وبگاه خبری 'النشره' به نقل از كاربران یمنی در فضای مجازی نوشت: نظامیان اماراتی پنجشنبه گذشته در عملیاتی، در فرودگاه جزیره سقطری در آبهای جنوبی یمن پیاده شدند و نظامیان 'عبدربه منصور هادی' رییس جمهوری مستعفی و فراری این كشور را از فرودگاه فراری دادند.
این خبر در حالی منتشر شد كه پیشتر منابع یمنی از تلاش ابوظبی برای سیطره بر این جزیره منحصر به فرد و راهبردی در غرب اقیانوس هند خبر داده بودند.
روزنامه 'ایندیپندنت' چاپ انگلیس در گزارشی اختصاصی نوشت كه امارات تهدیدی استعماری برای جزیره سقطری یمن كه 'شبیه به بهشت' است، به شمار میرود.
یك مقام دولت مستعفی یمن هم به شبكه 'الجزیره' گفت: نیروهای اماراتی با درخواست دولت برای ترك این جزیره مخالفت كردند و این اقدام آنها در سقطری، 'اقدامی خصمانه' است.
اختلافات میان دولت مستعفی یمن و امارات از یك سال پیش و پس از بركناری 'عیدروس الزبیدی' استاندار 'عدن' كه مورد حمایت ابوظبی است، آغاز شد.
** موقعیت جزیره سقطری
جزایر 'سُقُطرا' یا 'سُقُطری'، مجمعالجزایری است كه در غرب اقیانوس هند، میان دو قاره آسیا و آفریقا و در دهانه 'خلیج عدن' قرار دارد.
برخی معتقدند كه سقطری ریشه 'سانسكریتی' دارد و به معنی 'جزیره شادكامی' و عده ای هم می گویند، نام این جزیره از دو واژه 'سوق' به معنای بازار و 'قوطرا' به معنی 'شیره كندر' گرفته شده است .
مجمعالجزایر سقطری، در برگیرنده جزیرههای مرجانی 'سقطرا، عبدالكوری، سمهه، درسه' و چندین جزیره كوچكتر است كه روی هم رفته 3.625 كیلومتر مربع وسعت دارند.
جزایر سقطری، زیستبومی بسته است، به همین دلیل گونههای جانوری و گیاهی منحصر به فردی دارد. نزدیك به یك سوم جانداران این جزایر، تنها در همانجا یافت میشوند. گونهای درخت كه به 'خون اژدها' مشهور است، در این منطقه فراوان دیده میشود.
این جزیره در دوران باستان برای یونانیان، مصریان و رومیان شناخته شده بود . در 'انجیل' نیز نام این جزایر آورده شده است. مردمان جزیره مدتها پیرو آیین مسیحیت بودند و در قرن شانزدهم اسلام آوردند.
این جزیره حدود 50 هزار سكنه دارد . آنچه از گذشته آنها را به سكونت در این جزیره تشویق كرده، ماده ای به نام 'صَبـِر' و 'خون سیاوشان' بود. این ماده، صمغ درختی بود كه جز در این جزیره در جای دیگر نمیروید.
در سال 1886 جزایر سُقُطری به اشغال بریتانیا درآمد. بریتانیا از این جزیره به عنوان یك پایگاه دریایی استفاده میكرد كه پس از استقلال دولت یمن جنوبی به این كشور واگذار شد.
طی سه سالی كه از جنگ ائتلاف به سركردگی عربستان علیه یمن می گذرد، اخبار جسته و گریخته ای از تلاش امارات برای به دست گرفتن اداره این جزیره منتشر شد كه هر بار با تكذیب ائتلاف روبرو شد .
در همان زمان كاربران عرب در فضای مجازی تصاویری را منتشر و اعلام كردند كه اماراتی ها درخت های كمیاب خون اژدها را ربوده و به این كشور منتقل می كنند.
در این زمینه 'تركی الشهلوب' یكی از كاربران منتقد دولت عربستان در صفحه توییتر خود نوشت: امارات در پوشش بازگرداندن دولت قانونی یمن در حال سرقت فرهنگ ، تمدن و ثروت های ملی یمن از جمله درختان و پرندگان كمیاب و سنگ های قیمتی جزیره سقطری است .
** توسعه طلبی در كنار اهداف سیاسی
پس از عربستان، امارات بیشترین مشاركت را در جنگ علیه مردم یمن داشته است . امارات از نظر سیاسی قصد دارد مانع از تقویت نقش، نفوذ و جایگاه 'انصارالله' در ساختار قدرت یمن شود.
در كنار اهداف سیاسی، این امیرنشین با اشغال بخش هایی از خاك یمن برای تقویت حضور خود در این كشور تلاش می كند. امارات در این راستا تمركز خود را متوجه مناطق جنوبی یمن كرده، تا حدی كه اقدامات این كشور در عدن صدای رییس جمهوری مستعفی یمن را هم در آورده است .
رسانه های یمنی وابسته به منصور هادی در فوریه 2017 اعلام كردند كه امارات مانع فرود هواپیمای حامل عبدربه منصور هادی در فرودگاه عدن شد و این كشور عملیات تمرد فرماندهان هادی در این شهر را رهبری می كند.
امارات در ماه های گذشته هم با ایجاد تشكل سیاسی موسوم به 'اعلامیه تاریخی عدن' و تعیین عیدروس الزبیدی، استاندار سابق عدن به عنوان رهبر این تشكل، با منصور هادی دچار اختلاف شده بود، زیرا رئیس جمهوری مستعفی یمن، الزبیدی را از سمت استاندار عدن بركنار كرده بود.
امارات در همین راستا، ضمن اینكه تلاش می كند وجهه خوبی از خود در میان مردم و قبایل مناطق جنوبی یمن ایجاد كند، در عین حال مناطق راهبردی نظیر مناطق نفت خیز این كشور را اشغال كرده است.
امارات ضمن اینكه حدود 1500 نیروی نظامی در یمن دارد، از داخل این كشور نیز نیرو جذب می كند.
ابوظبی با صرف هزینه های زیاد، بخشی از نیروی انسانی در مناطق جنوبی یمن را جذب كرده، آموزش می دهد و از این نیروها برای اهداف ارضی خود در یمن بهره می گیرد.
برای مثال، امارات با استفاده از سه هزار نظامی مزدور دو شهرك 'عزان' و 'حبان' در منطقه 'شبوه' در جنوب شرق یمن را اشغال كرده و بر منابع نفت و گاز این منطقه مسلط شده است.
امارات علاوه بر جزیره سقطری، سه جزیره درسه، سمحه و عبدالكوری و دو جزیره صخرهای دیگر كه در ساحل اقیانوس هند در نزدیكی خلیج عدن قرار دارند را اشغال كرده است.
حاكمان ابوظبی برای اینكه این جزایر را با كمترین دردسر اشغال كنند، ضمن اینكه به مردم این جزایر تابیعت اماراتی داده، كمك های مالی فراوانی به شیوخ قبایل در این جزایر كرده اند.
** سیاست مقابله با رقبای بالقوه
امارات در نتیجه كاهش ثروتهای طبیعی خود اعم از نفت و گاز، به شكل عمده به الگوی اقتصادی مبتنی برسرمایهگذاری در زیرساختها مانند بنادر بزرگ، فرودگاهها، ترانزیت، گردشگری، خدمات مالی و مستغلات تكیه كرده است.
این كشور استراتژی سلطه بر هر بندری را كه ظرفیت رقابت با بنادر امارات را در زمینه تردد دریایی و ترانزیت داشته باشد، دنبال میكند و با سرمایهگذاری در آن بندر و واگذار كردن مدیریت آن به شركت 'بنادر جهانی دبی' یا از طریق مانعتراشی در فعالیت آن بندر و كاهش نقش آن، از تبدیل شدن آن به رقیب جلوگیری میكند.
به همین منظور این كشور طی سال های اخیر قراردادهایی با كشورهای آفریقایی و استفاده از بنادر آنها منعقد كرد. هر چند طی ماههای اخیر در رقابت با تلاش های قطر، ناكام مانده است .
دولت 'جیبوتی' 24 فوریه (5 اسفند) قرارداد خود با شركت بنادر دبی را كه به موجب آن اداره بندر 'دورالی' به این شركت سپرده شده بود، لغو كرد.
دولت فدرال سومالی هم قرارداد همكاری با اداره بنادر امارات موسوم به 'بربره' را به هم زد و امارات را به نقض قوانین بین المللی متهم كرد. روابط سومالی و امارات بویژه پس از رسوایی كشف 10 میلیون دلار پول نقد در یكی از هواپیماهای مسافربری امارات ، متشنج شد و موجب قطع روابط نظامی میان دو كشور هم شد.
از سوی دیگر سودان اخیرا قرارداد 4 میلیارد دلاری بازسازی جزیره 'سواكن' را با كشور قطر به امضا رسانده است . طرح بازسازی این بندر بسیار بزرگ ارزیابی شده است . ایجاد منطقه آزاد و دو بندرگاه ویژه پهلوگیری كشتی های نسل پنجم صد هزار تنی بخشی از این طرح است.
دولت سودان همچنین با بهانه كردن نارضایتی مردم به ائتلاف عربی، اعلام كرده كه از ماه ژوئن سرباز به یمن اعزام نخواهد كرد. تاكنون در جنگ سه ساله یمن دهها تن از سربازان سودانی جان خود را از دست داده اند.
به نظر می رسد ناكامی های امارات در آفریقا باعث شده تا ابوظبی برای در اختیار گرفتن مجمع الجزایر سقطری در جنوب یمن تردیدی به خود راه ندهد هر چند ممكن است این اقدام به برخورد با عربستان منجر شود كه خود را رهبر ائتلافی می داند كه جنگ با یمن را آغاز كرده است.
ناظران امور منطقه، اقدام امارات در اشغال جزایر سقطری به خصوص بعد از اعزام هیات حقیقت یاب سعودی به این جزیره را تلاقی منافع ریاض و ابوظبی در یمن ارزیابی و پیش بینی می كنند كه این اقدام، اختلافات در میان ائتلاف خود خوانده عربی در یمن را عمیق تر از گذشته كند.
به نظر می رسد این احتمال هم از چشم امارات دور نمانده، چرا كه 'انور قرقاش' وزیر مشاور در امور خارجی امارات در توئیتی تلاش كرد، اقدام اشغالگرانه نظامیان اماراتی را توجیه كند. او نوشت : برخی قصد دارند حضور نظامیان اماراتی در سقطری را اختلاف میان عربستان و امارات معنی كنند، در حالیكه ما روابط تاریخی با سقطری و ساكنان آن داریم و كمك های ما تنها برای امنیت بیشتر، آموزش و معیشت بهتر آنها است.
وزیر اماراتی در حالی از روابط تاریخی با سقطری سخن به میان آورده كه تاریخ تشكیل امارات به كمتر از 50 سال می رسد.
خاورم**1508**1651
دوحه - ایرنا - لشكركشی امارات به جزیره 'سقطری' یمن و اشغال فرودگاه و بندر این جزیره در غرب اقیانوس هند، نیات ابوظبی برای تسلط بر آبهای منطقه ای و تاثیرگذاری در تحولات آینده یمن را آشكار كرد.