اهميت صنعت گردشگري به حدي است كه حتي برخي كشورهاي فاقد جاذبه طبيعي، تاريخي و فرهنگي نيز با ايجاد جاذبه هاي دست ساز و مصنوعي، اقدام به جلب و جذب گردشگر و فراهم ساختن زمينه هاي تفريحي متعدد و متنوع با هدف افزايش مدت زمان ماندگاري مسافر شوند و از اين راه عايدات بي حد صنعت گردشگري از جمله اشتغال، توسعه، ارتقاي سطح زندگي مردم بومي و كمك به رشد اقتصادي را نصيب كشور خود كنند.
ايران به لحاظ برخورداري از جاذبه هاي تاريخي، فرهنگي و گردشگري براي گردشگران در سكوي دهم جهان قرار دارد و استان خراسان رضوي نيز با ميزباني سالانه 27 ميليون زائر و گردشگر داخلي و خارجي در زمينه هاي زيارتي، طبيعي، ورزشي، تاريخي، فرهنگي، غذايي و غيره داراي ظرفيت ها و جاذبه هاي متعدد و غيرقابل انكاري است.
بي توجهي به ظرفيت ها و قابليت هاي موجود براي رشد، پرورش و توسعه گردشگري مي تواند به عقب ماندگي بيشتر كشور ما از كاروان گردشگري جهان انجاميده و موجب تداوم سهم پايين ايران از گردش مالي تريليون دلاري اين صنعت سودآور شود.
آمارها مي‌گويند كه حدود 10 درصد گردش مالي دنيا مربوط به صنعت گردشگري است كه سهم ايران از اين بخش تنها يك درصد اعلام شده و به گفته احمد اصغري قاجاري، رئيس كميسيون گردشگري اتاق بازرگاني ايران؛ درآمد حاصل از ورود گردشگران به ايران تنها هشت ميليارد دلار است در حالي كه تركيه به طور متوسط سالانه از صنعت گردشگري خود 27٫7 ميليارد دلار درآمد دارد.
درآمد چند برابري كشورهايي مانند تركيه، تايلند، مالزي و اندونزي از صنعت گردشگري در حدي است كه ظرفيت هايي مانند گردشگري زيارتي، گردشگري حلال (كه مورد اقبال غيرمسلمانان نيز هست)، برخورداري از طبيعت چهار فصل سال در آن واحد و غيره همه و همه ظرفيت جذب درآمد ده ها ميليارد دلاري ايران را موجب مي شود.
در حالي كه فعالان صنعت گردشگري به اين يقين رسيده اند كه اندك هزينه در عرصه صنعت گردشگري به مثابه سرمايه گذاري محسوب شده و سود و ارزآوري چندين برابري را در گذر زمان محقق مي كند، اما هنوز شبكه بانكي كشور و به تبع آن خراسان رضوي هنوز به اين انكار ناپذير سودآوري صنعت گردشگري ايمان نياورده و همچنان در اعطاي تسهيلات و سرمايه گذاري در اين زمينه اندر خم يك كوچه اند و همچنان ايده پردازان، سرمايه گذاران و فعالان عرصه گردشگري را در پيچ و تاب هفت خان پرداخت تسهيلات سر مي دوانند.
استان خراسان رضوي نيز عليرغم ميزباني سالانه بيش از 27 ميليون گردشگر داخلي و بيش از دو ميليون گردشگر خارجي (كه بيش از دوسوم مجموع گردشگران ورودي به كشورند) با جاذبه هاي استثنايي در زمينه هاي گردشگري زيارتي، طبيعي و گردشگري حلال و حيات وحش و غيره بر قطار كم سرعت برخورداري از تسهيلات بانكي سوار است.
* قهر منابع بانكي با صنعت گردشگري
معاون سرمايه گذاري اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري خراسان رضوي اظهار كرد: سخت گيري هاي فراوان، بي توجهي به ارزش و اهميت صنعت گردشگري و طرح هاي مرتبط آن و برخي مقاومت هاي بي دليل در واگذاري تسهيلات، از مشكلات موجود در اين حوزه است.
حسن زماني بيان كرد: متاسفانه قهر منابع بانكي با صنعت گردشگري در اين استان موجب عقب ماندگي هاي فراوان و تاخير در پيشرفت طرح ها و پروژه ها شده است.
وي با بيان اينكه امروز ديگر تنها بخش هاي كشاورزي و صنعت به تنهايي قادر به حل مشكل اشتغال نيست و صنعت گردشگري با رشد و توسعه خود مي تواند گوي سبقت را در ايجاد اشتغال از اين 2 بربايد، گفت: متاسفانه امروز بسياري از سرمايه‌هاي بانكي استان جذب نمي‌شود در حالي كه گردشگري بهترين و مطمئن ترين زمينه براي سرمايه گذاري محسوب مي شود.
وي تاكيد كرد: جذب سرمايه هاي داخلي و خارجي و نيز سرمايه هاي بانكي مي تواند در ايجاد تحول در صنعت گردشگري استان تاثير شگرفي داشته باشد.
وي افزود: اتفاقاتي كه در حوزه سرمايه به دليل مشكلات موسسات مالي به وجود آمده سبب شده تا بسياري از فرصت‌ها و سرمايه‌ها از استان و مشهد خارج شود به همين منظور به دنبال فرصت‌هاي سرمايه‌گذاري در صنعت گردشگري هستيم.
زماني با اشاره به اينكه بسته‌هاي سرمايه‌گذاري دولت در قالب تسهيلات بانكي، كمك‌هاي فني اعتباري و تقويت بخش گردشگري، توليد، صنعت و كشاورزي تنظيم شده، بيان كرد: با توان و همفكري بخش خصوصي ما نيز پيشتازي بخش گردشگري استان را حفظ خواهيم كرد.
معاون سرمايه گذاري ميراث فرهنگي خراسان رضوي گفت: رقبايي در حاشيه خليج فارس و استان‌هاي ديگر در حوزه گردشگري داريم كه اگر فعاليت نكنيم فرصت‌هاي سرمايه‌گذاري را از دست خواهيم داد و ضروري است كه فضا را از سرمايه‌گريزي خارج كنيم.
اين مسئول اظهار كرد: هم اكنون بيش از 300 طرح نيمه تمام در عرصه صنعت گردشگري استان داريم كه نيمي از اين تعداد فعالند و بقيه در انتظار حمايت و سرمايه گذاري هستند.
زماني با اشاره به اينكه عمده اين پروژه‌ها در حوزه اقامتي و تاسيسات گردشگري هستند، بيان كرد: اين طرح ها، سرمايه گذاري بيش از 70هزار ميليارد ريالي دارند.
* 1500 ميليارد ريال براي تزريق خون تازه در رگ هاي گردشگري استان
مديركل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري خراسان رضوي گفت: امروز اهميت و جايگاه صنعت گردشگري و سودآوري آن بر هيچ كس پوشيده نيست و همه در دنياي كنوني بخوبي مي دانند كه صنعت گردشگري صنعتي بي شك سودآور و جايگزين مهمي براي اقتصاد نفتي است.
محمدرحيم رهنما با بيان اينكه در شرايطي كه همه دستگاه ها و برنامه ريزي ها در راستاي تحقق اقتصاد مقاومتي حركت مي كند، صنعت گردشگري به عنوان جايگزيني موثر براي اين صنعت محسوب مي شود، افزود: با استفاده از قابليت ها و پتانسيل بالقوه و بالفعل فراوان در زمينه گردشگري، مي توان بخوبي درآمدي حتي چند برابر درآمدهاي نفتي نصيب كشور كرد.
وي با اشاره به اقدام دولت دوازدهم در اختصاص 1500 ميليارد ريال اعتبار براي واگذاري تسهيلات به بخش گردشگري استان، گفت: در پي توجه به بخش گردشگري امسال 25 درصد از تسهيلات قابل واگذاري از محل منابع استاني به حوزه گردشگري خراسان رضوي اختصاص يافته است.
رهنما ادامه داد: در مرحله نخست تا كنون 55 ميليارد ريال از اين ميزان تخصيص يافته كه در اين چهارچوب با هفت بانك وارد مذاكره شده ايم و تاكنون با سه بانك تفاهمنامه امضا شده و سه بانك ديگر در شرف امضاي تفاهمنامه هستند.
مديركل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري خراسان رضوي اظهار كرد: تاكنون 40 پروژه در عرصه صنعت گردشگري خراسان رضوي متقاضي دريافت تسهيلات بوده اند كه پرونده آنها تكميل و آماده معرفي به بانك براي دريافت تسهيلات است.
* گردش مالي 100 هزار ميليارد ريالي گردشگري مشهد
رئيس كميسيون گردشگري اتاق بازرگاني، صنايع، معادن و كشاورزي خراسان رضوي نيز پيش از اين در جمع خبرنگاران گفته بود كه گردش مالي مرتبط با حوزه گردشگري كلانشهر مشهد سالانه 100 هزار ميليارد ريال است.
محمد قانعي با بيان اينكه مشهد سالانه پذيراي حدود 30 ميليون زائر و گردشگر داخلي و خارجي است و هزينه اقامت روزانه هر گردشگر حدود يك ميليون و 200 هزار ريال است، تاكيد كرد: ورود اين ميزان گردشگر با برنامه ريزي هدفمند مي تواند زمينه ساز سرمايه گذاري هاي بيشتر و سودآوري بيشتر براي نخستين كلانشهر مذهبي جهان شود.
وي بيان كرد: ايران در سال 56 رتبه نخست گردشگري در منطقه را داشت ولي اكنون اين جايگاه از بين رفته و بايد براي رسيدن به آن تلاش شود.
وي با تاكيد بر تقويت گردشگري مذهبي و زيارت در مشهد گفت: چنانچه از 300 ميليون شيعه دنيا فقط 10 درصد جذب شوند، جايي براي اقامت آنان در مشهد نخواهيم داشت و ظرفيت فعلي مشهد پاسخگو نخواهد بود.
قانعي افزود: ميزان ماندگاري هر زائر در مشهد به طور متوسط سه روز است كه اين ميزان در حال كاهش است و اين به معناي آن است كه به جز بخش زيارت ساير جاذبه ها را از دست داده ايم و نسل جديد با وضعيت فعلي جذب نمي شوند لذا بايد شرايط و جاذبه هاي جديد در اين كلانشهر تعريف شود.
وي با بيان اينكه بيشترين سرمايه گذاري كشور در بخش هتلداري مشهد است، اظهار كرد: كمترين ميزان سرمايه گذاري براي هر هتل در مشهد حدود 200 ميليارد ريال است و هم اكنون 217 هتل در مشهد در حال پذيرش مسافر است و 300 طرح اقامتي و گردشگري نيز در اين شهر در دست ساخت است كه 215 فقره از اين تعداد مراكز اقامتي است.
رئيس اتحاديه هتلداران استان خراسان رضوي گفت: ميانگين سن هتل ها در مشهد به 6 سال رسيده در حالي كه اين رقم در ساير شهرها بيش از 37 سال است و متنوع ترين اماكن اقامتي كشور نيز در مشهد است.
وي اظهار كرد: خوشبختانه مشهدالرضا (ع) به واسطه وجود بارگاه منور رضوي از ظرفيت‌هاي بسياري برخوردار است و بايد از فرصت‌هاي سرمايه‌گذاري و ماندگاري زائران در آن استفاده شود.
او افزود: اين موضوع صحبت جديدي نيست و سال‌هاي سال است كه مطرح مي‌شود، اما متاسفانه هنوز به نتيجه نرسيده است و در بحث افزايش آمار هتل‌ها هم ضرورتي ديده نمي‌شود و بايد روي ماندگاري زائران كار شود.
قانعي تاكيد كرد: هدايت منابع بانكي به سمت صنعت گردشگري و بخش هاي مختلف آن مي تواند موجب رشد و تحول چشمگير و حركت سريع اين صنعت شود.
وي قوانين دست و پاگير، ضمانت ها و وثيقه هاي هنگفت و بروكراسي سخت و بعضا موانع سنگيني را كه از سوي بانك ها پيش پاي فعالان گردشگري گذاشته مي شود، مهمترين عوامل كمرنگ بودن منابع مالي در بخش صنعت گردشگري استان خراسان رضوي دانست.
گزارشگر: آرزو جاوداني ** انتشار دهنده: علي اصغر ايزدي
7496/5132
مشهد- ايرنا- صنعت گردشگري به عنوان يكي از سه صنعت پردرآمد در جهان؛ سودآور، ارزآور و مورد توجه همه كشورهاي دنيا است و درست به همين دليل هرگونه هزينه در اين بخش به مثابه سرمايه گذاري بلندمدت محسوب مي شود.
