایی كرد كه به رغم كارشكنی های آمریكا همچنان در مسیر مشخص شده حركت می كند. در این میان باید از دو منظر به رخداد اخیر نگریست؛ نخست، از دریچه نگاه آژانس به عنوان داور بی طرف و دوم از منظر اقدامات اعتمادساز و سازنده جمهوری اسلامی در اجرای توافق.
** تاثیر همكاری ایران و آژانس بر انزوای آمریكا
برخی گمان می كردند كه ممكن است فشارهای آمریكا بر آژانس در این سفر خود را نشان داده و شاهد درخواست های غیرمنتظره از جانب آمانو باشیم. رفتار آژانس اما نشان داد كه همانند اتحادیه اروپا مسیری جدا از آمریكا را در پیش گرفته و به طور جدی پیگیر اجرای برجام است و در این راه، نقش داور بی طرف را بازی می كند؛ نقشی كه از آغاز گفت وگوهای هسته ای بر عهده این نهاد معتبر بین المللی قرار داده شده است.
البته طرف دیگر قضیه را هم باید در نظر گرفت كه به نقش سازنده جمهوری اسلامی ایران و همكاری نزدیك تهران با آژانس ارتباط می یابد. مقامات كشور ما با تكیه بر قدرت نرم دیپلماتیك توانستند پیام صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران را به گوش جهان برسانند. بنابراین با برجام دیگر هیچ بازیگری در عرصه منطقه ای و بین المللی نمی تواند، برنامه هسته ای جمهوری اسلامی را به عنوان تهدیدی برای جامعه بشری تلقی و در این باره جو سازی كند.
همین همكاری ها درچارچوب ایران باعث شده كشوری چون ایالات متحده كه پیشتر بانی و حامی بزرگترین طرح های ضد ایرانی از تهدید گرفته تا تحریم بود حال در وضعیت تنگنا قرار گیرد. با برجام شرایط برای ایالات متحده بسیار دشوار شده به طوری كه اصرار «دونالد ترامپ» رییس جمهوری تازه كار این كشور بر برجام گریزی، متحدان گذشته كاخ سفید را از آن دور ساخته است.
كشورهای اروپایی كه تا چند سال پیش در پی صدور قطعنامه های شورای امنیت با آمریكا در یك صف قرار گرفتند اكنون جبهه ای در مقابل ترامپ آراسته و مدعی اند كه با خروج آمریكا از برجام، آنها به توافق هسته ای پایبند خواهند ماند. همانند رخدادی كه چند روز پیش در بروكسل اتفاق افتاد و سران 28 كشور عضو اتحادیه اروپا در این نشست حمایت خود را از برجام اعلام كردند. دور از ذهن نیست كه این پیام برای مرد شماره یك دولت آمریكا ارسال شده است.
جدیت سه كشور اروپایی عضو گروه 1+5 تا جایی ادامه یافت كه رییس جمهوری آمریكا ناگزیر به پذیرش نقش مستقل بروكسل از واشنگتن شد و اظهار كرد كه «مخالف ادامه روابط تجاری آلمان و فرانسه با ایران نیستم». از طرفی، چنین مواضع مشابهی از طرف «ركس تیلرسون» وزیر امور خارجه آمریكا نیز انتشار و انعكاس یافت كه وی مدعی شد آمریكا قصد بر هم زدن معاملات تجاری اروپا و ایران را ندارد.
** فضای پس از تایید مجدد برجام
ایران با هموارسازی بستر برای بازرسان آژانس نشان داده كه هیچ گونه انحرافی در برنامه هسته ای خود نداشته و همانند گذشته به فعالیت های صلح آمیز خود با حضور یا بدون حضور ماموران این سازمان بین المللی ادامه خواهد داد. حسن نیت تهران در این زمینه به انتشار هشت گزارش آژانس با محتوای تایید پایبندی ایران به برجام منجر شد.
از طرفی، سخنان آمانو در ایران بار دیگر اقدامات سازنده و همسوی تهران و آژانس را در سطح بین المللی انعكاس داد. وی در بخشی از اعلام مواضع خود گفت كه «از ژانویه 2016 آژانس پایبندی ایران به توافق هسته ای برجام را كاملا زیر نظر دارد. آژانس به صراحت اعلام می كند كه ایران به تعهدات خود تحت توافق هسته ای پایبند بوده است.»
در چنین شرایطی، راه برای ایالات متحده ناهموار به نظر می رسد چرا كه جهان بار دیگر ندای پایبندی ایران به برجام و صلح آمیز بودن فعالیت های هسته ای جمهوری اسلامی را از زبان نماینده خود در سازمان بین المللی انرژی اتمی شنید. از این رو هر اقدام مخالفی از جانب مقامات آمریكا در كاخ سفید و كنگره با محكومیت جهانی مواجه خواهد شد.
با سفر آمانو به ایران و مهر تایید مجدد وی بر اقدامات برجامی تهران، این نكته برداشت می شود كه تلاش آمریكایی برای اثرگذاری بر آژانس بی نتیجه بوده و آنها ناگزیر به پیمودن راه های دیگری برای مقابله با ایران اند. اعمال تحریم های غیرهسته ای از جمله حقوق بشری، موشكی و تروریستی از جمله این روش ها محسوب می شود كه ایالات متحده بر آن متمركز شده است.
بنابراین، ترامپ و هم حزبی های جمهوریخواه وی در دولت و قوه قانونگذاری ایالات متحده، از روش های غیربرجامی، هدف اصلی خود را كه همان ضربه زدن به برجام و عادی سازی روابط ایران با جهان است، پیگیری می كنند تا بلكه جمهوری اسلامی را از اجرای توافق هسته ای و پایبندی به برجام دور سازند. درك هدف شوم سران واشنگتن باعث شده كه مسوولان جمهوری اسلامی با دیگر اعضای گروه 1+5 و آژانس در جبهه ای واحد مقابل زیاده خواهی های آمریكا قرار گیرند.
پژوهشم**1969**1601**خبرنگار: حسن شكوهی نسب **انتشار: شهناز حسنی
ایرنا پژوهش، كانالی برای انعكاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشی ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearchهمراه شوید.
تهران- ایرنا- سفر فشرده مدیر كل سازمان انرژی اتمی به ایران با دیدارهای موفقیت آمیز و گام های رو به جلو در عملیاتی سازی برجام همراه بود. همچنین آمانو با تاكید مجدد بر همكاری سازنده تهران و این سازمان راستی آزما و اعلام پایبندی جمهوری اسلامی به توافق هسته ای، بهانه جویی های آمریكا را زیر سوال برد.
