4.3 میلیون هكتار ازاراضی كشاورزی كشور به علت شوری محدودیت كشت دارد

كامبیز بازرگان روز یكشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا در كرج، با بیان اینكه از كل وسعت 165 میلیون هكتاری كشور نزدیك به 10 درصد آن ظرفیت كشاورزی دارد، افزود: اراضی دارای ظرفیت كشاورزی كشور حدود 18.5 میلیون هكتار است.
وی اظهار داشت: از این میزان اراضی دارای قابلیت كشاورزی در كشور فقط حدود 8 میلیون هكتار زیر كشت آبی و 6.3 میلیون هكتار نیز زیر كشت دیم قرار دارد.
وی با اشاره به اینكه هرساله حدود 4.2 میلیون هكتار از اراضی آبی و دیم نیز زیركشت نمی رود كه در اصصلاح به آیش معروف است، ادامه داد: از حدود 8 میلیون هكتار اراضی زیر كشت آبی فقط 1.2 میلیون هكتار اراضی بدون محدودیت و 6.8 میلیون هكتار نیز اراضی دارای محدودیت است كه 4.3 میلیون هكتار آن فقط محدودیت شوری با درجات مختلف دارد.
بازرگان با بیان اینكه موضوع شوری خاك دومین مساله تهدید كننده اراضی كشاورزی كشور بعد از تغییر كاربری اراضی كشاورزی است، گفت: با توجه به توسعه كشاروزی آبی می دانیم كه هر جا آبیاری اراضی كشاورزی را داریم به همراه آن نمك به خاك اضافه می كنیم كه باید به شرایط زهكشی خاك ها توجه كنیم ضمن اینكه به شست و شوی نمك از پروفیل خاك نیز توجه داشته باشیم.
وی بیان كرد: شدت تبخیر آب در كشور ما بسیار بیشتر از متوسط دنیاست در حالیكه میزان بارندگی بسیار كمتر از متوسط جهانی است به طوری كه بارندگی ما چیزی حدود 240 میلی متر در سال است ولی در دنیا حدود 800 میلی متر و میزان متوسط تبخیر در ایران 2100 میلی متر ولی در دنیا 700 میلی متر است.
رئیس موسسه تحقیقاتی خاك و آب با اشاره به تهدید گسترش شوری اراضی كشاورزی، اضافه كرد: با این شرایط بارندگی و تبخیر كشور ما تعادل مناسبی ندارد پس اراضی زیركشت آّبی را باید به شدت مواظبت كنیم تا تجمع نمك در خا ك اتفاق نیفتد.
**مواد آلی كمتر از یك درصد در بیش از 60 درصد خاك های كشاورزی كشور
بازرگان در ادامه یكی دیگر از تهدیدات منابع خاك و آب كشور را موضوع مواد آلی خاك دانست و گفت: در كشاورزی سنتی وظیفه تامین عناصر غذایی به عهده مواد آلی بوده به طوریكه كشاورزان در نظام سنتی عادت داشتند كه به مزرعه خود یا از فضولات دامی دامپروری خودشان به صورت سنتی اضافه كنند در حالیكه علاوه بر اینكه سطح زیر كشت كم بوده و میزان برداشت عناصر غذایی از خاك هم به دلیل وجود ارقام كم توقع، كم بود.
وی افزود: پیشرفت كشاورزی و ورود ارقام جدید و پرمحصول تقاضای بیشتری برای عناصر غذایی به وجود آمد كه بنابراین برداشتشان از خاك بیشتر شد و با این وضع ما توان زایش خاك را خیلی بیشتر از ظرفیت آن انتظار داریم پس بنابراین باید به شرایط خاكمان وقتی كه ارقام پرمحصول را می كاریم و برداشت بیشتری می كنیم بیشتر توجه كنیم.
این مسئول اضافه كرد: گذار از كشاورزی سنتی به كشاورزی مدرن و معرفی منابع كودهای شیمیایی باعث شده كه توجه به منابع آلی در كشاورزی ما كمرنگ تر بشود و ورود كودهای شیمیایی و كم توجهی به كودهای آلی باعث شده كه این نسبت به هم بخورد و ما در اراضی كشاورزی به شدت مساله فقر مواد آلی را كه به عنوان قلب خاك و كلید پایداری تولید در خاك شناخته می شود به آن كم توجه باشیم و موجب بروز این مشكلات برای خاك می شود.
رئیس موسسه تحقیقاتی خاك و آب كشور گفت: بیش از 60 درصد خاك های كشور مواد آلی كمتر از یك درصد دارد و در حالی كه كف مواد آلی برای كشاورزی 2درصد است پس بنابراین ما به شدت توجه كنیم به افزودن مواد آلی به خاك در اراضی مختلف كشور. این موضوع البته در مناطق مختلف سطوح مختلفی دارد و در 2 استان شمالی شرایط مواد آلی خاك بهتر است و در بقیه استان ها شرایط به درجات مختلف شرایط خوبی ندارد.
6156/1535خبرنگار: نوشین طهماسبی**انتشاردهنده:داریوش غفاری