به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، جمهوری اسلامی ایران در تولید محصولات باغی دارای مزیت نسبی است و صادرات آن ارزآوری خوبی برای كشور به همراه دارد.
افزایش یا كاهش تولید در بازار این محصولات اثر گذار است؛ به طوری كه هر سال كه یك محصول باغی زیاد تولید می شود قیمت آن به دلیل فراوانی، كاهش چشمگیری پیدا می كند.
برای حمایت از كشاورزان و تولید داخلی هر زمان محصولی روی دست تولیدكنندگان باقی می ماند یا با قیمتی كمتر از قیمت تمام شده توسط دلالان و واسطه گران خریداری می شود، دولت می كوشد با اتخاذ سیاست های نظارتی قیمت خرید تضمینی تلاش می كند تولید كنندگان داخلی را مورد حمایت قرار دهد.
این روزها تصاویری از انباشت سیب درختی روی زمین در استان های آذربایجان غربی و شرقی منتشر شده كه نشان از باقی ماندن این تولیدات روی دست باغداران است.
** جایگاه جهانی ایران
طبق آمارها سالیانه در دنیا 84 میلیون تن سیب درختی در پنج میلیون و 200 هزار هكتار تولید می شود كه ایران از لحاظ تولید رتبه سوم و از لحاظ صادرات رتبه هشتم را به خود اختصاص داده است.
براساس آمارهای سال 2015 میلادی اتحادیه اروپا، آمریكا، چین، شیلی، بلاروس، آفریقای جنوبی، نیوزیلند و ایران به ترتیب بزرگ ترین صادركنندگان سیب درختی بودند.
همچنین در سال 2014 میلادی طبق آمار سازمان جهانی خوار و بار ملل متحد (فائو)، چین، آمریكا، ایران، هلند و هند به ترتیب رتبه های اول تا پنجم را در تولید سیب درختی دنیا به خود اختصاص داده بودند.
** وضع تولید
پارسال نزدیك سه میلیون و 400 هزار تن سیب در كشور تولید شد كه با سیاست تهاتر كالا به كالا یعنی به ازای صادرات هر 1.5 كیلوگرم سیب واردات یك كیلوگرم موز انجام شد.
این سیاست با هدف بهبود صادرات و حمایت از تولید داخلی اتخاذ شده بود.
امسال مسئولان بخش باغبانی تولید سه میلیون و 700 هزار تن سیب درختی را پیش بینی كرده بودند كه این حجم تولید بخشی به مصرف داخلی و كارخانجات آبیموه گیری و كنستانتره و بخشی باید به كشورهای متقاضی صادر شود.
البته به نظر می رسد دلالان به دنبال خرید سیب درختی صنعتی درجه سه برای كارخانه های صنعتی آبمیوه گیری با قیمت هایی كمتر از قیمت تمام شده اند و تولیدكنندگان نیز از فروش محصول با این شرایط، امتناع می كنند.
** گلایه تولیدكنندگان از دلالان و نبود صنایع تبدیلی
به گفته یكی از تولیدكنندگان سیب درختی در آذربایجان شرقی، امسال یكی از سال های پربار در تولید سیب درختی است اما محصول با وجود عطر و طعم خاص و بی نظیر روی دست تولیدكنندگان باقی مانده است.
«محمد علیزاده» دلیل این امر را عرضه بالای محصول، نبود صنایع تبدیلی و تكمیلی و بازار فروش نامناسب دانست و افزود: برخی دلالان به دنبال مفت خریدن محصولند.
یكی از تولیدكنندگان سیب در آذربایجان غربی نیز گفت: پارسال كارخانه های كنستانتره سیب درختی صنعتی را با كمترین قیمت یعنی هركیلوگرم 60 تا 70 تومان از ما خریدند.
«حسین مردادی» یكی از مشكلات را نداشتن انبار و سردخانه های نگهداری دانست و افزود: تولیدكنندگان چاره ای جز عرضه ارزان میوه ندارند؛ بنابراین دلالان این محصولات را با كمترین قیمت خریداری می كنند.
** وضع بازار مصرف
قیمتگذاری میوه در بازار مصرف به طور معمول صورت می گیرد اما گاهی مصرف كنندگان نمی توانند تشخیص دهند هزینه ای كه می پردازند برای خرید میوه درجه یك است یا نه.
«مونا معینی» خانم خانه داری كه خرید هفتگی میوه را بر عهده دارد، از همین مساله شكایت داشت.
وی گفت: هر میزان میوه تولید شود چه افزایش داشته باشد و چه كاهش، باز میوه درجه یك و دو در بازار با قیمت های بالا عرضه می شود و مصرف كننده نهایی میوه ای را به گران ترین قیمت از دلالان و خرده فروشی ها می خرد كه باغدار با كمترین قیمت به فروش می رساند.
وی از دولت خواست با نظارت بیشتر بر بازار میوه علاوه بر حمایت از كشاورزان و باغداران از مصرف كنندگان نیز حمایت كند.
این خانم پرسید: وقتی سیب روی دست تولیدكننده داخلی مانده است چرا باید برای هر كیلوگرم سیب درختی را 50هزار تا 70 هزار ریال پرداخت كنیم؟
** راه های حمایت دولت
در همین پیوند، سازمان تعاون روستایی برای حمایت از تولیدكنندگان تاكنون اقدام به خرید تضمینی بیش از 36 هزارتن سیب درختی صنعتی با قیمت هر كیلوگرم 2هزار و 889 ریال (حدود 288 تومان) كرده است.
مدیركل دفتر میوه های سردسیری معاونت امور باغبانی وزارت جهاد كشاورزی با اعلام این مطلب، تاكید كرد این قیمت چند برابر قیمتی است كه پارسال از تولیدكنندگان خریداری می شد.
«شكرالله حاجی وند» افزود: از ابتدای فصل برداشت تاكنون در ارومیه 32 هزارتن سیب درختی صنعتی خریداری شده و اكنون به دیگر استان ها همچون كهگیلویه و بویراحمد، فارس و همدان تعمیم داده شده است.
به گفته وی، برداشت سیب درختی از شهریورماه هر سال آغاز می شود و تا پایان آبان ماه ادامه دارد؛ بنابراین بخش عمده صادرات سیب درختی ایران به كشورهای هدف در نیمه دوم سال صورت می گیرد.
وی یادآوری كرد دولت به دلیل مزیت نسبی محصولات باغی، برنامه ای برای خرید تضمینی این محصولات ندارد اما امسال به سبب افزایش تولید وارد عمل شده است.
حاجی وند گفت پارسال دولت در خرید تضمینی ورود نكرده بود.
به گفته وی، سیب های صنعتی خریداری شده توسط سازمان تعاون روستایی كشور در انبارها و سردخانه ها نگهداری و به كارخانه های صنعتی كنستانتره عرضه می شود.
مدیركل دفتر میوه های سردسیری وزارت جهادكشاورزی اضافه كرد: طبق سیاست این وزارتخانه همانند پارسال تهاتر 1.5 كیلوگرم صادرات سیب درختی به ازای واردات یك كیلوگرم موز برقرار است و مشكلی در این زمینه نداریم.
وی اعلام كرد: پارسال نزدیك به 353 هزارتن سیب درختی به كشورهای هدف مانند عراق، افغانستان، پاكستان، تركمنستان و امارات صادر شد.
حاجیوند وضع كنونی انبارداری را برای محصولات باغی نامناسب دانست و افزود: برای حمایت از باغداران اصلاح و بهبود زیرساخت ها شامل برداشت محصول، سورتینگ و بسته بندی، سردخانه ها، انبارها، ماشین های حمل و نقل را در اولویت برنامه ها قرار دارد كه این امر در توسعه صادرات موثر است.
برای آگاهی از آخرین اخبار اقتصادی ایران و جهان با كانال اقتصادی ایرنا در تلگرام همراه شوید:
@IRNAeco
اقتصام*9186*1961* گزارش: هما همت خواه* انتشار: مریم مسعود
تهران- ایرنا- اصلاح و بهبود زیرساخت ها، خرید تضمینی و سیاست صادرات سیب در ازای واردات موز از راهكارهای دولت برای حمایت از تولید داخلی و كاهش ضرر تولیدكنندگان و باغداران است.
