امروزه از سینما به عنوان یكی از ابزارهای توسعه یافتگی در حوزه فرهنگی یاد می شود و بسیاری از صاحبنظران بر این باورند كه هیچ كشوری بدون اعتنا به این 'هنر – صنعت' نمی تواند حوزه نفوذ مطلوب و ایده آل فرهنگی خود را در میان سایر كشورها و ملت ها بسط و گسترش دهد.
عربستان نیز از جمله كشورهایی است كه با درك دیرهنگام كاركرد پر اهمیت سینما، توجه به این هنر را در دستور قرار داده و مقامات سعودی بر آن شده اند، برای جبران جا ماندگی و غفلت از قافله تمدن ساز سینما، خودی نشان دهند.
سینما در عربستان به خاطر رویكردهای غالب مذهبی - افراطی، تاریخ و پیشینه پر و پیمانی ندارد و همین نگاه محافظه كارانه، سبب خاموش شدن كور سوی سینماها در سال 1980 میلادی و ممنوعیت نمایش آثار سینمایی در این كشور شد.
اكنون و با گذشت بیش از سه دهه از تعطیلی سینماها در عربستان، مقامات سعودی تصمیم دارند، در قالب برنامه های اصلاحی، چراغ این هنر را بار دیگر در این كشور روشن كنند و در سالن های سینمایی را به روی مردم بگشایند.
فعالیت سینماها در عربستان دی ماه سال گذشته با اكران انیمیشن سینمایی 'اموجی'(شكلك) محصول شركت آمریكایی 'سونی پیكچرز' در شهر جده آغاز شد و هفته گذشته با نمایش فیلم سینمایی آمریكایی 'پلنگ سیاه' به كارگردانی 'رایان كوگلر' و محصول شركت 'مارول استودیوز' و همزمان با افتتاح بزرگترین خانه سینمایی جهان در شهر ریاض پایتخت این كشور، ادامه یافت.
توجه به سینما با به قدرت رسیدن 'محمد بن سلمان' به مقام ولیعهدی در عربستان از سال 2017 میلادی و در قالب اصلاحات و طرح چشم انداز 2030 با هدف حمایت از اقتصاد داخلی و تغییرات فرهنگی این كشور، كلید خورد.
اما نبود زیرساخت های مناسب و بضاعت ناچیز عربستان در سینما، كارگزاران سعودی را برای تحقق و اجرای طرح های بلندپروازانه خود، دست به دامن هالیوود كرد.
خبرگزاری رسمی عربستان (واس) اواسط ماه گذشته (فروردین) اعلام كرد كه وزارت فرهنگ و رسانه این كشور نخستین مجوز به منظور ساخت سالن های سینمایی در عربستان را برای شركت آمریكایی 'آمریكن مولتی - سینما' - American Multi-Cinema - یا به اختصار 'ای.ام.سی' كه به عنوان بزرگترین موسسه احداث سالن‌های سینمایی در جهان شناخته می شود، صادر كرده است.
بن سلمان ولیعهد سعودی نیز تمایل خود را برای همكاری بیشتر با هالیوود در سفر اخیر خود به شهر لس آنجلس آشكار كرد.
به گزارش 'هالیوود ریپورتر'، وی در این سفر با حضور در یك ضیافتی به میزبانی 'روپرت مرداك' سرمایه دار صهیونیست، با شماری از چهره های هالیوود از جمله 'باب ایگر' رئیس كمپانی 'دیزنی'، 'كوین سوجی‌هارا' از كمپانی 'برادران وارنر'، 'ریدلی اسكات' كارگردان فیلم سینمایی 'گلادیاتور'، 'مایكل داگلاس' بازیگر و تهیه كننده و 'مورگان فریمن' بازیگر معروف هالیوود دیدار كرده است.
ولیعهد سعودی همچنین علاقه مندی خود را به حضور سینمای عربستان در جشنواره سینمایی معتبر كتمان نكرده است.
هیاتی به نمایندگی از بن سلمان، در حاشیه سفر اخیر وی به پاریس، با وزیر فرهنگ فرانسه ملاقات كرده و طی این دیدار مقرر شده، چند فیلم كوتاه از عربستان در هفتاد و یكمین دوره 'جشنواره فیلم كن' كه از 18 تا 29 اردیبهشت ماه برگزار می شود، حضور یابند.
با این حال، قصد بن سلمان برای سود از سینما، برای وی دردسرساز شده است.
محمد بن سلمان كه از وی به عنوان عامل اصلی مرگ بیش از 15 هزار یمنی یاد می شود، در سفر خود با هالیوود از مصائب تجاوز به این كشور فقیر دور نماند.
به گزارش ورایتی، در هنگام سفر بن سلمان به لس آنجلس، جمعی از مردم در اعتراض به تجاوز نظامی عربستان به یمن، در مقابل دفتر مركزی صنعت سرگرمی در 'بورلی هیلز' تجمع كردند.
'جودی ایوانز' از برنامه‌ریزان این تجمع گفت: بن سلمان برای صحبت با كمپانی‌های سرگرمی اینجا است. او مردی است كه یمن را بمباران می‌كند و در آنجا بحران انسانی ایجاد كرده و هر كسی كه فكر می‌كند او خیلی قابل توجه است، باید بداند این طور نیست.
اعتراضات به بن سلمان در باره ایده های سینمایی وی، با چالش های داخل نیز همراه است و سال گذشته، 'شیخ عبدالعزیز الشیخ' مفتی اعظم سعودی ضمن هشدار در مورد گسترش سالن های سینمایی و برگزاری كنسرت ها، این دو اقدام را 'حرام' اعلام كرد و گفت: برگزاری كنسرت و دایر كردن سینما در عربستان هیچ سود و منفعتی ندارد و بلكه در آنها ضرر و فساد نهفته است.
به هر روی، رویكرد ولیعهد سعودی و اهتمام وی به سینما با تكیه بر داشته های هالیوود در حالی صورت می پذیرد كه بسیاری از كشورهای صاحب سینما، در حال فاصله گیری از سینمای هالیوود بوده و در اندیشه ایجاد سینمایی مستقل و تاثیر ناپذیر از هالیوود هستند.
بسیاری از كارشناسان، از هالیوود به عنوان بازوی فرهنگی 'پنتاگون' برای اعمال و اجرای نرم سیاست های استعماری آمریكا برای ترویج 'زندگی به سبك آمریكایی' (american life style) یاد كرده و كاركردی جز تخریب زیربناهای فكری، فرهنگی، تمدنی و ارزشی سایر ملت برای هالیوود قائل نیستند.
به نظر می رسد، 'معمار جنگ یمن' این بار نیز راه را به اشتباه رفته و با گستراندن فرش قرمز زیر پای هالیوود نشینان، زمینه را پس از شركت های سازنده تسلیحات پیشرفته آمریكایی، برای كمپانی ها بزرگ فیلمسازی هالیوود، جهت دوشیدن سران سعودی و تحقیر مردم مسلمان عربستان بیش از پیش فراهم كرده است.
از: امید غیاثوند
خاورم ** 1071**1651
تهران - ایرنا - نقش و كاركرد سینما به عنوان مهمترین و موثرترین ابزار فرهنگی در تغییر افكار عمومی، بسیاری از كشورها را با نیت تبیین، اشاعه و القای دیدگاه های كلان فرهنگی خود، به استفاده از هنر هفتم ترغیب كرده است.
