فاضلاب شهري و روستايي حيات تالاب شادگان را نابود مي كند

مريم محمدي روزبهاني روز يكشنبه در گفت و گو با ايرنا اظهار كرد: با ايجاد بستر لازم براي حفظ تالاب شادگان مي توان تالاب را از وضعيت كنوني كه به سبب بالا بودن پارامتر كلي فرم هاي مدفوعي در آن ايجاد شده، رهايي داد.
وي افزود: پساب هاي صنعتي نيز داراي آثار مخربي بر روي حيات تالاب شادگان و به دليل كم بودن فرآيند خودپالايي در تالاب ها، بايد به دقت كنترل شوند.
عضو هيات علمي دانشگاه آزاد اسلامي اهواز با اشاره به تاثير وجود فلزات سنگين در پساب هاي شركت هاي صنعتي بزرگ بر چرخه تجمع زيستي گفت: اين فلزات در اندام هاي موجودات زنده تالاب از جمله ماهي ها تجمع كرده و در سلامت انسان اختلال ايجاد مي كنند بنابراين لازم است كليه صنايع مهم استان ملزم به احداث تصفيه خانه هاي صنعتي شوند.
وي ادامه داد: صنايع نيز بايد الزامات لازم براي تصفيه پساب ها را رعايت كرده و پايش هاي محيط زيستي بنيز ايد ادامه داشته باشد تا پساب هاي صنعتي وارد شده به تالاب ها از حداقل استاندارد محيط زيستي برخوردار باشند.
محمدي روزبهاني با انتقاد از نبود توجه كافي درخصوص حفظ تالاب هاي كشور بيان كرد: برخي كشورها با صرف هزينه هنگفت براي جذب گردشگر و درآمدزايي، تالاب هاي مصنوعي مي سازند ولي در كشور ما پايش آلودگي آنها از اين موهبت خدادادي صورت نمي گيرد.
اين متخصص محيط زيست با اشاره به تاثير كاهش آب رودخانه جراحي بر تالاب شادگان، گفت: براي جلوگيري از خشك شدن تالاب شادگان، مسئولان وقت زهاب هاي با كيفيت كشاورزي به نسبت مطلوب را به تالاب شادگان هدايت كردند تا از تبديل اين تالاب به كانون گرد و غبار جلوگيري كنند كه با نتايج خوبي همراه بود.
وي با اشاره به مطالعات صورت گرفته بر روي تالاب شادگان، اظهار كرد: هم اكنون پارامترهاي آلودگي متفاوتي از جمله اكسيژن مورد نياز شيميايي آب، اكسيژن مورد نياز بيولوژيكي آب، كل جامدات معلق، كل جامدات محلول، كدورت، هدايت الكتريكي، شوري و كلي فرم هاي مدفوعي در ارتباط با تالاب ها مورد اندازه گيري قرار گرفته كه براساس آن، به جز پارامتر كلي فرم هاي مدفوعي، بقيه پارامترهاي آلاينده در تالاب شادگان از نظر سطح آلايندگي در سطح متوسط رو به پايين هستند.
محمدي روزبهاني ادامه داد: در ايستگاه هاي نزديك خروجي فاضلاب روستايي، بالابودن بيش از حد كلي فرم هاي مدفوعي كه به بيش از 10 برابر حد مجاز رسيده، نشانگري براي آلودگي بيولوژيكي آب است.
وي يادآور شد: هر فرد در طول شبانه روز يك هزار و 12 عدد باكتري را به واسطه مدفوع از بدنش خارج كرده و مطالعات نشان داده كه اين پارامتر در ايستگاه هاي نزديك به خروجي فاضلاب تالاب شادگان بسيار بالا بوده و يك تهديد مهم براي موجودات جانوري وگياهي حيات تالاب محسوب شده كه مورد توجه قرار نمي گيرد.
عضو هيات علمي دانشگاه آزاد اسلامي اهواز ادامه داد: شواهد نشان مي دهد در مناطق با فرم هاي مدفوعي بالا، گياهان آبزي رشد بسيار بالايي داشته و ديد آب را سخت كرده و با كاهش اكسيژن آب، حيات آبزيان را مختل مي شود.
وي با بيان اينكه اكسيژن محلول در آب نيز يك شاخص مهم براي زنده ماندن يك اكوسيستم است، گفت: به همراه فاضلاب روستايي، شوينده ها با تركيباتي مانند سولفات يا فسفات نيز وارد آب شده و با رشد بي رويه گياهان آبزي، اكسيژن محلول در آب را كاهش و تالاب را به سوي باتلاقي شدن سوق مي دهد.
محمدي روزبهاني با تاكيد بر ضرورت افزايش حس مسئوليت پذيري نسبت به تالاب ها در خوزستان و كشور، عنوان كرد: بايد حفظ و ارتقاي اكوسيستم تالاب ها با گونه هاي منحصر به فرد گياهي و جانوري در دستور كار مسئولان قرار گيرد تا بتوانيم از اين مواهب خدادادي در راستاي كسب درآمد و جذب گردشگر براي خوزستان و كشور بهره ببريم.
وي گرد و غبار با منشا داخلي را پاسخ اكوسيستم هاي كشور به فعاليت هاي نابجاي انسان دانست و گفت: خشكي هورالعظيم پاسخي به فعاليت هاي نابجاي انسان بوده و اميد است با درس گرفتن از اين موضوع و رفع خطرات تهديد كننده تالاب شادگان، اجازه تكرار آن را براي اين تالاب ندهيم.
عضو هيات علمي دانشگاه آزاد اسلامي اهواز درخصوص پژوهش صورت گرفته درباره تالاب شادگان توضيح داد: در بخش هاي شور و لب شور تالاب (نيمه جنوبي) كه سه ايستگاه (خروسي ، خور ابوخضير و خور دورق ) را دربرمي گيرد، تخليه فاضلاب شهري در حجم بسيار زياد در ايستگاه خروسي، و تخليه پساب هاي صنعتي شركت هاي صنعتي در بخش هاي ابوخضير و خور دورق را نشان مي دهد.
وي گفت: بررسي نمونه ها در بخش شيرين تالاب هم نشان داده كه بيشترين آلودگي ناشي از پارامتر كليفرم مدفوعي مربوط به ايستگاه هاي رگبه و صراخيه و به دليل مجاورت با مناطق مسكوني در اثر تخليه مستقيم فاضلاب خانگي و شهري به تالاب است.
محمدي روزبهاني افزود: اين پژوهش شان مي دهد كه درسال آبي 95-94،كيفيت آب تالاب شادگان در رده بد قرار داشته و ورود ايستگاه هاي با رده متوسط به محدوده بد محتمل بوده زيرا منابع آلاينده متعددي در منطقه وجود داشته كه آينده كيفيت آب تالاب را به طور جدي تهديد مي كند.
به گزارش ايرنا سه پژوهش در ارتباط با تالاب شادگان و منابع آلاينده و پارامترهاي آلودگي صورت گرفته گه عبارت از 'بررسي استفاده از ماكروبنتوزها به عنوان نشانگرهاي سلامت محيط زيست در تالاب شادگان در سال 89'، 'بررسي تاثيرپذيري پارامترهاي كيفي آب تالاب شادگان از زهاب‌هاي صنايع كشت و صنعت نيشكر در سال 1395' و ' بررسي كيفيت آب تالاب شادگان با استفاده از شاخص كيفي آب (N.S.F.W.Q.I) و سامانه GIS در سال 94' هستند.
ايستگاه هاي نمونه برداري شامل دابوييه، جغال، رگبه و صراخيه در بخش شيرين تالاب و خروسي، ابوخضير و خوردورق در بخش شور تالاب است.
شادگان شهري با آب و هواي گرم و بياباني در 120 كيلومتري جنوب اهواز است.
اين شهرستان بيش از ۵۷هزار هكتار زمين قابل كشت داشته ولي به دليل خشك شدن رودخانه جراحي تنها در نيمي از اين زمين ها كشت مي‌شود.
بيش از ۱۲هزار هكتار نخيلات با 2 ميليون و 500 هزار اصله در اين شهرستان وجود داشته كه بيش از يك ميليون اصله نخل از اين تعداد در معرض نابودي و خشك شدن هستند.
تالاب شادگان با حدود ۴۰۰ هزار هكتار يكي از بزرگ ترين تالاب هاي ايران بوده كه در جنوب شهر شادگان واقع شده است.
اين تالاب به دليل سدسازي و رعايت نشدن نياز آبي تالاب، تخليه پساب‌هاي مزارع نيشكر، پرورش ماهي و فولاد خوزستان، عبور لوله‌هاي نفتي، فعاليت ۳۰ واحد پتروشيمي و تخليه زباله‌هاي شهري، از سال ۱۳۷۲ وارد فهرست قرمز تالاب‌هاي بين‌المللي (ليست مونترو) شده است.
آب تالاب بين المللي شادگان از رودخانه هاي جراحي و كارون همچنين جزر و مد خليج فارس تامين مي شود.
6037
خبرنگار: سپيده اسكندري ** انتشار دهنده: عبدالحميد راجي