به گزارش خبرنگار ایرنا ابراهیم یخكشی عصر یكشنبه در جلسه شورای اداری مازندران با ارائه گزارشی از وضعیت بارندگی ، برف و منابع آبی افزود: بررسی ها نشان می دهد در سال زراعی جاری (مهر تاكنون ) بارندگی در مازندران نسبت به مدت مشابه سال قبل هفت درصد كاهش داشته است.
وی با اشاره به كاهش آبدهی چشمه ها افزود: طی ۱۰ سال اخیر میزان منابع آب استان تا ۱۵ درصد و آبدهی رودخانه ها تا ۲۰ درصد كاهش داشته كه در مجموع باعث روند نزولی منابع آب و كاهش ۴۰ میلیون متر مكعب ذخیره آب های زیرزمینی و كاهش آبگیری آب بندان ها و سد ها شده است.
یخكشی گفت: ۲ میلیارد مترمكعب از منابع آبی استان از آبهای سطحی است و تقریبا تمامی مناطق استان متاثر از كم آبی است.
وی افزود: در كارگروه تشكیل شده در استانداری پیش بینی شده كه امسال ۶۰۰ میلیون متر مكعب كاهش آب در فصل زراعی جاری خواهیم داشت.
یخكشی به اقدامات متعدد در كارگروه آب كشاورزی و آب شرب اشاره كرد و گفت: اصلاح شبكه، كشت جایگزین، تشكیل گروه های عملیاتی در هر شهرستان با حضور دستگاه های مرتبط، اطلاع رسانی از طریق رسانه ها و كشت برنج كم آب بر و اختصاص اعتبار در فصل زراعی مطرح شده است.
وی گفت: با توجه به تكرار كم آبی ،كارگروه ملی سازگاری با كم آبی در این زمینه تشكیل شده كه جمعی از وزرا طی نامه ای به رییس جمهور ضمن هشدارهای كم آبی خواستار رویكردمدیریت یكپارچه در مدیریت بحران آب و لزوم همكاری همگان شده اند.
یخكشی با بیان اینكه آب یك مساله چندبعدی است و همه دستگاه ها باید در حل بحران آن مشاركت داشته باشند، افزود:
جایگزین كردن نوع كشت كم آب بر ، نوبت بندی آب ، اطلاع رسانی و باروری ابرها از برنامه های مهم شورای حفاظت از آب استان مازندران است و در زمینه آب شرب نیز حفر چاه و اصلاح شبكه ها را داریم.
مدیر عامل آب منطقه ای مازندران گفت كه كاهش بارندگی و روان آب های رودخانه های دائمی و همچنین كم شدن ذخایر آبی پشت سدها و آببندان های مازندران سبب شد تا شركت آب منطقه ای نوبت بندی منابع آبی استان را امسال یك ماه زودتر شروع كرده و جهادكشاورزی نیز اخطار كم آبی صادر كند.
آمار كاهش بارندگی و روان آب های رودخانه ها و خالی ماندن قابل توجه ظرفیت سدها و آب بندان های مازندران به معنای در پیش بودن سالی سخت برای كشاورزی بویژه برنجكاری در این استان است.
مازندران 460 هزار هكتار زمین كشاورزی دارد و سالانه حدود هفت میلیون تن انواع محصول از آنها برداشت می شود تا امنیت غذائی كشور تضمین شود .
230 هزار هكتار از زمین های كشاورزی مازندران ، شالیزاری است ، زمین هائی كه سالانه بیش از یك میلیون تن برنج سفید از آنها برداشت و 42 درصد از نیاز كشور به این محصول راهبردی تامین می شود.
روند كشت برنج در مازندران به طور معمول از اواسط اسفند هر سال با خیساندن بذر و خزانه گیری آغاز می شود و با انجام نشاء از اواسط فروردین ، از نیمه دوم تیرماه به مرحله برداشت می رسد.
بر اساس اعلام سازمان جهاد كشاورزی مازندران هم اكنون حدود 70درصد اراضی شالیزاری استان شخم و شیار ، 30 درصد آب تخت شده است و شالیكاران آماده خزانه گیری شده اند.
** كاهش روان آب های رودخانه های مهم دائمی مازندران
بر اساس آمار اعلام شده از سوی شركت آب منطقه ای مازندران ، میانگین حجم روان آب هفت رودخانه دائمی و مهم استان كه 70 درصد آب كشاورزی این خطه را تامین می كنند ، در سال آبی جاری ( مهر تا اسفند ) نسبت به دوره شاخص 50 ساله با كاهش 46تا 75درصدی مواجه بوده است .
بنا بر این گزارش ، در حال حاضر حجم روان آب های رودخانه های نكا رود منفی 53 درصد ، تجن منفی 75 ، تلار منفی 62 ، بابل رود منفی 46 ، چالوس منفی 29 و چشمه كیله تنكابن منفی 31 درصد نسبت به دوره شاخص است.
در همین حال ، گزارش 6 ماهه سال آبی از روان آب رودخانه ' هراز ' به عنوان مهم ترین رودخانه مازندران كه سالانه یك میلیارد متر مكعب روان آب را در خود عبور می دهد ، با منفی 2 درصد نسبت به شاخص 50 ساله مواجه است.
حوزه آبریز هراز حدود نیمی از 230 هزار هكتار زمین شالیزاری استان مازندران را تحت پوشش آبیاری رودخانه ای قرار می دهد.
هر چند بر اساس آمار شركت آب منطقه ای مازندران ، در حال حاضر كمتر از 10 درصد آب های سطحی استان قابلیت تنظیم و مهار دارد ، اما به دلیل كاهش بارندگی و روان آب های رودخانه ها ، ذخیره آب پشت سدهای استان نیز حدود 48 درصد كمتر از سال گذشته است.
بر اساس اعلام این شركت ، هم اكنون حدود 50 میلیون متر مكعب از ظرفیت 162 میلیون مترمكعبی سد شهید رجایی ساری آب دارد كه از این میزان 22 میلیون مترمكعب برای پایداری سد قابل برداشت نیست.
همچنین ذخیره آب پشت سد البرز نیز به 95 میلیون متر مكعب رسیده كه نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود 30 میلیون متر مكعب كمتر است.
میزان ظرفیت آبگیری سد البرز مازندران حدود 142 میلیون متر مكعب است.
مازندران دارای 2 سد بزرگ شهید رجایی و البرز و هشت سد كوچك با ظرفیت 325 میلیون متر مكعب است.
** كاهش 40 درصدی ذخیره آب در آب بندان های مازندران
استان مازندران بیش از 800 قطعه آببندان با ظرفیت حدود 370 میلیون متر مكعب دارد كه نقش مهمی در تامین آب زمین های كشاورزی و پرورش ماهی دارد.
بر اساس اعلام شركت آب منطقه ای مازندران ، اكنون ظرفیت حدود 70درصد آب بندان های استان با مشاركت و همكاری جدی كشاورزان از طریق آب رودخانه ها و هرز آب ناشی از بارندگی و پمپاژ به آب بندان ها پر شده است كه نسبت به سال قبل 10 درصد كمتر است.
6990/7335/1899
ساری- ایرنا - مدیر عامل آب منطقه ای مازندران گفت: وسعت ذخیره برف از 13هزار كیلومتر مربع سال قبل در ارتفاعات استان امسال به سه هزار كیلومتر مربع كاهش یافته است.