به گزارش ايرنا، بيابانك روستايي تاريخي با قدمتي چند هزار ساله واقع در بخش مركزي سرخه كه به ظاهر كوچك اما به علت قرار گرفتن در دشت كوير و قرار نگرفتن هيچ روستايي در جنوب آن ، بيابانك ناميده شده است كه بايد بيش از پيش شناسانده شود.
اين روستاي تاريخي سالانه پذيراي صدها نفر گردشگر داخلي و خارجي است كه بايد امكانات گردشگري كافي در اين روستا فراهم شود.
بيابانك كه قدمت آن به طور دقيق مشخص نيست ولي از آثار و ابنيه موجود مشخص مي گردد كه قدمتي ديرينه دارد كه در اثر وقايع و حوادث طبيعي و اجتماعي فراز و نشيب هاي فراواني را سپري كرده و خود را از هزار توي تاريخ بدين روزگار كشانده است.
با وجود تپه باستاني 'گورون شپته'به معناي تل گبران و گورستان مجوسان به نام 'گبرستاني' در ناحيه 'سرخمبه' به معناي سرخمره مي توان اطمينان حاصل كرد كه قدمت اين روستا به دوران زرتشتيان بر مي گردد.
امروز با توجه به نظر كارشناسان معماري كه آثار 'جومه مچت' به معناي مسجد جامع را از نزديك مشاهده كردند مي توان احتمال داد اين بنا با توجه به ساختار معماري آن، روزي آتشكده بوده است به خصوص كه در گويش محلي به آن حوالي 'بري كوش' به معناي كنار كوشك يا در كوشك مي گويند.
استاد معماري كه حدود سال هاي 1348 و 1349 هجري شمسي اين منطقه را پژوهش كرد در نوشته هايش آورد : اولين طاق ضربي جهان در باقرتپه روستاي بيابانك زده شده است.
از ديگر اثار تاريخي روستا مي توان به بقاياي قلعه خندق اشاره كرد كه كنجكاوان محلي نتوانسته اند بيش از چند صدمتر از تونل زيرزميني آن را طي نمايند، پيران اين روستا مي گويند اين تونل زيرزميني به قلعه جهان آباد نظامي و قلعه تاريخي بخش لاسجرد راه دارد.
اين قلعه داراي هشت برج بلند بوده است كه اطراف آن را خندق احاطه كرده است، راه ورود آب به خندق كه از صدها متر جلوتر به زير تونل هدايت مي شده از ديد معارضان مخفي بوده است كه به آن 'گنگآو' به معناي گنگآب مي گفته اند.
ديده بانان از جنوب روستا در فاصله ها 30 تا 40 كيلومتري از برج هاي 'چاله برج'، 'ديونه برج'، 'نوكلاته' با پيك هاي تيزپا هجوم ياغيان و مهاجمان را به اطلاع قلعه نشينان مي رسانيدند و قلعه نشينان با برداشتن پل هاي چوبي از روي خندق آماده دفاع مي شدند.
علاوه بر قلعه خندق، در مركز آبادي حاجيون قلعه به معناي قلعه حاجيان وجود داشته كه جز چند ديوار لابه لاي ساختمان هاي ايجاد شده چيزي جز نام از آن قلعه باقي نمانده است.
شماري از قلعه ها در اطراف روستاي بيابانك وجود دارد كه شامل قلعه مردنه، قلعه ساتوا، قلعه نوكلاته، قلعه مهدي وا، قلعه مسيح وا كه هركدام از اين قلعه ها مربوط به يك رشته قنات به همين نام بوده است و خانوارهايي در بعضي از اين قلعه ها زندگي مي كرده اند كه روستاي بيابانك مركزيت اين قلعه نشين ها را به عهده داشته است.
همان طور كه مي دانيد سرزمين قومس را خاستگاه قنات مي دانند و سختكوشان كوير، پيشگامان حفر قنات بوده اند، اهميت قنات در كوير بر هيچ كس پوشيده نيست و از طرفي ميزان اهميت و جايگاه هر روستاي كويري را مي توان از تعداد قنات ها و ميزان آب دهي اين قنات ها مشخص كرد.
در واقع ساختار اجتماعي، اقتصادي، معماري روستاها به خصوص روستاهاي كويري را بايد براساس اين معيار مهم سنجيد، جهت شناخت گذشته پررونق روستاي بيابانك به ذكر اسامي تعدادي از قنات ها اكتفا مي كنيم.
قنات هاي نيكون، طهره، بيدان، سرخمبه، كرموني، نصروا، شورآو، قرون، حاجي وا، ساتوا، مهدي وا، همت وا، مراد وا، نوكلاته، بابي دشت، مسيح وا، كاظمه وا، مراژ، اسبي ميدون كه در كمال تاسف امروز با خشكسالي هاي متوالي و حفر چاه هاي عميق و نيمه عميق در حريم اين قنوات و بهره برداري غير اصولي از سفره آب زيرزميني بيشتر اين شاهرگ هاي حيات خشك شده و با پيشروي كوير جز بيابان ها و كاريزهايي به اين اسامي چيزي از آن ها باقي نمانده است و اين معضلي است كه با ساختارشكني هويت روستا را زير سوال برده است.
از نظر جاذبه هاي معماري علاوه بر قلعه هاي يادشده مي توان به موز مبل ها (انبارها، يخچال (يخبندان)، بقعه متبركه امامزاده علي بن جعفر، بالنه ها (ساباط ها) و خانه هاي قديمي اشاره كرد، همچنين نمي توان از نابودي حمام سنتي و تكيه روستاي بيابانك به راحتي گذشت، در خصوص هنرهاي دستي مي توان به دستباف ها نظير جاجيم، گليم، انواع سبد و دست سازها نظير پالونه، سفال، كله (تنور)، آرنك (آسياب دستي)، آره سنگ (سنگ آسيا) اشاره كرد.
شايد از اين به بعد خوانندگان ، روستاي بيابانك را با تكيه بر نام آن بيابانك كوچك ندانند روستايي كه از لحاظ آداب و رسوم و كنش هاي فرهنگي مردم بسيار غني بوده و در كنار نام فرزند نامي خود يعني شيخ ابوالمكارم ركن الدين احمد بن محمد بن بيابانكي معروف به علا الدوله آشناي پژوهشگران و فرهنگ دوستان است.
روستاي بيابانك داراي محصولات متعددي در زمينه كشاورزي بوده است محصولات اين روستا شامل گندم، جو، شاهدانه، خربزه، پنبه، زيره، هندوانه، پياز، سير بوده كه امروز به علت خشك شدن قنوات خبري از اين محصولات نيست.
اكنون زمين هاي زراعي روستاي بيابانك به علت خشك شدن قنوات باير گشته و اگر زودتر فكري به حال اين قنات ها نشود زمين هاي كشاورزي كه گذشتگان سال ها براي آبادي آن تلاش كردند قابل كشت و زرع نخواهد بود.
در خصوص گويش غني روستاي بيابانك كه حكايت از قدمت ديرينه آن دارد سخناها رفته است، در اين گويش ضرب المثل ها، حكايت ها، فكلورهاي محلي، باورها و موهومات فراواني به چشم مي خورد به عنوان مثال 'آب' در اين روستاي كويري از اهميت بالايي برخوردار بوده ده ها ضرب المثل در خصوص آب در اين گويش وجود دارد و يا باورهايي كه در خصوص ديوچا (چاه ديو)، دو برارون تپه (تپه دو برادران) وجود دارد بسيار زيبا و دل انگيز است.
به هر حال بررسي فرهنگ و آداب و رسوم و گويش غني اين روستا نياز به كاوشگري كارشناسان فن دارد تا قدمت و گذشته پر افت و خيز اين روستا آشكار گردد.
فرماندار سرخه گفت: اولين قطار بومگردي روستايي كشور با هدف شناسايي ظرفيت هاي گردشگري و ايجاد اشتغالزايي در روستاي بيابانك اين شهرستان راه اندازي مي شود.
علي‌محمد مؤيدي زاده روز سه شنبه در گفت و گو با ايرنا افزود : اين طرح در نهم و دهم فروردين 97 در اين روستا اجرايي مي شود و روستاگردي، كوير نوردي، شترسواري، بيابان‌گردي و دوچرخه‌سواري از جمله برنامه‌هاي آن است.
وي بابيان اين كه از پنجشنبه هفته گذشته بليت قطار بومگردي تهران بيابانك در سامانه 'رجا'به فروش مي رسد، اظهارداشت: در نظر داريم تا با افزايش مدت اين برنامه در آينده بتوانيم گردشگران را با مناطق ديدني و طبيعت‌هاي بكر روستاهاي اين شهرستان آشنا كنيم.
وي با تاثير راه‌اندازي قطار گردشگري بر اقتصاد منطقه به‌ويژه روستاها ، ادامه داد: بيش از يكهزار و 500 موسسه گردشگري در ارتباط با مجموعه رجا هستند كه اين ظرفيت مي‌تواند ابعاد گسترده‌اي براي تبليغات جاذبه‌هاي گردشگري شهرستان را فراهم كند.
مؤيدي زاده تصريح كرد: آب تلخ و كاروانسراي لاسجرد، آبگرم افتر، مغار افتر، آرامگاه شيخ محمود مزدقاني مومن آباد و ديگر مكان‌هاي گردشگري مي‌توانند در جذب گردشگر و ارتقا كيفيت اين طرح تأثير گزار باشند.
فرماندار سرخه با اشاره به اين كه دنبال تغيير سرخه از معبر به مقصد گردشگري هستيم، تصريح كرد : ظرفيت‌هاي بيشماري براي سرمايه‌گذاري در بخش گردشگري وجود دارد كه با تفكيك اين فرصت‌ها و داشتن برنامه‌ريزي‌هاي لازم مي‌توانيم ضمن افزايش گردشگران بر رونق اقتصادي و تحقق شعار سال نيز مؤثر عمل كنيم.
آب‌انبار سرخه، مسجد چهل‌ستون، حمام تاريخي بيرون دژ و خانه تاريخي حشمت لشكر ازجمله مكان‌هاي گردشگري سرخه محسوب مي‌شوند.
شهرستان سرخه بيش از 15 هزار نفر جمعيت دارد.
روستاي بيابانك، يكي از روستاهاي كويري و بسيار ديدني ايران است كه با 92 خانوار در 40 كيلومتري مركز استان سمنان واقع شده است.
6026/7342
براي آگاهي از تازه‌ترين اخبار و رويدادها در استان سمنان به نشاني IRNASEMNAN@ كانال اخبار ايرنا سمنان مراجعه كنيد.
سمنان - ايرنا - روستاي هدف گردشگري بيابانك شهرستان سرخه، گنجينه اي ناشناخته كه آثار طبيعي و تاريخي بي نظير و بيشماري دارد كه با فرهنگ و رسوم كهن آن هر بازديدكننده اي را به وجد مي آورد.
