به گزارش ايرنا، كاروانسراي شاه عباسي نيك پي در فاصله 35 كيلومتري شمال غربي شهرستان زنجان در شهر نيك پي واقع شده است.
اين كاروانسرا با توجه به سبك معماري و سياق تزئيني، بر اساس اسناد و متون تاريخي، متعلق به عصر صفوي است كه در زمان شاه عباس دوم در مسير يكي از راه هاي عمده بازرگاني فلات ايران ساخته شده است.
كاروانسراي شاه عباسي نيك پي از جمله كاروانسراهاي به سبك چهار ايواني دوران صفويه است. اين كاروانسراي چهار ايواني با پلان چهار گوش، داراي صحن و ميانسراي هشت ضلعي غيرمنظم بوده كه گرداگرد آن را حجره هاي چهارده گانه در بر گرفته است.
كاروانسراي شاه عباسي نيك پي داراي يك فضاي ورودي در ضلع شرقي است كه در دو طرف آن حجره هاي نگهبانان به صورت قرينه قرار دارد، طاق ها و قوسها در اين اثر تاريخي به صورت ضربي اعمال شده است و عنصر قرينه سازي به زيباترين شكل مطابق الگوي رايج در معماري سنتي فلات ايران در آن به چشم مي خورد.
از جمله خصوصيات بارز در اين اثر تاريخي وجود فضاهاي چهار ضلعي صحن و ميانسراي مركزي براي دستيابي به ساير فضاهاي داخلي مانند انبارها و اصطبل است. در حال حاضر بخش هايي از اين بنا تخريب و در بخشي از آن نيز بدون توجه به پلان اوليه آن، مسجدي بنا شده است.
هم اكنون مالكيت كارونسراي تاريخي نيك پي همانند ساير كاروانسراها متعلق به اداره كل اوقاف و امور خيريه استان زنجان است.
معاون ميراث فرهنگي اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان زنجان با بيان اينكه طي پنج سال گذشته در چند مرحله، عمليات مرمت در كاروانسراي شاه عباسي نيك پي انجام شده است، گفت: متاسفانه اين بنا در زمان حاضر چند تكه شده و بخشي از آن در اختيار اوقاف بوده و بخش هايي از آن هم توسط افرادي تصرف شده است.
مهرداد عسگريان ادامه داد: براي مرمت كامل و اساسي كاروانسراي نيك پي معطل رفتار اوقاف هستيم چرا كه مالكيت اصلي اين بنا با اين سازمان است.
وي به ضرورت مشاركت اوقاف براي رسيدگي به وضعيت اين بناي تاريخي تاكيد كرد و گفت: هر نوع اقدام اساسي و يا جذب سرمايه گذار براي مرمت كاروانسراي نيك پي در گرو نقش آفريني سازمان اوقاف است و اين امر مي تواند از راه هاي مختلف همچون واگذاري موقت بنا انجام شود.
رئيس اداره ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري شهرستان زنجان نيز به ضرورت همراهي سازمان اوقاف و امور خيريه در مرمت و نگهداري برخي آثار تاريخي اشاره كرد و گفت: كاروانسراهاي تاريخي از جمله بناهاي تاريخي هستند كه بنا به دلايلي در اختيار مجموعه اوقاف و امور خيريه قرار داده شده اند و اگر اوقاف پاي كار باشد، ميراث فرهنگي آمادگي دارد تا عمليات مرمت كاروانسراي شاه عباسي نيك پي را انجام دهد.
فرهاد نعمتي آذر افزود: مطابق قانون، هر گونه دخل و تصرف در بناهايي كه در فهرست ملي آثار تاريخي كشور ثبت شده اند، بايد با هماهنگي و نظر ميراث فرهنگي انجام شود، بنابراين اميدواريم در خصوص كاروانسراي شاه عباسي نيك پي نيز شاهد همكاري اوقاف باشيم.
معاون بهره وري اقتصادي موقوفات و بقاع متبركه اداره كل اوقاف و امور خيريه استان زنجان با بيان اينكه هيچگونه ممانعتي از سوي اين مجموعه براي احياي كاروانسراي تاريخي نيك پي وجود ندارد، گفت: در آخرين جلسه اي كه پيرامون رسيدگي به وضعيت كاروانسراي تاريخي نيك پي با حضور يكي از نمايندگان مردم زنجان در مجلس شوراي اسلامي برگزار شد، تصميم برآن شد تا اين بنا به صورت اجاره در اختيار شهرداري نيك پي قرار داه شود ولي اين موضوع تا كنون به نتيجه اي نرسيده است.
داود قاسملو افزود: در زمان حاضر مشغول رايزني و مذاكره با يك شركت خدمات جهانگردي هستيم و در صورت رسيدن به توافق، عمليات احياي كاروانسراي نيك پي بر عهده اين شركت قرار خواهد گرفت.
وي تصريح كرد: واقعيت ماجرا از اين قرار است كه تا كنون نه مجموعه اوقاف و امور خيريه استان، نه اداره كل ميراث فرهنگي و نه شهرداري نيك پي اقدام جدي در باره احياي كاروانسراي تاريخي نيك پي نداشته اند و جلسات رسيدگي به وضعيت اين بنا بيشتر در سطح كارشناسان انجام گرفته و خروجي موثري نداشته است.
وي خاطرنشان كرد: مجموعه اوقاف و امور خيريه استان آماده هر گونه همكاري با ميراث فرهنگي و شهرداري نيك پي براي احياي بناي كاروانسرا مي باشد و اين امر مستلزم تفاهم و هماهنگي مديران ارشد دستگاه هاي دخيل در موضوع است.
7312/6085
خبرنگار: حسن اكبري** انتشار دهنده: رويا رفيعي
زنجان - ايرنا - كاروانسراي تاريخي نيك پي از بناهاي متعلق به دوره صفويه است كه تا كنون با وجود داشتن ارزش تاريخي و معماري قابل توجه و ثبت در فهرست ملي آثار تاريخي؛ هيچگونه اقدام جدي براي مرمت و احياي آن انجام نشده است.
