آرامش رو به ركود در بازار برنج مازندران

دست اندركاران بازار برنج مازندران كه عمدتا صاحبان كارخانه های شالیكوبی هستند ، می گویند كه به علت حجم كم تولید برنج پرمحصول در این استان ، طرح توافقی تاكنون نتوانسته است تاثیری بر بازار بگذارد و تجار را وارد عرصه خرید و فروش و رونق دادن به بازار ارقام كم محصول كند.
دولت به منظور خروج بازار برنج مازندران از ركود ، خرید توافقی سه رقم برنج پر محصول استان شامل برنج ندا ، نعمت و شیرودی را از سیزدهم ماه دی آغاز كرد و قرار است دو مركز خرید واقع در شهرهای نكا و بابل این كار را تا 15 بهمن ادامه دهند.
مدیرعامل شركت غله و خدمات بازرگانی منطقه 2 كه متولی خرید این ارقام برنج است ، اعلام كرد كه تاكنون 102 تن برنج به‌صورت توافقی از كشاورزان مازندرانی خریداری شده است .
بر اساس مصوبه جهاد كشاورزی ، مراكز خرید برنج كشاورزان را با 8 درصد شكستگی و اقلام ندا و نعمت را به مبلغ 4 هزا رو 850 تومان و شیرودی را 5 هزار و 450 تومان خریداری می‌كنند.
اگر چه شركت غله منطقه 2 اعلام كرده است كه وجه برنج خریداری شده از طریق سامانه بانك كشاورزی به‌حساب كشاورزان واریز می‌شود و هیچ‌گونه محدودیتی در میزان خرید وجود ندارد ، ولی خرید اندك در مدت دو هفته این گمانه زنی را كه حدود 30 درصد شالیزارهای مازندران هر ساله زیر كشت برنج پر محصول می رود ، زیر سئوال برده است .
مازندران 230 هزار هكتار شالیزاری دارد كه پارسال 213 هزار هكتار زیر كشت برنج رفت كه سهم ارقام پر محصول بر اساس گمانه زنی ها حدود 65 هزار هكتار برآورد می شود كه با برداشت حداقل چهار تن برنج سفید در هر هكتار ، سهم تولید استان از این ارقام از 250 هزار تن فراتر می رود .
دست اندركاران بازار برنج مازندران بر این اعتقادند كه اولا سهم مازندران از ارقام پرمحصول كمتر از میزان اعلامی است و ثانیا بالاتر بودن قیمت این ارقام برنج در بازار از كف قیمت توافقی سبب می شود تا كشاورزان فروش آزاد آن را ترجیح دهند.
** چاره اندیشی برای ارقام پرمحصول
بررسی های میدانی خبرنگار ایرنا از بازار برنج در شالیكوبی های مازندران نشان می دهد كه بازار ارقام كم محصول كه مهم ترین كشت شالیكاران استان را تشكیل می دهد ، در آرامش رو به ركود به سر می برد.
بسیاری از فعالان بازار برنج مازندران امیدوار بودند كه با خرید توافقی ارقام پر محصول ، بازار ارقام كم محصول هم شاهد تحركی هر چند اندك باشد تا سطح قیمت ها حفظ شده و انگیزه كشاورزان برای كشت برنج همان گونه كه در سه سال گذشته با تدابیر دولت افزایش یافته بود ، دستكم حفظ شود.
عمده برنج تولیدی مازندران در حال حاضر در اختیار شالیكوبی داران به عنوان عمده فروشان بازار است و هر ساله همین افراد هستند كه سطح قیمت ها را مشخص می كنند.
حفظ سطح قیمت ها در بازار برنج در اوج برداشت شالی از خواسته های دیرینه كشاورزان مازندران بود كه از سال 93 با ممنوع كردن ورود برنج خارجی در زمان برداشت محصول داخلی از سوی دولت تدبیر و امید در دستور كار قرار گرفت و در دو سال گذشته با موفقیت این سیاست اجرائی شد.
تا قبل از این ، بازار برنج مازندران همواره در زمان برداشت به خاطر ورود انبوه برنج خارجی دستخوش تلاطم قیمتی می شد و شالیكاران بیشترین زیان را متحمل می شدند و اكنون نیز ركود حاكم بر بازار این نگرانی را برای بخشی از كشاورزان و دست اندركاران بازار برنج ایجاد كرده است .
دولت امسال خرید توافقی برنج كم محصول را برای كشاورزان استان گیلان اجرائی كرد ، موضوعی كه به اعتقاد كارشناسان بازار برنج اگر برای مازندران هم اجرائی می شد ، می توانست تا حدود زیادی نگرانی ها را از احتمال بازگشت تلاطم قیمتی در فصل برداشت سال آینده بر طرف كند.
وزارت جهاد كشاورزی خرید توافقی برنج ارقام كیفی و محلی یا كم محصول استان گیلان را بر اساس هشت درصد شكستگی به ازای هر كیلوگرم رقم صدری و هاشمی 91 هزار ریال اعلام كرد ، نرخی كه بیشتر از قیمت كنونی در بازار برنج مازندران است .
بررسی های میدانی خبرنگار ما نشان می دهد كه قیمت انواع برنج از جمله ' طارم محلی ' و ' فجر ' كه ارقام كم محصول محسوب می شوند هم اكنون در شالیكوبی های مازندران به ازای هر كیلو گرم پنج تا هفت هزار ریال نسبت به حدود 2 ماه پیش كاهش یافته و با این وجود بازار همچنان راكد است.
هم اكنون هر كیلوگرم برنج كشت اول طارم محلی در شالیكوبی های مازندران 88 تا 90 هزار ریال و برنج فجر به ازای هر كیلو گرم 70تا 72هزار ریال خرید و فروش می شود .
همچنین برنج مرغوب دونوچ كه كشت دوم محسوب می شود و دارای مشتری ویژه است ، هم اكنون هر كیلوگرم 95تا 105 هزار ریال در هر كیلوگرم به نسبت درصد شكستگی به فروش می رسد.
' احمد قربانی ' از صاحبان شالیكوبی و از آگاهان به بازار برنج استان مازندران روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت كه بیشتر رقم های موجود در شالیكوبی های استان بویژه درمنطقه مركزی و غرب استان ارقام محلی طارم صدری و هاشمی است.
وی با بیان اینكه خرید توافقی ارقام پر محصول تاثیری در رونق بازار راكد برنج استان نگذاشته است، اضافه كرد : واردات بیش از حد برنج خارجی عامل اصلی این ركود است.
این فعال بازار برنج همچنین نسبت به مخلوط شدن برنج های خارجی با ارقام پر محصول در طرح خرید توافقی توسط دولت در استان مازندران هشدار داد و گفت : از آنجائی كه قیمت برنج وارداتی خارجی حدود 30 درصد كمتر از قیمت برنج ارقام پر محصول تولید داخل است، سوء استفاده از این موضوع محتمل است.
قربانی با اشاره به اینكه این معضل در سال های گذشته سابقه داشته و همواره دلالان و سوء استفاده كنندگان از این فرصت استفاده می كنند ، افزود : تشخیص برنج های مخلوط شده برای خیلی ها سخت و نیازمند حضور كارشناس خبره در محل خرید است.
این كارشناس بازار برنج گفت : هر چند عمده برنج های موجود در شالیكوبی ها كه مقدار آن نیز قابل توجه است ، در اختیار كشاورزان نیست ، اما برای رونق بازار باید خرید توافقی ارقام كیفی محلی طارم صدری و هاشمی كه در استان گیلان در حال انجام است در این استان نیز انجام شود.
كشاورزان مازندران به همراه كشاورزان استان گیلان 80 درصد برنج تولیدی كشور را تامین می كنند كه از این میزان 42 درصد مربوط به مازندران است .
بر اساس اعلام سازمان جهاد كشاورزی مازندران در فصل زراعی گذشته از 213 هزار هكتار زمین های شالیزاری استان ، 70درصد آن زیر كشت برنج ارقام محلی طارم صدری و هاشمی رفته و بقیه ارقام پر محصول بوده است.
علاوه بر این 35 هزار هكتار از زمین های شالیزاری استان هم پس از برداشت محصول كشت اول ، دوباره نشا كاری ودر 50 هزار هكتار از شالیزارهای استان نیز پرورش ساقه برای برداشت برنج دونوج انجام شده است.
بر اساس آمار جهاد كشاورزی مازندران ، مقدار تولید امسال برنج سفید به بیش از یك میلیون و 50 هزار تن رسید.
ارقام طارم محلی ، صدری ، هاشمی و دم سیاه به عنوان رقم های كم محصول كیفی زبانزد مردم كشور است و استقبال برای تولید و خرید این ارقام همواره وجود دارد.
خبرنگار : سید رضا هاشمی كروئی ** انتشار دهنده : حسن فلاحتی
6990/1654