20 درصد دشت هاي كشور مرده است

محمد درويش روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار علمي ايرنا افزود: زماني كه دشتي دچار پديده فرونشست مي شود به اصطلاح مي گويند دشت مرده است از اين رو 20 درصد دشت هاي كشور مرده اند كه عمدتا در استان هاي كرمان، يزد، خراسان جنوبي، خراسان شمالي، سمنان، اصفهان، تهران، فارس، هرمزگان و نقاطي در استان هاي همدان و اردبيل با اين پديده روبرو هستند.
وقتي عرصه گسترده اي از زمين پايين مي رود مي گويند فرونشست و به گودال ايجاد شده از آن فرو چاله گفته مي شود.
وي اظهار كرد: از فرايند فرونشست زمين به عنوان آخرين مرحله از بيابان زايي ياد مي كنند و فرايندي برگشت ناپذير است وقتي كه اتقاق بيفتد ديگر براي آن منطقه نمي شود كاري انجام داد.
وي افزود: در ايران بالاترين ميزان فرونشست ثبت شده در جهان به ميزان 54 سانتيمتر در سال است را داريم كه در فاصله بين دشت هاي فسا و جهرم در استان فارس اتفاق افتاده است، همچنين در منطقه 'مهدي آباد ايج' در بين شهرستان استهبان و فسا بزرگترين فرو چاله كشور با عمق 85 متر و عرض بيش از 120 متر ثبت شده است.
درويش ادامه داد: علاوه بر اين امروزه در بيشتر مناطق كشور با اين پديده روبرو هستيم، در آبي بيگلو در استان اردبيل، خان ميرزا در چهار محال و بختياري، كلاه قاضي در استان اصفهان، در فاصله بين ميبد و اردكان، ميناب در استان هرمزگان، همدان، منطقه دشت كبوتر آهنگ و منطقه كازرون در دشت پريشان نيز اين اتفاق افتاده و پيوسته در حال افزايش است .
وي تاكيد كرد: اينها نشان دهنده اين است كه ميزان برداشت از سفره آبهاي زير زميني به هيچ عنوان متناسب با تغذيه اين سفره ها نبوده است.
عضو هيات علمي موسسه تحقيقات جنگل ها و مراتع و تحقيقات بيابان كشور اظهار كرد: برآوردها نشان مي دهد حدود 80 ميليارد متر مكعب از ذخاير استراتژيك آب خود را از دست داده ايم و اين باعث افت شديد سفره هاي زير زميني به بيش از دو متر در سال شده است.
وي ادامه داد: سازمان زمين شناسي اعلام كرد در دشت شهريار در جنوب تهران ميزان فرو نشست زمين به 36 سانتيمتر در سال رسيده است، در جنوب شرقي تهران، يعني در دشت معين آباد ورامين هم فرونشست زمين به ميزان 25 سانتيمتر در سال به صورت نقطه اي ثبت شده كه 90 برابر ميزان بحران در اروپا و 4 سانتيمتر بيشتر از مكزيك است.
درويش گفت: بعد از ايران بحراني ترين شرايط را مكزيك با فرو نشست 32 سانتيمتر در سال دارد، كاليفرنيا در امريكا نيز وضعيت نگران كننده اي دارد، بخشي از نقاط مركزي امريكا، بخش هايي از استراليا، هندوستان و مركز چين به شدت با اين بحران روبرو هستند كه عربستان و عراق نيز اخير دچار اين بحران شدند.
وي تاكيد كرد:تمام اينها به برداشت بيش از حد از سفره آبهاي زير زميني بر مي گردد كه ديگر هم قابل برگشت نيست.
درويش گفت: اتحاديه اروپا ميزان خط قرمز فرونشست زمين را 4 ميليمتر در سال تعيين كرده و اگر كشوري از اعضاي اين اتحاديه به اين رقم نزديك شود بايد با تشكيل كميته بحران به رياست رهبر آن كشور، علل وقوع فرونشست را بررسي كند و مانع از ادامه آن شود.
وي افزود:به عنوان نمونه در جنوب اسپانيا ميزان فرونشست به 3.7 ميليمتر در سال رسيده است، به همين دليل كميته اي به رياست نخست وزير اين كشور براي بررسي موضوع و جلوگيري از ادامه اين روند كاهنده و خطرناك تشكيل شد.
علمي 9014**1440
خبرنگار:كيميا عبدالله پور** انتشار: گلشن