محصول زيتون در ايران با نام رودبار عجين شده و زيتون فروشان در تمام شهرهاي ايران بر تابلوهاي خود عنوان زيتون رودبار را مي نويسند تا كالاي خود را مرغوب جلوه دهند. فصل برداشت زيتون اواخر تابستان تا نيمه فصل پاييز است و برداشت به شيوههاي مختلف، از سنتي تا مكانيزه انجام ميشود.
وقتي كه ميوه زيتون بر روي درخت هنوز سفت و سبز رنگ است، برداشت آن آغاز ميشود، در روش برداشت سنتي ميوه شاخههاي پائينتر را با دست ميچينند و براي تكاندن شاخههاي بلند با چوب بر شاخهها ضربه ميزنند تا ميوهها بريزد. زيتونهاي تكانده شده در پاي درخت، جمعآوري ميشود و پس از شستوشو و خشك كردن، با سنگ به تك تك آنها ضربه ميزنند و ميشكنند.
اين شكستن باعث ميشود كه زهراب زيتون خارج شود، سپس زيتون را چند روز در آب ميگذارند و مداوم، آب آن را عوض ميكنند و سنگ نمك نيز در اين آب مي اندازند تا تلخي آن گرفته شود.
در اين مدت زيتون حالت شور و روغني پيدا ميكند و آماده عرضه به بازار ميشود. هنگام استفاده از اين محصول، عده اي، مقداري گلپر يا آب انار به آن اضافه مي كنند تا طعمي متفاوت داشته باشد. از زيتون بجز مصرفي كه در خوارك دارد، روغن هم گرفته مي شود و اين نوع، يكي از بهترين روغن هاي گياهي است.
باغهاي زيتون در ايران از گذشته تنها در منطقه رودبار وجود داشت اما طي سالهاي اخير، كشت آن در مناطقي ديگر نيز رونق گرفته به گونه اي كه در نقاطي از قزوين، گرگان و حتي شيراز و ياسوج نيز كشت آن گزارش شده است.
** برداشت بيش 80 درصد محصول زيتون استان
معاون بهبود توليدات گياهي سازمان جهاد كشاورزي گيلان روز سه شنبه در گفت وگو با ايرنا، از برداشت و عرضه بيش از 16 هزار تن محصول زيتون استان به بازار مصرف در سالجاري خبر داد و گفت: ارزش اين ميزان محصول خام زيتون بيش از 75 ميليارد تومان است اما با توجه به فرآوري و عمل آوري محصولات جانبي ديگر از آن مثل روغن، اين ميزان درآمد به چندين برابر در سال مي رسد.
حبيب جهانساز ادامه داد: درختان زيتون به صورت يك سال در ميان، آور هستند و امسال سال ناور باغات زيتون استان گيلان است و به همين دليل ميزان برداشت محصول حدود يك هزار تن نسبت به سال گذشته كمتر است.
وي با اشاره به ارزش غذايي روغن زيتون گفت: 35 درصد برداشت محصول زيتون در استان براي استحصال روغن و بقيه زيتون كنسروي است و هر سال در 36 كارخانه روغن كشي استان، حدود يك هزار تن روغن خالص زيتون به ارزش حدود 30 ميليارد تومان (ميانگين ارزش هر كيلو روغن زيتون مرغوب 30 هزار تومان) توليد و به بازار مصرف عرضه مي شود.
جهانساز با اشاره به اينكه گيلان هشت هزار و 600 هكتار باغ زيتون دارد، اظهار كرد: عمده باغهاي زيتون استان در شهرستان رودبار متمركز شده و بيش از 22 هزار بهرهبردار از باغهاي زيتون گيلان بهرهبرداري ميكنند.
وي تاكيد كرد: تاكنون بيش 80 درصد محصول زيتون استان برداشت شده و مابقي نيز تا پايان آذرماه برداشت مي شود.
جهانساز اضافه كرد: امسال با اقدامات ويژه و كنترل مداوم، زيتونكاران گيلاني خسارتي از آفت مگس زيتون متحمل نشدند ولي با توجه به ارزش غذايي روغن زيتون، توصيه ميشود كشاورزان بهطور ويژه به توليد روغن بپردازند.
** اهميت محصول زيتون در اقتصاد كشاورزي جنوب گيلان
يكي از باغداران زيتون گيلان نيز به ايرنا گفت: برغم اينكه امسال سال ناور باغات زيتون است، باز هم به دليل شرايط مساعد آب و هوايي و مراقبت هاي ويژه، باغداران محصول خوبي را در حال برداشت هستند.
علي شير كوهي افزود: سال گذشته به طور ميانگين از هر هكتار باغ زيتون منطقه، حدود پنج تن محصول برداشت شد در حاليكه امسال اين ميزان به حدود چهار تن در هكتار مي رسد.
وي ادامه داد: در حال حاضر برداشت انواع محصول كنسروي از باغات استان گيلان به پايان رسيده و تنها گونه هاي روغني در حال برداشت است كه برداشت اين گونه نيز تا پايان آذرماه طول مي كشد.
به گفته شيركوهي، در حال حاضر هر كيلوگرم محصول زيتون به صورت خام در باغ، بين چهار تا پنج هزار تومان به فروش مي رسد كه براي باغداران به صرفه است.
وي گفت: درخت زيتون نسبت به ساير درختان ميوه، بسيار كم توقع است و فقط در پنج سال اول، نياز به مراقبت دارد و در بقيه عمر، هزينه چنداني براي نگهداري جز آبياري ندارد.
شيركوهي خاطرنشان كرد: طي چند سال گذشته ورود ناگهاني آفت مگس زيتون خسارات فراواني به باغات زد اما اكنون باغداران براي مبارزه به اين آفت، آموزش هاي لازم را فرا گرفته اند به نحويكه در سالجاري اين آفت نتوانست خسارت چنداني به باغات بزند.
حسن گنجي يكي از كارخانه داران روغن كشي محصول زيتون در گنجه رودبار نيز به ايرنا گفت: مردم بايد از خريد روغن هاي فله اي و بي نام و نشان كه به نام روغن زيتون رودبار عرضه مي شود، خودداري كنند.
وي افزود: محصول روغن زيتون كارخانه هاي روغن كشي استان تحت نظارت استاندارد بسته بندي مي شوند و مردم بايستي از روغن زيتون هاي بسته بندي شده با نشان استاندارد استفاده كنند تا از كيفيت محصول مطمئن باشند.
وي ادامه داد: هر سال حدود پنج هزار تن محصول زيتون روغني در گيلان در كارخانه ها روغن كشي مي شود و نسبت روغن به ميوه زيتون باغات استان، حدود 20 درصد است.
محمد گوهري از زيتون فروشان شهر رودبار به عنوان مركز عرضه محصول زيتون استان گيلان نيز به ايرنا گفت: زيتون مرغوب استان، مشتريان خود را دارد و در هيچ سالي محصول روي دست باغداران باقي نمي ماند.
وي افزود: در حال حاضر هر كيلوگرم زيتون كنسروي به تناسب كيفيت، بين هشت تا 15 هزار تومان است و قيمت هر كيلو روغن زيتون مرغوب نيز حدود 30 هزار تومان به فروش مي رسد.
از 84 هزار هكتار باغ زيتون كشور، نزديك به 35 هزار هكتار آن مربوط به مناطق سهگانه قزوين، گيلان و زنجان با عملكرد توليد بيش از پنج تن در هكتار است.
شهرستان رودبار در 67 كيلومتري جنوب مركز استان گيلان قرار دارد.
تهيه و تنظيم : نصراله ابراهيمي ** انتشاردهنده:كبيري
6070/2007
رشت - ايرنا - محصول زيتون كه در منطقه رودبار واقع در جنوب استان گيلان كشت مي شود، نقش پررنگي در اقتصاد كشاورزي اين ناحيه دارد و كارخانه هاي فرآوري اين محصول، بر رونق اقتصادي منطقه، اشتغال و معرفي آن افزوده است.