شهرستان جوين كه در مسير ارتباطي استان هاي گلستان، خراسان شمالي و خراسان رضوي قرار دارد، از شمال به شهرستان اسفراين در خراسان شمالي، از جنوب به شهرستان سبزوار، از شرق به شهرستان خوشاب وازغرب به شهرستان جغتاي محدود مي شود.
اين منطقه به علت واقع شدن بين ارتفاعات كوههاي آلاداغ در شمال و كوههاي جوين (سبزوار) در جنوب از موقعيت ويژه اي برخوردار است. عبور راه آهن سراسري تهران – مشهد از مركز اين منطقه به آن موقعيتي ممتاز بخشيده است.
شهر تاريخي آق قلعه، بناي مقبره امامزاده قاسم (ع)، بقعه تاريخي امامزاده هفت معصوم كروژده، آرامگاه سعدالدين حمويه جويني و آرامگاه خواجه نجم الدين كبري از آثار فاخر تاريخي و آبشار بيد، سد يام و مجموعه گردشگري روستاي بيدخور از جاذبه هاي طبيعي شهرستان جوين است.
*شهر تاريخي آق قلعه
بنا به شواهد باستان شناسي در محوطه وسيع و محصوري شهر تاريخي آق قلعه نام دارد و معماري اين بنا به سبك ايلخاني و تا حدودي شبيه به سلطانيه زنجان است. آق قلعه شامل يك ايوان ورودي بزرگ و رفيع منتهي به گنبد بزرگ و عظيم و دو شبستان عظيم شرقي و غربي در اضلاع غرب و شرق گنبدخانه است كه حدود 70 درصد آن تخريب شده بود.
همچنين مسجد آق قلعه واقع در شبستاني از يك مسجد نسبتا بزرگ عصر ايلخاني بوده كه در غرب شهر نقاب واقع شده است.
*آرامگاه خواجه نجم الدين كبري
بناي آرامگاهي واقع در روستاي زيرآباد، هسته مركزي يك مجموعه معماري منتسب به خواجه نجم الدين كبري، عارف نامي و بنيانگذار مسلك كبرويه است. اين بقعه داراي طرحي شانزده ضلعي است كه گنبدي بر فراز آن قرار دارد و پيرامون بنا را چهار طاقي قرار گرفته است.
مي توان بنيان اين بنا را به دوره سلجوقي و سده ششم هجري نسبت داد، اين بقعه در هفت كيلومتري شهر نقاب قرار دارد.
*امامزاده هفت معصوم كروژده
بقعة اين امامزادگان در شمال روستاي كروژده از توابع شهرستان جوين واقع شده است. پلان بنا، از بيرون هشت ضلعي است و قدمت آن، با توجه به اسلوب معماري و حجم بنا، مربوط به دوره تيموري است و در كتاب مرآة البلدان درباره اين بنا آمده كه در اين قلعه هفت تن از امامزادگان مدفونند و سلاطين صفويه گنبد و ايواني بر آن ساخته اند.
*بقعه امامزاده قاسم
بقعه منسوب به مدفن امامزاده قاسم يا شاهزاده قاسم در فاصله 5 كيلومتري نقاب قرار دارد و ساختار معماري آن، ويژگي هاي ابنيه دوره تيموري را القا مي نمايد. نماي بيروني آرامگاه هشت ضلعي است كه در ضلع جنوبي آن ايوان با پوشش گنبدي و سكوهاي طرفين واقع شده است.
*آرامگاه سعد الدين حمويه
سعدالدين حمويه از جمله عرفاي بزرگ خراسان در سده هفتم هجري است كه در مدرسه سلطانيه نيشابور تعليم مي كرد و به مناطق مختلفي از جمله حجاز و شام و مسجد الاقصي سفر كرد. از وي آثار بسياري برجاي مانده است. آرامگاه اين عالم و عارف بزرگ در روستاي بحرآباد قرار دارد .
*مجموعه گردشگري بيدخور
اين منطقه روستايي در فاصله 45 كيلومتري شهر نقاب و در دهستان پيراكوه شهرستان جوين واقع شده است. روستاي بيدخور به دليل استقرار در دامنه كوههاي جنوبي داراي آب وهواي كوهستاني با زمستانهاي سرد و تابستانهاي معتدل و خوش وآب وهوا است. همچنين به دليل وجود بقعه امامزاده سيداحمد (ع) از نقاط زيارتي نيز محسوب مي شود. افزون بر اين در محدوده روستا چند اثر تاريخي از جمله برج قلعه، حمام قديمي، آسياب، غار و پناهگاه وجود دارد.
*سد يام
اين سازه آبي در فاصله 20 كيلومتري جنوب غربي شهر نقاب واقع شده كه از نوع خاكي با هسته رسي است. سد يام به عنوان يكي از نقاط گردشگري منطقه جوين به دليل آب و هواي مطبوع و محيط درياچه همه روزه تعداد زيادي از گردشگران و دوستداران طبيعت را ميزباني مي كند.
جوين داراي 69 اثر تاريخي شناسايي شده است كه تاكنون 12 مورد آن در فهرست آثار ملي كشور ثبت شده است.
جوين به مركزيت شهر نقاب در سال 1386 به شهرستاان ارتقا پيدا كرد كه مركز آن در 300 كيلومتري مشهد مقدس قرار دارد.
8145/7495/5132
سبزوار- ايرنا- شهرستان جوين، ديار مشاهير با جاذبه هاي تاريخي و گردشگري شاخص از جمله شهر تاريخي آق قلعه، آرامگاه سعدالدين حمويه جويني، آبشار بيد و سد يام، ميزبان گردشگران نوروزي است.
