به گزارش ایرنا، برخی برنامه های آموزشی و ترویج صنایع دستی در قزوین اكنون به بار نشسته و از نابودی كامل چند رشته رو به زوال جلوگیری شده است؛ ولی واردات كالاهای مشابه، آن ها را تهدید می كند.
كارشناسان معتقدند توجه به صنایع دستی ضمن حفظ گوشه ای از فرهنگ، تاریخ و هویت ایرانی، اشتغالزایی برای جوانان را درپی دارد و به پیشبرد سیاست های اقتصاد مقاومتی نیز كمك می كند، بنابراین حمایت از آن نباید تنها مختص یك دستگاه خاص مانند میراث فرهنگی باشد.
جاجیم، آینه كاری، مسگری، گره چینی، بافتنی های سنتی، سرمه دوزی، پن بافی، موج بافی و پاپیه ماشه جملگی از هنرهای دستی قزوین هستند كه تغییر سبك زندگی باعث شده كمتر از آنها استفاده شود و حفظ آنها فارغ از داشتن توجیه اقتصادی تنها درگرو حمایت های خاص و برنامه ریزی شده سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری است.
**حمایت از صنایع دستی رو به زوال
معاون صنایع دستی اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قزوین در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار كرد: همه تلاش این معاونت در كنار حفظ هنرهای دستی اصیل و ریشه دار، رونق بخشیدن به آنها است.
میثم حصاری گفت: تلاش می كنیم تا با تكمیل زنجیره های لازم به رونق صنایع دستی كمك كرده و سهم شایسته ای را از اشتغال و درآمد در این حوزه نصیب استان و كشور كنیم.
وی با بیان اینكه اداره كل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری قزوین با اختصاص مكانی به استادكاران صنایع دستی رو به زوال جهت آموزش و عرضه كارهای خود به حفظ آنها كمك كرده است،افزود: صنایع دستی با فرهنگ و هویت ما عجین است و نباید اجازه دهیم منقرض شوند.
این مسئول گفت: در حال حاضر مجموعه تاریخی خانه داعی و سعدالسلطنه از مراكز عرضه و فروش صنایع دستی در قزوین به شمار می روند.
حصاری یادآور شد: در مجموعه داعی 9 باب مغازه برای آموزش و عرضه صنایع دستی رو به فراموشی اختصاص داده شده است.
وی با یادآوری ثبت بعضی از صنایع دستی قزوین در فهرست آثار ملی با هدف حفظ آنها،گفت: تاكنون هنرهایی مانند قفل سازی سنتی، كلش بافی تاكستان، گره چینی قزوین، شیشهگری فوتی قزوین، جاجیم بافی دانسفهان، آینه كاری قزوین به عنوان میراث های ناملموس در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده اند.
این مسئول گفت: در راستای تقویت و حفظ هنرهای دستی رو به فراموشی، استادكاران قزوینی فعال در حوزه صنایع دستی كه هنر آنها كم رونق شده است طی سال های اخیر موفق به دریافت درجه هنری شده اند كه مربوط به هنرهای گره چینی، لایه چینی چوبی، نگارگری گل مرغ،حكاكی روی فلز و سنگ، قلم زنی، خطاطی و منبت كاری بوده است.
وی با بیان اینكه استان قزوین دارای 16 گروه-رشته صنایع دستی است،افزود: از سال 91 تاكنون یك هزار و 50 پروانه تولید صنایع دستی به شكل انفرادی و 23 پروانه برای كارگاه ها به منظور تولید هنرهای دستی در استان صادر شده است.
حصاری همچنین از دریافت پروانه استاندارد برای بعضی هنرهای دستی قزوین خبر داد و گفت: موج بافی، پن بافی، گلیم بافی، آینه كاری و سبدبافی از این دست صنایع دستی در قزوین بوده اند كه از سازمان ملی استاندارد موفق به كسب گواهی شده اند.
این مسئول اظهار كرد: براساس آمارهای رسمی بدست آمده سال قبل شاهد صادرات 49 هزار دلاری صنایع دستی قزوین به خارج بودیم كه نسبت به سال های قبل تر رشد قابل ملاحظه ای داشته است و البته این رقم تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله زیادی دارد.
**واردات، سم مهلك برای صنایع دستی
حصاری از واردات به عنوان سم مهلك برای صنایع دستی یاد كرد و گفت: وقتی در زمینه هنرهای دستی هنرمندان و استادكاران ماهر و چیره دست با تنوع بالای محصولات داریم نباید اجازه دهیم با واردات، بازار هنرهای دستی داخلی كم رونق شود و به سمت زوال پیش برود.
وی با بیان اینكه باید بتوانیم مانند برخی كشورها درآمد قابل توجهی را از هنرهای دستی خود بدست بیاوریم،اظهار امیدواری كرد با تخصیص تسهیلات مورد نیاز هنرمندان در آینده نزدیك، بتوان گام های جدی و اساسی در جهت تقویت این صنایع برداشت.
حصاری اظهار امیدواری كرد با كمك مسئولان استان، نمایشگاه های مناسبتی و همچنین بازارچه های فروش صنایع دایر شود تا انگیزه هنرمندان این عرصه افزایش یابد.
** لزوم جایگزینی صنایع دستی با هدایای خارجی
این مسئول با بیان اینكه مدیران می توانند در تقویت صنایع دستی پیشگام باشند،افزود: در همین راستا پیشنهاد می شود در مراسم ها و آیین های مختلف به جای هدایای خارجی مانند فلش و كیف، از صنایع دستی داخلی استفاده شود.
حصاری گفت: امیدواریم با توجه بیشتر مسئولان و مردم، صنایع دستی ایرانی كه محصول هنرمندی تمام و عیار استادكاران و هنرمندان داخلی است از رونق بیشتری برخوردار شود و شاهد حذف و انقراض هیچ كدام از هنرهای دستی خود كه ریشه در تاریخ، فرهنگ و هویت ما دارند، نباشیم.
**حمایت از صنایع دستی، از شعار تا عمل
سید مرتضی عبدحسینی استادكار بعدنگاری و منبت كاری نیز در گفت وگو با خبرنگار ایرنا اظهار كرد: تاكنون حمایت ها از این حوزه بیشتر در حد حرف و شعار بوده و لازم است به سمت عمل نیز پیش برود.
وی با بیان اینكه تغییر سبك زندگی و مشكلات اقتصادی موجب شده تا مردم استقبال كمی از صنایع دستی داشته باشند و هنرهای دستی جایگاه لازم را در جامعه نداشته باشد،افزود: از سوی دیگر حمایت نشدن هنرمندان موجب شده تا شاهد افول برخی از هنرهای دستی باشیم.
این هنرمند فعال در زمینه تولید صنایع دستی گفت: انتظار می رود در منزل هر خانواده ایرانی حداقل چندین صنایع دستی اصیل ایرانی وجود داشته باشد اما در حال حاضر خرید صنایع دستی بیشتر به گردشگران منحصر شده و مردم بومی هر منطقه از هنرهای دستی محل زندگی شان كم تر خبردار هستند.
عبد حسینی در خصوص مشكلات تولیدكنندگان صنایع دستی نیز گفت: مجلس مصوب كرده است مالیاتی به تولیدكنندگان صنایع دستی تعلق نگیرد اما عملا چنین چیزی را مشاهده نمی كنم.
این هنرمند با سابقه 30 سال فعالیت با بیان اینكه انجمنی برای فروش و صادرات صنایع دستی وجود دارد اما سازمان یافته نیست و همه هنرمندان و تولیدكنندگان را تحت پوشش قرار نمی دهد،افزود: این موضوع نیز موجب شده تا در بحث فروش و بازاریابی صنایع دستی با مشكل روبرو باشیم.
**لزوم ایجاد مكان های مناسب برای عرضه صنایع دستی
سید احمد عقیلی هنرمند نگارگر نیز در گفت و گو با ایرنا، نبود مكان های مناسب برای عرضه و فروش صنایع دستی را از مشكلات هنرمندان این عرصه نام برد و گفت: باید در مكان های مناسب شهرها و حاشیه ها راه ها كه محل بازدید و رفت و آمد گردشگران هستند شاهد ایجاد بازارچه های دائمی عرضه صنایع دستی باشیم.
وی همچنین خواستار اختصاص تسهیلات با نرخ سود پایین به هنرمندان و تولیدكنندگان صنایع دستی شد و گفت: بدون كمك دولت و حمایت بانك ها نمی توان انتظار خاصی برای رونق صنایع دستی داشت.
این هنرمند با بیان اینكه باید به شكل واقعی از هنرمندان صنایع دستی حمایت شود،افزود: البته حمایت های كلامی و معنوی و احترام به فعالان این عرصه همواره وجود داشته است كه این مساله كافی نیست.
عقیلی اضافه كرد: اگر مسئولان امر به گونه ای برنامه ریزی كند تا اقتصاد صنایع دستی تقویت شود دیگر هیچ خطری هنرهای دستی ما را تهدید نمی كند و شاهد حفظ و حیات آنها خواهیم بود.
به نظر می رسد علاوه بر موارد طرح شده، ایجاد زیرساخت های گردشگری كه موجب جذب هرچه بیشتر گردشگر و افزایش مسافران می شود نیز در رونق بازار صنایع دستی و حفظ این دسته از هنرها مفید و موثر واقع شود كه این مهم باید بیشتر مورد توجه مسئولان قرار گیرد.
3013/6012 خبرنگار: رضا اولادی ** انتشار دهنده: علی حیدر شاه حسینی
قزوین - ایرنا- بسیاری از صنایع دستی قزوین به عنوان رشته های مهم اشتغال و درآمدزایی، با تلاش های انجام شده از نابودی نجات یافته، ولی هنوز سنگهای زیادی پیش پای توسعه و بالندگی این «هنر صنعت» قرار دارد كه باید با برنامه ریزی و كوشش بیشتر برداشته شود.