به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، یمن طی یك سال گذشته میلادی همچنان شاهد بی ثباتی و ناآرامی حاصل از تداوم تجاوز ائتلاف عربی بوده است. اما تحولات میدانی چون افزایش توانمندی های موشكی ارتش، بهره گیری از این موشك ها برای هدف قرار دادن پایتخت عربستان و امارات و كشته شدن «علی عبدالله صالح» كه اخیرا به عنوان مهره ای سعودی به همپیمانان پیشین خود یعنی انصارالله پشت كرده بود، معادلات یمن را وارد فاز تازه ای كرده است، به گونه ای كه برخی تحلیلگران از افزایش احتمال از سرگیری مذاكرات صلح یمنی، تضعیف موضع ائتلاف عربی در این مذاكرات و به نتیجه رسیدن این گفت و گوها خبر می دهند.
**ادامه تجاوز نظامی به یمن
ائتلاف عربی به رهبری عربستان سعودی كه از مارس 2015 (فروردین 1394) با هدف بازگرداندن مشروعیت به دولت مستعفی «عبدربه منصور هادی» حمله هوایی به یمن را در دستور كار خود قرار داد، طی سال 2017 هم به رغم هشدار نهادهایی چون صندوق كودكان ملل متحد (یونیسف)، تجاوز نظامی و حمله هوایی به فقیرترین كشور عربی را در دستور كار خود قرار داد.
براساس اطلاعات صندوق كودكان ملل متحد (یونیسف) در آذر 1396، بیش از 11 میلیون كودك در یمن درگیر جنگ های داخلی به كمك فوری نیاز دارند و یمن برای كودكان یكی از بدترین كشورهای جهان است. بر اساس ارزیابی یونیسف، در یمن هر ده دقیقه یك كودك به یك بیماری كه قابل پیش گیری است مبتلا می شود.
«مریتسل ریلانو» نماینده یونیسف در یمن هم به تازگی اعلام كرده كه سال 2017 برای كودكان یمن سال وحشتناكی بود، نه فقط به خاطر جنگ كه بسیاری از آنها جان خود را از دست دادند، بلكه شاهدیم بیش از یك میلیون نفر به بیماری وبا مبتلا شدند و میانگین سوء‌تغذیه در این كشور بالاترین میزان در جهان بود.
**پاسخ موشكی انصارالله به متجاوزان
هجمه سنگین حملات نظامی ائتلاف سعودی به یمن، سرانجام نیروهای انصارالله را به پاسخگویی موشكی به متجاوزان وادار كرد.
نیروهای انصاراله سیزدهم آبان ماه با یك موشك بالستیك فرودگاه «ملك خالد» در ریاض را هدف قرار دادند. این موشك اگرچه توسط تجهیزات دفاع ضد موشكی ریاض در هوا منهدم شد، ولی شوكی جدی به سعودی ها وارد كرد.
نیروهای ائتلاف سعودی در واكنش به این حمله، اعلام كردند كه به منظور اعمال مصوبه سازمان ملل در ممنوعیت ارسال اسلحه برای حوثی‌ها، ارتباط هوایی و دریایی این كشور را محدود خواهند كرد.
یگان موشكی ارتش یمن در 28 آذر ماه هم یك فروند موشك بالستیك «بركان‌اچ2» به كاخ «الیمامه» در ریاض شلیك كرد. ارتش یمن همچنین یك هفته بعد، نیروگاه هسته ای تولید برق در امارات را هم هدف حمله خود قرار داد؛ حمله‌ای كه یمنی‌ها از موفقیت آن در اصابت و نابودی اهداف از پیش تعیین‌شده سخن گفتند و اماراتی‌ها بخاطر اجتناب از تبعات منفی اقتصادی آن، تاییدش نكردند.
حمله موشكی یمن به اهدافی در پایتخت عربستان و امارات، محاصره دریایی و هوایی این كشور را تداوم بخشید. در نتیجه اعمال محاصره، كمك رسانی به یمنی ها با چالش های جدی مواجه شد، تا جایی كه این كشور در ماه های گذشته با كمبود شدید دارو و غذا دست و پنجه نرم كرده است. در نتیجه این محاصره بیماری های واگیرداری چون وبا در یمن شیوع پیدا كرد و میلیون ها شهروند یمنی در معرض خطر بیماری و قحطی قرار گرفتند.
بر اساس ارزیابی سازمان ملل بیش از 20 میلیون نفر در یمن نیازمند كمك هستند و 7 میلیون نفر هم در معرض خطر گرسنگی و قحطی قرار دارند. به رغم هشدارهای سازمان های امداد رسان بین المللی همچنان محاصره یمن ادامه دارد و مسیر ورود كمك های بشر دوستانه به یمن مسدود است..
**آخرین تیر تركش سعودی ها به یمن
افزایش فشارهای بین المللی به سعودی ها برای شكستن محاصره و تسهیل مسیر حل و فصل مسالمت آمیز بحران یمن، موجب شد عربستان از «علی عبدالله صالح» به عنوان ابزاری برای تغییر معادلات و تغییر قوانین بازی در یمن به نفع خود استفاده كند؛ نقشه ای كه با كشته شدن صالح نقش بر آب شد و آخرین تیر تركش سعودی ها به سنگ خورد.
عبدالله صالح رییس جمهوری مخلوعی كه انقلاب یمن در سال 2011 به بهانه مبارزه با دولت او آغاز شد، در كمتر از دو سال علیه «عبدربه منصورهادی» رییس جمهوری مستعفی این كشور و حامیان سعودی او، به همپیمانی نیروهای مردمی یمن و نیروهای انصارالله درآمد. اما دخالت های خارجی، سرانجام او را به سوی خروج از ائتلاف با انصارالله و پیوستن به صف متجاوزان خارجی به سركردگی عربستان سوق داد.
همین چرخش موضع ناگهانی، از سوی نیروهای مردمی به عنوان توطئه ای خارجی و كودتایی نظامی تعبیر شد و مردم را در برابر نیروهای طرفدار صالح قرار داد.
مردم یمن از كشته شدن صالح به عنوان خنثی سازی توطئه سعودی ها یاد كردند. صالح كشته شد، ولی ائتلاف سعودی هنوز به حملات هوایی خود علیه یمن و محاصره این كشور ادامه می دهد، تا شاید با چرخاندن در بر همان پاشنه پیشین، بحران یمن را به نفع خود به پایان برساند و جاه طلبی های «محمد بن سلمان» ولیعهد جوان این كشور و طراح اصلی بازی سعودی ها در زمین یمن را جامه عمل بپوشاند. این در حالی است كه از دید كارشناسان، تحولات یمن به ضرر سعودی ها در حال تغییر است.
**عقیم ماندن مذاكرات صلح
مذاكرات صلح برای پایان بخشی به بحران یمن، با حضور «اسماعیل ولد الشیخ احمد» نماینده دبیركل سازمان ملل در امور یمن در سال 2017 هم تداوم یافت ولی به مانند گذشته هیچ نتیجه عملی و ملموسی از این مذاكرات حاصل نشد.
كارشكنی های عربستان سعودی طی این مذاكرات، شكست آتش بس تعیین شده و تداوم تجاوز نظامی به یمن، باز هم تلاش های بین المللی برای پیشبرد روند سیاسی در یمن را عقیم گذاشت. مذاكرات كویت با كارشكنی عربستان سعودی و هیات وابسته به منصورهادی، رئیس جمهور مستعفی، هیچ خروجی سازنده ای برای بحران یمن نداشته است.
تشكیل دولت نجات ملی در یمن در اواخر سال گذشته میلادی هم در نتیجه بی ثمر ماندن مذاكرات صلح زیر نظارت سازمان ملل صورت گرفته بود.
با این حال برخی تحلیلگران حمله های موشكی انصارالله به ابوظبی و ریاض، كشته شدن صالح و افزایش فشارهای بین المللی را موجب تضعیف و تعدیل موضع عربستان در مذاكرات احتمالی در كویت می دانند. از دید تحلیلگران تحولات میدانی یمن، جنگ عربستان در یمن را فرسایشی كرده است.
عربستان پس از نزدیك به سه سال تجاوز نظامی، نه تنها به اهداف از پیش تعیین شده خود در یمن دست نیافته، بلكه رویارویی با نیروهای انصارالله به خاك سعودی هم كشیده شده است. این مساله امنیت شهرهای عربستان را هم به خطر انداخته است. تغییر معادلات میدانی بحران یمن علیه عربستان سعودی، احتمال از سرگیری مذاكرات صلح كویت و تقویت اراده سعودی ها برای حل و فصل مسالمت آمیز بحران یمن را افزایش داده است.
این در حالی است كه «صباح الخالد الصباح» وزیر امور خارجه كویت بارها از آمادگی كشورش جهت میزبانی از طرف‌های بحران یمن برای امضای توافقنامه نهایی جهت خاتمه بخشیدن به جنگ، خبر داده است؛ پیشنهادی كه به نظر می رسد در آینده ای نه چندان دور مورد توجه طرف های درگیر در بحران یمن قرار گیرد.
پژوهشم**9275**1601**خبرنگار: اعظم حمیدپور**انتشار: شهناز حسنی
ایرنا پژوهش، كانالی برای انعكاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشی ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearchهمراه شوید.
تهران- ایرنا- تداوم تجاوز نظامی به یمن از سوی ائتلاف عربی به رهبری عربستان سعودی و تشدید خطر قحطی و ویرانی، نیروهای انصارالله را به پاسخگویی موشكی به متجاوزان سوق داد؛ مقابله به مثلی كه محاسبات ذهنی سعودی ها در مورد بحران یمن را به هم ریخته و موضعشان را در برابر انصارالله تضعیف كرده است.
