2017 ؛ سال پیروزی ملت عراق/ نقش آفرینی حشدالشعبی در آینده عراق

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، چند ماهی است كه داعش موقعیت خود را در عراق از دست داده است. در واقع طومار موجودیت خلافت خودخوانده اسلامی با از دست دادن شهر موصل در هم پیچیده شد.
عراق در چند سال اخیر تحولات بسیار مهم و تاثیرگذاری را پشت سر گذاشت؛ از این رو دورنمای سیاسی و اجتماعی عراق پس از نابودی داعش از جمله موضوعاتی است كه ذهن بسیاری تحلیلگران و چهره های سیاسی را به خود مشغول كرده است.
شامگاه گذشته (سه شنبه 14 آذر) نشستی باعنوان «عراق پساداعش» در محل شورای راهبردی روابط خارجی كشورمان با حضور «سید كمال خرازی» و شیخ «همام حمودی» رییس مجلس اعلای اسلامی و نایب رییس پارلمان عراق برگزار شد.

** خرازی: حشد الشعبی نیرویی مردمی و ضامن ثبات عراق است
سید كمال خرازی با برشمردن جایگاه برجسته سیاسی همام حمودی، مساله تحولات عراق و پیش بینی وضعیت آینده این كشور را با توجه به انتخابات پارلمانی آن در سال 2018 مهم و قابل توجه عنوان كرد. وی شكست داعش و حفظ وحدت عراق را دو دستاورد مهم این كشور دانست.
وزیر امور خارجه اسبق كشورمان اتفاقات در عراق را همچون معجزه ای دانست و گفت: ظهور حشد الشعبی متشكل از جوانان شیعه، سنی و حتی مسیحی عراقی معجزه ای است؛ آن ها با رشادت خود در مقابل داعش ایستادند و این گروه را شكست دادند. مساله دوم هم كمك بسیج مردمی عراق برای جلوگیری از تجزیه این كشور بود. اگرچه تلاش های بسیاری برای اجرای این امر انجام شد اما این موضوع چنان سریع حل شد كه فرصت اختلاف افكنی به توطئه گران داده نشد.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی در زمینه اظهار نظر برخی كشورها برای انحلال حشد الشعبی عراق گفت: حشد الشعبی ضامن حفظ ثبات عراق است و كشورهای غربی حق ندارند در زمینه منحل كردن آن نظر بدهند. اكنون همان هایی كه داعش را به وجود آوردند پس از مدتی عضو ائتلاف ضد داعش شده اند و به این توطئه دامن می زنند كه حشد الشعبی باید منحل شود.
خرازی تاكید كرد: مردم عراق حشد الشعبی را می خواهند و حتی علاقه مند هستند آن ها وارد مجلس عراق شوند. كشورهای خارجی هم حق دخالت در عراق و اظهار نظر در مورد حشد الشعبی كه از مردم و جوانان عراق تشكیل شده است را ندارند.
وی همچنین دوستی ملت و ایران و عراق را نیز همچون معجزه ای عنوان كرد و افزود: پس از جنگ تحمیلی رژیم صدام علیه ایران، اكنون دو ملت با هم دوست هستند و این موضوع در مراسم اربعین و حضور ایرانیان در عراق مشهود است.
خرازی در زمینه نیات كشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای برای شكل دهی به آینده عراق اظهار كرد: عراق اكنون در بهترین شرایط قرار دارد و با هوشیاری خود مانع از آن می شود كه كشورهای غربی و منطقه ای به اهداف شوم خود دست پیدا كنند. آگاهی ملت عراق باعث شد تا در برابر داعش پیروز شود و از تجزیه این كشور جلوگیری كند.
وی افزود: انتخابات آینده عراق بسیار حائز اهمیت است زیرا افرادی كه به مجلس عراق می روند باید بتوانند این دستاوردها را حفظ كنند. توطئه بیگانگان، كشورهای مرتجع عرب و غربی ها ادامه دارد اما تا زمانی كه ملت عراق وحدت خود را حفظ و از مرجعیت دینی پیروی كند از این مسائل به خوبی عبور خواهد كرد.
وزیر امور خارجه پیشین ایران گفت: باوجود همه توطئه ها مردم عراق، ملتی مقاوم هستند كه اجازه دخالت و اجرای توطئه های شوم را به آمریكا و كشورهای خارجی نمی دهد. مردم عراق این دوره را نیز با موفقیت پشت سر می گذارند.
خرازی با بیان اینكه ایران و عراق در كنار یكدیگر قرار دارند، گفت: ایران از تجربیان بسیار خوبی در زمینه بازسازی خرابی های پس از جنگ برخوردار است و اكنون پس از شكست داعش می تواند این تجربیات را در اختیار دولت عراق قرار دهد.

**رئیس مجلس اعلای عراق: 2017 سال پیروزی مردم عراق
همام حمودی نایب رئیس پارلمان عراق و رئیس مجلس اعلای این كشور نیز 2017 را سال بسیار خوبی برای عراق دانست وتاكید كرد: عراق توانست در این سال دستاوردهای مهمی را كسب كند و در برابر دو چالش بزرگ سربلند و موفق باشد. نخستین موضوع مهم آزاد كردن موصل و از بین بردن گروه داعش بود. این بزرگترین موفقیت برای مردم و دولت عراق بود كه با تلاش های ارتش عراق و حشد الشعبی به دست آمد.
وی افزود: همچنین در این دوره فعالیت حشد الشعبی به نوعی قانونی و نهادینه شد و بسیج مردمی به عنوان بخشی از نیروی امنیتی و نظامی عراق وارد عمل شد. در واقع اكنون حشد الشعبی عنصر جدیدی در ایجاد تعادل در امنیت عراق به شمار می رود.
حمودی مساله دوم را نیز مقابله با توطئه تجزیه عراق عنوان داشت و خاطر نشان كرد: مسعود بارزانی پس از آزادی موصل گمان می كرد فرصت خوبی را برای تجزیه عراق و استقلال كردستان به دست آورده است اما این موضوع هم با اقتدار حشد الشعبی و تدبیر دولت عراق خنثی شد.
وی افزود: بحث تجزیه عراق موجب جلب توجه مردم به موضوع حفظ یكپارچگی عراق شد. در این چارچوب مرجعیت دینی و به ویژه آیت الله سیستانی نقش خاصی داشت. آیت الله سیستانی با فتوای خود در مورد نیروی حشد الشعبی و 21 توصیه به مردم و ارتش عراق در زمینه نحوه رفتار در جنگ با داعش، بسیار موثر واقع شد.
وی در زمینه نقش ایران و آینده روابط بغداد تهران نیز چنین عنوان كرد: ما افتخار می كنیم كه جمهوری اسلامی ایران همواره در كنار ما بود حتی وقتی كشور عراق تحت اشغال آمریكا بود. اكنون میزان روابط ما با ایران به 12 میلیارد دلار رسیده است و اطمینان می دهم در آینده بیشتر هم می شود. اراده ما این است كه در كنار ایران باشیم و همواره به همكاری خود با ایران ارج می نهیم. ما می خواهیم روابط راهبردی تجاری و اقتصادی را میان دو كشور برقرار سازیم.
حمودی تاكید كرد: به صراحت می گویم برادر قاسم سلیمانی الگوی واقعی یك ایرانی بود كه توانست با حضور در خط مقدم جبهه نبرد، به نحو شگفت آوری اعتماد مردم عراق را به دست آورد. از این رو مردم عراق علاقه وافری به وی دارند. جمهوری اسلامی ایران هم در این زمینه بسیار كمك كرد و باعث شد تا شرایط در جبهه مقاومت تثبیت شود.
وی در زمینه برنامه های دولت عراق نیز افزود: شعار ما آشتی اجتماعی است. ما به دنبال وحدت و محبت بین تمام اقشار مردم عراق هستیم. مهمترین وظیفه ای كه بر دوش دولت قرار دارد بازسازی خانه های مردم و تامین تاسیسات مورد نیاز آن ها است. تلاش می شود تا آوارگان به منازل خود بازگردند.
وی در زمینه انتخابات عراق كه قرار است در نیمه نخست سال 2018 برگزار شود نیز اظهار داشت: نظرسنجی ها نشان می دهند مردم نسبت به برخی رهبران پیشین خیلی خوش بین نیستند و به دنبال چهره های جدیدی هستند تا از مردم و حوزه های انتخابی خود دفاع كنند. بسیاری از مردم اعتقاد دارند برخی چهره های عضو حشد الشعبی می توانند در ساخت آینده عراق نقش آفرین باشند. ممكن است برخی در داخل و خارج عراق به دنبال تعویق انتخابات باشد اما به نظر من این انتخابات در موعد مقرر در ماه پنجم میلادی برگزار می شود.
نایب رئیس پارلمان عراق گفت: نكته مهم این است كه با توجه به شرایط عراق، باید دستاوردهای حشد الشعبی حفظ شود و همه گروه ها و قومیت ها از آن دفاع كنند. برای ما مهم این است كه بر اساس قانون عراق، حشد الشعبی به قوت خود باقی بماند. برخی صداها در داخل و خارج عراق برای انحلال حشد وجود دارد اما اجازه انجام چنین كاری داده نمی شود. كشورهای خارجی به یاد داشته باشند كه عراق فریب نمی خورد و می داند چه كسانی در لباس داعش به آن حمله كردند.
رییس مجلس اعلای اسلامی در مورد حضور نیروهای آمریكایی در عراق نیز گفت: اكنون بعد از صدها سال مردم سرنوشت عراق را خود تعیین می كنند. آمریكا در 81 كشور جهان وارد شد اما تنها از عراق خارج شد و در بقیه كشورها ماند یا در آن پایگاه های خود را حفظ كرد. آمریكا در سال 2011 وادار شد كه بدون هیچ پایگاهی عراق را ترك كند.
حمودی افزود: خروج نیروهای آمریكایی از عراق به خواست ایالات متحده نبود بلكه مخالفت ملت عراق و درایت آیت الله سیستانی بود كه این موضوع را در مجلس عراق مطرح كرد. از آنجاكه حضور آمریكا خدشه به حاكمیت عراق به شمار می رفت آمریكا به ناچار از عراق خارج شد.
وی در بخش پرسش و پاسخ در زمینه جدایی جریان عمار حكیم نیز گفت: او احساس كرد كه نباید خود را محدود كند از این رو با هدف جذب دیگر گروه ها این اقدام را انجام داد. ما به وی حق می هیم چون وی را فردی میهن پرست می دانیم و حتما كار وی به نفع وحدت كشور خواهد بود.
نایب رئیس پارلمان عراق همچنین در مورد شكل گیری و ادامه افكار داعشی در عراق نیز گفت: بخشی از دلایل ایجاد تفكر داعشی مسائل اقتصادی بود. داعش در ابتدا با شعار دفاع از حقوق مردم وارد سرزمین های شمالی عراق شد كه سنی نشین بود؛ اما به تدریج این گروه های سنی و كرد هم از داعش جدا شدند. اهل سنت به تخریبی بودن تفكر سلفی پی برده است. در این شرایط نزدیكی و تقویت روابط ما با اهل سنت عراق می تواند به بهبود شرایط در آینده عراق بسیار كمك كند. دولت عراق تلاش می كند با كمك های خارجی و افزایش فروش نفت و دیگر منابع اقتصادی به بهبود وضعیت اقتصادی مردم كمك كند.

پژوهشم**9130 **1601** خبرنگار: حسین عباسی نسب **انتشار: شهناز حسنی
ایرنا پژوهش، كانالی برای انعكاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشی ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearch همراه شوید