مالاریا را ریشه كن كنیم

به گزارش خبرنگار علمی ایرنا، این روز فرصتی مناسب برای ارتقا آگاهی مردم در مورد مالاریا و اهتمام جدی مسئولان بهداشتی كشورها به این موضوع مهم برای مقابله با این بیماری است.
رئیس اداره كنترل مالاریا مركز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی در این خصوص به خبرنگار علمی ایرنا گفت: امروز در نتیجه تلاش های دهه های گذشته، مردم در بخش عمده ای از كشور دیگر نگران ابتلا به مالاریا نیستند. در ایران، مالاریا از 5 میلیون بیمار سالیانه در 6 دهه قبل به كمتر از 100 بیمار در سال 1396 رسیده و تعداد مرگ ناشی از مالاریا در سال در این دوره زمانی از 200 هزار مورد به صفر رسیده است.
احمد رئیسی افزود: حدود 60 سال قبل مالاریا اولین علت مرگ و میر در كشور بود، در اكثریت قریب به اتفاق مناطق كشور شیوع داشت و زمانی كه كشور حدود 15 میلیون جمعیت داشت، یك سوم آن یعنی 5 میلیون نفر در سال مبتلا به مالاریا می شدند.
وی افزود: مالاریا به عنوان یك بیماری واگیردار قرن ها پیش در كشور شایع بود و بوعلی سینا طبیب حاذق ایرانی نشانه های بیماری را به خوبی بیان كرده است.
رئیسی ادامه داد: مالاریا در تعدادی از كشورهای منطقه حذف شده اما ایران یك استثنا است، هم به دلیل وسعت، هم به دلیل تنوع آب و هوایی و مشكلات فنی مبارزه با آن را پیچیده و سخت می كند و هم به دلیل همسایگی با دو كشور افغانستان و پاكستان و تبادل جمعیتی با سایر كشورهای مالاریاخیز مانند هند، بنگلادش و برخی كشورهای افریقایی، این كار دشوار تر می شود.
وی افزود: سال قبل به گزارش سازمان جهانی بهداشت در افغانستان حدود 400 هزار بیمار مالاریایی گزارش شده و پاكستان با حدود دو میلیون بیمار در سال پس از سودان بیشترین موارد مالاریا در منطقه مدیترانه شرقی را بخود اختصاص می دهد.
رئیس اداره كنترل مالاریا مركز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی افزود: 90 درصد موارد مالاریای كشور در حال حاضر وارده از كشورهای شرقی افغانستان و پاكستان هستند.
وی افزود: از آنجا كه حذف مالاریا در افق 1404 از موفق ترین برنامه های وزارت بهداشت طی 10 سال اخیر می باشد، لذا در راستای نشان دادن موفقیت ارزشمند مزبور و با مساعدت دفتر سازمان جهانی بهداشت و دفتر توسعه سازمان ملل در جمهوری اسلامی ایران، مستندی تحت عنوان سند موفقیت مبارزه با مالاریا در ایران تهیه شده است.
رئیسی افزود: در نظر است رونمایی از این سند مهم همزمان با برگزاری مراسم روز جهانی مالاریا در روز سه شنبه 11 اردیبهشت 1397 مصادف با اول می 2018 ، با حضور مسئولین عالی رتبه كشوری و نمایندگان سازمان های بین المللی از جمله دكتر پدروآلنسو مدیر برنامه مبارزه با مالاریا در دفتر مركزی سازمان جهانی بهداشت، برگزار شود.
رئیس اداره حذف مالاریا در مركز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی گفت: خدمات پیشگیری از این بیماری در كشور ما برای همه، اعم از شهروندان ایرانی و تبعه كشورهای خارجی مانند افغانستان و پاكستان، رایگان است، لذا به افراد مبتلا توصیه می شود برای دریافت خدمات لازم به مراكز بهداشتی مراجعه كنند.
رئیسی ادامه داد كه ارائه دارو به بیماران هم به صورت رایگان انجام می شود و به همین دلیل از افراد مبتلا اعم از ایرانی و تبعه خارجی درخواست كرد كه اقدامات درمانی خود را به موقع انجام دهند تا دچار مشكلاتی نشوند.
وی ادامه داد كه ما مسئول سلامت مردم هستیم و افتخار ما این است كه تعداد بیماران بومی مالاریا در كشور از 98 هزار نفر در سال 1371 به كمتر از 100 مورد رسیده است. مرگ و میر افراد بومی را بر اثر این بیماری سالهاست نداریم و اگر افرادی در كشور براثر این بیماری فوت كرده اند، تبعه غیر ایرانی وارذه از كشورهای عمدتا آفریقایی یا پاكستان بوده اند.
رئیس اداره حذف مالاریا مركز مدیریت بیماری های واگیر گفت: آخرین مورد مرگ بر اثر مالاریا در كشور سال گذشته رخ داد و یك تبعه هندی براثر بیماری فوت كرد. این فرد در یكی از كشورهای آفریقایی مبتلا به بیماری شد و به دلیل عدم مراجعه به موقع به واحدهای بهداشتی – درمانی و انجام ندادن بموقع اقدامات لازم درمانی، جان خود را از دست داد.
وی ادامه داد: هرچند بیشترین ابتلا به مالاریا در سیستان و بلوچستان، هرمزگان و كرمان مشاهده می شود اما هیچ مرگ و میری در این استان ها در سال های اخیر گزارش نشده است.
رئیسی افزود: براساس آخرین تخمین سازمان بهداشت جهانی در دنیا سالانه حدود 440 هزار نفر براثر این بیماری جان خود را از دست می دهند و سالانه قریب به 210 میلیون نفر به این بیماری مبتلا می شوند.

** ایران در شرف حذف مالاریا
كارشناس اداره كنترل مالاریای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی هم در حاشیه دومین سمپوزیوم كشوری اپیدمیولوژی مقاومت میكروبی كه در اسفند ماه سال 96 در سالن همایش انستیتو پاستور ایران به خبرنگار علمی ایرنا گفت: در سال دو هزار میلادی 10 كشور در منطقه مدیترانه شرقی عاری از مالاریا بودند كه این آمار در 2016 میلادی به 14 كشور رسید؛ ایران نیز در شرف حذف بیماری مالاریا است. حذف بیماری به این معنی است كه انتقال محلی بیماری متوقف می شود.
حسین معصومی اصل یادآور شد: براساس گزارش سال 2016 سازمان جهانی بهداشت، تا سال 2020 كشورهایی در منطقه مدیترانه شرقی موفق به حذف بیماری مالاریا می شوند و ایران از جمله این كشورها است كه این موفقیت را بدست می آورد.
كارشناس اداره كنترل مالاریای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی گفت: هدف ما تا سال 2020 حذف انتقال محلی این بیماری است، به این معنی كه بیماری در كشور ما منتقل نشود.
وی بر لزوم مصرف دارو برای افرادی كه به كشورهای پرخطر مسافرت می كنند، تاكید كرد و گفت: این افراد قبل از عزیمت به كشورهایی كه این بیماری در انها وجود دارد، می توانند با مصرف داروهای پیشگیرانه، از ابتلای خود جلوگیری كنند.

** مالاریا چیست؟
بیماری ایجاد شده توسط انگل مالاریا كه به عنوان بیماری مالاریا نامیده می شود، می تواند نشانه های متنوع و گسترده ای داشته باشد كه می توان آنها را به دوره كمون یا بیماری خیلی خفیف و شدید و حتی مرگ طبقه بندی كرد، ولی عموماً بیماری مالاریا را به دو نوع خفیف و شدید طبقه بندی می كنند و در كل مالاریا بیماری علاج پذیری است كه لازمه درمان آن تشخیص و اقدام به موقع و درست می باشد.

** دوره كمون بیماری مالاریا
زمانی كه ذره تاثیر گذار (پلاسمودیوم) به وسیله پشه آنوفل وارد بدن شده تا قبل از ظاهر شدن اولین علائم بیماری به آن دوره كمون گفته می شود. دوره كمون بیماری مالاریا در اغلب موارد بین 7 تا30 روز است. كوتاه ترین دوره كمونی در ”پلاسمودیم فالسی پاروم” و طولانی ترین دوره كمون در مالاریا” مالاریه” مشاهده می شود. داروهای ضد بیماری مالاریا برای پیشگیری و یا به تاخیر انداختن مالاریا، برای مسافرانی كه به محل بومی مالاریا مسافرت كرده اند مورد استفاده قرار می گیرد كه مدت تاخیراندازی بین چند هفته تا چند ماه می باشد.

** علائم و نشانه های بیماری مالاریا
بیشتر بیماران تركیبی از علائم رایج زیر دارا هستند:
تب، سرما، عرق، سردرد، استفراغ، دردبدنی، درد عمومی
در كشورهایی كه مالاریا نادر است ممكن است علائم به آنفولانزا، سرماخوردگی یا بیماری های عفونی ( به خصوص اگر به بیماری مالاریا مشكوك نباشند ) نسبت داده شود. اما در كشورهای كه مالاریا رایج است، حتی بدون آزمایش های تشخیصی قابل تشخیص است.
بروز علائم فیزیكی مالاریا ممكن است شامل موارد زیر باشد:
بالا رفتن دما، تعریق، تضعیف بدن، بزرگ شدن طحال،
بعلاوه شامل عارضه های دیگری چون:
زردی خفیف ، بزرگی كبد ، كاهش سرعت تنفسی
تشخیص مالاریا بستگی به اثبات انگل در بررسی گسترش خون زیر میكروسكوپ دارد.تشخیص ممكن است از طریق آنمی ضغیف، كاهش پلاكت خون ، بالارفتن بیلی روبین، بالا رفتن آمینو ترانسفرها صورت گیرد.
علمی ** 1201 **2017