احداث واحدهای گلخانه ای در مقیاس های مختلف، صرف نظر از مزایایی كه در افزایش بهره وری و استفاده بهینه از منابع آب دارد، می تواند زمینه ساز افزایش تولید محصولات كشاورزی در واحد سطح، ایجاد اشتغال و درآمد بیشتر برای مردم باشد.
مزایای توسعه كشت گلخانه ای را می توان گامی در راستای تحقق سیاست های اقتصاد مقاومتی تعریف كرد چرا كه با استفاده از این شیوه نوین كشاورزی و با تكیه بر منابع و ظرفیت های داخلی می توان برای تعداد زیادی از مردم بویژه جوانان بطور مستقیم و غیرمستقیم ایجاد اشتغال و درآمد كرد.
استفاده از فناوری های نوین كشورهای موفق در كشت های گلخانه ای و توجه به بازارهای هدف برای صادرات محصولات تولیدی از دیگر نكات مورد توجه در توسعه این نوع كشت ها است.
عملیات اجرایی احداث گلخانه بزرگ تولید 'بذرهای هیبریدی' به مساحت 41 هكتار كه 18 بهمن در روستای خوجملی گنبدكاووس با سرمایه گذاری یك هزارو 840 میلیارد ریالی بخش خصوصی و یك شركت مجارستانی آغاز شد، می تواند سنگ بنای خوبی برای توسعه كشت های گلخانه ای در استان گلستان و این شهرستان باشد.
به گفته 'سیدرحمت الله پریچهر' معاون فنی و اجرایی شركت شهرك های كشاورزی وزارت جهادكشاورزی با احداث و بهره برداری از این واحد گلخانه ای علاوه بر ایجاد اشتغال مستقیم برای 175 نفر، برای 700 نفر نیز به صورت غیرمستقیم ایجاد شغل می شود.
وی گفت: با راه اندازی این واحد گلخانه ای كه به تولید بذرهای هیبریدی (اصل و مادری) در حوزه سبزی و صیفی می پردازد، 10 درصد نیاز كشور به این نوع بذرها كه اكنون 98 درصد بذرها وارداتی است، برطرف می شود.
پریچهر می گوید: با توجه به شرایط آب و هوایی ایران، خشكسالی و مشكلات كمبود منابع آبی، برای تامین امنیت غذایی جمعیت كشور چاره ای جز تولید به روش گلخانه ای نداریم كه دراین حوزه، استان گلستان و شهرستان گنبدكاووس شرایط ویژه ای برای توسعه شهرك های كشاورزی درحوزه های دامپروری، شیلات و كشت های گلخانه دارند.
وی با اشاره به فعال بودن 115 شهرك كشاورزی در كشور، اضافه كرد: شركت شهرك های كشاورزی در راستای وظایف قانونی خود، آمادگی لازم برای ایجاد زیرساخت های این نوع شهرك ها را در استان گلستان و گنبدكاووس دارد.
پریچهر معتقد است كه ایجاد شهرك های كشاورزی و توسعه كشت های گلخانه ای در كشور و استان گلستان همچنین زمینه ساز ایجاد اشتغال و درآمد پایدار و نیز صادرات به كشورهای همسایه بویژه كشور روسیه با 250 میلیون نفر جمعیت است.
استاندار گلستان نیز درمراسم آغاز عملیات اجرایی احداث گلخانه تولید بذرهای هیبریدی در گنبدكاووس، كشاورزی و دامپروری را شغل اصلی مردم ذكر و تصریح كرد: گذر از كشاورزی سنتی به علمی یك نیاز اساسی برای این استان است.
سیدمناف هاشمی گفت: علاوه بر توسعه كشت های گلخانه ای، شیلات و دامپروری، توجه به ایجاد شهرك های گردشگری و سلامت نیز ضروری است زیرا استان گلستان ظرفیت های فراوانی درحوزه های مختلف دارد.
وی افزود: این استان از سرمایه گذاری بخش خصوصی در حوزه كشاورزی و دیگر حوزه ها استقبال می كند و مدیران گلستان نیز موظف به ایجاد بسترها لازم در این خصوص هستند.
هاشمی اضافه كرد: سرمایه گذاری بخش خصوصی درحوزه احداث گلخانه تولید بذرهای هیبریدی نخستین سرمایه گذاری كلان در این حوزه است كه درشهرستان گنبدكاووس انجام می شود.
به گفته عبدالقدیر كریمی، فرماندار ویژه گنبدكاووس، احداث گلخانه 41 هكتاری روستای خوجملی می تواند این شهرستان را به یك شهرستان محوری در زمینه كشت های گلخانه ای در كشور تبدیل نماید.
در همین پیوند یك كارشناس زراعت و تولیدات گیاهی جهادكشاورزی گنبدكاووس نیز به ایرنا گفت: توجه به كشت های گلخانه ای باتوجه به تولید خارج از فصل محصولات كشاورزی علاوه بر تامین امنیت غذایی، به ایجاد درآمد و اشتغال پایدار كمك می كند.
احمد محمودی نیا افزود: شهرستان گنبدكاووس نسبت به دیگر شهرهای كشور و نیز استان گلستان شرایط بسیار بهتری برای احداث گلخانه دارد زیرا نور دریافتی در این شهر بویژه مناطق شمالی آن نسبت به دیگر شهرها بیشتر است.
وی بابیان اینكه نور كافی از مهمترین نیازها در تولیدات گلخانه ای است، گفت: این میزان نور مناسب سبب شده تا محصولات گلخانه ای خارج از فصل در گنبدكاووس بویژه در دو فصل پاییز و زمستان كه دیگر مناطق امكان نور كمتری دارند، براحتی تولید شود.
محمودی نیا با بیان اینكه تولید خارج از فصل برای كشاورز درآمد بالایی به ارمغان می آورد، اضافه كرد: در تولید به روش گلخانه ای حداقل تولید در واحد سطح پنج برابر می شود و به همین نسبت و بعضا بیشتر، درآمد نصیب كشاورزان می كند.
وی، بهره وری بالا در مصرف آب، امكان كشت و تولید محصولات غیرمرسوم درمنطقه و صادرات را از دیگر مزایای توسعه كشت های گلخانه ای دانست و تصریح كرد: كشت این نوع محصولات تنها به سبزی و صیفی جات خلاصه نمی شود بلكه به دلیل تحت كنترل بودن مدیریت دما و نور، پرورش گل های آپارتمانی و برخی میوه ها مثل موز و آناناس را نیز می توان در محیط های گلخانه ای در گنبدكاووس انجام داد.
این كارشناس جهادكشاورزی همچنین با اشاره به موقعیت جغرافیایی گنبدكاووس و استان گلستان و همسایگی آن با كشورهای آسیای مركزی و روسیه از طریق دریای خزر و فراهم بودن زیرساخت های حمل و نقل جاده ای و ریلی گفت: ما می توانیم از این امتیاز برای صادرات سبزی و صیفی جات كه قیمت مناسبی نیز در بازار روسیه دارد استفاده نماییم.
محمودی نیا كه خود گلخانه دارد، تولید محصولات ارگانیك را از دیگر مزایای كشت گلخانه ای در گنبدكاووس می داند و می گوید: قیمت هر كیلوگرم گوجه فرهنگی ارگانیگ در روسیه 2،2 دلار است كه قیمت بسیار بالایی در مقایسه با داخل كشور محسوب می شود، ضمن اینكه در ایران هم قیمت این محصول در خارج فصل به 30 تا 40 هزار ریال در هر كیلوگرم می رسد.
وی، ایجاد صنایع بسته بندی را از نیازهای اصلی توسعه كشت گلخانه ای و صادرات محصولات آن دانست و اضافه كرد: كشورهای آسیای میانه و نیز روسیه به كیفیت محصول و بسته بندی آن توجه ویژه ای دارند كه باید از سوی تولیدكنندگان و بازرگانان ایرانی مورد توجه قرار گیرد.
محمودی نیا گفت: درحال حاضر هفت واحد گلخانه ای با مجموع مساحت 2،6 هكتار فقط در گنبدكاووس احداث شده و 41 متقاضی دیگر با مساحت 48 هكتار در نوبت دریافت مجوز برای احداث گلخانه هستند.
وی تصریح كرد: علاوه بر واحدهای احداث شده و واحدهای درنوبت دریافت مجوز، گلخانه 41 هكتاری تولید بذرهای هیبریدی روستای خوجملی گنبدكاووس نیز با سرمایه گذاری بخش خصوصی و یك شركت خارجی احداث می شود.
این كارشناس جهاد كشاورزی گنبدكاووس، هزینه احداث هر مترمربع گلخانه با تجهیزات كامل را بین 130 تا 150 هزار تومان اعلام كرد و گفت: دولت 80 درصد هزینه احداث گلخانه را از طریق تسهیلات با كارمزد 4 و 6 درصد تامین می كند و 20 درصد نیز سهم متقاضی است.
محمودی نیا در خصوص اشتغال در واحدهای گلخانه ای افزود: در واحدهای گلخانه ای به ازای هر هزار متر مربع یك شغل پایدار و 2 شغل موقت در زمان برداشت محصول و هرس برگ ها ایجاد می شود.
معاون باغبانی رئیس سازمان جهادكشاورزی گلستان نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، توجه به توسعه كشت گلخانه ای را از راهبردهای اساسی وزارت جهادكشاورزی دانست و گفت: هم اكنون دراین استان 16 هكتار گلخانه فعال وجود دارد كه قرار است این رقم تا پایان برنامه ششم توسعه به 350 هكتار و در برنامه هفتم توسعه به 1500 هكتار افزایش یابد.
محمد باقری افزود: در كشت های گلخانه ای بهره وری آب تا 10 برابر، میزان تولید 10 تا 12 برابر و میزان درآمد كشاورزان نیز 20 تا 30 برابر افزایش می یابد ضمن اینكه به ازای هر هكتار گلخانه 12 شغل مستقیم و 15 شغل غیرمستقیم ایجاد می شود.
1860/3039/
گزارش : علی لكزانوری ** انتشار دهنده: تاج محمد شیری
گنبدكاووس - ایرنا - گسترش كشت گلخانه ای با توجه به شرایط اقلیمی، خشكسالی و بحران آب در كشور می تواند زیربنایی برای گذر از كشاورزی سنتی به علمی و تامین امنیت غذایی باشد.