خروج عرصه و حريم چغازنبيل و هفت‌تپه از محدوده منطقه آزاد شوش

به‌گزارش روز دوشنبه گروه فرهنگي ايرنا از سازمان ميراث‌فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري، در متن نامه علي‌اصغر مونسان معاون رئيس‌جمهوري و رئيس سازمان ميراث‌فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري به اسحاق جهانگيري معاون‌اول رئيس‌جمهوري آمده است:
«به استحضار مي‌رساند، ”زيگورات چغازنبيل شوش“ يكي از سه اثر ايراني است كه هم‌زمان با تخت‌جمشيد و ميدان نقش جهان براي اولين‌بار در سال 1358 خورشيدي به‌عنوان اولين اثر ملي ايران در فهرست جهاني يونسكو با شماره 113 ثبت شده است. اين اثر در نزد جامعه بين‌المللي داراي ارزش استثنايي و جهاني بود و خاورشناسان، چغازنبيل را نخستين ساختمان مذهبي ايران مي‌دانند. همچنين محوطه تاريخي ”هفت‌تپه“ به شماره 1717 در تاريخي 21 ارديبهشت 1365 در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.
از آنجا كه هيات محترم وزيران طي مصوبه شماره 133413/ت54985ه، مورخ 24 دي 96 محدوده منطقه ويژه اقتصادي شوش به وسعت 300 هكتار تصويب كرده و شركت كشت و صنعت هفت‌تپه را مسئول ساخت‌وساز پروژه‌هاي اين منطقه تعيين كرده است، نگراني‌هايي را در نزد افكار عمومي به‌ويژه سازمان‌هاي مردم‌نهاد، كارشناسان و دوستداران ميراث‌فرهنگي ايجاد كرده كه با گسترش و توسعه فعاليت‌هاي منطقه آزاد، عرصه و حريم ميراث‌ جهاني چغازنبيل و محوطه تاريخ هفت‌تپه در معرض تهديد، تخريب، خطر [قرار گيرد] و درنهايت از فهرست جهاني خارج شود. سازمان ميراث‌فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري، تنها متولي صيانت از ميراث ارزشمند تاريخي‌فرهنگي كشور حسياست‌ها و بيم‌هاي پيش رو را درك كرده، بر همكاري مستمر و اخذ استعلام‌هاي لازم ازسوي سازمان مسئول (شركت كشت و صنعت نيشكر هفت‌تپه) به‌ويژه در عرصه و حريم ميراث‌ جهاني چغازنبيل و محوطه باستاني هفت‌تپه از اين سازمان (اداره‌كل ميراث‌فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري استان خوزستان) تأكيد دارد.
شايان ذكر است برابر آيين‌نامه بند (ج) ماده 114 قانون برنامه چهارم توسعه، كه در 11 مرداد 84 به تصويب هيئت محترم وزيران رسيده است، شناسايي و مستند‌سازي آثار فرهنگي‌تاريخي در محدود جغرافيايي اجراي طرح ازسوي دستگاه مجري و با نظارت و تأييد سازمان ميراث‌فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري است و در بخشنامه شماره 57840 مورخ 3 اسفند 1382 تأكيد دارد كه تمام وزارتخانه‌ها، مؤسسات و سازمان‌هاي دولتي موظفند پيش از اجراي پروژه‌هاي بزرگ عمراني و در مرحله امكان‌سنجي و مكان‌يابي نسبت به انجام مطالعات تاريخي‌فرهنگي اقدام كنند و در طراحي و مكان‌يابي نتايج مطالعات ياد شده را رعايت كنند. همچنين در رديف (1) بند الف ماده (100) قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران تهيه و الحاق پيوست تخصصي ميراث‌فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري براي همه طرح‌هاي توسعه‌اي بزرگ و مهم در حوزه‌هاي زيربنايي، توليدي و خدمات دستگاه‌هاي موضوع ماده (3) قانون تشكيل سازمان ميراث‌فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري مصوب 3 دي 1382 براي تطبيق با اهداف و وظايف سازمان مذكور در سطوح ملي، منطقه‌اي، استاني و شهري تأكيد دارد. در اين راستا اين سازمان مخالفت خود را از انجام هرگونه ساخت‌وساز در عرصه . حريم ميراث‌ جهاني چغازنبيل و محوطه باستاني هفت‌تپه اعلام مي‌كند.
لذا خواهشمند است براي پاسداري و حفاظت از اين آثار ارزشمند جهاني و پيش‌گيري از اتفاقات ناخوشايند و بازتاب منفي در نزد افكار عمومي، دستور فرماييد نسبت به بازنگري و اصلاح نقشه 300 هكتاري منطقه آزاد شوش كه بخش بزرگي از عرصه و حريم تاريخي و محوطه‌هاي باستاني شوش به‌ويژه چغازنبيل و هفت‌تپه را در بر مي‌گيرد، اقدام و اين دو اثر و عرصه و حريم آن از محدوده خارج شوند.»
به گزارش ايرنا محوطه‌ جهاني شوش از زمان جهاني شدن‌ تا كنون، به يك ميدان كشمكش براي كم و زياد شدن عرصه و حريم محوطه تبديل شده است.
محوطه باستاني «شوش» ۱۳ تير ۹۴ و در سي‌ونهمين اجلاس ميراث فرهنگي يونسكو به عنوان يك محوطه‌ي باستاني مورد بررسي قرار گرفت و با اكثريت آراء به عنوان هجدهمين اثر جهاني ايران در فهرست يونسكو به ثبت رسيدند، اين در حالي است كه از يكي دو سال قبل از ثبت جهاني شوش، بحث‌هاي كارشناسي زيادي درباره‌ي عرصه و حريم تعيين شده براي اين محوطه‌ي جهاني مطرح مي‌شد صحبت‌هايي كه يك بار حدود ۴۰۰ هكتار و يك بار ۱۲۰۰ هكتار رابراي حريم محوطه‌ي شوش در نظر مي‌گرفتند.
فراهنگ**3079** 1823 دريافت: علي اسدي** انتشار: طاهره نبي اللهي