گردشگری ایران و چین، فرصت ها و محدودیت ها

به گزارش ایرنا سهم ایران از سبد گردشگری چین برغم جمعیت بالای این كشور كمتر از سهم چین از صنعت گردشگری ایران است بر اساس آمار سال گذشته بیش از 122 میلیون چینی به خارج از كشور مسافرت كرده اند كه از این رقم كمتر از 100 هزار نفر آنها ایران را به عنوان مقصد خود انتخاب كرده اند.
این در حالی است كه با توجه به رویكرد دولت تدبیر و امید در گسترش تعامل با كشورهای دنیا در چهار سال گذشته شاهد روند رو به رشد گردشگران خارجی به ایران بوده‌ایم.
آمارها نشان می دهد كه بیشترین هزینه ها را برای گردشگری در سراسر دنیا مسافران چینی انجام می دهند به همین سبب امروز از گردشگران چینی به عنوان موتور محركه گردشگری دنیا یاد می شود كسانی كه فقط در سال 2016 میلادی در شهر هنگ كنگ در جنوب كشور خودشان بیش از 23 میلیارد دلار برای توریسم هزینه كرده اند.
میلیاردها دلار سهم گردشگران چینی در اقتصاد شرق و آسیای جنوب شرقی است و میلیون ها نفر از چینی ها در طول سال از كشورهای مختلف در همسایگی چین گرفته تا اروپا، اقیانوسیه و آمریكا سفر می كنند اما متاسفانه سهم بسیار كم و ناچیزی از گردشگری چینی ها نصیب ایران می شود.
مركز چین و جهانی شدن در گزارش جدیدی آورده است كه امروز گردشگری دنیا به گردشگران چین وابسته است و آنها اصلی ترین محرك هستند و بیشتر از گردشگران كشورهای دیگر هزینه می كنند.
آمارها نشان می دهد كه گردشگران چینی در سال 2016 میلادی نزدیك به 261 میلیارد دلار در سراسر دنیا برای گردشگری هزینه كرده اند كه معادل 21 درصد از كل مصرف گردشگری جهان است.
كارشناسان صنعت گردشگری دلایل زیادی را عامل ضعف صنعت گردشگری در ایران و ناتوانی كشور در جذب گردشگر چینی می دانند كه نبود زیر ساخت های گردشگری، ورود تور گردان های چینی به ایران، عدم حمایت های دولتی از آژانس های گردشگری و ضعف برنامه ریزی از جمله آنها است.

** تورگردانی چینی ها در ایران
سعید فكری، مدیر آژانس مسافرتی كوله بار كه در زمینه جذب توریسم در چین فعالیت دارد در این زمینه می گوید: یكی از مشكلات اساسی ما در زمینه جذب گردشگر چینی این است كه «خود چینی ها و حتی ترك ها كه در تهران مستقر هستند در ایران تور گردانی می كنند» و حجم عمده ای از مسافران ما را به خود اختصاص داده اند.
وی با اشاره به اینكه به دنبال نا آرامی های كشورهای منطقه مانند تركیه، مصر، مراكش و تونس، گردشگران این كشورها جذب ایران شدند افزود: «این كشورها اكنون در حال پس گرفتن گردشگران خود از ایران هستند».
فكری اظهار داشت این وضعیت در حالی كه اصلا دیده نمی شود ضربه بزرگی به صنعت توریسم ایران زده است.
وی گفت: ما نتوانستیم حجم زیاد گردشگرانی كه به جای این كشورها به ایران جذب شده بودند را حفظ كنیم.
ایران به اعتقاد این فعال حوزه توریسم یكی از گرانترین مقاصد گردشگری دنیا است او در این زمینه استدلال می كند «نحوه تورگردانی در كشورهای توریست پذیر با ایران متفاوت است» و این باعث شده است كه «هزینه مسافرت» به ایران گرانتر تمام شود.
به اعتقاد فكری، هتل، راهنما، حمل و نقل، غذا و ورودی ها در ایران بالاتر از كشورهای دیگر است و این باعث افزایش قیمت تورها شده است.
وی دلیل افزایش قیمت هتل ها علیرغم تقاضای پایین توریست ها را ضعف مدیریت عنوان كرد و گفت: «در كشورهای توریست پذیر فصل بد آب و هوایی را به كنگره ها و همایش ها واگذار می كنند» تا هتل ها خالی نباشند اما در ایران برعكس همایش ها، كنفرانس ها و كنگره ها در همان فصل خوش آب و هوایی برگزار می شوند.

** گردشگری در ایران در اولویت نیست
عباس واقفی مدیر بازرگانی آژانس ایران دوستان نیز معقتد است «گردشگری در ایران در اولویت سیاستگذاری ها نیست» و نگاه اقتصادی به این مقوله وجود ندارد او می گوید سرمایه گذاری كه در كشورهای دیگر در این حوزه انجام می شود در ایران انجام نمی شود.
با این وجود ما ظرفیت ها و پتانسیل های زیادی از نظر جاذبه های گردشگری، تاریخی و تنوع فرهنگی داریم كه در منطقه خاورمیانه بی نظیر است اما از این ظرفیت ها استفاده نمی شود و كشورهایی كه یك دهم ما ظرفیت دارند 100 برابر بیشتر از ما كسب درامد می كنند.
به گفته وی گردشگری نیازمند هماهنگی همه دستگاه های كشور است و با یك متولی اتفاقی نمی افتد یك گردشگر با خیلی از نهادها و سازمان ها از جمله میراث فرهنگی، وزارت خارجه، نیروی انتظامی، اتحادیه های صنفی مختلف مانند هتل ها، آژانس های هواپیمایی و رستوران ها در ارتباط است كه همه این نهاها باید هماهنگ عمل كنند.
واقفی می گوید: دولت هم در این حوزه سرمایه گذاری نكرده است و نمی كند برای مثال هزینه های معرفی توانمندی های ایران در كشورهای مختلف توسط آژانس ها تامین می شود در حالی كه دولت باید این هزینه ها را تامین كند.
از طرف دیگر در زمینه معرفی زمینه های گردشگری نیز ضعیف عمل كرده ایم به طوری كه رسانه ویژه گردشگری نداریم و تبلیغات ما در این حوزه نیز ضعیف است.
ظرفیت پایین پذیرش از دیگر مشكلات این حوزه است برای مثال در برخی از فصول ظرفیت هتل های ما تكمیل است اما در نیمی از سال نیز هتل های ما بدون مشتری هستند و این وضعیت یاعث شده است كمترین سهم را در صنعت توریسم داریم.

** جذب گردشگر چینی نیازمند حمایت دولت
حمید روحانی، رییس هیات مدیره آژانس كلوت نیز با اشاره به اشتیاق مردم جهان برای سفر به ایران گفت: چین پتانسیل خوبی برای جذب گردشگر به ایران است اما برای جذب سهمیه بهتری از تعداد گردشگران چینی، نیازمند حمایت های دولت هستیم.
این فعال صنعت گردشگری یكی از راه های حمایت دولت از این صنعت را برپایی نمایشگاه های گردشگری در كشورهای خارجی با هدف معرفی ایران به این كشورها عنوان كرد گفت: در كشورهای خارجی خیلی از هزینه های برپایی نمایشگاه های صنعت گردشگری را دولت ها تامین می كنند لذا در این زمنیه نیازمند ورود جدی دولت هستیم.
به گفته وی رسانه ها نقش مهمی در شناسایی كشورها دارند كه متاسفانه در این زمینه ما با مشكل مواجه هستیم و رسانه ای مانند تلویزیون در این زمینه مناسب عمل نمی كند.

** گردشگری موتور محركه رشد اقتصادی چین
'لیو شی' یك كارشناس صنعت توریسم چین نیز با اشاره به ظرفیت های بالای صنعت توریسم در این كشور می گوید چین درصدد یك سرمایه گذاری بزرگ در بخش گردشگری است تا این صنعت را به یكی از موتورهای رشد اقتصادی تبدیل كند.
او گفت: دولت چین در سال 2017 میلادی افزون بر 218 میلیارد دلار در صنعت خدمات گردشگری سرمایه گذاری كرده است.
توسعه تجهیزات و مراكز گردشگری، بهبود ساختارهای زیربنایی و همچنین رشد گردشگری در مناطق روستایی از جمله برنامه های دولت چین برای توسعه این صنعت است.
درامد گردشگری چین در سال 2016 میلادی با 29 درصد نسبت به سال قبل به چهار هزار و 690 میلیارد یوان (هر دلار معادل 6.3 یوان) رسید كه این رقم 11 درصد از كل رشد اقتصادی را به خود اختصاص داده است.
گزارش از : مسعود احمدی
**آساق**1904**