در شرايطي كه خشكسالي سالهاي گذشته موجب افزايش مهاجرت از مناطق روستايي به نقاط شهري و از شهرستان گناباد به ساير مناطق استان خراسان رضوي و كشور شده است، توجه به ماندگاري و ثبات جمعيت و جلوگيري از مهاجرت آنان از دغدغه هاي مهم اين منطقه محسوب مي شود كه توسعه اشتغال خانگي در كاهش اين مشكل نقش اساسي دارد.
از طرفي مشاغل خانگي با توجه به هزينه و سرمايه گذاري كمتر نسبت به ساير مشاغل و فعاليت در محيط خانه بيشتر مورد توجه روستائيان از جمله بانوان قرار مي گيرد.
با توجه به اينكه حدود 30 درصد از جمعيت گناباد در مناطق روستايي زندگي مي كنند بهره گيري از طرح مشاغل خانگي و توسعه صنايع دستي بومي و سنتي نويد بخش خوبي براي ايجاد اشتغال در ميان زنان و روستائيان است.
براساس اصول 28 و 43 قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران دولت موظف به حمايت از صاحبان مشاغل خانگي است و اين افراد مي توانند از مزايايي همچون استفاده از بازارچه هاي محلي شهرداري ها براي عرضه محصولات توليدي و معافيت از عوارض اداري و تجاري، معافيت هاي مالياتي و تامين وام هاي قرض الحسنه بهره مند شوند.
در اين قانون منظور از مشاغل خانگي يا كسب و كار خانگي آن دسته از فعاليت هايي است كه توسط عضو يا اعضاي خانواده در فضاي مسكوني در قالب يك طرح كسب و كار بدون مزاحمت و ايجاد اخلال در آرامش واحدهاي مسكوني همجوار شكل مي گيرد و منجر به توليد خدمت يا كالاي قابل عرضه به بازار خارج از محيط مسكوني مي شود.
در اين ارتباط يكي از فعالان مشاغل خانگي گناباد در گفت و گو با خبرنگار ايرنا، بازاريابي و فروش توليدات را از جمله مشكلات مهم فعالان اين بخش ذكر كرد.
زهرا محمدي كه از چند سال قبل در زمينه توليد انواع لباسها و عروسكهاي بافتني فعاليت دارد گفت: توليد كنندگان اين بخش از آگاهي و امكانات لازم براي نيازسنجي و بازاريابي برخوردار نيستند كه اين امر موجب كاهش فروش محصولات توليدي آنان در بازار مي شود.
وي افزود: به دليل نداشتن سرمايه زياد براي ماندگاري در اين حرفه در برخي موارد مجبور به فروش توليدات خود با قيمتهاي اندك هستيم در صورتي كه اين اقدام در بلند مدت مشكلات اقتصادي را افزايش مي دهد.
يك بانوي 45 ساله نيز كه در منزل به كار خياطي و پرده دوزي مشغول است، با ابراز رضايت از فعاليت در مشاغل خانگي و كمك به امرار معاش خانواده گفت: مشاغل خانگي يك ضرورت براي توسعه اشتغال و رونق اقتصادي است و بايد از اين فرصت حداكثر بهره را گرفت.
زهرا جوادي كه تاكنون بدون استفاده از تسهيلات در كنار حرفه خياطي و پرده دوزي به توليد محصولات لبني از جمله پنير، ماست و شير نيز مي پردازد، خواستار توجه بيشتر به شناخت ظرفيتهاي بالقوه اين بخش و به فعليت رساندن آنها از طريق حمايت بيشتر شد.
يكي از توليد كنندگان فرش دستباف گناباد هم تسهيلات پرداختي به طرح هاي پشتيبان را ناكافي دانست و به
ضرورت بازاريابي، توليد متمركز و هدفمند در اين بخش تاكيد كرد.
منصوره كوچكي گفت: سرمايه در گردش بسيار براي بافت فرش و تاخير در فروش محصولات از ديگر مشكلات مشاغل خانگي است.
يكي از فعالان حوزه مشاغل خانگي روستاي مند گناباد نيز گفت: در اجراي طرح توانمند سازي بانوان اين روستا با همكاري گروه مددكاري دانشگاه آزاد اسلامي، تعداد بسياري از بانوان اين منطقه تمايل به فعاليت در مشاغل خانگي با رويكرد توليد سفال داشتند.
علي فرخ پور افزود: در اين راستا با همكاري مركز فني و حرفه اي و اداره ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري گناباد دوره آموزشي در اين بخش براي 80 نفر از بانوان روستا برگزار شد.
وي اظهار كرد: با هدف انسجام بخشي و تمركز فعاليت ها و نيرو هاي آموزش ديده، شركت تعاوني مشاغل خانگي در اين روستا تشكيل شد كه نتابج خوبي به همراه داشته است.
رئيس اداره كار، تعاون، و رفاه اجتماعي گناباد هم گفت: ايجاد اشتغال با حداقل سرمايه و تسهيلات اندك از مزاياي مشاغل خانگي است و دولت دوازدهم در راستاي ادامه سياستهاي دولت تدبير و اميد حمايت از فعالان اين بخش را مورد توجه خاص قرار داده است.
محسن نوريان با اشاره به پرداخت تسهيلات 50 تا 70 ميليون ريالي به مشاغل خانگي داراي توجيه اقتصادي افزود: كاهش هزينه مكان و بيمه كارگران اين بخش موجب كاهش هزينه توليد مي شود كه اين امر نويد بخش افزايش رقابت پذيري در فعاليتهاي آنان است.
وي اظهار كرد: افراد واجد شرايط با ثبت نام در سايت مشاغل خانگي مي توانند در 307 رشته كسب و كار خانگي مجوز فعاليت دريافت نموده و از تسهيلات مرتبط استفاده كنند.
وي اعتبار حوزه مشاغل خانگي گناباد را در سالجاري 16 ميليارد و 400 ميليون ريال ذكر كرد و گفت: از مجموع 108 طرح كه براي اخذ تسهيلات اين بخش به كارگروه مربوطه معرفي شدند 92 طرح با اعتبار 9 ميليارد و 350 ميليون ريال واجد شرايط شناخته شده و به بانك ها معرفي شده اند.
رئيس اداره صنعت و معدن گناباد نيز با اشاره به 25 نوع فعاليت در حوزه مشاغل خانگي مرتبط با اين اداره گفت: از ابتداي امسال تاكنون 30 طرح شامل چهار طرح پشتيبان و 26 طرح مستقل با مجموع اعتبار 2 ميليارد و 650 ميليون ريال براي دريافت تسهيلات معرفي شده اند.
هادي ايزدي افزود: طرح هاي پشتيبان به دليل امكان نظارت بهتر بر روند پرداخت تسهيلات به مراتب بهتر از طرحهاي انفرادي هستند.
وي اظهار كرد: 35 درصد اعتبارات در اين زمينه به طرح هاي مستقل و 75 درصد به طرح هاي پشتيبان اختصاص يافته است.
رئيس اداره فني و حرفه اي گناباد نيز با اشاره به آموزش مشاغل خانگي در 2 حوزه دولتي و خصوصي گفت: پارسال 400 نفر از فعالان مشاغل خانگي اين شهرستان در مجموع 100 هزار ساعت آموزش در حوزه مشاغل خرد شهري و روستايي را فرا گرفتند.
غلامرضا عليخاني افزود: امسال نيز 53 هزار ساعت آموزش در حوزه مشاغل خانگي توسط اين اداره انجام شده است.
وي اظهار كرد: امروزه الگوي كسب و كار خانگي انفرادي موفقيت آميز نيست و توليد گروهي و زنجيره اي احتمال موفقيت بيشتري نسبت به مدل انفرادي دارد.
وي با اشاره به انواع آموزش سخت افزاري و نرم افزاري در مشاغل گفت: آموزش سخت افزاري به معناي آموزش مهارت هاي شغل و توليد به تنهايي كارايي ندارد.
عليخاني افزود: آموزش هاي نرم افزاري همچون كار آفريني، خلاقيت، برند سازي، بازارسازي، بازاريابي، تبليغات و بسته بندي رويكردهاي اساسي در آموزش فعالان اين بخش است.
شهرستان گناباد در 287 كيلومتري جنوب مشهد واقع است.
گزارشگر: فهيمه نعمتي شهري ** انتشار دهنده: محمد حسين علي مقدم
7545/2095/ 6053
گناباد- ايرنا- اشتغال پايدار با ايجاد مشاغل خانگي يكي از ضرورتهاي ماندگاري و تثبيت جمعيت و رونق اقتصادي در مناطق شهري و روستايي گناباد محسوب مي شود.
