سير صعودي اقتصاد ايران در نمودار جهاني

به گزارش گروه تحليل، تفسير و پژوهش هاي خيري ايرنا، سال 1396 سال ويژه اي براي اقتصاد ايران بود. انتخابات رياست جمهوري و هجمه رقيبان دولت به آمارهاي اقتصادي و اعتراضات پراكنده مردم ايجاد كننده وضعيتي بود كه در برخي مواقع دستاوردهاي دولت را تحت تاثير قرار داد.
راي اعتماد دوباره مردم به روحاني، افزايش شاخص هاي جهاني اقتصاد، شكوفا شدن معاملات بورس، افزايش توليد فولاد و ارتقاء جايگاه جهاني ايران در اين صنعت، از مهمترين دستاوردهاي اقتصادي كشور در سال 1396 به شمار مي رود.

** سال 96؛ اقتصاد مقاومتي: توليد- اشتغال
مشكلات اقتصادي جامعه و اهميت حل اين مشكلات براي رسيدن به شكوفايي اقتصادي بهانه اي شد تا مقام معظم رهبري در پيام نوروزي خود سال 96 را به عنوان سال «اقتصاد مقاومتي؛توليد- اشتغال» نام گذاري كند.
هر چند كه در گذشته نام گذاري به مناسبت هاي مختلف سياسي، اجتماعي و فرهنگي از سوي معظم له انجام مي شد، اما در يك دهه گذشته مشكلات اقتصادي و رفع آنها، بهانه اي شد تا مسائل اقتصادي به عنوان يك ضرورت در پيام هاي نوروزي مورد توجه قرار گيرد.
تاكيد رهبر انقلاب براي اجرايي كردن اقتصاد مقاومتي و برجسته كردن مساله اشتغال و توليد نشان مي دهد با وجود اقدامات انجام شده در سطح ملي، جذب سرمايه گذاري و تزريق نقدينگي به بخش توليد كامل انجام نشده و بايد اقدامات بيشتري در اين حوزه صورت گيرد.
با نام گذاري اقتصادي سال، دولت يازدهم از نخستين روزهاي سال 96 همراه با منويات مقام معظم رهبري، تلاش هايي براي تحقق اين اهداف آغاز كرد به طوري كه در ايام تعطيلات نوروز، شاهد افتتاح بيش از ۵۶ طرح ملي در حوزه اشتغالزايي بوديم. همچنين در راستاي تحقق شعار سال، دولت روحاني با اتخاذ سياست‎هاي اصولي و منطقي در مسير مقاوم سازي اقتصاد كشور گام هاي اساسي برداشت.

** باخت اقتصادي منتقدان و رقيبان دولت
يكي از اتفاقات جالب سال 1396 انتخابات رياست جمهوري بود اين انتخابات هر چند كنشي سياسي به شمار مي رود اما برخلاف انتخابات هاي پيشين به كارزاري براي نقد برنامه هاي اقتصادي دولت تبديل شده بود. طلايي ترين كليد واژه منتقدان در رجز خواني اين كارزار به چالش كشيدن شاخص هاي اقتصادي دولت به شمار مي رفت.
منتقدان كه باور داشتند برنامه هاي اقتصادي دولت يازدهم پاشنه آشيل «حسن روحاني» است با پافشاري بر آن به دنبال پيروزي در انتخابات بودند، اما پايان چنين كارزاري براي منتقدان تلخ بود زيرا اين چالش ها در پايان به برگ برنده رييس دولت يازدهم تبديل شد.
افزايش بيش از 5 ميليون راي روحاني در اين انتخابات نسبت به انتخابات خرداد 92 نشانگر آن بود كه مردم به درستي شرايط كشور را درك كرده و نسبت به عملكرد روحاني در جذب سرمايه گذاري خارجي، كنترل تورم، بالابردن قدرت خريد مردم و افزايش اعتبار اقتصاد ايران در سطح بين المللي آگاه بودند.
هر چند كه پس از انتخابات منتقدان از راي اعتماد به برنامه هاي دولت يازدهم قانع نشدند اما كارشناسان مدعي اند پيروزي تفكر اعتدال در انتخابات رياست جمهوري نتيجه درك مردم از شرايط اقتصادي كشور در سال 92 و تحولات آن در سال 96 مي باشد.

** انتقام سياسي به بهانه اقتصاد
راي اعتماد مجدد مردم به تفكر اعتدال و برنامه هاي حسن روحاني، براي رقيبان گران تمام شد و آنان درصدد بودند به بهانه هاي مختلف عليه دولت موضع گيري كنند. يكي از اين اقدامات اعتراضات دي ماه 96 بود كه نخست در شهر مشهد و به بهانه هاي اقتصادي مطرح شد و با شعار عليه رييس جمهور قانوني ادامه يافت.
در روزهاي نخست اين ناآرامي ها، منتقدان بعد اقتصادي و شعارهاي ساختارشكن عليه دولت را برجسته مي كردند. آنان بدون توجه به سوء استفاده برخي فرصت طلبان تا چند روز اينگونه القا مي كردند كه اين درگيري ها نتيجه عملكرد چهارسال روحاني است، اما امنيتي شدن فضاي برخي شهرها كه در نهايت به مرگ چند تن از اغتشاشگران، شهروندان و شهادت شماري از نيروهاي انتظامي و امنيتي انجاميد، هدف مسببان اين ناآرامي ها را براي مردم مشخص ساخت.
اقتصاد ايران در نيمه نخست سال 1396 روند مثبتي را تجربه كرد. چنين روندي موجب شد تا صندوق بين المللي پول و بانك جهاني مسير پيش روي اقتصاد ايران را مثبت و شكوفا ارزيابي كند.
بانك جهاني در توضيح خود از نرخ رشد اقتصادي ايران، لغو تحريم ‌هاي اقتصادي عليه كشور و رشد و توسعه بخش نفت و افزايش صادرات نفتي را از جمله دلايل عمده اين جهش رشد اقتصادي عنوان كرده است.
بانك جهاني همچنين بالاترين نرخ رشد اقتصادي سال‌هاي 2016 و 2017 منطقه را به كشور ما اختصاص داده است.
براساس آمارهاي اعلام شده از سوي منابع رسمي در شش ماهه نخست سال جاري نرخ تورم افزايش چنداني نداشت و به متوسط 10.1 درصد رسيد؛ بالاترين نرخ تورم در اين دوره زماني مربوط به فروردين با بيش از ۱۲ درصد است.
همچنين در اين مدت زمان، رشد اقتصادي كشور با احتساب فروش نفت 7 درصد و بدون احتساب آن 6.5 درصد محاسبه شد. براساس آمار منتشر شده از سوي دولت در اين زمينه، گروه كشاورزي ۳.۱، گروه صنعت ۴.۹ و گروه خدمات ۸.۳ درصد نسبت به فصل مشابه سال قبل، رشد داشته است.
در اين دوره زماني بيكاري كاهش نزديك به يك درصد نسبت به مدت مشابه در سال 95 داشت. مركز آمار ايران نرخ بيكاري تابستان امسال را 11.7درصد اعلام كرده كه نسبت به نرخ بيكاري سال 95(12.6درصد) 0.9درصد كاهش يافته است.
يكي از اقدامات مهم دولت در شش ماهه نخست اعطاي تسهيلات مسكن بود كه نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد 16 درصدي را تجربه كرد. بانك ها در اين برهه از زمان 2۷۰ هزار ميليارد تومان وام داده اند كه حدود ۶۴ درصد از كل آن، يعني ۱۷۲ هزار ميليارد تومان مربوط به تامين سرمايه در گردش بوده است.
امسال همچنين طرح ضربتي پرداخت وام ازدواج اجرا شد و سرعت و مبلغ پرداخت تسهيلات بالا رفت.
همچنين تا پايان آبان ماه 1396 حجم تجارت خارجي ايران حدود 8 درصد رشد داشته است؛ مجموع تجارت خارجي ايران در 8 ماهه سال گذشته 56 ميليارد و 421 ميليون دلار بود. در اين هشت ماه تشريفات گمركي 102ميليون و 381 هزار تن كالا در گمركات كشور تماماً به صورت الكترونيكي و با كنترل كامل به روش هوشمند انجام شده كه از اين مقدار 23 ميليون و 569 هزار تن سهم واردات و 78 ميليون و 812 هزار تن سهم كالاهاي صادراتي غيرنفتي بود.

** بورس در آيينه سال 96
بورس تهران با كسب بازدهي بيش از ۱۸ درصدي از ابتداي سال 96 تاكنون، يكي از دوره‌هاي رونق خود را پشت‌سر گذارد و از سوي كارشناسان حوزه اقتصادي به عنوان پربازده‌ترين بازار سرمايه‌گذاري كشور معرفي شد.
بررسي‌ها نشان مي‌دهد در ۸ ماه سپري‌شده از سال ۹۶، گروه‌هايي همچون قندي‌ها، محصولات كاغذي، پالايشي‌ها، فلزي‌ها و رايانه‌اي‌ها بيشترين بازدهي را كسب كرده‌اند. بازده سود اين گروه ها در بورس بيش از 66 درصد بوده است.
پالايشي‌ها سومين گروه پربازده بورس تهران بودند كه در دوره مورد بررسي بازدهي حدود ۶۲ درصدي نصيب سهامداران خود كردند. گروه فلزات اساسي نيز از ديگر گروه‌هاي پرپتانسيل بازار سهام است. شاخص اين گروه كه بيش از ۱۳ درصد ارزش كل بازار را در اختيار دارد، از ابتداي سال تاكنون با رشد حدود ۵۲ درصدي همراه شده است.
برآورد كلي وضعيت بورس كشور در سال 1396 نشان مي دهد كه شاخص كل بورس تهران از نيمه كانال ۷۷ هزار واحدي در ابتداي سال به انتهاي كانال ۸۷ هزار واحدي رسيده و بسياري از كارشناسان معتقدند كه اكنون بورس در آستانه شكست سقف مقاومت تاريخي شاخص است.
در فرابورس نيز روند شاخص رو به صعود بوده و از ۸۸۰ واحد به ۹۶۸ واحد رسيده، شركت هاي زيادي از ابتداي سال در اين بازار عرضه شدند و شركت هايي با صورت هاي مالي بنيادي مناسب در آستانه ورود به اين بازار هستند.

** توليد فولاد فراتر از متوسط جهاني
صنعت فولاد يكي از بخش‌هاي مهم و موثر اقتصاد كلان در ايران است. بر اساس جديدترين گزارش انجمن جهاني آهن و فولاد، ميزان توليد فولاد ايران در ۸ ماهه ۲۰۱۷ نشانگر افزايش ۷. ۱۵ درصدي است در حالي كه توليد فولاد جهان در اين مدت رشد ۹. ۴ درصدي را تجربه كرده است.
همچنين بر اساس گزارش انجمن توليد كنندگان فولاد ايران، در مدت 9 ماهه سال 96 ، توليد فولاد مياني (خام) به رقم 16 ميليون و 73 هزار تن رسيد كه در مقايسه با مدت مشابه در سال 95 رشد 16 درصدي و در زمينه صادرات نيز افزايش 80 درصدي داشت.
براساس آمارهاي اين گزارش توليد فولاد در مدت ياد شده به 14 ميليون و 631 هزار تن رسيده كه در 9 ماهه نخست سال 95 ، 13 ميليون و 446 هزار تن بود. آمارهاي انجمن ياد شده نشان مي دهد كه در 9 ماهه 96 ميزان واردات فولاد مياني ( خام ) به 38 هزار تن رسيد كه در مقايسه با 180 هزار تن دوره مشابه پارسال كاهش 79 درصدي دارد.

پژوهشم**2052**1601**
ايرنا پژوهش، كانالي براي انعكاس تازه ترين تحليل ها، گزارش ها و پژوهش هاي خبري ايران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearchهمراه شويد.