در ادامه اين گزارش آمده است: قدرت جاذبه كم مي‌شود چون هواپيما به سرعت درحال كم كردن ارتفاع است. كمربند ايمني دور كمرتان سفت مي‌شود. ماسك‌هاي اكسيژن بلافاصله بالاي سرتان آويزان مي‌شود. ناگهان نخستين سوالي كه به ذهن شما مي‌رسد اين است كه «بايد چكار كنم»؟ بله. شما به آموزش‌هاي قبل از پرواز هيچ توجهي نكرديد. مردم جيغ مي‌كشند، دعا مي‌كنند، يكديگر را محكم بغل مي‌كنند درحالي‌كه هواپيما به سرعت درحال سقوط است و شما فكر مي‌كنيد كه آخرين لحظات زندگي‌تان است.
خبر خوب اين است كه سقوط هواپيما لزوما به معناي مردن شما نيست. درواقع براساس آمار ارايه شده توسط بي‌بي‌سي، از تعداد ٥٦٨ هواپيمايي كه در آمريكا بين سال‌هاي ١٩٨٠ تا ٢٠٠٠ دچار سانحه شدند، بيش از ٩٠درصد مسافران جان سالم به‌در بردند.
به هنگام وقوع يك سانحه هوايي كارهايي هست كه اگر انجام دهيد شانس زنده ماندنتان بيشتر مي‌شود. نخست اين‌كه بايد خونسرد باشيد. البته خونسرد بودن در ميانه ترس و بيم كار چندان آساني نيست. اما اين كليد زنده ماندن شما است. لباسي كه پوشيده‌ايد، چمداني كه با خود داريد و مكاني كه چمدان خود را در آن گذاشته‌ايد نيز ممكن است در ميزان حفظ سلامتي‌تان اثرگذار باشد. برخي از تحقيقات نيز نشان داده است كه مكان نشستن شما در هواپيما نيز بر شانس زنده ماندنتان اثرگذار است.
** راهكارهاي ايمني در هواپيما
يكي از سوالاتي كه از متخصصان زياد پرسيده مي‌شود اين است كه آيا شماره صندلي و محل قرار گرفتن صندلي در حفظ سلامتي به هنگام سانحه اثرگذار است. جواب تخصصي به اين سوال منفي است. چراكه متخصصان بر اين باورند كه هيچ سانحه هوايي شبيه به ديگري نيست، بنابراين نمي‌توان در اين خصوص قانوني كلي ارايه داد. مجله Popular Magazine طي تحقيقات مفصلي به اين نتيجه رسيده است كه صندلي‌هاي قسمت عقبي هواپيما امن‌ترين صندلي‌ها هستند. آنها اطلاعات موجود درباره سقوط هواپيماهاي مسافربري آمريكا در ٣٦سال گذشته را مورد بررسي و كنكاش قرار داده‌اند و دريافته‌اند مسافراني كه در صندلي‌هاي عقبي هواپيما نشسته بوده‌اند در مقايسه با مسافراني كه بر روي صندلي‌هاي جلويي هواپيما نشسته بوده‌اند، ٤٠درصد بيش از ديگر مسافران شانس زنده ماندن داشته‌اند. اما اداره فدرال هوانوردي آمريكا معتقد است كه هيچ صندلي در هواپيما وجود ندارد كه از ديگري امن‌تر باشد.
اين اداره همچنين در گزارشي كه در سال ٢٠٠٥ منتشر شده اعلام كرده است كه هيچ شواهدي مبني بر اين‌كه صندلي از صندلي ديگر امن‌تر باشد وجود ندارد. درعين‌حال آمارها نشان مي‌دهد كه قسمت عقب هواپيما به مراتب امن‌تر است. مجله تايم از اداره فدرال هوانوردي آمريكا آمارهاي جالبي را استخراج كرده است. به‌رغم اين‌كه اين اداره خود اعلام كرده است كه مكان نشستن در هواپيما تأثيري در امنيت فرد ندارد اما مجله تايم براساس اين آمار اعلام كرده شانس زنده ماندن افرادي كه در يك سوم عقبي هواپيما نشسته‌اند در مقايسه با كساني كه در يك سوم جلويي نشسته‌اند ١٠درصد بيشتر است.
به هنگام سانحه هوايي، كارهايي است كه اگر انجام دهيد شانس زنده ماندنتان بيشتر خواهد شد. در ذيل ٥ راهكار ارايه شده است كه قبل از سوار شدن به هواپيما حتما آنها را به ياد بسپاريد:
١- وقتي كه سوار هواپيما شديد، حواستان به دو در خروج اضطراري باشد. مكانشان را به ياد بسپاريد و تعداد رديف صندلي‌هايي كه بايد طي كنيد تا به درها برسيد را بشماريد. به هنگام خاموش شدن چراغ‌هاي كابين و بودن دو در كابين، مي‌توانيد با لمس رديف صندلي‌ها و شمردن رديف‌ها به راحتي به درهاي خروج اضطراري برسيد.
٢- براي ضربه شديد آماده باشيد. توصيه مي‌شود كه بازوهايتان را باز كنيد. دستانتان را به صورت صليب بر روي صندلي كه در مقابل شما است قرار دهيد و سپس سرتان را بر پشت دستانتان فشار دهيد. پاهايتان را تا آن‌جا كه مي‌توانيد در زير محكم نگه داريد. اگر صندلي ديگري در مقابلتان نيست خم شويد و دستانتان را روي سرتان بگيريد.
٣- در هواپيما هميشه شلوار بپوشيد. از پوشيدن شلوارك و كفش‌هاي تابستاني كه جلوي باز دارند اجتناب كنيد. اين نوع لباس پوشيدن باعث مي‌شود كه اعضاي بدنتان از خراش خرده شيشه، تكه‌هاي آهن و ديگر چيزها در امان بماند.
٤- اگر همراه با خانواده خود هستيد با فرزندانتان صحبت كنيد و به آنها بگوييد كه در مواقع اضطراري چه بايد بكنند. كمك كردن به هر يك از فرزندانتان را بين خود وهمسرتان تقسيم كنيد تا هر كسي بداند دقيقا چه بايد بكند. شما نمي‌توانيد به تنهايي مسئوليت همه فرزندانتان را برعهده بگيريد.
٥- به آموزش‌هايي كه قبل از پرواز از طريق خدمه هواپيما به شما ارايه مي‌شود به دقت توجه كنيد.
ممكن است ندانيد اما هواپيماها با هم فرق دارند، بنابراين در هر پرواز به آموزش‌ها خوب گوش كنيد. وقتي كه ماسك اكسيژن بالاي سرتان آويزان شد اول خودتان آن را روي دهانتان بگذاريد قبل از اين‌كه به ديگري كمك كنيد. اگر اين كار را نكنيد ممكن است وقت نكنيد خودتان از آن استفاده كنيد. كمبود اكسيژن بلافاصله شما را بيهوش خواهد كرد. اگر بيهوش شويد چطور مي‌خواهيد به اعضاي خانواده كمك كنيد.
** اشتباهات معمول در هنگام اضطرار
خيلي از افرادي كه در سانحه هوايي جانشان را از دست داده‌اند، اگر از انجام چند كار اشتباه اجتناب مي‌كردند، ممكن بود زنده مي‌ماندند. بزرگترين دشمن شما در جريان يك سانحه هوايي، ترس است. خيلي مهم است كه حواستان سر جايش باشد تا بدانيد چه بايد بكنيد. ترسيدن تمركز شما را به هم مي‌ريزد و موجب مي‌شود نتوانيد آنگونه كه بايد عمل كنيد. ترس دليل اصلي ناتواني مسافران در انجام ساده‌ترين كارها نظير بازكردن كمربند‌هاي ايمني است. همه شما در خودروهايتان كمربندي ايمني داشته‌ايد و مي‌دانيد كه اين كمربندها با فشار يك دكمه باز مي‌شوند، اما كمربند ايمني هواپيما چنين دكمه‌اي ندارد و براي بازكردن آن بايد آن را بكشيد. ديده شده است كه خيلي از قربانيان سانحه هوايي موفق به بازكردن كمربند ايمني‌شان در زمان معين نشده‌اند و روي صندلي گرفتار مانده و جانشان را از دست داده‌اند. در ذيل راهكارهاي ديگري ذكر شده كه حتما آنها را به خاطر بسپاريد:
١- به هنگام بروز آتش‌سوزي در هواپيما، تا آن‌جا كه مي‌توانيد سرتان و همه بدنتان را پايين نگه داريد و به محض اين‌كه توانستيد از هواپيما خارج شويد. دودي كه در كابين منتشر مي‌شود، بشدت سمي است و اين امكان وجود دارد كه اين دود قبل از اين‌كه آتش به شما برسد، جان شما را تهديد به مرگ كند.
٢- معمولا ايرلاين‌ها، ٩٠ ثانيه نخست پس از سقوط هواپيما را زمان طلايي براي نجات از مهلكه مي‌دانند. اگر مي‌توانيد خونسردي خود را حفظ كرده و در مدت اين ٩٠ ثانيه خود را حركت دهيد، احتمال زنده ماندنتان بسيار زياد است. هرچه زودتر سعي كنيد از هواپيما خارج شويد.
٣- اگر توانستيد از هواپيما خارج شويد، هرچقدر كه مي‌توانيد، با سرعت از هواپيما دور شويد. اگر جايي را يافتيد، به سرعت پشت آن پنهان شويد. احتمال انفجار مهيب در چنين شرايطي بسيار زياد است.
٤- در هواپيما معمولا غذا و نوشيدني سرو مي‌شود. سعي كنيد از نوشيدن الكل اجتناب كنيد. نوشيدن الكل سرعت واكنش شما را به هنگام وقوع حادثه كم مي‌كند. اگر الكل نوشيده باشيد، شما نمي‌توانيد به سرعت تصميم بگيريد.
٥- به هنگام شرايط اضطراري فكر برداشتن چمدان‌تان را از سر بيرون كنيد. جان شما ارزشمندتر از يك چمدان است. خطر نكنيد!
٦- تا زماني كه از كابين هواپيما بيرون نرفته‌ايد، جليقه نجات خود را باد نكنيد. بادكردن جليقه نجات در داخل كابين باعث مي‌شود كه حركت شما محدود شود.
٧- قانون بيشتر از ٣ دقيقه و كمتر از ٨ دقيقه را رعايت كنيد. واقعيت اين است كه بيشتر سوانح هوايي به هنگام برخاستن و نشستن هواپيما رخ مي‌دهد. گفته مي‌شود كه تا ٣دقيقه بعد از برخاستن هواپيما حواستان را جمع كنيد و تا ٨دقيقه قبل از نشستن هوايپما كاملا مراقب باشيد. معنايش اين است كه در اين دقيقه نه بخوابيد، نه هدفون در گوش بگذاريد. كفش‌هايتان را درنياوريد، چرت نزنيد. كاملا به هوش باشيد و آماده اجراي موارد اضطراري باشيد.
*منبع: روزنامه شهروند؛ 1396،12،14
**گروه اطلاع رساني**9117**2002
تهران- ايرنا- روزنامه شهروند در گزارشي راهكارهاي نجات زندگي به هنگام سانحه هوايي و سقوط هواپيما را بررسي كرد و نوشت: كابوس هر كسي است كه سوار بر هواپيما است؛ تكان هاي شديد هواپيما شما را به عقب هل مي‌دهد. همه چيز در بالاي سرتان به هوا بلند مي‌شود.
