وقتي از ورودي هاي بافت تاريخي شهر يزد عبور مي كني و پاي در كوچه پس كوچه هاي باريك و خشتي مي گذاري، مانند آن است كه سوار بر ماشين زمان در فاصله اي كوتاه، از خيابان هاي پر از خودرو در مركز شهر، به دنيايي وارد مي شويد كه تفاوت زيادي با زندگي ماشيني دارد.
هنوز هم خوش رويي و ميهمان نوازي پيرمردان و پيرزناني كه گذر عمر كمر آنان را خم كرده در بافت تاريخي شهر يزد مشهود است؛ پيران اصيلي كه همچنان رسم قديمي نظافت و آب پاشي محوطه مقابل خانه به عنوان برنامه صبحگاهي پابرجا نگه داشته اند.
با گذر از بافت تاريخي، كوچه هاي تنگ و باريك، نوع معماري خانه ها، ساباط ها، بادگيرها و درهاي چوبي با حلقه هاي متفاوت جلب توجه مي كند؛ نفسي عميق مي كشي و از ذوق، هنر و سختكوشي گذشتگان به وجد مي آيي و به يزدي بودن خود افتخار مي كني.
بافت تاريخي شهر يزد 18 تير 1396در چهل و يكمين نشست كميته ميراث جهاني سازمان علمي، فرهنگي و تربيتي ملل متحد (يونسكو) در كراكوف لهستان به ثبت رسيد و به اين ترتيب نخستين پرونده يكي از شهرهاي تاريخي ايران ثبت جهاني شد.
يزد با توجه به شرايط طبيعي و موقعيت جغرافيايي با خشت، گل و كاهگل عجين شده و در اين بين كوچه هاي كاهگلي باريك با نام آشتي كنان حكايتي جذاب دارد؛ كوچه هايي كه اكثرا در محله تاريخي فهادان قرار گرفته و به يكديگر راه دارد و به اندازه اي به هم پيچ مي خورد تا يك شبكه بزرگ از كوچه هاي متصل را بسازند.
كوچه هاي آشتي كنان، كوچه هايي تنگ و باريك است كه 2 نفر به سختي مي توانند از آن عبور كنند. دليل ساخت اين كوچه ها اين بود كه آنقدر آن را تنگ بسازند تا مردمي كه رد مي شده اند، به هم برخورد كنند و اين برخورد باعث نزديكي و صميمت بين آنها شود.
در خصوص كوچه هاي آشتي كنان گفته مي شود، 2 نفري كه با هم قهر بوده اند، خيلي اتفاقي از اين كوچه در جهت مخالف هم رد مي شوند و وقتي سعي مي كنند تا خودشان را به نحوي از كوچه رد كنند، به هم گير مي كنند و اين وضعيت، لبخند 2طرف را به دنبال دارد و بين آنها آشتي بوجود مي آيد.
از آنجا كه كوچه هاي آشتي كنان در محله قديمي شهر قرار گرفته، ديوارهاي كاهگلي بلند آن، بارزترين ويژگي است كه در نگاه نخست به چشم مي خورد، البته هنگام عبور از اين كوچه ها دق الباب هاي شگفت انگيزي مورد توجه قرار مي گيرد.
خانه هاي قديمي واقع در بافت تاريخي، بزرگ و زيبا با حوض هايي فيروزه رنگ و پنجره هاي مشبك هستند كه تركيبي از سليقه و خلاقيت معماران ايراني را نشان مي دهد.
روي درهاي اين كوچه ها، دق الباب هايي به اشكال مختلف وجود دارد، دق الباب هاي شگفت آوري كه با آيه قرآن تزيين شدند و بعضي از آنها هم به شكل حيوانات است.
باغ دولت آباد، مسجد جامع كبير، قنات زارچ، محله تاريخي فهادان و آثاري از جمله زندان اسكندر (مدرسه ضيائيه)، بقعه 12 امام و خانه لاري ها، تكيه اميرچخماق، آتشكده و دخمه زرتشتيان، آب انبار 6بادگير، بازار و حمام خان از جمله بناهاي تاريخي شهر است كه توجه گردشگران داخلي و خارجي را به خود جلب مي كند.
اغلب اين گردشگران مكان هاي سنتي و اقامتگاه هايي را كه زندگي مردم ساليان دور تداعي مي كند، براي استراحت ترجيح مي دهند و بر اين اساس سفري لذت بخش و ماندگارتر را براي خود رقم مي زنند.
توجه به اقامتگاه هاي بوم گردي مدتي است كه به عنوان يكي از مهمترين اولويت هاي اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري يزد در دستور كار قرار گرفته است.
مديركل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان يزد مي گويد: بوم گردي يا اكوتوريسم يعني احترام به گذشته و حال مردماني كه از سال ها قبل در يك زيست بوم خاص زندگي مي كنند.
فاطمه دانش يزدي در گفت و گو با خبرنگار ايرنا مي افزايد: بوم گردي، واژه پيچيده و غريبي نيست، سفري است مسئولانه كه سبب رشد و پايداري زيست بوم، فرهنگ و كيفيت زندگي ساكنان منطقه گردشگري خاصي مي شود.
وي خاطر نشان كرد: در حوزه بوم گردي 51 واحد در استان به بهره برداري رسيده كه 60 درصد اين واحدها در بافت تاريخي قرار دارد.
استان يزد 2هزار و 270 هكتار بافت تاريخي و يكهزار و 720 اثر ثبت ملي دارد.
با توجه به غناي يزد از لحاظ بناهاي تاريخي، فرهنگي تاكنون پنج اثر استان شامل بافت تاريخي يزد، باغ هاي دولت آباد يزد و پهلوان پور مهريز و قنات هاي زارچ و حسن آباد در فهرست ميراث جهاني يونسكو به ثبت رسيد.
يزد نخستين شهر خشت خام و دومين شهر تاريخي جهان، در كنار استان هاي فارس و اصفهان به عنوان مثلث طلايي گردشگري ايران، مقصد اول گردشگران خارجي و اروپايي است، به گونه اي كه استقبال از اين شهر تا پنج برابر افزايش يافت و همين امر گردشگري را محور توسعه استان قرار داد.
استان يزد ظرفيت پذيرش روزانه 95 هزار و 840 مسافر را دارد كه در مدارس، هتل ها، خانه هاي مسافر و كمپ هاي اقامتي استان اسكان داده مي شوند.
پارسال، 113 هزار و 500 گردشگر خارجي يزد را به عنوان مقصد سفر خود به ايران انتخاب كردند.
گذشته از سفر گردشگران خارجي، صدها هزار گردشگر داخلي سال گذشته از بناهاي تاريخي، فرهنگي و چشم اندازهاي طبيعي، عرصه هاي بياباني و كويري استان ديدن كردند.
استان يزد با داشتن 40 رشته صنايع دستي پويا، افزون بر سه هزار هنرمند فعال در اين بخش دارد.
يزد با عناويني همچون شهر بادگيرها، دارالعباده، حسينيه ايران، دوچرخه ها، شيريني، قنات، قنوت و قناعت و آفتاب شناخته مي شود.
7532 / 2047/
@irnayazdd
يزد - ايرنا - بوي كاهگل مشام رهگذران را پر مي كند، اندكي نم باران كافي است تا زمين تفتيده كوير و كوچه هاي باريك با خانه هاي خشتي، زيبايي هاي پنهانش را از پس پرده نمايان كند، از ساباط هاي محله فهادان كه بگذري بادگير خانه ها نمايان مي شود و تو را به تاريخ يزد فرا مي خواند.
