مراد شیخ ویسی روز سه شنبه به مناسبت دهه فجر انقلاب اسلامی با حضور در دفتر ایرنا، آخرین وضعیت منابع طبیعی استان و برنامه های مجموعه تحت مدیریتش را در سال 96 تشریح كرد.
وی در خصوص وضعیت مراتع كرمانشاه گفت: در استان كرمانشاه یك میلیون و 200 هزار هكتار مرتع وجود دارد كه 350 هزار هكتار آن در مناطق گرمسیری و قشلاقی جزو مراتع فقیر، 300 هزار هكتار از مراتع میان بند و متوسط و مابقی جزو مراتع ییلاقی و خوب است.
او افزود: برخلاف مراتع قشلاقی برخی از مراتع ییلاقی استان به علت نداشتن چرای دام و ازدیاد پوشش گیاهی دچار آتش سوزی می شود.
شیخ ویسی درخصوص چرایی نابودی مراتع به نكته جالبی نیز اشاره كرد و گفت: عشایر قبلا كوچ رو بودند و وسیله رفت و آمدشان نیز چارپایان بود كه این موضوع محاسنی داشت از جمله اینكه زمان زیادی طول می كشید تا عشایر از مراتع قشلاقی به ییلاقی برسند ضمن اینكه با چارپایان تا مرتفع ترین نقاط ییلاقی بالا می رفتند.
او ادامه داد: اما ماشینی شدن روند كوچ باعث شده عشایر سریعتر جا به جا شوند و چون برف مناطق ییلاقی هنوز آب نشده این موضوع منجر به از بین رفتن پوشش گیاهی می شود، ضمن اینكه امروزه عشایر فقط تا جایی پیش می روند كه امكان رفتن خودرو وجود داشته باشد و در عمل پوشش گیاهی ارتفاعات مناطق ییلاقی دست نخورده باقی می ماند كه این موضوع یكی از عوامل اصلی آتش سوزی مراتع و جنگل ها در تابستان است.
**جنگل های زاگرس
به گفته مدیركل منابع طبیعی كرمانشاه، این استان 527 هزار هكتار جنگل عمدتا بلوط دارد كه 93 درصد آن شاخه زاد است.
شیخ ویسی افزود: در گذشته این جنگل ها دانه زاد بوده اند اما طی سالها تخریب جنگل برای زراعت و نیز تهیه ذغال برای تامین سوخت مردم شهر و روستا بیش از 90 درصد پوشش جنگلی زاگرس از بین رفته است و آنچه كه باقی مانده جنگلی شاخه زاد و ضعیف است.
او ادامه داد كه هم اكنون بیماری خشكیدگی بلوط، ذغال بلوط و سوسك چوبخوار همین جنگل باقی مانده را نیز تهدید می كند به گونه ای كه 170 هزار هكتار از جنگل های استان بین پنج تا 40 درصد آلوده هستند و تنها راه مبارزه با این آفات قطع مكانیكی درختان آلوده است.
**آتش سوزی مراتع و جنگل ها
این مقام مسئول در ادامه در خصوص آتش سوزی مراتع و جنگل های كرمانشاه نیز گفت: سالیانه تا 2 هزار هكتار از مراتع و جنگل های استان در آتش می سوزد.
شیخ ویسی گفت: شاید ما از آتش سوزی مراتع زیاد نگران نباشیم چرا كه آتش سوزی یكی از روش های اصلاح و از بین بردن گیاهان مهاجم و جایگزینی گیاهان خوش خوراك باشد؛ اما نگرانی اصلی ما آنجا شروع می شود كه آتش سوزی در پوشش گیاهی كف جنگل ها اتفاق بیافتد و جنگل را نیز با خودش به كام آتش بكشاند.
به گفته او، انسان عامل اصلی آتش سوزی هاست كه در این خصوص می توان علل اصلی آتش سوزی جنگل ها و مراتع استان را آتش زدن پس چرا مزارع، مانور نظامی، هم مرز بودن با كشور عراق و سرایت آتش از این كشور، تخریب انسانی برای توسعه زیرساخت ها و نیز آتش افروزی گردشگران در دل طبیعت عنوان كرد.
وی به وقوع 30 فقره آتش سوزی عمدی و سوختن 600 هكتار از جنگل های استان در سال 96 اشاره كرد و بیان داشت: خوشبختانه از نظر تعداد آتش سوزی 59 درصد و از نظر مساحت نیز 50 درصد كاهش خسارت نسبت به سال 95 داشته ایم.
شیخ ویسی در ادامه در خصوص سایر عوامل تخریب منابع طبیعی و دلایل كم شدن پوشش گیاهی گفت: تراكم دام ها در مراتع باعث از بین رفتن پوشش كامل و نیز كوبیده شدن خاك می شود و این موضوع باعث شده تا 80 درصد جنگل های زاگرس زادآوری طبیعی نداشته باشد.
وی افزود: گرم شدن هوا و عدم بارندگی نیز باعث شده تا بذر نتواند مستقر شود چرا كه بذر برای رشد نیاز به یك دوره سرما دارد.
**عملكرد منابع طبیعی استان در سال 96
مدیركل منابع طبیعی كرمانشاه در ادامه در خصوص عملكرد مجموعه تحت مدیریتش در سال 96 نیز توضیح داد كه این اداره با 100 خانوار روستایی در مناطق دالاهو، ثلاث و پاوه قرارداد استفاده از پنل خورشیدی به جای سوخت فسیلی امضا كرده است.
شیخ ویسی ادامه داد كه اجرای پروژه آبخیزداری و حفاظت خاك كه از پروژه های اقتصاد مقاومتی نیز هست از دیگر برنامه های ما در سال 96 بوده است كه شامل: 60 هزار متر مربع عملیات سنگی ملاتی، بند سبك، خشكه چین و سنگی گابیون، همچنین 600 هكتار بذرپاشی و نهال كاری و نیز 73 هكتار سكوبندی می شود ضمن اینكه در این مدت حدود 10 هزار هكتار نیز برای اصلاح پوشش گیاهی قرق شده است.
وی بیان داشت كه به طور كل باید در حدود 800 هزار هكتار عرصه در استان كرمانشاه عملیات آبخیزداری انجام شود كه تاكنون 250 هزار هكتار انجام شده و بیشتر تمركز نیز برای جلوگیری از ورود سیلاب به داخل شهرها بوده است.
شیخ ویسی با اشاره به صاحب سند بودن 93 درصد عرصه های منابع طبیعی استان گفت: سند ما قدیمی است و برای تبدیل به سند تك برگ نیازمند نقشه برداری دقیق هستیم كه تاكنون كار نقشه برداری 170هزار هكتار را به اتمام رسانده ایم هر چند روند كار در اداره ثبت اسناد كند پیش می رود و دلیلش هم جلوگیری از بروز اختلاف با صاحبان املاك كشاورزی است.
وی ایجاد 660 كیلومتر كمربند حفاظتی با بیل مكانیكی و بلوك سیمانی بین عرصه های منابع طبیعی و زمین های كشاورزی را دیگر اقدام اداره كل منابع طبیعی استان در سال جاری بیان كرد و افزود: متاسفانه هنوز برخی از مردم اطلاع ندارند كه مرز بین زمین كشاورزی و منابع طبیعی كجاست.
به گفته او، با اجرای این طرح 2 هزار و 600 هكتار از زمین های تحت تصرف به دولت بازگشته ضمن اینكه حدود 100 هزار هكتار نیز از تعرض مصون مانده است.
شیخ ویسی همچنین به انعقاد 232 قرارداد با مجریان طرح های مرتع داری به منظور حفاظت از 258 هزار هكتار از عرصه های منابع طبیعی اشاره كرد و گفت: این كار برای حفاظت از مناطق جنگلی در برابر آتش سوزی انجام شده است.
وی همچنین به عملیات جنگل كاری و كشت گیاهان دارویی در سطح 2 هزار هكتار اشاره كرد و افزود: امسال فقط 100هكتار جنگل كاری اقتصادی گونه های مثمر جنگلی داشته ام.
مدیركل منابع طبیعی كرمانشاه، در ادامه به تشكیل 14 صندوق حمایت از توسعه منابع طبیعی در 14 شهرستان استان با 12 هزار عضو اشاره كرد و بیان داشت: این افراد حدود 600 میلیون تومان در این صندوق سرمایه گذاری كرده اند ضمن اینكه قرار است دولت نیز 490 میلیون تومان آورده در این صندوق داشته باشد.
شیخ ویسی اضافه كرد كه فعالیت این صندوق در راستای آموزش و نیز ایجاد اشتغال به منظور جلوگیری از آسیب مردم محلی به منابع طبیعی خواهد بود.
وی همچنین از جذب بیش از هشت هزار همیار طبیعت از میان روستاییان، گروه های مردم نهاد، كارمندان دولت و آموزش و پرورش خبر داد و افزود: امسال به كمك گروه های مردم نهاد در بین 170 هزار نفر از دانش آموزان استان بذر توزیع كرده ایم تا بتوانیم 170 هزار نهال تولید كنیم.
او بیان داشت این كار ضمن درگیر كردن 170 هزار خانوار با موضوع طبیعت اگر ارزش اقتصادی هر نهال را هزار تومان در نظر بگیریم در حقیقت 170 میلیون تومان ارزش آفرینی كرده ایم.
شیخ ویسی در ادامه تشكیل حدود 350 پرونده تخلف برای 520 هكتار از منابع طبیعی استان را به عنوان دیگر عملكرد اداره تحت مدیریت خود در سال 96 نام برد و افزود: امسال حدود 6 تن ذغال كشف شده داشته ایم ضمن اینكه طی 27 مورد مانور 316 كوره ذغال را تخریب كرده ایم.
وی با بیان اینكه منابع طبیعی استان با قرارداد 90 میلیون تومانی 22 كیلومتر جاده جنگلی در 2 نقطه حادثه خیز استان احداث كرده است؛ افزود: در گذشته دسترسی به این مناطق برای مهار آتش سوزی فقط با بالگرد امكان پذیر بود.
شیخ ویسی همچنین از شناسایی 73 نقطه حادثه خیز در استان برای جلوگیری از آتش سوزی در طبیعت خبر داد و گفت: در حال تعریف پروژه متناسب با هر یك از این نقاط هستیم.
به گفته وی، در مجموع 35 تشكل مردم نهاد زیست محیطی در استان فعالبت دارد كه اكثر اعضای آن را افراد تحصیلكرده و كارمندان دولت تشكیل می دهند و همیار خوبی برای فرهنگ سازی و حفاظت از منابع طبیعی هستند.
آنچنان كه مدیركل منابع طبیعی استان كرمانشاه گفت: این دستگاه دولتی 435 پست اجرایی دارد كه 170 پست آن خالی است، ضمن اینكه صاحب 17 پاسگاه حفاظتی با 64 نفر پرسنل اداری، 19 پرسنل وظیفه و 25 خودرو گشت است.
شیخ ویسی افزود: بودجه عمرانی این ارگان به عنوان متولی اصلی حفاظت از منابع طبیعی در سال جاری پنج میلیارد تومان بوده است كه صد در صد تخصیص یافته اما فقط 10 درصد بودجه ملی 15 میلیارد تومانی آن تخصیص پیدا كرده است.
شیخ ویسی این بودجه را كافی ندانست و بیان داشت: برای حراست از منابع طبیعی استان به سرباز و نیروی توانمند جنگلبان بیشتری نیاز دارم.
استان كرمانشاه با 2 میلیون نفر جمعیت و بیش از 24 هزار كیلومتر مربع مساحت همچنین دارای 940 هزار هكتار زمین كشاورزی و باغ است.
7457/8066 خبرنگار:جواد الماسی ** انتشار دهنده:علی مولوی
كرمانشاه - ایرنا- مدیركل منابع طبیعی كرمانشاه گفت كه در این استان حدود سه میلیون راس دام وابسته به مراتع وجود دارد و فشار دام در مراتع قشلاقی به حدی است كه با توجه به خشكسالی های اخیر این مراتع به سمت بیابانی شدن پیش می رود.