در ادامه اين گزارش آمده است: تحولات داخلي عربستان‌سعودي كه تدوين برنامه‌وبودجه 2018 نيز در اين چارچوب قابل تحليل است، بحث جانشيني در آل‌سعود را به كانون اصلي بحث‌ها تبديل كرده است. محمد بن‌سلمان، وليعهد جوان اين كشور و فرزند سلمان بن‌عبدالعزيز، با چالش‌هاي داخلي در ساختار خاندان آل‌سعود روبه‌رو است. او تلاش مي‌كند با حمايت اقشار مختلف مردم محبوبيتش را افزايش دهد؛ البته عملكرد او در مدتي كه به‌عنوان وليعهد معرفي شده است نشان مي‌دهد در راستاي تحقق اهداف موردنظرش كارنامه موفقي داشته است.
بن‌سلمان بيش از آن‌كه سياست‌هاي نخبه‌گرايانه داشته باشد، مردم را مورد توجه قرار داده است؛ چراكه حمايت‌هاي مردمي مي‌تواند در نهايت زمينه را براي تقويت جايگاه بن‌سلمان فراهم كند. بزرگ‌ترين چالش پيش‌روي محمد بن‌سلمان بحث مشروعيت است. او قصد دارد در آينده نزديك در كشوري حاكم شود كه اكثر سران آن در خاندان سلطنتي را افراد كهنسال تشكيل مي‌دادند. در چنين فضايي، جواني 32ساله قصد دارد به حكومت برسد. در اين راستا، او بايد در ميان مردم و همچنين در ساختار حكومت مقدمات اين مشروعيت را فراهم كند.
پذيرش حاكميت فردي جوان در قبايل عربي در عربستان‌سعودي موضوعي عادي به حساب نمي‌آيد؛ به‌طور كلي روشي كه محمد بن‌سلمان در پيش گرفته است براي جلب‌نظر و ارضاي خواسته‌هاي مردم است تا بتواند از اين طريق مشروعيت موردنياز خود را به دست آورد. او قصد دارد با تكيه بر عملكردش نشان دهد توانمندي اداره كشور را دارد. بن‌سلمان پس از جلسه هيئت وزيران كه براي تصويب بودجه سال 2018 برگزار شد، به‌عنوان نايب‌رئيس اين هيئت، نشست خبري برگزار كرد. او بودجه سال آينده ميلادي را تلاشي مهم براي رسيدن به اهداف اصلاحات اقتصادي در چشم‌انداز 2030 عنوان كرد. عربستان‌سعودي در سال 2017 نيز چند اقدام مهم براي رسيدن به برنامه‌هاي موردنظر چشم‌انداز 2030 انجام داد.
يكي از بزرگ‌ترين اقدامات رهبران رياض براي تحقق اصلاحات، افتتاح پروژه «نئوم» بود. اين پروژه به قدري بلندپروازانه است كه مسئولان سعودي نيز در توصيف اين برنامه از عنوان «بلندپروازانه» استفاده كردند. اين پروژه در نظر دارد عربستان را به‌عنوان كشوري كه در عرصه آي‌تي و روباتيك فعال است معرفي كند. ارقام مرتبط به برنامه‌هاي نظامي رياض كه در چارچوب بودجه سال آينده پيش‌بيني شده در قياس با سال 2017 كاهش اندكي داشته است.
شواهد موجود حاكي از آن است كه كاهش بودجه پيش‌بيني‌شده در برنامه سال آينده ميلادي اجرايي نخواهد شد. براساس داده‌هاي موجود، عربستان سعودي در سال‌هاي پيش‌رو به افزايش بودجه نظامي و خريد‌هاي تسليحاتي نيازمند خواهد بود. اين نياز مخصوصا با توجه به تحولات يمن بيش از پيش موردتوجه مقام‌هاي سعودي قرار خواهد گرفت. موضوع كاهش بودجه نظامي نيز مانند ديگر برنامه‌هاي موجود در فضاي سياسي عربستان با برنامه‌هاي موردنظر بن‌سلمان در تضاد است؛ براي مثال، در سال جاري سعودي‌ها با كسري بودجه روبه‌رو بوده‌اند.
9.8 درصد كسري بودجه در عربستان در سال 2017 گزارش شده است. كسري بودجه و مسائل مشابه موجب ناسازگاري در برنامه‌ريزي‌هاي داخلي عربستان شده است. تدوين بودجه در عربستان‌سعودي با آن‌چه در دموكراسي‌هاي جهاني انجام مي‌شود، متفاوت است. رهبران عربستان با حمايت مشاوران خارجي و شركت‌هاي خارجي برنامه بودجه‌شان را تدوين كرده و مجلس براي تصويب برنامه اقتصادي و برنامه‌ريزي بودجه نقشي ندارد. بودجه در هيئت وزيران تصويب شده و مسئولان كشوري نيز به اجراي آن چندان مقيد نيستند. كاهش بودجه درباره مسائل نظامي و ديگر مصارف نيز در همين چارچوب قرار مي‌گيرد و ممكن است در عمل به شيوه‌اي متفاوت درباره آ‌ن‌ها تصميم‌گيري شود.
محمد بن‌سلمان تلاش مي‌كند با ارائه تصويري از كاهش بودجه در بخش‌هاي گوناگون اين پيام را به مردم منتقل كند كه براي ارتقاي سطح كيفي زندگي‌شان تلاش مي‌كند. عربستان‌سعودي كشوري ثروتمند در خاورميانه است و با تكيه بر ثروت‌هاي موجود در ديگر كشورهاي جهان و تزريق آن به داخل كشور مي‌تواند كسري‌ها و نواقص بودجه موجود را مرتفع كند.
به نظر مي‌رسد اين كشور همچنين با تكيه بر ذخاير انرژي بالا و سرمايه‌گذاري‌هاي خارجي بتواند چشم‌انداز 2030 را در آينده به پيش ببرد، اما با توجه به سياست‌هاي كلان در عربستان مشخص مي‌شود كه با وجود تدوين چشم‌انداز 2030 راهبرد جدي براي رسيدن به برنامه‌هاي موردنظر در عربستان وجود ندارد. اقدامات و تصميم‌هاي پراكنده‌اي كه موردتوجه رهبران رياض قرار مي‌گيرد، مي‌تواند تحقق اهداف پيش‌بيني‌شده در سند چشم‌انداز را با چالش‌هايي جدي روبه‌رو كند.
*منبع: روزنامه آسمان آبي؛ 1396،10،5
**گروه اطلاع رساني**2059**2002**انتشاردهنده: فاطمه قنادقرصي
تهران- ايرنا- روزنامه آسمان آبي در گزارشي، نوشت: بودجه عربستان‌سعودي كه براي سال 2018 ميلادي تصويب شد، بزرگ‌ترين بودجه تاريخ اين كشور لقب گرفته است. گفته مي‌شود بودجه عربستان در راستاي اصلاحات گسترده خاندان سلمان در راستاي تحقق برنامه‌هاي تعريف‌شده 2030 به اين شكل به تصويب رسيده است.
