هنر هفتم در كلانشهر مشهد دوستداران فراوان دارد كه یا در هیات كارگردان برای ثبت آثار ماندگار در جشنواره بین المللی فیلم فجر و محك زدن توانایی های خود در رقابت با دیگر فیلمسازان و چه در لباس تماشاگر سینه چاك این هنر، حداكثر تلاش خود را برای پر كردن سالن های سینما به كار می گیرند.
مشهد در سینمای ایران افراد صاحب نام دارد، هنرمندانی مانند داریوش ارجمند، رضا عطاران، حامد بهداد، میترا حجار، ساره بیات و تعدادی از فیلمسازان مطرح كشور كه اهل خراسان هستند و در سی و ششمین جشنواره فیلم فجر نیز حضور پررنگ داشتند.
از این رو توقع زیاد مشهدی ها از سهم داشتن در تماشای به موقع و همزمان و شایسته فیلم های این جشنواره دور از انتظار نیست.
در این نوشتار به بررسی دیدگاه های مختلف مردم، دست اندركاران سینما و هنرمندان در باب برگزاری پانزدهمین جشنواره فیلم فجر مشهد پرداختیم تا جمع بندی از نقاط ضعف و قوت این رویداد بزرگ سینمایی داشته باشیم.
* نظر مردم مشهد در خصوص فیلم های جشنواره فجر
یكی از تماشاگران در مجتمع تجاری و سینمایی اطلس به خبرنگار ایرنا گفت: فیلم هایی كه برای نمایش در مشهد در نظر گرفته شده بود، در مجموع خوب بود اما شرایط سینما و تعداد صندلی ها متناسب با شمار تماشاگران مشتاق نبود.
محسن پاكدامن افزود: به نظر من اختصاص سه سینما برای نمایش 22 فیلم جشنواره كافی نیست و باید تعداد سالن ها و صندلی های بیشتری را به این نوع فیلمها اختصاص می دادند.
وی اظهار كرد: باید به جای اینكه همه فیلمهای جشنواره فجر را در مشهد نمایش دهند، ساعات بیشتری را به نمایش فیلم های خوب و پربیننده جشنواره اختصاص می دادند زیرا برخی فیلمها خیلی پرتماشاگر نبود.
یكی دیگر از تماشاگران فیلمهای جشنواره فیلم فجر در مشهد گفت: همه سینماها به بالاشهر مشهد اختصاص دارد، بین مردم پایین شهر نیز مشتاقان زیاد برای سینما هست كه باید شرایط دیدن فیلم برای آنها هم فراهم شود.
وی كه خود را غلامحسین عباسپور معرفی كرد، افزود: تبلیغات برای جشنواره فیلم فجر مشهد، نوع فیلم ها و زمان نمایش هم فقط به بخشی از مناطق مشهد اختصاص داشت و در نقاط دیگر تقریبا هیچ تبلیغی صورت نگرفته بود.
وی بیان كرد: به نظر من جشنواره فیلم فجر در بین همه اقشار مردم طرفداران خود را دارد و شرایط تماشای فیلمها باید برای همه مردم فراهم باشد.
ساره مرتضوی، دیگر تماشاگر سینما نیز به خبرنگار ایرنا گفت: مشهد شهر دوم كشور در سینماست، اما شور و شكوهی كه برگزاری جشنواره فیلم فجر در تهران دارد، در مشهد نیست و باید برنامه های جانبی این جشنواره بیشتر باشد.
وی افزود: سلائق مختلف فرهنگی در مشهد اجازه نمی دهد یك رویه متداول برای برگزاری جشنواره های هنری طی شود، به نظر من دست اندركاران فیلم فجر در مشهد می توانند از این همه اشتیاق كه برای دیدن فیلم در مشهد وجود دارد برای ایجاد نشاط و شور در شهر استفاده كنند.
*دیدگاه دست اندركاران در خصوص استقبال مردم از جشنواره فیلم فجر مشهد
قائم مقام مدیركل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی گفت: من استقبال مردم از پانزدهمین جشنواره فیلم فجر مشهد را خوب و مناسب دیدم.
ناصر نبی زاده در مورد طیف تماشاگران فیلمهای امسال افزود: قشری كه به سینما می آیند، گروه علاقه مند به سینما و سینمارو هستند، كسانی هستند كه با دغدغه سینما را دنبال می كنند، به خصوص افرادی كه در نمایش فیلم های جشنواره شركت می كنند، به صورت خاص تر هنر سینما را در ابعاد داخلی و بین المللی دنبال می نمایند.
وی اظهار كرد: یك گروه از مردم هستند كه به صورت خاص سینما را دنبال می كنند، در این گروه از همه اقشار جامعه از كارگر گرفته تا كاسب، كارمند، استاد دانشگاه و تاجر وجود دارد، علاقه مندان از طبقات مختلف اجتماعی با هر شرایط اقتصادی و معیشتی به سینما می آیند و فیلم را به صورت حرفه ای تماشا می كنند.
وی گفت: ما در جشنواره فیلم فجر با قشری مواجه هستیم كه به صورت عام سینما را دنبال می كنند و پیگیر مسائل سینما هستند، آنان عوامل سازنده فیلم ها را می شناسند و نسبت به كارهایشان تحلیل خاص خود را دارند، این افراد با اینكه از طیف های مختلف اجتماعی و اقتصادی هستند، به صورت خاص سینما را پیگیری و دنبال می كنند.
*پوشش عالی فیلم و فضای نمایشی برای جشنواره فیلم فجر مشهد
هنرمند سینماگر مشهدی افزود: در جشنواره فیلم فجر امسال مشهد، با كوششی كه دبیرخانه جشنواره، مسئولان اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامی و مسئولان شهری انجام داده بودند، همه فیلم های بخش مسابقه، بخش سیمرغ و بخش كودك جشنواره فیلم فجر در مشهد نمایش داده شد و این یك اتفاق شایسته و مناسب بود.
نبی زاده اظهار كرد: هم اینك این فیلم ها در سه سینمای بزرگ مشهد در حال نمایش است و در مجموع جشنواره از نظر تعداد صندلی و سالن پوشش خوبی داشت و انتظار از مشهد به عنوان قطب دوم سینمای كشور نیز جز این نیست.
وی گفت: مشهد در زمینه تعداد سالن های سینما پس از تهران جایگاه دوم را دارد و علاوه بر برخورداری از هنرمندان شاخص سینمایی، دارای سابقه خوب فیلم سازی، تماشاگران پرتعداد و پردیس های سینمایی مناسب است.
*شاهد یك شاهكار در جشنواره امسال فیلم فجر نبودیم
قائم مقام مدیركل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی افزود: سطح فیلم های جشنواره فیلم فجر امسال خوب بود، امسال گرایش سینماگران بیشتر اجتماعی بود و در قالب فیلمها معضلات و آسیب های اجتماعی با نگاه هنرمندانه به تصویر كشیده شده بود.
وی اظهار كرد: در فیلم های امسال جشنواره، به موضوعات حساس و دغدغه های اصلی كشور كه جامعه با آن روبرو است پرداخته شده بود و از شهدای مدافع حرم تا مباحث جنگ و معضلات اجتماعی و اقتصادی مورد توجه كارگردانها و دست اندركاران سینما قرار گرفته بود.
وی گفت: فیلم های جشنواره فجر امسال بیانگر سینمای دغدغه مند نسبت به معضلات و مشكلات كشور بود و این امر در برخی فیلمها خیلی عریان و صریح عنوان شده بود كه موضوع قابل توجهی است.
وی افزود: اما در جشنواره فیلم فجر امسال شاهد یك شاهكار یا پدیده خاص در موضوع و ساختار فیلمها نبودیم، بیشتر فیلمها از منظر كارگردانی، از منظر فیلمنامه نویسی و بازیگری در حد متوسط و متوسط رو به بالا بود.
* انتظار از كارگردانان و هنرمندان مشهدی در این جشنواره بیشتر بود
این هنرمند مشهدی اظهار كرد: امسال با اینكه همه فیلمهای بخش مسابقه و سیمرغ جشنواره فجر در مشهد اكران شد، حضور كمابیش برخی هنرمندان و دست اندركاران فیلمها در مشهد به رغم مشغولیت كاری و ذهنی كه در این ایام داشتند، قابل توجه بود.
وی با بیان اینكه حضور دست اندركاران فیلمهای جشنواره در مشهد بیشتر به سبب اهمیت این شهر در چرخه فروش فیلمهاست، گفت: اما انتظار می رفت كارگردانان بیشتری بخصوص هنرمندان و كارگردانان مشهدی كه امسال اثری را به جشنواره ارائه كرده بودند، در مشهد حضور پیدا می كردند.
*جشنواره فیلم فجر مشهد، بستری مناسب برای بررسی ظرفیتهای سینمای خراسان
قائم مقام مدیر كل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی افزود: همیشه دغدغه من این بوده كه جشنواره فیلم فجر در مشهد فقط بستر نمایش فیلم های بخش مسابقه جشنواره فیلم فجر نباید باشد، جشنواره باید بستری برای مرور جریان فیلمسازی در خراسان هم باشد.
وی اظهار كرد: هرچند امسال دست اندركاران تلاش كردند سیمای خراسان را در خلال جشنواره فیلم فجر مطرح كنند و چند گامی در این جهت در سینمای اصغرزاده در قالب فضای كارگاهی و نمایش فیلمها برداشته شد اما انتظار من حضور قوی تر این جریان است.
وی گفت: باید در جشنواره فیلم فجر مشهد كه جشن سینماست، بستر بحث و بررسی جریان فیلمسازی در خراسان رضوی با حضور كسانی كه با سینما به صورت جدی تر برخورد می كنند، نسبت به سینما حساس تر هستند و حضور پررنگ تر در این گونه فضاها دارند، فراهم شود.
نبی زاده افزود: شهرهای بزرگی در خراسان رضوی وجود دارند كه جمعیت آنها از برخی مراكز استان های كشور بیشتر است، این شهرستان ها فعالیت های هنری و سینمایی شاخص و برجسته دارند كه باید در نظر گرفته شوند، جشنواره فیلم فجر می تواند این فرصت را به هنرمندان شهرستانی بدهد تا به بحث و بررسی آسیبها و ضعف های هنر سینما در خراسان رضوی بپردازند.
وی اظهار كرد: احساس می كنم درگیری هایی كه برای سر و سامان دادن به نمایش فیلمهای جشنواره فیلم فجر در مشهد ایجاد می شود، مدیران را از این قضیه غافل می كند و نمی گذارد آن طور كه باید به بحث چرخه تولید فیلم و آسیبها و ظرفیت های سینما از نظر زیرساختها، تولید و فیلمنامه در استان بپردازند.
این هنرمند مشهدی اظهار امیدواری كرد، ایجاد فضا برای هنرمندان سینماگر استان و پرداختن به آثار آنان در بستر جشنواره فیلم فجر مشهد در سالهای آینده مورد توجه بیشتر قرار گیرد.
* نمره خوب پانزدهمین جشنواره فیلم فجر مشهد نسبت به دوره قبلی آن
معاون هنری و سینمایی اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی نیز در این باره گفت: پانزدهمین جشنواره فیلم فجر در مشهد مزیت های بیشتری نسبت به دوره قبلی آن در سال گذشته داشت كه در ابعاد مختلف نمره خوبی گرفت.
افشین تحفه گر افزود: جشنواره فیلم فجر مشهد امسال همزمان با جشنواره فیلم فجر تهران برگزار شد، در حالی كه در سالهای گذشته این جشنواره قدری با تاخیر نسبت به جشنواره اصلی در تهران برگزار گردید كه همواره یكی از دغدغه ها و خواسته های هنرمندان بود.
وی اظهار كرد: امسال افتتاحیه پانزدهمین جشنواره فیلم فجر مشهد در محل تازه تاسیس مجتمع و سینما اطلس با اكران فیلم 'به وقت شام' ساخته 'ابراهیم حاتمی كیا' و حضور عوامل فیلم مانند كارگردان و برخی دیگر برگزار شد.
وی گفت: فروش بلیت فیلمهای جشنواره فجر و استقبال مردم در مشهد بسیار عالی بود و پیش بینی می كنم تا پایان جشنواره متوسط فروش بلیت در همه سینماها بیشتر از 70 درصد باشد.
*100 درصد فیلم های جشنواره فجر در مشهد اكران شد
تحفه گر افزود: تفاوت دیگری كه جشنواره فیلم فجر مشهد در سال جاری با دوره های قبلی آن داشت این بود كه 100 درصد فیلم های سی و ششمین جشنواره فیلم فجر تهران كه امكان نمایش آن در شهرستان ها وجود داشت، در سینماهای مشهد نیز اكران شد.
وی اظهار كرد: از 23 فیلم جشنواره فجر فقط یكی از فیلمها به دلیل اینكه تهیه كننده آن به نمایش فیلمش در شهرستان ها رضایت نداد، در مشهد اكران نشد، اما 22 فیلم این جشنواره همزمان با تهران در سینماهای مشهد برای عموم مردم اكران گردید و این امر طی 14 دوره پیشین این جشنواره در مشهد بی سابقه بود.
وی گفت: فیلم های جشنواره فیلم فجر امسال در مشهد در چهار مجموعه سینمایی این شهر شامل پردیس هویزه، سینما آفریقا، پردیس اطلس و سینمای شهید اصغرزاده به نمایش درآمد كه فضاهای خوبی برای اكران داشت.
* فعالیت های جانبی جشنواره فیلم فجر در مشهد
تحفه گر افزود: از 14 بهمن ماه نیز بستر نقد و بررسی و نمایش فیلمهای سینمایی و تولیدات استان خراسان رضوی در قالب فیلم های سینمایی، ویدیویی و فیلم های كوتاه ویدیویی در سینمای اصغرزاده فراهم شده و هر روز این فعالیت سینمایی تا پایان دهه فجر انجام می گیرد.
وی اظهار كرد: چهار كارگاه تخصصی سینمایی نیز همزمان با جشنواره فیلم فجر در سیمرغ سینمای استان خراسان رضوی در سینمای شهید اصغرزاده برگزار شد.
وی گفت: علاوه بر آن نمایشگاه عكس از پشت صحنه فیلمهای سی و ششمین جشنواره فیلم فجر تهران نیز در سینمای مزبور برپا شد.
تحفه گر افزود: برگزاری كارگاه گریم در پردیس اطلس نیز از شاخص ترین كارهای امسال به شمار می رفت به طوری كه دستاوردهای هنرمندان استانی در حوزه گریم، برای هنرمندان غیراستانی نیز جالب توجه بود.
* حضور عوامل خراسانی هشت فیلم جشنواره فجر در مشهد
وی اظهار كرد: امسال هشت فیلم سینمایی فیلم فجر با حضور عوامل آنها شامل كارگردان، تهیه كننده و بازیگر كه از هنرمندان اهل خراسان هستند، در مشهد اكران شد كه از شاخص های امسال این جشنواره بود.
وی گفت: حضور هنرمندانی مانند حاتمی كیا، رضا عطاران، داریوش ارجمند، عطاری، ساعد سهیلی، همه عوامل سازنده فیلم ماهورا، كارگردان فیلم 'امیر' به عنوان كارگردان فیلم اولی كه یك هنرمند مشهدی است، از نكات قابل توجه پانزدهمین جشنواره فیلم فجر مشهد بود.
معاون اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی افزود: در جشنواره فیلم فجر امسال در مشهد بیش از 100 اكران فیلم سینمایی در بخش فوق العاده، ویژه و عمومی داشتیم كه همه اقشار می توانستند از این فیلمها استفاده كنند.
وی اظهار كرد: با توجه به اینكه بلیت های فیلم های جشنواره از طریق سایت 'سینما تیكت' و از طریق گیشه به فروش می رسید، تقریبا از همه اقشار مردم در زمان اكران فیلمها حضور داشتند اما برای سنجش حضور طیف های مختلف در سینما، باید یك نظرسنجی انجام شود.
وی گفت: در جشنواره فیلم فجر امسال مدیران استانی بویژه مدیریت شهری حضور پررنگ و جدی داشتند كه این نشان می دهد می توانیم امیدوار باشیم نگاه فرهنگی در شورای شهر و مدیریت شهری حاكم است و آینده خوبی را برای سینما و تئاتر نوید می دهد.
* حضور پررنگ رسانه ها، نقطه قوت جشنواره فیلم فجر مشهد
معاون هنری و سینمایی اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی، حضور پررنگ، پرتعداد، متنوع و پرانرژی رسانه های مكتوب، دیداری، شنیداری و برخط را از نقاط قوت پانزدهمین جشنواره فیلم فجر امسال در مشهد ذكر كرد.
تحفه گر افزود: انجام مصاحبه های مختلف تلویزیونی، نشریه ای، تلگرامی، اینستاگرامی و صدا و سیما توسط خبرنگاران با عوامل سازنده فیلم ها و تماشاگران در این دوره از جشنواره بسیار قابل توجه بود.
وی اظهار كرد: اقدامات جدید رسانه ای از جمله لایوهای اینستاگرامی به نام برنامه 'هشت میلیمتری' در جشنواره فیلم فجر برای نخستین بار اتفاق افتاد كه بسیار تاثیرگذار بود.
وی گفت: هر روز یك ساعت برنامه زنده تلویزیونی برای نقد و بررسی فیلم های اكران شده در جشنواره و ارائه نقد منتقدین و دست اندركاران جشنواره و مدیران و صاحبنظران در این زمینه برگزار شد.
تحفه گر افزود: در روزهای اكران جشنواره فیلم فجر مشهد، یك برنامه 15 دقیقه ای هر روز ساعت 11 شب از مركز صدا و سیمای استان پخش شد كه همه اینها در كنار انتشار خبرها و مقالات مختلف از جشنواره در نشریات و خبرگزاری ها مجموعه فعالیتهای عوامل رسانه ای بود كه فضای جشنواره را نسبت به سالهای قبل متمایز كرد.
* لزوم آسیب شناسی پانزدهمین جشنواره فیلم فجر در مشهد
معاون امور هنری و سینمایی اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی گفت: در دوره های ابتدایی جشنواره فیلم فجر مشهد، كارگاه های نقد و بررسی فیلم با حضور عوامل سازنده آن برگزار می شد اما از آن جهت كه ممكن بود در نقدی كه همزمان با اكران انجام می شود، بر فروش فیلم تاثیر بگذارد، از سوی مسئولان جشنواره فیلم فجر كشور ابلاغیه ای صادر شد كه برگزاری كارگاه های نقد و بررسی فیلمها را در شهرستان ها ممنوع می كرد.
تحفه گر افزود: به همین سبب نقد و بررسی و آسیب شناسی لازم را بعد از اتمام پانزدهمین جشنواره فیلم فجر در مشهد با حضور دست اندركاران انجام خواهیم داد.
وی اظهار كرد: با اینكه بیشترین اكران فیلم های سینمایی جشنواره فجر را طی سال جاری در مشهد داشتیم، اما ممكن است برخی انتظار داشتند همه فیلمها را ببینند كه این امكان برای آنان فراهم نشده و این امری طبیعی است.
وی گفت: البته در تهران هم با وجود تعداد بیشتر سینماها و سالن ها همه نمی توانند همه فیلمهای جشنواره را ببینند اما پیشنهاد می شود، ستاد برگزاری جشنواره فیلم فجر در تهران ترتیبی اتخاذ كند كه دست كم نوع فیلمهای اكران شده برای جشنواره در شهرستانها زودتر مشخص شود تا در استان برنامه ریزی بهتری برای آن انجام گیرد.
* نمایش هنر سینمای خراسان در جشنواره فیلم فجر مشهد
مدیر انجمن سینمای جوان خراسان رضوی نیز در این باره گفت: مسئولان برگزار كننده جشنواره فیلم فجر مشهد تمام تلاش و همت خویش را برای برگزاری یك جشنواره در خور و شایسته همشهریان مشهد انجام دادند.
سیده نسرین شاه محمدی افزود: شاید در روزهای نخست برگزاری جشنواره فیلم فجر در مشهد، یكسری ناهماهنگی هایی وجود داشت ولی تلاش شد تمام موانع رفع شود و همشهریان بتوانند به راحتی فیلمهای جشنواره را ببینند.
وی اظهار كرد: با توجه به اینكه در بدنه فعال سینمای حرفه ای ایران خراسانی ها نقش موثری دارند و در فیلم های سودای سیمرغ سی و ششمین جشنواره فیلم فجر و در 36 درصد از این آثار حضور خراسانی ها كاملا مشهود است، به نظر من باید برنامه هایی را در نظر بگیریم كه توانمندی های خراسان در آنها مشهود باشد.
مسئول برگزاری بخش سیمرغ سینمای خراسان گفت: در این راستا بخش سیمرغ سینمای خراسان را در كنار جشنواره فیلم فجر مشهد برگزار كردیم تا به توانمندیهای سینماگران خراسان پرداخته شود.
شاه محمدی افزود: بخش سیمرغ شامل نمایش و نقد و بررسی فیلمهایی است كه توسط هنرمندان خراسانی تولید شده و قابلیت اكران دارد.
وی اظهار كرد: همچنین به خاطر وجود خلاء در حوزه های تخصصی و با توجه به علاقه مندی جوانان هنرمند كه تشنه فراگیری علوم و فنون كاربردی در عرصه فیلمسازی هستند، كارگاههای تخصصی شامل فیلمسازی، نورپردازی، فیلمنامه نویسی و كارگردانی توسط انجمن سینمای جوان در مشهد در حال برگزاری است.
وی پیشنهاد كرد، مسئولان نسبت به سیمرغ سینمای خراسان نگاه ویژه ای داشته باشند تا با ایجاد دبیرخانه دائم برای آن بتوان برنامه ریزی دقیق و منسجم برای سالهای آتی و نقش موثر در اعتلای سینمای استان داشت.
اكران فیلمهای جشنواره فیلم فجر مشهد كه از 14 بهمن ماه آغاز شده تا 22 بهمن ادامه دارد.
گزارشگر: میترا عبداللهی ** انتشار دهنده: محمد حسین علی مقدم
7489 / 6053 / 5132
مشهد- ایرنا- پانزدهمین جشنواره فیلم فجر مشهد كه به عنوان بزرگترین رویداد سینمایی این شهر در قالب جشن بزرگ سینما همزمان با دهه فجر انقلاب آغاز شد توجه بسیاری از سینمادوستان و سینماگران را به خود جلب كرد و با وجود ضعف ها و قوتها، رضایت عمومی را در پی داشت.
