سینماگران جهان به دنبال شكار سیمرغ در تهران

به گزارش روز چهارشنبه خبرنگار سینمایی ایرنا، فردا پنجشنبه (30 فروردین) سی‌وششمین دوره جشنواره جهانی فیلم فجر كه حالا برای چهارمین سال پیاپی به صورت مستقل و جدا از بخش ملی پیگیری می‌شود، آغاز خواهد شد، جشنواره‌ای كه نسبت به سال گذشته تنها چند تغییر كوچك را تجربه می‌كند اما هر سال با دقت و نظم بیشتری در حال برگزاری است.
همین چند روز پیش بود كه رضا میركریمی دبیر سه دوره اخیر جشنواره جهانی فیلم فجر در نشست رسانه ای این رویداد اعلام كرد كه بنا بر ارزیابی فدراسیون بین المللی هنر عكاسی (فیاپ)، جشنواره جهانی فیلم فجر می‌تواند جزء 15 جشنواره برتر جهان باشد.
هر چند قرار گرفتن در میان 15 فستیوال برتر دنیا برای سینمای ایران بسیار حائز اهمیت است اما رسیدن به آن كمی سخت به نظر می‌رسد و نیاز به برنامه ریزی مدون و دقیقی دارد تا بتوان به این جایگاه رسید.
شاید یكی از نقاط مثبت جشنواره جهانی فجر حضور مداوم مدیران و كمترین تغییر در مقرارت و قوانین آن است، امسال نیز جشنواره تنها با یك تغییر، سی و ششمین دوره خود را تجربه خواهد كرد كه آن هم اهدای جایزه به كارگردان های «فیلم‌های اول» است.
به گفته دبیر جشنواره، جایزه این بخش را دو سینماگر خارجی و یك ایرانی انتخاب خواهند كرد كه تا تنظیم این گزارش ایرنا، اسامی این داوران هنوز اعلام نشده است، همچنین طبق قوانین جشنواره این فیلم از میان همه آثاری كه فیلم اول محسوب می‌شوند اعم از فیلم‌هایی كه در بخش مسابقه و غیررقابتی هستند انتخاب خواهد شد.
اما یكی از عواملی كه باعث اعتبار بخشیدن به یك فستیوال هنری در دنیا می شود حضور فیلمسازان یا بازیگران مطرح دنیا در آن رویداد است و امسال با خبری شدن حضور «الیور استون» در جشنواره جهانی فیلم فجر شاید بتوان گفت او مهمترین و جدی ترین فیلمسازی است كه طی چند دهه اخیر به ایران آمده است.
استون كارگردان، نویسنده و تهیه‌كننده آمریكایی - فرانسوی است كه به واسطه كارگردانی سری فیلم‌هایی در مورد جنگ ویتنام به شهرت رسید و تاكنون دو بار موفق به دریافت جایزه اسكار شده است.
از جمله مهمترین آثار وی می توان به «جی‌اف‌كی»، «بهشت و زمین»، «قاتلین بالفطره»، «نیكسون»، «دور برگردان»، «هر یكشنبه كذایی» ، «اسكندر» ، «مركز تجارت جهانی» ، «دبلیو»، «وال استریت: پول هرگز نمی‌خوابد» و «وحشی‌ها» اشاره كرد.
«ژان پی‌یر لئو» بازیگر فرانسوی و یكی از چهره‌های شاخص موج نوی سینمای فرانسه نیز دیگر میهمان ویژه سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر است.
این بازیگر 73 ساله در سال 2000 جایزه سزار افتخاری دریافت كرد و برگزاركنندگان جشنواره فیلم كن نیز در سال 2016 جایزه نخل طلای افتخاری این جشنواره را به او اهدا كردند.
لئو در آثاری چون «آخرین تانگو در پاریس» ساخته برناردو برتولوچی، «اوت 1: شبح» به كارگردانی ژاك ریوت، «مادر و روسپی» اثر ژان اوستاش و «زندگی كولی‌وار» آكی كوریسماكی ایفای نقش كرده است.
«نیكولا پیووانی» آهنگساز، «فرانكو نرو» بازیگر ایتالیایی، «رشید مشهراوی» كارگردان فلسطینی، «ریتی پان» كارگردان كامبوجی، «یورن دانر» منتقد، تهیه‌كننده و بازیگر فنلاندی، «لری اسمیت» فیلمبردار بریتانیایی، «استلا كالتسو» طراح صحنه، «فیلیپ راس» فیلمبردار، «آیدا بگیچ» فیلمساز، «ایزابل جیوردانو» مدیر فعلی یونی‌فرانس و روزنامه‌نگار سابق، «روبرتو پرپینانی» تدوینگر، «آنا هنكل-دونرسمارك» برنامه‌ریز جشنواره‌های سینمایی هم از دیگر سینماگرانی هستند كه حضورشان در سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر قطعی شده است.

***بخش‌های اصلی و مسابقه‌ای جشنواره جهانی فیلم فجر

*سینمای سعادت (مسابقه بین الملل)
مهمترین یا در واقع بخش اصلی جشنواره جهانی فیلم فجر، «سینمای سعادت» یا همان مسابقه بین‌الملل است كه طبق قانون جشنواره در این بخش 15 اثر (12 فیلم خارجی و 3 فیلم ایرانی) رقابت می‌كنند.
در این بخش كه بیشترین جوایز نیز در آن اهدا می‌شود، یك سیمرغ زرین به بهترین فیلم و 6 سیمرغ سیمین به بهترین كارگردان، فیلمنامه، بازیگر زن و مرد، جایزه ویژه هیات داوران و بهترین فیلم كوتاه اهدا می‌شود.
در بخش سینمای سعادت این دوره از جشنواره سه فیلم ایرانی «تنگه ابوقریب» به كارگردانی بهرام توكلی، «چهل و هفت» ساخته مشترك احمد اطراقچی و علیرضا عطاءالله تبریزی و «هت تریك» به كارگردانی رامتین لوافی حضور دارند.
آثاری خارجی بخش سینمای سعادت نیز 12 فیلم‌ «پیامی به پدر» محصول قزاقستان، «آگا» محصول بلغارستان، آلمان و فرانسه، «آن سوی ابرها» محصول هند، «دلتوف» محصول روسیه، لهستان و صربستان، «گندم» محصول تركیه، آلمان، فرانسه، سوئد و قطر، «تیتو كوچولو و موجودات فضایی» محصول ایتالیا، «دروغ كوچك مصلحتی» محصول شیلی، «حادثه شبانه» محصول قرقیزستان، «گل های سرخ و برگ های سبز» محصول چین، «ترانه گرانیتی» محصول ایرلند و كانادا و «معدنچی» محصول كرواسی و اسلوونی «انقلاب خاموش» محصول آلمان هستند.

*جلوه‌گاه شرق
بخش جلوگاه شرق درواقع پانورامای سینمای كشورهای آسیایی و اسلامی است كه تنها به كشورهای آسیایی و اسلامی اختصاص دارد.
در این بخش از جشنواره نیز مانند سینمای سعادت، 15 فیلم رقابت می كنند كه 3 فیلم ایرانی «اردك لی» به كارگردانی بهروز غریب پور، «آستیگمات» ساخته مجیدرضا مصطفوی و «پاسیو» به كارگردانی مریم بحرالعلومی حضور دارند.
در این بخش البته برخلاف سینما سعادت تنها سه جایزه بهترین فیلم آسیایی، بهترین كارگردان آسیایی و بهترین فیلم كوتاه آسیایی اهدا خواهد شد.

*جام جهان‌نما (جشنواره جشنواره‌ها)
سومین و آخرین بخش اصلی و مسابقه‌ای جشنواره جهانی فیلم فجر جام جهان‌نما یا همان جشنواره جشنواره‌ها است كه در واقع به آثاری كه در فستیوال‌های معتبر شركت كرده و یا جایزه گرفته‌اند، اختصاص دارد.
در این بخش برخلاف دو بخش دیگر اصلی جشنواره، 3 فیلم ایرانی در كنار 16 فیلم خارجی رقابت می كنند و تنها تندیس و جایزه نقدی به بهترین فیلم اهدا خواهد شد.
«درساژ» ساخته پویا بادكوبه، «راه رفتن روی سیم» به كارگردانی احمدرضا معتمدی و «هندی و هرمز» ساخته عباس امینی فیلم های ایرانی بخش جام جهان‌نما هستند.
از جمله آثار خارجی بخش جام جهان‌نما نیز می توان به فیلم‌های «نوعی خانواده»، «غول»، «مربی زندگی»، «معجزه»، «فراموشی می‌سراید»، «روزی روزگاری در نوامبر»، «غرش»، «رستاخیز»، «هرگز تركم نكن»، «حفار» و «آن سوی واژه ها» اشاره كرد.

***بخش‌های جنبی و غیررقابتی جشنواره جهانی فیلم فجر

*نمایش فیلم‌های كلاسیك مرمت شده
به طور معمول، بخش غیررقابتی و جنبی فستیوال‌های مختلف دنیا همواره كمتر مورد توجه قرار می‌گیرد اما وقتی به اسامی آثار حاضر در جشنواره امسال و حضور آثار كارگردان‌هایی چون «كینگ هو»، «اولیدریچ لیپسكی»، «كارن شاه نظرف»، «علی حاتمی» و «ناصر تقوایی» توجه می كنیم در واقع نمی توان از این بخش نیز به راحتی عبور كرد.
در بخش نمایش فیلم‌های مرمت شده كلاسیك نیز 7 فیلم خارجی در كنار 4 فیلم ایرانی از كارگردان‌های سرشناس حضور دارد.
آثار خارجی این بخش «نشانی از ذن» ساخته كینگ هو محصول مشترك هنگ كنگ و تایوان، «دروازه جهنم» ساخته نیتوسوكه كینوگاسا محصول ژاپن ، «ظهور و سقوط یك شركت كوچك فیلمسازی» ساخته ژان لوك گدار محصول فرانسه، «قاتل تزار» ساخته كارن شاه نظرف محصول روسیه، «پیك نیك در هنگینگ راك» ساخته پیترویر محصول استرالیا، «آدلا هنوز شام نخورده» ساخته اولیدریچ لیپسكی محصول چكسلواكی و «نسل» ساخته آندری وایدا محصول لهستان هستند.
چهار فیلم ایرانی بخش نمایش فیلم‌های كلاسیك نیز «یا ضامن آهو» ساخته پرویز كیمیاوی، «اربعین» به كارگردانی ناصر تقوایی، «امیركبیر» اثر علی حاتمی و «بازمانده» به كارگردانی سیف‌الله داد، است.

*مستند زیر ذره‌بین
بخش مستند زیر ذره‌بین نیز همانطور كه از اسمش پیداست به آثار مستند اختصاص دارد كه بخش غیر رقابتی حضور دارند، امسال در این بخش پنج مستند ایرانی و هشت مستند خارجی از كشورهایی چون استرالیا، جمهوری چك، بریتانیا، اوكراین و لهستان به نمایش درمی‌آید.
آثار ایرانی این بخش «ارثیه پدری» به كارگردانی مهدی نقویان، «در جستجوی فریده» به كارگردانی كوروش عطایی و آزاده موسوی، «در جستجوی خانه خورشید» به كارگردانی مهدی باقری، «بانو قدس ایران» به كارگردانی مصطفی رزاق كریمی و «راه دل» به كارگردانی مهدی زمانپور كیاسری است.
«داستان یك ازدواج»، «آبی»، «الدورادو»، «دریا از دوردست به ما می نگرد»، «دریای غم»، «شهاب‌ سنگ ها»، «خانه نویسندگان» و «همدلی» نیز عنوان هشت مستند خارجی این بخش است.

*فانوس خیال
«فانوس خیال» كه در بخش غیررقابتی جشنواره تعریف شده است در واقع نمایش‌های نیمه شب فیلم‌های نوآور در گونه‌های مختلف سینمایی است.
در این بخش نیز 9 فیلم خارجی در كنار 3 فیلم ایرانی از جمله «ادی» از انگلستان، «جدا افتاده» از بریتانیا، «این است قانون» از ایتالیا، «خناس» از آذربایجان، «خانم هاید» از فرانسه، «حریف تمرینی» از فرانسه، «جبر لاپلاسی» از ایتالیا، «سومین جنایت» از ژاپن و «راهزن مست» از مجارستان انتخاب جمهوری شده اند.
سه فیلم ایرانی بخش فانوس خیال نیز «سرو زیر آب» ساخته محمدعلی باشه آهنگر، «مارموز» ساخته كمال تبریزی و «گرگ بازی» ساخته عباس نظام دوست است.

*زیتون‌های زخمی
جشنواره جهانی فیلم فجر همچنان كه دبیر این رویداد تاكید داشته است تلاش می كند به آثاری در حوزه تحولات جهان اسلام نیز توجه ویژه ای داشته باشد و از همین رو بخش «زیتون‌های زخمی» را با نگاهی به تحولات روز جهان اسلام تعریف كرده است.
در این بخش بیش از 10 فیم مستند و داستانی از كشورهای سوریه، مصر، عراق، لبنان، فلسطین، یمن و تركیه حضور دارد، همچنین مهمانان و فیلمسازانی از این كشورها در این دوره از جشنواره حضور دارند.
علاوه بر این فیلم‌هایی از كشورهای خارج از منطقه خاورمیانه كه درگیر جنگ و داعش بوده‌اند نیز برای دبیرخانه جشنواره ارسال شده و ایران هم یكی از كشورهای حاضر در بخش «زیتون‌های زخمی» است.
امسال در بخش «زیتون‌های زخمی» فراتر از بحران سوریه، فیلم‌هایی با موضوعاتی از قبیل فرقه‌گرایی، جنگ یمن و بحران میانمار نیز حضور دارند.

*مروری بر آثار سینمای گرجستان
مروری بر آثار سینمای كشورهای مختلف دنیا نیز از جمله بخش‌‎های ثابت بسیاری از فستیوال‌های معتبر دنیا است و جشنواره جهانی فیلم فجر نیز طی ادوار مختلف آثار سینمایی كشورهایی چون فرانسه، ژاپن و اسپانیا را مرور كرده است.
امسال بخش مرور سینمای یك كشور، به گرجستان اختصاص دارد كه 5 فیلم منتخب از بهترین آثار فیلمسازان شاخص این كشور از جمله «دده»، «خانه دیگران»، «خیبولا»، «لوكا» و «مادر مخوف» به نمایش درمی آید.

*نمایش‌های ویژه: بهترین كشورها
11 فیلم خارجی برای نمایش در بخش «نمایش های ویژه: بهترینِ كشورها» سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر انتخاب شد كه در بین آنها فیلمی از آناهید آباد فیلمساز ایرانی- ارمنستانی نیز حضور دارد.
فیلم‌های «یه وا»، «معدنچی»، «ترانه گرانیت»، «جزء مخفی»، «مادر مخوف»، «رزا چومبه»، «مسیرها»، «فرزندان چنگیز»، «سنتائور»، «نامه‌ای به رییس جمهور» و «چامبرا» برای نمایش در این بخش انتخاب شده است.

***رویدادها
بخش «رویدادها» كه به نوعی تنها در جشنواره جهانی فیلم فجر برگزار می شود در واقع از سه بخش «دارالفنون»، «نشست‌های دانشگاهی» و «سمینارها و كارگاه‌های آموزشی» تشكیل شده است.
بخش دارالفنون جشنواره جهانی فیلم فجر محتوای آموزش دارد و با حضور دانشجویان ایرانی و خارجی تشكیل می شود كه امسال در این بخش 110 دانشجوی علاقه مند به سینما شركت كرده اند و طی حضور 10 روزه خود در جشنواره كارگاه‌ها و كلاس‌های آموزشی بسیاری با حضور فیلمسازان مطرح برای آنها تعبیه شده است.
«نشست‌های دانشگاهی» و «سمینارها و كارگاه‌های آموزشی» نیز همانطور كه از اسمشان پیداست مخصوص دانشجویان و فیلمسازان ایرانی است كه در زمان برگزاری جشنواره در دانشگاه های هنر و با تدریس فیلمسازان و مهمانان خارجی در دانشگاه‌ها ایران برگزار می شود.
به گزارش ایرنا، برگزاری تورهای گردشگری برای میهمانان خارجی و نشست‌های خبری برای مهمانان ویژه جشنواره نیز از دیگر برنامه هایی است كه در زمان برگزاری جشنواره تدارك دیده شده است و حال باید ماند و دید كه مسئولان سی‌وششمین جشنواره جهانی فیلم فجر تا چه اندازه در برگزاری منظم این رویداد در پردیس چارسو موفق خواهند بود.
فراهنگ**9246**1055