افزایش بودجه نظامی چین، مقابله با آمریكا یا تقویت توان دفاعی؟

به گزارش ایرنا این كشور برای سال جاری میلادی بودجه نظامی خود را به ارزش 173 میلیارد و 600 میلیون دلار اختصاص داده است و پیش بینی می شود روند افزایش بودجه با رشد میانگین شش تا هشت درصد در سال های آینده نیز ادامه داشته باشد.
این در شرایطی است كه در اطراف چین كشورهای مانند ژاپن و كره جنوبی هم در سال های اخیر بودجه نظامی خود را افزایش داده اند، در ژاپن این رقم به بیش از 43 میلیارد دلار رسیده كه خود رقمی قابل توجه و كم سابقه است.
با این وصف نباید فراموش كرد كه نگرانی های چین از فروش های تسلیحاتی آمریكا به متحدانش و همچنین به جزیره تایوان، افزایش مناقشات در دریای شرقی بین چین و ژاپن، خطر رویارویی نظامی چین و آمریكا در دریای جنوبی، بحران در شبه جزیره كره و حضور نظامیان آمریكایی در منطقه از علت های اصلی بالا رفتن بودجه چین است و نگرانی های مشابهی نیز برای همسایگان این كشور وجود دارد.
بسیاری از كشورهای همسایه چین هم نگرانی هایی در دریای شرقی و تملك بر جزایر مورد مناقشه در دریای جنوبی دارند و یا به دلیل نگرانی از نفوذ نظامی آمریكا و یا به دلیل نگرانی از توسعه قدرت نظامی چین در حال افزایش بودجه خود هستند.

** شفاف سازی در زمینه بودجه نظامی
سال ها بود كه چینی ها بودجه نظامی خود را مخفی می كردند و این باعث شده بود تا آمریكا و غربی ها از این كشور در این باره انتقادهای فراوانی داشته باشند.
اما برای اولین بار پس از كش و قوس های بسیار و مخفی نگهداشتن آمار نظامی چین، این كشور بودجه دفاعی خود را برای سال 2017 میلادی 152 میلیارد دلار اعلام كرد.
این رقم بر اساس اعلام وزارت دارایی چین در مقایسه با سال 2016 میلادی هفت درصد رشد نشان می دهد.
البته چینی ها هر بار در مورد بودجه نظامی بسیار بسته عمل كرده اند و حاضر به ذكر جزییات در این باره نشده اند همین مساله باعث شده است تا حساسیت ها نسبت به بودجه بیشتر شود.

** بودجه هر سرباز چینی یك ششم سرباز آمریكایی است
معاون رییس آكادمی امور نظامی چین درباره بودجه دفاعی این كشور معتقد است بالا بودن یا نبودن بودجه دفاعی یك كشور را نباید تنها با یك معیار مطلق سنجید بلكه معیار سنجش آن باید نسبی باشد.
'هه له' گفت: بودجه دفاعی چین 1.26 درصد میزان كل اقتصاد ملی را شامل می‎شود و این در حالی است كه این رقم در اكثر كشورهای جهان 2.4 تا 2.5 درصد و در این میان در آمریكا و روسیه بیش از 3 درصد است.
وی اظهار كرد ناتو از كشورهای عضو درخواست كرده است كه هزینه نظامی نباید پائین‎تر از 2 درصد تولید ناخالص هر یك از اعضا باشد.
معاون رییس آكادمی امور نظامی چین افزود: با وجود آنكه بودجه دفاعی چین در مقام دوم جهان قرار دارد، هزینه هر سرباز چینی 82 هزار دلار است در حالی كه بودجه هر سرباز آمریكایی 510 هزار دلار و هر سرباز ژاپنی 200 هزار دلار است.
او تاكید كرد به علاوه، هزینه دفاعی سرانه چین 118 دلار است كه این رقم در آمریكا 2 هزار و 210 و در روسیه بیش از 300 دلار است از همین رو رشد 8.1 درصد بودجه دفاعی چین در سال جاری میلادی بالا نیست.
نماینده مجلس ملی نمایندگان خلق اظهار كرد افزایش بودجه دفاعی چین عمدتاً برای جبران كمبود هزینه‎های دفاعی در سال‎های گذشته، نوسازی تجهیزات نظامی، بهبود وضعیت زندگی افسران وسربازان و برآورده ساختن نیازهای آموزش نظامی است اصلاحات ارتش نیز به تضمین بخشی از هزینه دفاعی نیازمند است.
وی همچنین تاكید كرد: چین هر اندازه هم كه از نظر نظامی توسعه پیدا كند به دنبال تسلط بر دیگر كشورها نخواهد بود و بودجه دفاعی چین هر اندازه هم كه افزایش پیدا كند با هیچ كشوری وارد رقابت تسلیحاتی نخواهد شد.

** تهدیدات آمریكا و همسایگان
این كشور اكنون در دریای جنوبی با آمریكا شاخ به شاخ شده است و در دریای شرقی با كشور ژاپن دچار منازعات شدید است و در كشورهای دیگر از جیبوتی گرفته تا اقیانوس هند می كوشد تا توان نظامی خود بخصوص در بخش نیروی دریایی را افزایش دهد.
شاید به همین سبب بود كه 'لی كچیانگ' نخست وزیر چین در گزارش خود به اجلاس سالانه كنگره ملی خلق چین به طور گذرا به بودجه اشاره كرد و گفت كه ما به دنبال اصلاحات در ارتش هستیم و البته از نظامیان خود دفاع می كنیم.
وی البته تلاش كرد كه نشان دهد رهبری حزب بر ارتش اولویت دارد و گفت كه تحت رهبری حزب حاكم اصلاحات در ارتش چین ریشه دار و تعمیق خواهد شد.

** كمترین رشد بودجه در سال 2017
ارتش چین در سال گذشته میلادی یك رشد هفت و شش درصدی را در بودجه شاهد بود اما برای نخستین بار از سال 2000 میلادی به این طرف تقریبا شاهد كمترین رشد بودجه در سال 2017 میلادی بوده است.
چین البته همیشه تحت انتقادهای كشورهای غربی و بخصوص آمریكا و اروپا قرار داشته است مبنی بر اینكه در زمینه نظامی فاقد شفافیت كافی است و مشخص نیست دقیقا از این افزایش ها در بودجه برای چه مصارفی استفاده می كند.
به همین سبب به نظر می رسد كه چین تلاش كرده است برای كاستن از حساسیت ها در باره بودجه نظامی خود خیلی روی این مساله در سال جاری میلادی مانور نكند.
برخی بر این باورند كه بسیاری از مقام های بلندپایه ارتش كه می خواهند چین دارای یك قدرت نظامی بالا باشد از این میزان افزایش بودجه رضایت ندارند و آن را كم می دانند اما برای كشورهایی نظیر ژاپن و برخی از اعضای 'آ سه آن' كه درگیر منازعات ارضی با چین در دریاهای شرقی و جنوبی هستند میزان كم افزایش بودجه نظامی چین، خبری خوشایند است و ترجیح می دهند میزان افزایش بودجه كم باشد.
رقم افزایش بودجه نظامی چین برای سال جاری میلادی در هر صورت نشان می دهد كه چین به طور معمول 1.3 درصد از رشد تولید ناخالص داخلی خود را برای ارتش اختصاص داده است.
اما جالب است مشخصا مورد توجه قرار گیرد كه چین در چه زمینه هایی از این بودجه استفاده می كند كه طبیعتا یكی از آنها مربوط به نیروهای ارتش است.

** محل هزینه كرد بودجه نظامی چین كجاست
چینی ها برنامه ای را تنظیم كرده بودند كه بر اساس آن 300 هزار نفر از شمار نیروهای نظامی این كشور كاسته می شد بر این اساس ارتش چین این هدف را محقق كرد و ارتش این كشور اكنون فقط دو میلیون سرباز دارد.
تاریخ نشان می دهد كه چینی ها از سال 1951 میلادی به این طرف هفت بار اقدام به كاهش نیروهای نظامی خود كرده اند شمار نیروهای نظامی چین در آن سال 6 میلیون و 270 هزار نفر بود.
اصلاحاتی كه در ارتش در جریان است باعث تعدیل شماری از افسران و مسئولان ارتش هم شده است چین برای اینكه این افراد از ارتش مرخص شوند باید مزایا و امتیازاتی را در اختیار آنها قرار دهد بازخرید كردن این نیروها به مبالغ كلانی نیاز دارد این 300 هزار نیروی تعدیل شده، باید بودجه ای را برای زندگی آینده خود از دولت دریافت كنند.
روزنامه 'ساوت چاینا' هم پیش بینی كرده است كه دستكم 18 ژنرال و 50 افسر ارشد ارتش از جمله كسانی باشند كه در جریان اصلاحات سال جاری میلادی تعدیل شده اند و این افراد نیز باید امتیازات مالی دریافت كنند.
بخش دیگری از این بودجه هم طبیعتا به مدرن سازی ارتش اختصاص داده خواهد شد چین با كمتر شدن نیروهای فیزیكی، به ساخت و تولید تجهیزات پیشرفته تر و بالا بردن قابلیت های رزمی كشور روی خواهد آورد و برای این منظور به مبالغ كلانی نیاز دارد كه از بودجه اضافی باید به آن تخصیص داده شود.
چین همچنین می خواهد هزاران نیروی نظامی خود را در آینده بتدریج در پایگاه های مختلف از جمله در خارج از كشور آرایش دهد و شاید شمار این افراد به 12 هزار نفر برسد.
از سوی دیگر ارتش این كشو به 200 فروند جنگنده مجهز خواهد شد و ناو دوم هواپیمابر این كشور هم در حال ساخت و آزمایش است طبیعی است كه این بخش ها نیز نصیبی از رشد بودجه نظامی خواهند داشت.
از سوی دیگر چین می خواهد از این پس گارد ملی خود را بجای پلیس مسلح، مامور حفاظت از امنیت داخلی، مبارزه با تروریسم و كمك رسانی به مصیبت دیدگان در بلایای طبیعی كند.
به هر صورت چین با این افزایش بودجه اهداف كلانی را دنبال می كند و می كوشد در كنار حراست از مرزها و تامین امنیت كشور برای برنامه های برون مرزی نیز آماده تر و در عملیات های فرامرزی و رزمی آینده نیز تواناتر باشد و در داخل هم بتواند تحولات ساختاری ارتش را كه شامل كاهش نیروها و جابجایی ارگان های نظامی است مدیریت كند.
آساق**231**1904**1663