به گزارش ایرنا، شاید كمتر گردشگری متوجه حضور نخستین هتل مدرن ایران در خیابان پیغمبریه قزوین شود، چون جلوی آن را ایرانیت‌های فلزی محاصره كرده‌اند تا مبادا آواری به روی رهگذری فرو بریزد.
گراند هتل قزوین دومین میهمانخانه شهر قزوین و همچنین اولین نمونه هتل به شیوه مدرن و اروپایی در ایران است كه در سال‌های پایانی دوره قاجاری ساخته شد.
گراند هتل یكی از یادگارهای ارزشمند دوره قاجار است كه در سال 1384 با شماره 12899 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
وجود این هتل قدیمی كه در زمان قاجاریه احداث شده است، دلیل روشنی بر محوریت گردشگری در توسعه قزوین به شمار می رود.
این بنا در حوالی سال‌های 1299 تا 1300 توسط ارباب برزوی شاپور پارسی كه بعدها به مهر شاهی تغییر نام داد بنا شد.
محل این بنا در شرق خیابان پیغمبریه كنونی و در نزدیكی خیابان سپه (شهدا) نخستین خیابان ایران و در قسمت غربی دولتخانه (ارگ) صفوی قرار دارد و در زمینی به مساحت سه هزار متر مربع ساخته شده و در بنای سمت خیابان در 2 طرف در ورودی چند مغازه داشته است.
گراند هتل قزوین از جانب خیابان دارای 2 طبقه و از سمت حیاط جنوبی سه طبقه است.
ورودی اصلی هتل در ضلع غربی بنا قرار دارد كه به فضایی در طبقه میانی منتهی می شود.
اتاق‌های هتل در طبقه اول قرار گرفته‌اند كه راه ارتباطی این طبقه از طریق 2 پلكان چوبی است، در این طبقه 18 اتاق وجود دارد كه از غرب و شرق با ایوان به خیابان و حیاط مشرف می شوند.
در سمت جنوبی این بنا در سال 1310 سالن سینمایی به نام تابستانه ایجاد شد كه در سال 1319 دچار حریق شد و دوباره مورد مرمت قرار گرفت و تا سال 1356 فعال بود كه با آتش‌سوزی دوباره از بین رفت و دیگر بازسازی نشد.
به گفته برخی تاریخ شناسان در این بنا كه از آن باید به عنوان یكی از نمادهای مدرن سازی در ایران نام برد، وقایع بزرگی نظیر طراحی كودتای رضاشاه صورت گرفته است.
**گراند هتل قزوین طی 18 ماه مرمت و احیا می شود
مدیركل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین در گفت وگو با خبرنگار ایرنا گفت: گراند هتل یكی از مهم ترین آثار تاریخی ایران در حوزه اقامت و پذیرایی و گردشگری است.
محمدعلی حضرتی با اشاره به سابقه تاریخی این بنا،گفت: بنای یاد شده متعلق به دوره قاجاربه می باشد و تنها گراند هتل باقی مانده از سه گراند هتل تهران، تبریز و قزوین به شمار می رود كه تاكنون موجودیت خود را حفظ كرده است.
وی با بیان اینكه گراند هتل نخستین هتل به سبك جدید در ایران بوده كه اواخر دوره قاجار احداث شده و مورد بهره برداری قرار گرفته است، اظهار داشت: این بنای تاریخی بر روی بنایی كه در آغاز چاپارخانه صفویان بوده احداث شده كه طبقه زیرین را حفظ كردند و 2 طبقه روی آن با استفاده از مصالح و چوب اضافه كردند.
حضرتی یادآور شد: بعدها در قسمت شمالی این مجموعه اتاق هایی را نیز اضافه كردند و در واقع به ظرفیت این هتل افزودند.
حضرتی با اشاره به خریداری این مجموعه در اواخر دهه 70 و اوایل دهه 80 توسط میراث فرهنگی، افزود: از سال 93 گراند هتل را به منظور مرمت و بازسازی در قالب طرح های صندوق احیا و بهره برداری از اماكن تاریخی قرار دادیم.
مدیركل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری قزوین ادامه داد: براساس برنامه سازمان میراث فرهنگی، مرمت، بازسازی و بهره برداری از گراند هتل قزوین به مزایده گذاشته شد و در میان شركت كنندگان متعدد، 'سمگا' شركت سرمایه گذاری میراث فرهنگی ایران كه از شركت های تحت پوشش این سازمان می باشد، برنده این مزایده شد.
وی تصریح كرد: در حال حاضر این شركت مطالعات طرح مرمت گراند هتل قزوین را آغاز كرده است.
حضرتی یاد آور شد: فاز اول مرمت گراند هتل در قالب مطالعات از شهریورماه امسال آغاز شده و بعداز انجام كارهای خاك شناسی، كارشناسان در یكی از 2 نقطه به كف دوره صفویه و قاجار رسیدند.
مدیركل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قزوین گفت: كارشناسان این شركت ارتباط تنگاتنگی با میراث فرهنگی دارند تا كارشان را برابر با ضوابط قانونی ادامه دهند.
وی در پاسخ به این سوال كه مدت زمان اجرای مرمت و میزان هزینه این بنای تاریخی چقدر است نیز گفت: بنابر قرارداد منعقد شده باید ظرف 18 ماه كار مرمت و احیای این بنای تاریخی به پایان برسد.
حضرتی یادآور شد: 100 میلیارد ریال برای مرمت و احیای این بنای تاریخی در نظر گرفته شده است.
**ساخت گراند هتل، حركتی به منظور مدرن سازی ایران
عضو هیات علمی گروه تاریخ فرهنگ و تمدن ملل اسلامی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: احداث گراند هتل قزوین كه ارباب برزوی شاپور پارسی آن را در سال های 1299 یا 1300 شمسی تاسیس كرد از جمله حركت های صورت گرفته به منظور مدرن سازی ایران بود و بخشی از هویت شهری و شهروندی قزوین با این بنا گره خورده است.
دكتر ولی الله برزگر كلیشمی افزود: بعضی سفرنامه نویسان كه برای دیدن قزوین به این شهر آمده بودند یا برای رفتن به شمال یا غرب كشور از آن عبور كرده اند در این هتل اقامت نموده و توضیحاتی درباره قزوین یا مناطق دیدنی آن داده اند كه ابتدای سخن آنها با گراند هتل بوده است.
وی با اشاره به ضرورت حفظ بناهای تاریخی به عنوان هویت های تاریخی و فرهنگی شهرها،اضافه كرد: بنابراین گراند هتل را باید هم از نشان های تاریخی قزوین و هم از نشان های فرهنگی این شهر بدانیم و این بنا را حفظ كنیم.
این استاد رشته تاریخ دانشگاه گفت: وقتی نشان های فرهنگی یك شهر از بین بروند به این معنی است كه بخشی از حافظه تاریخی یك شهر نابود شده است.
وی اظهار كرد: آثاری كه هویت اجتماعی مردم را رقم می زنند بخشی از فرهنگ معنوی ما به شمار می روند و بخشی نیز فرهنگ بصری ما را تشكیل می دهند كه شهروندان با مشاهده آنها به یك حال نوستالژیك دست پیدا می كنند بنابراین نباید اجازه از بین رفتن این آثار را بدهیم.
دكتر برزگر كلیشمی با بیان اینكه تصویر این بخش از گراند هتل را كه با موانع (ایرانیت) پوشانده اند از چندین سال قبل به یاد دارم و همچنان مانع ورود افراد به این مكان می شوند و گویی این بنا مخروبه ای به نظر می رسد،افزود: حفظ آثار تاریخی باید تداوم داشته باشد نه اینكه مرحله به مرحله باشد.
وی با بیان اینكه كم توجهی به حفظ میراث تاریخی پسندیده نیست،گفت: استمرار حفظ میراث فرهنگی باید یك فرهنگ در همه زمان ها و در همه مكانها و توسط همه مردم باشد اما متاسفانه مردم ما داخل خانه و حیاط محوطه خود را كاملا تمیز مرتب و منظم نگه می دارند اما بر خیابان و بناهای عام المنفعه بیرون از دروازه خانه خود هیچ نظارت و توجهی ندارند و اگر هم كسی حساسیت داشته باشد اجازه كار نمی دهند و به عبارتی حساسیت شخصی افراد زیاد است اما حساسیت اجتماعی زیادی وجود ندارد كه باید این رویه را تغییر دهیم.
7389*3013
قزوین-ایرنا- گراند هتل قزوین تنها مجموعه باقی مانده از این نوع هتل در ایران است، اما متاسفانه این بنای تاریخی دوره قاجاریه كه یكی از جاذبه های گردشگری این شهر نیز به شمار می رود در وضعیت مناسبی به سرنمی برد و نیاز به رسیدگی و مرمت دارد.