زخم بازار سیب بر دستان باغداران اهر

به گزارش ایرنا، شهرستان اهر یكی از قطب‌های تولید میوه های سردرختی بخصوص سیب قرمز است و درخت پاكوتاه سیب جزو اولین درختان میوه ای است كه بصورت متراكم و آزمایشی در این شهرستان كاشت شد.
سیب لبنانی قرمز، سفید و قره قرمز از محصولات كشاورزی در شهرستان اهر از نام و آوازه خاصی در بازار داخلی و خارجی برخوردار بوده و كشورهای همسایه در فصل برداشت این محصول مشتاق خرید آن هستند.
باغداران اهری برای اینكه بتوانند بهترین محصول را به بازار عرضه كنند، هزینه های زیادی از جمله سوخت، سموم و كود، آب و كارگر و هزینه های بسته بندی را متقبل می شوند، اما وقتی موقع فروش می رسد، واسطه ها با سوءاستفاده از نبود قیمت تضمینی محصول باغداران را به حداقل قیمت خریداری می كنند.
علی غلامی از باغداران قدیمی شهرستان اهر در خصوص مشكلات پیش آمده می گوید: از آنجا كه باغداران منطقه از لحاظ مالی مشكل دارند، مجبورند محصولی را كه یك سال برایش زحمت كشیده اند، به حداقل قیمت به دلالان بفروشند كه كفاف هزینه نگهداری یكساله، سمپاشی، جمع آوری و هزینه حمل را نمی كند.
این باغدار افزود: نبود نقدینگی و سرمایه كافی باغداران در كنار فقدان صنایع تبدیلی در این شهرستان، باعث شده كه دلالان با سوء استفاده از فرصت پیش آمده با كمترین قیمت دسترنج یكساله كشاورزان را خریداری كرده و با دپو در سردخانه ها در فرصتی مناسب به بالاترین قیمت فروخته و از این آشفته بازار بیشترین بهره را ببرند.
علی محرمی از دیگر باغداران اهری كه رغبتی به برداشت محصولات باغی خود با این وضعیت نابسامان ندارد با اشاره به سرمازدگی باغات سیب اهر در سال های گذشته و نبود حمایت های دولتی می افزاید: پرداخت مبلغ بسیار ناچیز در مقابل سرمایه گذاری و هزینه انجام شده در باغات باعث شده كه تسهیلات دریافتی باغداران از بانك ها به جهت دیركرد در ناتوانی پرداخت، این قشر زحمتكش را با مشكل جدی مواجه كند و آنان را به بیكاران بدهكار تبدیل كند.
وی گفت: انتظار داریم دولت با تسهیلات حمایتی و برخی كمك های بلاعوض به داد خسارت دیده ها برسد.
رضایی یكی از باغداران باسابقه اهری هم با اشاره به اینكه در سال های گذشته برخی سازمان ها از جمله سازمان تعاون روستائی و برخی ادارات مرتبط اقدام به خرید محصولات باغی جهت ذخیره برای ایام نوروز می كردند، گفت: متاسفانه امسال هیچ اقدامی در این خصوص انجام نگرفت و بهترین محصول سیب اهر در دست باغداران مانده است.
یكی دیگر از باغداران اهری با ابراز گلایه از ضعف نظارت بر فروش محصولات سردرختی باغداران اظهار كرد: دلال بازی در این عرصه سبب شده است تا بیشترین سود به جیب واسطه ها برود.
یوسف عبادی با اشاره به اینكه براساس نامه وزارت جهاد كشاورزی به تعاون روستایی قرار بود محصولات سیب به قیمت تضمینی خریداری شود ، گفت: متاسفانه اداره تعاون روستائی در این خصوص كوتاهی می كند.
وی افزود: با توجه به هزینه هایی مانند كارگر، سبد، حمل و نقل، فروش سیب با این قیمت پایین در اهر توجیهی نداشته و بسیاری از باغداران شهرستان محصولات خود را برداشت نكرده اند و محصول بر روی درختان مانده است .
یعقوب پیرزاده هم كه در ورودی شهر اهر اقدام به خرید محصولات درجه 3باغات سیب می كند در خصوص خرید خود از باغداران گفت: ما رابط بین باغداران و صنایع تبدیلی فرآورده های میوه برخی شهرها از جمله مرند و ارومیه هستیم .
وی اعلام كرد: سیب های دپو شده در كنار جاده باغداران اهری را به مبلغ 1200ریال خریداری و به مبلغ 1700ریال به كارخانه های كنسانتره میوه در استان های آذربایجان شرقی و غربی می فروشیم .
وی گفت: اگر واحد فرآوری در خود شهرستان بود، بطور قطع نیازی به حضور ما نبود.
حسین محمدپور، دیگر باغدار اهری هم گفت: اگر وضعیت بر این روال پیش رود تا 3 سال آینده هیچ یك از باغداران رغبتی به تولید نخواهند داشت و این امر موجب افزایش بیكاری و مهاجرت به شهرهای دیگر خواهد شد.
وی همچنین با اشاره به اینكه باغداران منطقه از عملكرد صندوق بیمه كشاورزی ناراضی هستند، گفت: صندوق برای بیمه كردن یك هكتار باغ 320 هزار تومان طلب می‌كند در حالیكه هنگام بروز خسارت كارشناسان این صندوق به بهانه‌های مختلف از پرداخت خسارت خودداری می‌كنند.
نماینده مردم اهر و هریس در خانه ملت هم با تاكید بر حمایت از صادرات سیب شهرستان، گفت: وزارت جهاد كشاورزی مكلف است تا از باغداران و كشاورزان كه متحمل خسارت شده اند حمایت كند.
بیت الله عبداللهی با بیان اینكه شهرستان اهر یكی از قطب های تولید سیب است، گفت: متأسفانه نبود صنایع تبدیلی باعث شده است میوه سیب در دست باغداران بماند و یا با مبالغ كمتر كه كفاف هزینه ها را نمی كند، فروخته شود.
وی با اشاره به اینكه سیب‌های اهر در كنار خیابان ریخته شده و خریدار ندارد، گفت: برای حل این مشكل باید در آینده نزدیك صنایع تبدیلی در اهر ایجاد شود تا از سال‌های بعد دیگر شاهد این مشكل نباشیم.
نماینده مردم اهر و هریس در مجلس شورای اسلامی گفت: وجود این صنایع برای رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال در منطقه موثر است.
وی خاطرنشان كرد: با توجه به اینكه وزیر كشاورزی دستور خرید این سیب‌ها را به‌عنوان سیب درجه 3 داده است؛ مسئولین شهرستانی كوتاهی كرده و نامه در بایگانی اداره تعاون روستایی مانده و خاك می‌خورد و به آن توجه نمی‌شود.
عبداللهی در عین حال افزود: قیمت خرید تضمینی سیب های تولیدی باغداران راضی كننده نیست و باید تعاون روستایی در حمایت از باغداران نسبت به صادرات محصولات اقدام كند.
وی افزود: تعاون روستایی شهرستان اهر بایستی در راستای اجرای سیاست‌ های اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال برنامه هایی تدوین كرده و بر اساس آن عمل كند.
عبداللهی بابیان اینكه باغداران اهری ماه ها برای تولید میوه زحمت می كشند ولی از آنها حمایتی نمی‌شود، گفت: قیمت سیب تولیدی باغداران اهری و هریسی بسیار كمتر از زحمتی است كه آنها بر سر تولید كشیده اند.
به گزارش ایرنا تعاون روستایی قیمت خرید سیب درجه 3 باغداران به ازای هر كیلو را 2890 ریال اعلام كرده است اما باغداران حاضر نیستند با توجه به شاخص های اعلام شده، محصول خود را به این نرخ بفروشند.
رئیس اتاق اصناف اهر نیز سیب تولیدی شهرستان را یكی از میوه های سردرختی مرغوب و با طعم و عطر ویژه عنوان كرد و افزود: حمایت از تولیدات محلی و عرضه این محصول در مراكز عرضه میوه و تره بار در اولویت كاری اصناف شهرستان قرار دارد، اما صرف عرضه این محصول در اهر جوابگوی تولیدات باغی منطقه نبوده و باید دستگاه های متولی با حمایت های ویژه، زمینه صادرات این محصول را به كشورهای خارجی فراهم كنند.
موسی عباپور افزود: انتظار داریم دستگاه های متولی نسبت به خرید محصولات سر درختی بخصوص سیب جهت انبار و ذخیره میوه عید از باغداران بصورت مستقیم اقدام كنند تا این محصول در دست باغداران نماند.
این مسئول تاكید كرد: در هر حال اتاق اصناف و اتحادیه های مرتبط آماده هرگونه همراهی در جهت كمك به این قشر خدوم و زحمتكش است.
رئیس اتحادیه میوه و تره بار اهر نیز در این خصوص گفت: محصول سیب شهرستان با مشكلات متعددی از جمله بازاریابی، صادرات، صنایع تبدیلی، وجود دلالان و واسطه‌ها، مواجه است.
رحیم خانی در گفتگو با ایرنا افزود: متاسفانه با وجود اینكه سیب‌های تولیدی این شهرستان از كیفیت و مرغوبیت بسیار بالایی برخوردار است، اما در بازارهای جهانی سهم چندانی نداشته و اگر در طی سال های آینده صادراتی صورت نگیرد این مشكل و معضل بیشتر شد.
وی با اشاره به اینكه ظرفیت سردخانه های اهر، این میزان محصولات باغی شهرستان را كفاف نمی كند، گفت: از مسئولین انتظار می رود با حمایت ها و ارائه تسهیلات كم بهره سرمایه گذاران را نسبت به ایجاد سردخانه و كارخانه كنسانتره و صنایع تبدیلی تشویق كنند.
مدیر جهاد كشاورزی اهر هم با اشاره به اینكه بیش از 40 درصد مردم شهرستان در زمینه كشاورزی و باغبانی فعالند، گفت: این موضوع اهر را به قطب كشاورزی استان آذربایجان شرقی تبدیل كرده است.
محمد اسدی وسعت باغات سیب این شهرستان را حدود 5 هزار و 830 هكتار اعلام كرد و گفت: رقم های بومی، سیب زرد و قرمز لبنانی و اخیرا رقم های استاركینگ، فوجی، گالا، دو رنگ فرانسه، گرانی اسمیت روی پایه های بذری و مالینگ تولید می شود.
وی افزود: تولید سیب مارلینگ در باغات این شهرستان با توجه به افزایش تولید در واحد سطح و كیفیت مرغوب میوه های تولیدی و بازار پسندی محصولات افزایش یافته است و حدود 300 هكتار از سطح باغات شهرستان به این رقم اختصاص یافته است.
وی خاطرنشان كرد: ظرفیت باغات اهر و راندمان بالای تولید نسبت به سایر مناطق این شهرستان باعث شده كه علاوه بر ساكنین منطقه برای سایر مناطق شهرستان اهر و همچنین بخش های توابع شهرستان مشگین شهر نیز امكان اشتغال مستقیم و غیرمستقیم فراهم شود.
وی با اشاره به اینكه سیب قره قرمز و ذرت دانه ای و محلی شهرستان اهر از آوازه قابل توجهی به خصوص در سطح آذربایجان شرقی برخوردار است، ادامه داد: با هدف افزایش توان تولید كشاورزان و معرفی محصولات كشاورزی از جمله سیب قره قرمز و ذرت دانه ای، با همكاری شهرداری اهر زمینی به مساحت 4 هزار مترمربع در پارك ولایت جهت ایجاد نمایشگاه دائمی اختصاص یافته است.
اسدی با بیان اینكه شهرستان اهر بعد از شهرستان مراغه دومین قطب تولید كننده سیب در آذربایجان شرقی است، گفت: سیب قره قرمز یكی از محصولات بومی شهرستان اهر است و باید نسبت به تبعات جایگزینی آن با اقلام وارداتی هوشیار بود.
مدیر جهاد كشاورزی شهرستان اهر، سیب قره قرمز را یكی از محصولات بومی این شهرستان دانست و گفت: متأسفانه در سال های اخیر باغداران بیشتر به كشت بذر سیب های لبنانی روی آورده اند و سیب قره قرمز اهر متحمل خسارت هایی شده است.
وی با بیان اینكه مقاومت و محصول دهی در برابر سرمازدگی یكی از خصوصیات سیب قره قرمز است، گفت: از مجموع 8500 هكتار باغات این شهرستان بیش از 800 هكتار آن زیر كشت سیب قرمز است كه سالانه بیش از 15 هزار تن محصول می‌دهد.
اسدی با بیان اینكه سیب قره قرمز تا ارتفاع 3500 متری از سطح دریا قابل رشد و محصول دهی است، گفت: سیب های شهرستان اهر به دلیل شرایط جوی آب وهوا، تمامی ویتامین ها را در خود جای داده و با ماندگاری بسیاری خوب، جزو میوه های تابستانی است و هیچ سیبی توان رقابت با این محصول منحصر به فرد را ندارد.
این در حالی است كه یك كارشناس كشاورزی در خصوص علت فروش نرفتن محصول سیب شهرستان اهر با بیان اینكه سیب این شهرستان به درستی تغذیه نمی شود و خاصیت انباری پایینی دارد، گفت: بیماری لكه سیاه نیز مشكل را دو چندان می كند.
علی حسینی به نبود صنایع تبدیلی سیب درمنطقه نیز اشاره كرد و گفت: با توجه به مشكل اشتغال جوانان تحصیلكرده جویای كار لازم است واحدهای صنعتی كوچك بویژه صنایع تبدیلی و فرآوری در منطقه احداث شود.
وی با اشاره به اینكه ایجاد صنایع تبدیلی باعث ارزش افزوده محصولات ورونق اقتصادی می شود، افزود: با توجه به اینكه بیشتر باغات سیب اهر در پایاب ستارخان در رگه های آهكی احداث شده و میزان بی كربنات آب بالاست و این مسئله هزینه تمام شده سیب را برای باغدار افزایش می دهد.
وی افزود: چون در لایه های پایینی درصد آهك بالاست باعث ایجاد زردی در برگ درختان سیب می شود و باغداران برای كنترل آن باید از تركیبات گران قیمت آهن استفاده كنند كه این عمل موجب افزایش قیمت تمام شده محصول می شود.
یك صادر كننده سیب نیز با اشاره به اینكه بازار مسكو یكی از بهترین بازار های در دسترس استان آذربایجان شرقی است، افزود: یكی از مباحثی كه برای تاجران روسی و خریداران این محصولات صادراتی مهم است، بسته بندی محصولات است.
اسرافیل عابدی با بیان اینكه اگر بسته بندی میوه به درستی انجام نشود اجازه ورود به داخل كشور روسیه داده نمی شود، خاطر نشان كرد: در واقع روسیه بعد از كیفیت به این مسئله بسیار اهمیت می دهد و اگر تاجران داخلی تمام مراحل صادرات از تامین كالا تا سورتینگ و بسته بندی را به درستی انجام دهند بازارهای زیادی به روی آنها باز خواهد شد.
مدیر جهاد كشاورزی شهرستان اهر نیز از راه اندازی مجتمع بسته‌ بندی و سورتینگ در جهت حمایت از باغداران و خرید محصولات باغی شهرستان خبر داد و گفت: این مجتمع علاوه بر اشتغال زایی مناسب زمینه صادرات محصولات باغی شهرستان به كشورهای مختلف از جمله عراق، روسیه و امارات عربی متحده را نیز فراهم كرده است، اما ناتوانی برخی از باغداران برای جمع آوری محصول و ظرفیت محدود این واحد بسته بندی، صادرات سیب را با چالش مواجه می كند.
باغداران شهرستان اهر تاكید می كنند كه در وضعیت فعلی تنها راه نجات و رفع مشكل آن ها اقدام حمایتی دولت با خرید تضمینی محصول است و گرنه بسیاری از آنها متحمل ضرر و زیان فراوان خواهند شد.
به نظر می رسد در كنار خشكسالی و كم آبی كه در جای خود بخش كشاورزی كشور را تهدید می كند، مدیریت ضعیف و كارشناسی نشده تولید و بازار، چالش اساسی این بخش است.
شهرستان اهر بعد از شهرستان مراغه دومین قطب تولیدكننده سیب در آذربایجان شرقی محسوب می شود و سالانه از باغات این شهرستان نزدیك به 85 تن سیب برداشت می شود .
در این شهرستان 7 هزار و 800 هكتار باغ میوه وجود دارد و از مجموع مساحت باغات، 5600 هكتار متعلق به درختان سیب است.
گزارش از رضا بالاگر** تنظیم : پرویز انصاری**انتشار: عزیزی راد
7225/3071/518