سفیر ایران: راه اندازی دوباره سوآپ نفت با قزاقستان درحال پیگیری است

مجتبی دمیرچی لو ، روز دوشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا، افزود: در دولت یازدهم و دوازدهم بویژه پس از توافق هسته‌ای، قزاقستان از جمله كشورهای پیشرو بود كه علاقه مندی خود را برای توسعه همكاری اقتصادی با ایران در قالب اعزام هیات‌های متعدد تجاری به كشورمان نشان داد .
بیش از هفت سال از توقف سوآپ نفت خام كشورهای حاشیه دریای خزر از مسیر ایران می گذرد و با كاهش توجیه اقتصادی ترانزیت و انتقال نفت خام از مسیرهای جایگزین ایران در كشورهای گرجستان، جمهوری آذربایجان، تركیه و روسیه، بار دیگر مسیر كم هزینه سوآپ نفت ایران مورد توجه كشورهای نفت خیز منطقه دریای خزر قرار گرفته است.
سوآپ معامله پایاپای، معاوضه، مبادله و جانشین كردن است كه به‌ صورت تخصصی این‌گونه تعریف شده است كه، یك كالا را از نقطه‌ای تحویل و دقیقاً همان میزان كالا را در نقطه‌ای دیگر تحویل داده شود.

** راه اندازی سركنسولگری قزاقستان در بندر عباس نیز در دستور كار قرار قرار دارد .
سفیر كشورمان در بخش دیگری از مصاحبه تفصیلی خود گفت: به دلیل گستره وسیع روابط و وسعت جغرافیایی قزاقستان، ایران علاوه بر سفارت در آستانه، در شهر آلماتی و بندر آكتائو در ساحل دریای خزر دارای سركنسولگری است و سركنسولگری قزاقستان نیز در گرگان فعالیت می كند و راه اندازی سركنسولگری این كشور در بندرعباس نیز در دستور كار قرار دارد.

** نشست آتی كمیسیون مشترك اقتصادی ایران - قزاقستان بزودی در آستانه برگزار می شود
دمیرچی لو در بخش دیگری از سخنانش اظهار داشت : نشست آتی كمیسیون مشترك اقتصادی دو كشور به زودی در آستانه برگزار خواهد شد.
وی در مورد فعالیت اقتصادی در قزاقستان گفت : باید در نظر داشت كه بازار قزاقستان مورد توجه همه كشورهاست و بازار رقابتی سختی دارد.
بنابر این توصیه می شود شركت های ایرانی علاقه مند قبل از اقدام برای حضور در قزاقستان، اطلاعات مورد نیاز را از منابع معتبر از جمله اتاق بازرگانی، سازمان توسعه تجارت، انجمن دوستی و نهادهای اقتصادی كشورمان كسب كنند تا از مشكلات احتمالی در آینده جلوگیری شود.

**مجتبی دمیرچی لو سفیر كشورمان در قزاقستان گفت وگوی مفصلی با خبرنگار ایرنا داشته كه مشروح آن در ادامه می آید:

ایرنا : لطفا روابط ایران و قزاقستان را در مقطع كنونی تشریح بفرمایید
با استقلال قزاقستان در سال 1370، جمهوری اسلامی ایران جزو اولین كشورهایی بود كه با به رسمیت شناختن آن، سفارت خود را در پایتخت این كشور افتتاح كرد و در 25 سال گذشته روابط ایران و قزاقستان كه ریشه در مشتركات تاریخی، دینی و فرهنگی دو ملت دارد، خوب و مبتنی بر منافع متقابل و رو به رشد بوده است.
قزاقستان به عنوان بزرگترین و با ثبات ترین جمهوری آسیای مركزی، جایگاه مهمی در راهبرد منطقه ای ایران دارد. علاوه بر سطح بالای مناسبات سیاسی دو جانبه، دو كشور در مجامع منطقه ای و بین المللی مانند سازمان ملل و نهادهای وابسته به آن، سازمان همكاری اسلامی، اكو، كنفرانس تعامل و اعتماد سازی آسیا -سیكا - و مجامع پارلمانی آسیایی و بین المللی، همكاری های خوبی دارند و در بسیاری از موضوعات و ابتكارات جمعی، از مواضع یكدیگر حمایت می كنند.
قزاقستان در حال حاضر عضو غیر دائم شورای امنیت است و بارها در تحولات بین المللی همچون مسأله سوریه مواضع همسو با ایران اتخاذ كرده است.
به دلیل گستره وسیع روابط و وسعت جغرافیایی قزاقستان، ایران علاوه بر سفارت در آستانه، در شهر آلماتی و بندر آكتائو در ساحل دریای خزر دارای سركنسولگری است و سركنسولگری قزاقستان نیز در گرگان فعالیت می كند و راه اندازی سركنسولگری این كشور در بندرعباس نیز در دستور كار قرار دارد.
دو كشور علاوه بر همكاری های اقتصادی و سیاسی در حوزه‌های فرهنگی، علمی و دانشگاهی نیز همكاری‌های خوبی دارند.

ایرنا : روابط اقتصادی ایران و قزاقستان در چه سطحی است و حجم مبادلات تجاری میان دو كشور چه میزان است؟
روابط اقتصادی و تجاری بر مبنای ظرفیت‌های فراوان دو كشور ایران و قزاقستان و منافع متقابل صورت می گیرد. برای توسعه روابط اقتصادی نیز كار زیربنایی باید صورت می گرفت كه بخش اعظم آنها انجام شده است.
تدوین مبانی حقوقی برای ایجاد و توسعه روابط اقتصادی از طریق انعقاد موافقت نامه ها و اسناد دولتی پایه، اتصال شبكه های حمل و نقلی و همچنین ایجاد ساختارها و سازوكارهای ارتباطی بین مراجع اقتصادی دو كشور در سطح دولتی و خصوصی از جمله اقدامات پایه ای است كه خوشبختانه بخش اعظم آنها صورت گرفته است.
تاكنون اسناد بسیاری در راستای گسترش همكاریهای دوجانبه به امضاء رسیده كه بخش اعظم آن در حوزه اقتصادی است. همچنین كمیسیون مشترك همكاری های ایران و قزاقستان به عنوان ساختاری كه بر روند فعالیت های اقتصادی دو كشور نظارت و نقش راهبردی دارد در نشست های سالیانه خود ضمن بررسی روند روابط زمینه های جدید همكاری را تعریف می كند.
نشست آتی كمیسیون مشترك اقتصادی دو كشور به زودی در آستانه برگزار خواهد شد.
از مهم‌ترین تحولات اقتصادی در روابط دو كشور در سال‌های اخیر، می توان به ساخت و راه اندازی راه‌آهن سه جانبه ایران، تركمنستان و قزاقستان، افتتاح سیلوی مشترك در شمال ایران، صدور خدمات فنی و مهندسی، سرمایه گذاری متقابل در بخش معدن، افزایش پروازهای مستقیم، برگزاری چندین نشست شورای بازرگانی و كارگروه تجاری و همچنین نشست های متعدد میان استانداران دو كشور اشاره كرد.
راه‌اندازی مجدد سواپ نفت نیز در دست پیگیری است ، در دولت یازدهم و دوازدهم بویژه پس از توافق هسته‌ای، قزاقستان از جمله كشورهای پیشرو بود كه علاقمندی خود برای توسعه همكاری اقتصادی با ایران را در قالب اعزام هیات‌های متعدد تجاری به كشورمان نشان داد.
از جمله مهم‌ترین اینها، سفر سال گذشته آقای نظربایف به تهران در رأس یك هیأت تجاری و سیاسی بود و در مقابل نیز آقای روحانی طی امسال و سال گذشته به قزاقستان سفر كرده و در هر مورد نیز هیأت های تجاری و سرمایه گذاری ایشان را همراهی كرده اند و توافقات اقتصادی خوبی به هنگام این سفرها صورت گرفته است.
تلاش می شود با فراهم كردن زمینه اجرای توافقات، حجم روابط اقتصادی را كه اكنون حدود 500 میلیون دلار است افزایش یابد.

ایرنا : قزاقستان چه مزیتی برای ایران و ایرانی ها دارد ؟
مبنای روابط اقتصادی دو كشور منافع متقابل است. هر دو كشور مزیت های خوبی برای یكدیگر دارند. قزاقستان دارای منابع طبیعی غنی است و توان تولید و صادرات برخی محصولات كشاورزی و همچنین معدنی را دارد. این كشور بازار مستعدی برای صادرات كالا و خدمات فنی و مهندسی ایران است كه می تواند برای تولیدكنندگان و شركت های ایرانی جذاب باشد.
طرح ها و برنامه های توسعه ای این كشور، فرصت های متعددی را پیش روی شركت ها و فعالان اقتصادی ایران قرار می دهد. نزدیكی جغرافیایی قزاقستان به ایران، وجود مزیت های ترانزیتی و حمل و نقلی برای دسترسی شركت های ایرانی به چین و روسیه از طریق قزاقستان و بالعكس، وجود برنامه های عمرانی بلند مدت، كه همه این مزیت ها با توجه به فناوری بالا و تجربه خوب شركت های ایرانی در زمینه خدمات فنی-مهندسی و عمرانی، زمینه حضور موثر كشورمان در اجرای پروژه های زیرساختی، عمرانی، معدنی، راه سازی، مخابرات و صنایع غذایی و كشاورزی این كشور را فراهم كند.
در عین حال باید در نظر داشت كه بازار قزاقستان مورد توجه همه كشورهاست و بازار رقابتی سختی دارد.
لذا توصیه می شود شركتهای ایرانی علاقمند قبل از اقدام برای حضور در قزاقستان، اطلاعات مورد نیاز را از منابع معتبر از جمله اتاق بازرگانی، سازمان توسعه تجارت، انجمن دوستی و نهادهای اقتصادی كشورمان كسب كنند تا از مشكلات احتمالی در آینده جلوگیری شود.
در همین رابطه اطلاعات جامعی درباره فعالیت تجاری در قزاقستان در سایت سفارت قرار دارد و وابستگی بازرگانی سفارت هم آماده است اطلاعات تكمیلی و تخصصی را در اختیار فعالان اقتصادی و شركت های علاقمند قرار دهد. شورای مشترك بازرگانی دوكشور هم كه اخیراً تشكیل شد، می تواند مرجع مناسبی برای كسب اطلاعات اقتصادی و یافتن زمینه ها و شركای مناسب تجاری باشد.

ایرنا: چه طرح های مشتركی میان ایران و قزاقستان در دست اقدام است؟
در حال حاضر مهمترین طرح های مشترك ما با قزاقستان طرح های ترانزیتی همچنین طرح های معدنی است.
ایران كوتاه ترین، امن ترین و باصرفه ترین مسیر دسترسی كشورهای آسیای مركزی از جمله قزاقستان به دریاهای آزاد، بازارهای خاورمیانه و جنوب آسیا می باشد. موضوع ترانزیت از مسیر ایران، یكی از مهمترین مزیت های كشورمان در مراوادت اقتصادی با آسیای مركزی محسوب می شود كه هنوز از ظرفیت آن به طور كامل استفاده نشده است.
تلاش شده است تا از طریق كمك به تقویت ارتباطات میان بخش های حمل و نقلی دو كشور و رفع موانع، زمینه استفاده بیشتر از مسیر ایران برای انتقال كالا، تجهیزات، مواد معدنی، محصولات كشاورزی و منابع انرژی بیش از گذشته فراهم شود.
مهمترین طرح های حمل و نقلی كه در مبادلات دو كشور و ترانزیت منطقه‌‌ای و بین‌المللی تاثیر دارد، عبارت است از؛ افتتاح مسیر ریلی بندر عباس-آلماتی كه تا مسكو قابلیت تداوم دارد؛ همكاری در قالب موافقتنامه كریدور شمال ـ جنوب و كریدور شرق ـ غرب؛ بهره‌برداری كامل از خط آهن سه جانبه ایران ـ تركمنستان ـ قزاقستان؛ پیگیری راه آهن ترانس آسیا؛ برقراری و گسترش همكاری‌ حمل و نقل دریایی در خزر؛ سرمایه گذاری در بخش معدنی و همچنین كشاورزی، كه با افتتاح كامل این طرح ها حجم مبادلات میان ایران و قزاقستان و سایر كشورهای منطقه افزایش چشم گیری خواهد داشت.

ایرنا: وضعیت كشت فراسرزمینی و فعالیت شركت های ایرانی در قزاقستان چگونه است ؟
در حال حاضر توافقات زیادی در این زمینه میان شركت های خصوص و دولتی دو طرف به امضا رسیده و كارهایی نیز آغاز شده ولی هنوز این طرح در ابتدای راه است. بر اساس اطلاعات واصله از شركت های ایرانی فعال در حوزه كشت فرامرزی حدود 20 هزار هكتار از اراضی قزاقستان زیر كشت قرار گرفته است.
دانه های روغنی و غلات مهمترین محصولات تولیدی مدنظر در این طرح است. همچنین پرورش دام و صدور بخشی از گوشت تولیدی آن به ایران از دیگر فعالیت های صورت گرفته در چهارچوب این طرح است.
در موضوع كشت فرامرزی برخی از استان های كشورمان طرح هایی را آماده كرده و با طرف قزاقی خود نیز تفاهماتی داشته اند. با توجه به پیچیدگی های موضوع كشت فراسرزمینی این موضوع بایستی از ابعاد حقوقی، فنی و مالی و تجاری مورد توجه قرار گیرد. توجه شود شركت های علاقمند حتماً از طریق مراجع مربوطه از جمله وزارت جهادكشاورزی كه سازوكار مناسبی را برای این امر طراحی كرده است اقدام كنند تا از بروز مشكلات جلوگیری شود.
آساق ** 1579*1144 مرضیه فاتحی* انتشار دهنده: علیرضا جباری