ديابت شايعترين علت كاهش ديد در سنين 20 تا 64 سالگي است

دكتر مهدي مدرس زاده روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار علمي ايرنا گفت: ديابت در ايران درحال فراگيرشدن است به طوري كه اكنون بيش از 10 درصد ايراني ها به اين بيماري مزمن مبتلا هستند؛ درمان اين بيماري مشكل و طولاني مدت است و در مواردي نيز به درمان جواب نمي دهد و افراد دچار كم بينايي مي شوند.
وي با اشاره به اينكه بالابودن قندخون به علت نبود كنترل مناسب، به عروق پرده شبكيه آسيب مي زند، گفت: در اثر اين بيماري، مولكول هاي بزرگي مانند چربي و پروتئين به همراه آب از عروق شبكيه خارج مي شود و با ايجاد ورم مزمن در پرده شبكيه به سلامت چشم ها آسيب مي زند.
عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي ايران، بالابودن قندخون را سبب تدريجي بسته شدن مويرگ هاي شبكيه دانست و گفت: اين عارضه علاوه بر نرساندن مواد غذايي لازم به شبكيه، سبب رشد عروق غيرعادي در چشم مي شود.
مدرس زاده بيان كرد: ادامه بالابودن قندخون سبب انسداد و بسته شدن مويرگ هاي شبكيه مي شود، گردش خون شبكيه را مختل مي كند و در نهايت نرسيدن اكسيژن و مواد غذايي به شبكيه موجب كم شدن بينايي مي شود.
وي ادامه داد: در اثر انسداد عروق، همچنين رگ هاي غيرعادي و زائد در شبكيه ايجاد كه سبب تشكيل بافت هاي غيرطبيعي روي شبكيه مي شود؛ اين بافت هاي غيرطبيعي كه خاصيت كششي دارند، سبب چروكيدگي و جدايي پرده شبكيه مي شوند كه در اين حالت ديد چشم به حد درك نور كاهش مي يابد و بيمار نيازمند جراحي سنگيني خواهد شد.

** ديابت
ديابت، اختلال سوخت و سازي (متابوليك) در بدن است. در اين بيماري توانايي توليد هورمون انسولين در بدن از بين مي‌رود يا بدن در برابر انسولين مقاوم مي شود؛ بنابراين انسولين توليدي نمي‌تواند عملكرد طبيعي خود را انجام دهد. نقش اصلي انسولين پايين آوردن قندخون توسط سازوكارهاي مختلف است.
ديابت 3 نوع اصلي دارد كه شامل نوع يك، نوع 2 و بارداري است. نوع يك ژنتيكي است و در نوع دو، مقاومت پيش رونده بدن به انسولين وجود دارد كه در نهايت ممكن است به تخريب سلول‌ هاي بتاي پانكراس و نقص كامل توليد انسولين منجر شود. در اين نوع از بيماري، عوامل ژنتيكي، چاقي و كم‌تحركي نقش مهمي در ابتلاي فرد دارند.
افزايش قندخون در درازمدت در بدن، سبب تخريب رگ‌ هاي بسيار ريز در بدن مي‌شود كه مي‌تواند اعضاي مختلف بدن همچون كليه، چشم و اعصاب را درگير كند. همچنين ديابت با افزايش خطر بيماري‌هاي قلبي عروقي ارتباط مستقيمي دارد؛ بنابراين غربالگري و تشخيص زودرس اين بيماري در افراد با خطربالا مي‌تواند در پيشگيري از اين عوارض مؤثر باشد، تشخيص و همچنين غربالگري ديابت با انجام آزمايش قندخون ميسر است.

** استحاله ماكولا؛ ديگر علت كاهش بينايي در سنين بالاي 64 سالگي
عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي ايران، بيماري مهم ديگر شبكيه راكه سبب كاهش بينايي مي شود، استحاله ماكولا يا لكه زرد عنوان كرد و گفت: اين بيماري به عنوان مهمترين علت كاهش بينايي در سنين 64 سال به بالا به شمار مي رود؛ در اين بيماري بخشي از شبكيه به نام ماكولا كه ديد دقيق مركزي انسان را تامين مي كند، نازك مي شود، رنگ آن تغيير مي كند و ديد چشم كاهش مي يابد.
مدرس زاده افزود: در مرحله بعد ممكن است، كلافي از عروق خوني غيرعادي در زير ماكولا ظاهر شود كه در اين صورت اين عروق زائد به وسيله ترشح چربي، مايع و همچنين خونريزي سبب كاهش شديد ديد مركزي مي شود.
وي با بيان اينكه اين بيماري سبب نابينايي كامل نمي شوند اما ديد دقيق افراد كاهش محسوسي مي يابد، گفت: ديد اين افراد براي رانندگي، تماشاي تلويزيون، ديدن چهره اشخاص و خواندن و نوشتن مختل مي شود.
مدرس زاده ادامه داد: اين بيماري دو نوع دارد؛ يك نوع خشك است كه در اثر آن شبكيه نازك مي شود و رنگ آن تغيير مي كند؛ اين نوع از بيماري قابل درمان نيست و داروهاي مكمل ويتامينه اي كه بيمار استفاده مي كند، سبب جلوگيري از پيشرفت بيماري يا كند شدن روند پيشرفت آن مي شود.
وي افزود: نوع ديگر اين بيماري نوع مرطوب است كه طي آن ديد مركزي بسيار كاهش مي يابد؛ در صورتي كه افراد مبتلا به اين نوع بيماري به موقع (در 2 تا 3 هفته اول كه ديد آنها دچار مشكل شده است) به پزشك مراجعه كنند، درمان آنها ازجمله روش تزريق دارو به داخل چشم ها موثر و مفيد خواهد بود.
علمي ** 1201 **1834