زعفران مانعي در برابر از بين رفتن فوليكول‌هاي تخمدان

به گزارش روز سه شنبه گروه علمي ايرنا از واحد علوم تحقيقات زعفران (Crocus sativus L.) از ديرباز در برخي كشورها براي بهتر شدن رنگ و طعم غذا استفاده مي‌شود. يكي از اجزاي اصلي زعفران، «كروسين» كاروتنوئيدي است كه تاثير دارويي مختلفي دارد.
خواص آنتي‌اكسيدان، ضد سرطان، ضد انعقاد، ضد درد، ضد افسردگي و ضد اضطراب كروسين تاييد شده است. همچنين اين ماده به عنوان يك درمان موثر در برابر بيماري آلزايمر، گرفتگي عروق، چربي خون و فشار خون بالا استفاده مي‌شود. گياهان دارويي مختلفي باعث بهبود باروري شده و به تعادل هورموني كمك مي‌كنند و بعضي اثرهاي متفاوتي دارند.
در هيپوتالاموس پپتيدي (پليمرهاي كوچك از بهم پيوستن اسيدهاي آمينه) به نام «كيس پپتين» يا «متاستين» وجود دارد كه به عنوان مهاركننده متاستاز در سلول‌هاي ملانوم شناخته شده است. اين ژن در سلول‌هاي عصبي هيپوتالاموس بيان مي‌شود و تنظيم‌كننده‌اي كليدي در محور هيپوتالاموس- هيپوفيز- گناد در پستانداران ماده و براي رشد فوليكولي و تخمك‌گذاري در طول توليد مثل مورد نياز است.
سلول‌هاي عصبي بيان‌كننده «كيس پپتين»، ترشح هورمون آزادكننده گنادوتروپين را تنظيم كرده و از اين طريق هورمون تحريك‌كننده فوليكول (FSH) و هورمون لوتئيني (LH) را كنترل مي‌كند. بر اساس تاثيري كه در رشد و نمو اندام جنسي و محور هيپوتالاموس- هيپوفيز- گناد دارد، اختلال عملكرد سلول‌هاي عصبي كيس پپتين مي‌تواند منجر به ناهنجاري رشد جنين و ناباروري شود.
دكتر كاظم پريور و همكارانش در دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات در مطالعه‌اي تاثير زعفران را بر محور هيپوفيز-گناد و بيان ژن هيپوتالاموسي kiss-1 در موش‌هاي صحرايي بررسي كردند.
در اين مطالعه تجربي، 18 موش صحرايي ماده بالغ نژاد ويستار به‌ طور تصادفي به سه گروه تقسيم شدند. گروه شاهد نرمال سالين (سرم فيزيولوژيك) و گروه تجربي دو دوز مختلف كروسين (100 و 200 ميلي‌گرم بر كيلوگرم) هر دو روز يك‌بار به مدت 30 روز دريافت كردند. پس از دوره درمان، نمونه خون از قلب و سانتريفوژ به دست آمد. سپس سطح سرمي هورمون تحريك‌كننده فوليكول (FSH) و هورمون لوتئيني (LH)، هورمون‌هاي استروژن و پروژسترون با استفاده از روش ELISA اندازه‌گيري شد. بافت‌هاي تخمداني براي بررسي بافت‌شناسي جدا شدند. بيان ژن هيپوتالاموسي Kiss-1 با استفاده از PCR real-time اندازه‌گيري و تمام داده‌ها با استفاده از روش آناليز واريانس يك طرفه مورد تجزيه و تحليل شد.
در موش‌هايي كه 200 ميلي‌گرم بر كيلوگرم كروسين مصرف مي‌كردند، كاهش معني‌داري در تعداد فوليكول‌هاي گرآف آترتيك (فوليكول از بين رفته) مشاهده شد. غلظت استروژن در گروه‌هاي تجربي در مقايسه با گروه شاهد و غلظت پروژسترون در موش‌هاي صحرايي تيمار شده با كروسين 200 ميلي گرم بر كيلوگرم در مقايسه با گروه شاهد، به طور معناداري كاهش يافت.
نتايج اين مطالعه كه در آخرين شماره «نشريه بين‌المللي باروري و ناباروري» پژوهشگاه رويان منتشر شده، نشان مي دهد كروسين در سطح هيپوتالاموسي بيان ژن kiss-1 را كاهش مي‌دهد. با اين حال، كاهش بيان ژن Kiss-1 بر هورمون‌هاي وابسته به جنسيت LH وFSH تاثير نمي‌گذارد. اين موضوع نشان مي‌دهد مكانيسم‌هاي ديگري ممكن است اين كاهش را متعادل كند. در سطح تخمدان، كروسين مثل يك عامل ضد آپوپتوتوزي عمل مي‌كند و از بين رفتن فوليكول‌ها را كاهش مي‌دهد.
علمي**9157**1440
تنظيم: منصوره شوشتري** انتشار: گلشن
براي اطلاع از اخبار متنوع علمي و فناوري، با كانال علمي ايرنا در تلگرام همراه شويد:
irnaelm@
https://telegram.me