وعده های بی نتیجه مسوولان جهاد كشاورزی در خصوص پرداخت مطالبات زعفرانكاران

به گزارش ایرنا، نخستین خبر آغاز خرید توافقی حمایتی زعفران توسط تعاون روستایی در تربت حیدریه توسط مدیركل این سازمان در خراسان رضوی چنین اعلام شده بود: زعفران كشاورزان با توجه به كیفیت محصول از قیمت پایه 43 میلیون ریال تا سقف 57 میلیون ریال خریداری می شود.
مجید چالاك در خصوص چگونگی خرید و پرداخت وجه محصول با اشاره به دو نوع خرید امانی و قطعی اظهار كرده بود: در شیوه امانی كشاورز با تحویل محصول 30 درصد مبلغ را نقدا دریافت و محصول به مدت سه ماه در اختیار تعاون روستایی امانت خواهد ماند و در صورتی كه در این مدت كشاورز زعفران خود را بتواند به قیمت بالاتر از نرخ تعاون روستایی بفروشد، با پرداخت 30 درصد دریافتی می تواند محصول خود را تحویل گیرد.
وی با بیان اینكه در شیوه خرید قطعی نیز 40 درصد قیمت زعفران به كشاورزان پرداخت می شود و مابقی نیز ظرف مدت سه ماه پرداخت خواهد شد، گفته بود، با تمام توان و ظرفیت تلاش خواهیم كرد با تنظیم بازار بتوانیم از افت قیمت و وارد شدن ضرر و زیان به كشاورزان جلوگیری كنیم.
به گزارش ایرنا با شروع فصل برداشت زعفران و نیز ورود دلالان به عرصه قیمت گذاری این محصول گران بها، كاهش قیمت به نحوی ادامه یافت كه فروش آن برای كشاورزان مقرون به صرفه نبود كه با پیگیری سعید باستانی نماینده مردم شهرستان های تربت حیدریه، زاوه و مه ولات در مجلس شورای اسلامی و با دستور مستقیم حجتی وزیر جهاد كشاورزی، از روز سه شنبه 2 آبان ماه 1396 اقدامات لازم برای خرید توافقی زعفران از كشاورزان در محل اتحادیه شركت تعاونی روستایی آغاز شده بود.
یازدهم دی ما نیز سعید باستانی نماینده شهرستان های تربت حیدریه، زاوه و مه ولات در مجلس شورای اسلامی به خبرگزاری جمهوری اسلامی اعلام كرده بود: بر اساس توافق صورت گرفته با وزارت جهاد كشاورزی، مقرر شد طرح خرید توافقی زعفران تا پنجم بهمن امسال تمدید شود.
اما از آن زمان تاكنون هر از چند گاهی شاهد تجمع اعتراض آمیز زعفرانكاران مقابل تعاون روستایی و فرمانداری شهرستان تربت حیدریه هستیم و از جمله امروز دوشنبه نیز قریب به 20 نفر وارد ساختمان فرمانداری شده و ساعتی را با فرماندار تربت حیدریه مذاكره كردند كه به قول یكی از زعفرانكاران تمام صحبت های مان باز منجر به وعده سر خرمن شد.
در تاریخ چهارشنبه 20 دی ماه امسال نیز علی اوسط هاشمی مدیرعامل تازه منصوب شده سازمان مركزی تعاون روستایی ایران در سفر به تربت حیدریه اعلام كرده بود: 50 درصد از مطالبات مربوط به خرید زعفران توافقی از فردا پنجشنبه به كشاورزان پرداخت می شود.
البته برخی از كارشناسان معتقد بودند كه وعده این مدیرعامل تازه منصوب شده اجرایی نخواهد شد ، با این حال خبرگزاری جمهوری اسلامی به اعتبار مسوولیت شغلی ایشان، صحبت های او را تمام و كمال منتشر كرد تا شاید مرهمی بر زخم های زعفرانكاران منطقه باشد. اما ظاهرا پیش بینی این كارشناسان صحیح بوده است.
رییس اداره تعاون روستایی تربت حیدریه امروز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار كرد: طبق آخرین قولی كه به ما داده اند تسویه حساب با زعفران كاران اسفند ماه جاری آغاز و تا قبل عید تسویه خواهد شد.
جواد معاونی با بیان اینكه از میزان سقف پرداختی هیچ اطلاعاتی ندارم، افزود: در زمان خرید كلیه كشاورزان 40 درصد مبلغ زعفران خود را دریافت كردند و تا 20 آذر نیز 70 درصد پرداختیم.
وی در پاسخ به این سووال كه چرا برخی كشاورزان مدعی هستند تعاون روستایی تنها 30 درصد مبلغ را پرداخته است، گفت: 30 درصد به زعفران كارانی پرداخت شده كه محصول خود را به صورت امانی به ما فروخته اند و این افراد اكنون می توانند بیایند و زعفران شان را پس گرفته و در بازار با مبلغی گرانتر از مبلغ ما بفروش برسانند.
به گفته معاونی طرح خرید توافقی زعفران موجب شد دولت زعفران را از بازار جمع كرده و اكنون شاهد افزایش قیمت زعفران در ایران باشیم.
مدیر جهاد كشاورزی شهرستان زاوه نیز ضمن آنكه حضور دلالان را در روند خرید و فروش زعفران به تعاون روستایی ممكن دانست، اما اظهار كرد: صدور معرفی نامه خرید زعفران به تعاون روستایی بر اساس متراژ زمین و ساعت آب كشاورزان تهیه می شود و كارشناسان ما تمامی اطلاعات كشاورزان را در سامانه دارند.
محمود ایزدی افزود: حتی برخی دلالان نیز كه قصد داشتند به اسم كشاورز از ما معرفی نامه دریافت كنند، چون پاسخ مثبتی دریافت نكردند، با همكاران ما درگیر و البته به دادگاه معرفی شدند.
وی اظهار كرد: البته منكر این نیز نیستیم كه ممكن است مواردی هر چند معدود از دست ما در برود و برای دلالان نیز معرفی نامه صادر شده باشد.
تا لحظه تهیه گزارش، تلاش خبرنگار ایرنا برای مصاحبه با مدیر جهاد كشاورزی تربت حیدریه بی نتیجه ماند، اما پیشتر و بر اساس آمار ارایه شده از سوی ادارات جهاد كشاورزی تربت حیدریه و زاوه تا پایان مدت زمان خرید توافقی زعفران (30 آذر) در تربت حیدریه 16 تن و در زاوه چهار تن و 600 كیلو گرم زعفران خریداری و برای فروش 18 تن و 400 كیلوگرم زعفران این شهرستان نیز معرفی نامه صادر شده بود.
بر اساس برخی از گزارش ها از جمله اظهارات كشاورزان ، برخی از دلالان و واسطه ها نیز از این طرح خرید توافقی منتفع شده اند ، به نحویكه زعفران را ارزان از كشاورزان خریداری و به قیمت بالا به تعاونی روستایی فروخته اند ، بر همین اساس است كه عده ای از مسوولان معتقدند اكثر كسانی كه گاها با ادعای فروش 200كیلو زعفران مدعی طلب هستند كشاورز نیستند بلكه دلالان و واسطه ها هستند ، با این وجود به نظر می رسد در اجرای این طرح بزعم بسیاری از مسوولان كاستی هایی نیز وجود دارد كه در صورت عدم توجه به رفع آنها ، بی اعتمادی كشاورزان را در پی خواهد داشت.
بر اساس مقایسه قیمت زعفران در سال جاری با سال های گذشته و برغم اینكه تولید زعفران در حدود 30 تا 40 درصد در سطح كشور افت داشته است ، متاسفانه قیمت زعفران در زمان برداشت به كمترین میزان در چند سال اخیر رسیده بود كه اجرای طرح خرید توافقی افزایش نه لزوما مطلوب بلكه نسبی را در پی داشت.
در سطح استان خراسان رضوی 117 هزار خانوار به كشت زعفران مشغول هستند كه از این میزان بین 14 تا 15 هزار خانوار به زعفران كاران تربت حیدریه اختصاص دارد و تعداد بهره برداران بخش كشاورزی زاوه نیز 17 هزار نفر است كه بالغ بر 90 درصد آن ها به كشت زعفران مشغول هستند.
اكنون به ازای هر هكتار زمین زعفران، 220 نفر روز مشغول كار هستند كه در كل 70 هزار نفر اشتغال مستقیم و دو تا سه برابر این رقم، اشتغال غیرمستقیم به دست می آید.
در حالی كه متوسط تولید زعفران در استان چهار كیلوگرم در هر هكتار است، این رقم در شهرستان تربت حیدریه بین 3.8 تا 4.1 كیلوگرم در هكتار است كه در سال تولید 32 تن زعفران خشك را برای این خطه به همراه دارد.
در شهرستان زاوه نیز همین ارقام وجود دارد با این تفاوت كه سال 95 بدلیل كاهش نزولات جوی و سرمازدگی میزان برداشت زعفران با 30 درصد كاهش نسبت به سال قبل، به 28 تن رسید، اما به طور كلی متوسط برداشت در این شهرستان 40 تن در سال است.
1744/6121 گزارش از: علیرضا حسینی مقدم **انتشار: علی اصغرافتاده