برگزاری كارگاه بین المللی فرهنگ ناملموس آب/ وجود 37هزار قنات فعال در ایران

محمدحسن طالبیان روز سه شنبه در كارگاه بین المللی فرهنگ ناملموس آب در یزد افزود: برای پاسداری از این نعمت ارزشمند ، اقدام به شناسایی قنات های قدیمی و دارای ارزش از قنات قصبه با حدود 2 هزار سال قدمت تا قنات بم با 200 سال عمر و قنات زارچ با 83 كیلومتر طول در استان یزد شد.
وی بیان كرد: تلاش شد تا مباحث آثار ناملموس قنات همچون دانش فنی و بحث مدیریت نگهداری و توزیع آب در قنات و قنات تمدن ساز، ارزش ها و هنرهای وابسته به این سازه و وابستگی مردم به قنات و نقش آن در تولید و توسعه كه همگی بیانگر پیوند این آثار ملموس با آثار ناملموس است محور قرار گیرد و نهایتا منجر به ثبت جهانی 11 قنات ایرانی شد.
طالبیان در كارگاه بین المللی فرهنگ ناملموس آب كه با حضور جمعی از صاحب نظران بین المللی از ایران، مصر، هلند، اسپانیا و ایتالیا درباره جنبه‌های فرهنگی آب و تأثیرات پنهانی آن در مركز بین المللی قنات در یزد برگزار شد، به بیان نقش آب و قنات در حفظ سكونتگاه های جمعیتی در ایران به ویژه در مناطق مركزی پرداخت.
این كارگاه با همكاری و حمایت دفتر منطقه ای سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی ملل متحد(یونسكو ) مستقر در تهران و مركز منطقه ای میراث فرهنگی ناملموس با هدف پیگیری ردپای آب در اساطیر ، باورها ، هنر و ادبیات و بررسی نقش این فرهنگ ناملموس در پیكربندی نظام پایدار و یكپارچه مدیریت آب برگزار شد.
طالبیان در ادامه با بیان پیوند فرهنگ ملموس و ناملموس در جریان بررسی پرونده ثبت جهانی قنات های ایرانی یادآور شد: در بررسی و تهیه این پرونده سیر تحول و مسیر زنجیره ای قنات ها ، تنوع تكنولوژی و نیز پیوستگی میراث ناملموس با ملموس مدنظر بود.
معاون میراث فرهنگی تاكید كرد: در این پرونده قنات های قصبه گناباد، بلده فردوس، زارچ حسن آباد، آسیاب آبی میرزا نصرالله مهریز، جوپار كرمان، اكبرآباد و قاسم آباد بروات بم، مون در اردستان، وزوان و مزدآباد اصفهان و ابراهیم آباد اراك در خراسان رضوی، خراسان جنوبی ، یزد، كرمان، مركزی و اصفهان ثبت جهانی شد.

** شهردار یزد: شناخت ارزش های استان مستلزم شناخت بهتر فرهنگ آب است
در این كارگاه شهردار یزد با تجلیل از همكاری یونسكو در ثبت جهانی شهر یزد، وجود سازه ها و بافت های ارزشمند تاریخی را از مهمترین ویژگی های این ثبت جهانی برشمرد و گفت: وجود سازه های آبی چون قنات، آب انبار و پایاب ها، شناسایی فرهنگ ناملموس آب در یزد را دوچندان كرده است.
مهدی جمالی‌نژاد افزود: قنات به لحاظ ماهیت كالبدی مصداقی از میراث ملموس این دیار و نشانه ای از تسخیر نرم طبیعت در مسیر زندگی و به لحاظ ماهیت معنوی، در زمره میراث فرهنگی ناملموس و تبلور اراده و دانش و فهم درست مردمان این سرزمین در پهنه تاریخ است.
وی تصریح كرد: در واقع قنات، فهم دانشمندان را در كنار ذوق مردان فن و حرفه با حافظه تاریخی زنان و مردان این دیار در هم می آمیزد و آب را به عنوان مصداق حیات، از زمین بیرون می كشد و سرزندگی را جاری می كند و آداب و رسومی ماندگار پدید می آورد.
شهردار یزد، شناخت ارزش های استان یزد را مستلزم شناخت بهتر فرهنگ آب دانست و گفت: شهر یزد انعكاس سازگاری خردمندانه‌ انسان با شرایط طبیعی بیابان است از این رو مایه‌ مباهات است كه تنها مركز بین‌المللی مرتبط با قنات و فرهنگ بومی آب در این كشور و در این شهر ایجاد شده است.
با توجه به قرار گرفتن مركز بین المللی قنات در شهر یزد هر سال چند كارگاه و همایش جهانی در باره این سازه و مسائل مرتبط با آب در یزد برگزار می شود.
مركز بین المللی قنات و سازه های تاریخی آبی یك مركز گروه 2 یونسكو است و زیر نظر این سازمان جهانی فعالیت دارد.
جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد خود را مبنی بر تأسیس مركز بین المللی قنات و سازه های تاریخی آبی تحت نظارت یونسكو در یزد به طور رسمی ارائه كرد و نهایتاً در سی و دومین كنفرانس عمومی یونسكو با این پیشنهاد موافقت شد.
بعد از تبادل موافقت نامه تأسیس مركز بین دبیركل یونسكو و وزیر وقت نیروی ایران،6 فروردین 1384 مركز بین المللی قنات و سازه های تاریخی آبی در سال 1385 به صورت رسمی در استان یزد آغاز به كار كرد.
1968/ 2047/ خبرنگار : محمودرضا رحمانی ** انتشاردهنده: عباسقلی اشكورجیری