اكنون اهداي خون در ايران به صورت صد درصد داوطلبانه انجام مي شود و در اين خصوص سازمان انتقال خون ايران از برنامه اي كه سازمان بهداشت جهاني براي برنامه اين سازمان تعريف كرده است، پيشتاز بوده و زودتر از زمان مدنظر به اهداي كاملا داوطلبانه خون دست يافت و هم اكنون نيز شاخص اهداي خون در كشورمان 27نفر به ازاي يك هزار نفر جعيت است كه شاخص خوبي به حساب مي آيد.
ازسوي ديگر انتقال خون ايران در منطقه مديترانه شرقي در ابعاد آموزشي و پژهشي انتقال خون خون، همكار سازمان بهداشت جهاني است و برنامه ها و پيشرفت هاي ايران در اين منطقه به عنوان يك الگوي برتر براي كشورهاي منطقه مطرح است.
همو به معناي «خون» و ويژيلانس به معناي «مراقبت» است، در واقع هموويژيلانس به معناي مراقبت از دريافت كنندگان خون و فرآورده هاي خوني در مقابل عوارض ناخواسته ناشي از انتقال خون است، به طوريكه يك سيستم نظارت كشوري بر سلامت خون و فرآورده هاي آن در تمام مراحل زنجيره انتقال خون از زمان خونگيري از اهداكنندگان تا پيگيري دريافت كنندگان خون و فرآورده ها را شامل مي شود.
به طور كلي مبحث هموويژيلانس يا سيستم مراقبت از خون شامل اطلاعات مربوط به تعريف واژه هموويژيلانس، اهميت آن، اهداف اجراي هموويژيلانس و آشنايي با فرآورده هاي خوني و مهم تزريق فرآورده ها و همچنين نحوه تزريق خون و آماده سازي بيمار و فرآورده هاي خوني را بيان مي كند.
بشير حاجي بيگي سخنگوي سازمان انتقال خون در گفت و گويي كه با خبرنگار ايرنا داشت، تاكيد كرده است، سيستم ملي مراقبت از خون (هموويژيلانس ) ايران بالاترين سطح را در كشورهاي منطقه مديترانه شرقي (امرو) دارد.
اين در حاليست كه سازمان بهداشت جهاني اذعان كرده است كه تنها 39 درصد از كشورها در جهان داراي سيستم ملي هموويژلانس هستند كه بيشترين ميزان مربوط به منطقه اروپا با 77 درصد و كمترين ميزان در منطقه آفريقا با 14 درصد است.
اما در منطقه مديترانه شرقي (امرو) فقط هشت كشور از 25 كشور (از جمله ايران)، وجود چنين سيستمي را گزارش كرده اند.
حاجي بيگي همچنين در مورد سن اهدا كنندگان و دريافت كنندگان خون و مقايسه آن در كشورهاي ديگر گفته است كه تفاوت چشمگيري ميان ميانگين سني دريافت كنندگان خون در سطح دنيا وجود دارد، آنچنان كه در كشورهاي با درآمد بالا بيماران بالاتر از 60 سال، 79 درصد از كل انتقال هاي خون را به خود اختصاص مي دهند.
اما در عين حال در كشورهاي با درآمد متوسط و پايين 67 درصد از موارد انتقال خون مربوط به كودكان زير پنج سال است و دومين رتبه اين شاخص، متعلق به زنان بين 15 تا 45 سال است.
بايد يادآوري شود كه در كشورهاي با درآمد بالا، خون كامل به ندرت به بيمار تزريق مي شود، اما اين نرخ در كشورهاي با درآمد متوسط رو به بالا، كشورهاي با درآمد متوسط رو به پايين و كشورهاي با درآمد پايين به ترتيب يك، 24 و 85 درصد است.
براساس آخرين گزارش منتشر شده در سال 2017 از سوي ستاد مركزي سازمان جهاني بهداشت، سالانه در جهان 112ميليون و 500 هزار واحد خون اهدا مي شود كه در اين بين، سهم كشورهاي عضو مديترانه شرقي در حدود 9 ميليون و 900 هزار واحد است كه از اين ميزان سهم ايران بيش از 2 ميليون (حدود 21 درصد) اهدا بوده است.
حاجي بيگي درمصاحبه خود با ايرنا تاكيد كرده است در شرايطي كه هنوز 70 كشور در جهان به اهداي خون جايگزين و پولي وابسته اند، متوسط اهداي خون داوطلبانه در منطقه مديترانه شرقي 51 درصد است و اين در حاليست كه ايران در سال 2007 به اهداي 100درصد داوطلبانه و بدون چشمداشت دست پيدا كرد.
هم اكنون در ايران سالانه بيش 2 ميليون و يكصد هزار نفر خون اهدا مي كنند و اهداي خون در ايران كاملا داوطلبانه است و شاخص اهداي خون نيز در كشورمان 27 نفر به ازاي هر يك هزار نفر جمعيت است.
** فرآورده هايي كه جان بيماران را نجات مي دهد
بيش از 97 درصد خون هاي اهدايي در ايران تبديل به فرآورده هاي خوني مي شود، فرآورده هايي كه جان بيماران را نجات مي دهد.
سخنگوي سازمان انتقال خون گفته است از 112ميليون و 500 هزار واحد خون اهدايي در جهان در سال 2017، صد ميليون و 600 هزار واحد اهداي خون و 11 ميليون 900هزار ميليون اهداي آفرزيس (به وسيله دستگاه هاي خاص پلاسما خون جدا و باقي اجزاي خون به بدن اهدا كننده بر گردانده مي شود) بوده است.
نرخ اهداي خون به ازاي هر يك هزار نفر جمعيت بين 0،3 تا 56 بوده است. متوسط نرخ اهدا در ميان كشورهاي با درآمد بالا 32،1 ، در كشورهاي با درآمد متوسط 14،9 و در كشورهاي با درآمد پايين 7،8 به ازاي هر يكهزار نفر جمعيت، است و متوسط نرخ اهدا در كشورهاي عضو مديترانه شرقي 14،9 گزارش شده است.
به طوركلي در ميان كشورهاي گزارش شده، 83،3 درصد از خون هاي اهدايي از طريق اهداي داوطلبانه بدون چشمداشت، 16،4 درصد از طريق اهداي جايگزين و ،0،3 درصد از اهداي خون پولي است.
هنوز 70 كشور در جهان به اهداي خون جايگزين و پولي وابسته اند و متوسط اهداي خون داوطلبانه در منطقه مديترانه شرقي 51 درصد است و اين در حالي است كه ايران در سال 2007 به اهداي 100درصد داوطلبانه و بدون چشمداشت دست پيدا كرد.
حاجي بيگي نيز در ادامه اين مصاحبه با تاكيد بر اينكه بيش از 85 درصد از خون هاي كامل اهدايي در سطح جهان تبديل به فرآورده هاي خوني مي شوند، آورده است، اين نرخ در كشورهاي با درآمد بالا 97درصد، در كشورهاي با درآمد متوسط رو به بالا 92درصد، در كشورهاي با درآمد متوسط رو به پايين 59 درصد و در كشورهاي با درآمد پايين 50 درصد است.
درحالي كه متوسط اين نرخ در كشورهاي عضو منطقه مديترانه شرقي 65 درصد است، ايران با تبديل بيش از 97 درصد خون هاي اهدايي به فرآورده هاي خوني در رده كشورهاي با درآمد بالا قرار دارد.
اجتمام 2181*1724*1055
تهران- ايرنا- اهداي خون در ايران كاملا داوطلبانه و بدون هيچ چشمداشت و در قالب ايثاري نوعدوستانه انجام مي شود و نتيجه آن هم توليد محصولات و فرآورده هايي است كه به هزاران بيمار جان و حياتي دوباره مي بخشد.