به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، صلح و آرامش در جهان مستلزم وجود قوانین و حقوق منصفانه بین المللی و مهمتر از آن، حركت بازیگران جهانی بر محور این قوانین است. در حالی كه برخی كشورها با تكیه بر قدرت خود، هنجارها و قوانین بین المللی را نادیده انگاشته و در صورت صلاحدید به اقدامات دلبخواهانه دست می زنند. این موضوع پس از روی كار آمدن «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری تازه كار این كشور بیش از هر دوره ای برجسته است.
در این یكسال و چند ماه كه از عمر دولت ترامپ می گذرد، او نشان داده كه اعتقادی به قوانین و سازوكارهای نهفته در سازمان های موثر بین المللی ندارد. ترامپ طبق روحیه تاجر مآبانه خود تا جایی به توافقات پذیرفته شده احترام می گذارد كه برای دولت او از لحاظ اقتصادی ثمربخش باشد. درغیراین صورت عدم همراهی با توافقات بین المللی و خروج این كشور از آنها امری طبیعی است؛ موضوعی كه در این مدت بارها اتفاق افتاده است.
برجام یكی از این توافقاتی است كه با وجود پشتوانه محكم با بی مهری رئیس جمهوری آمریكا مواجه شده و وی از هر فرصتی برای ناكام گذاشتن آن استفاده می كند. با وجود آنكه مقامات این كشور در دولت قبل ، تعهداتی را در متن برجام پذیرفته اند اما ترامپ تا كنون بندهای مختلف این توافق را آشكارا نقض كرده كه بندهای 26، 28 و 29 از آن جمله به شمار می روند.
برخی بر این باورند كه در عمل تاكنون هم آمریكا عضوی از برجام نبوده كه اینك قصد خروج از این توافق را داشته باشد.
نقض عهد در اجرای برجام و نادیده انگاری قوانین بین المللی تنها یك مورد از اقدامات رئیس جمهوری این كشور است و در این مدت شاهد موارد زیادی از این دست بوده ایم كه از آن جمله می توان به خروج آمریكا از پیمان جهانی مهاجرت و همچنین سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی سازمان ملل متحد (یونسكو) اشاره كرد. رئیس دولت این كشور پیمان اقلیمی پاریس را كه تمام جهان در آن عضویت داوطلبانه دارند، نادیده گرفت و از آن خارج شد. انتقاد به سازمان پیمان آتلانتیك شمالی (ناتو) و تجدیدنظر طلبی در آن نیز از دیگر مواردی است كه نشان می دهد همپیمانان دیرینه آمریكا هم از گزند تصمیمات ترامپ در امان نیستند.
نكته جالب توجه دیگر اینكه ترامپ خود را برای توجیه منطقی و جلب نظر دیگر بازیگران بین المللی به زحمت نینداخته و تلاشی برای پنهان نگهداشتن پیمان شكنی های خود به خرج می دهد. این در حالی است كه دولت های قبل در ظاهر قضیه هم كه شده خود را مقید به سازمان ها و اصول پذیرفته شده بین المللی نشان می دادند.
قدمت زیاده خواهی و تعهد گریزی آمریكا بیش از هر دوره ای به میانه قرن بیستم و جنگ جهانی دوم برمی گردد كه ایالات متحده از لاك انزوا خارج و به استعمارگری متوسل شد. در سال آخر این جنگ خانمانسوز بود كه آمریكا با بمباران اتمی هیروشیما و ناكازاكی دو شهر بزرگ ژاپن بزرگترین نقض قانون بین الملل و حقوق انسانی را مرتكب شد؛ رخدادی كه در جهان بی سابقه بوده و حمله اتمی به عنوان لكه ای سیاه تنها در پرونده ایالات متحده ثبت شده است.
پس از آن به تدریج بر ویژگی های سلطه طلبی و خودمحوری آمریكا افزوده شد تا جایی كه در آغاز هزاره سوم با حمله به دو كشور آسیایی (افغانستان و عراق)، آغازگر بحرانی در این قاره پهناور بود كه تا به امروز نیز متوقف نشده است. ضمن این كه نه تنها وعده مقابله با تروریسم و ایجاد صلح و ثبات در این كشورها و مناطق پیرامونی تحقق نیافت كه هر روز كلاف در هم تنیده تنش ها پیچیده تر می شود.
از منظر دیگری نیز می شود به تبعات تعهدگریزی آمریكا نگریست و آن بی اعتمادی جهان به مذاكره و توافق با این كشور است؛ موضوعی كه در مورد توافق احتمالی آمریكا با كره شمالی خود را نشان داده است. پیونگ یانگ كه سال ها پیش با پیمان شكنی آمریكا مواجه شد، حال كه مجددا آماده مذاكره با مقامات آمریكایی برای حل و فصل اختلاف هسته ای است به كاخ سفید با دیده تردید و بی اعتمادی می نگرد.
بنابراین رفتار برجام ستیزانه آمریكا به عنوان عضوی از اعضای این توافق بیش از پیش به نگرانی سران پیونگ یانگ دامن زده است. در همین زمینه «سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه چند ماه پیش اظهار كرد كه مقامات كره شمالی بارها با عنایت به احتمال خروج آمریكا از برجام به ما گفته اند كه نیازمند تضمین های امنیتی هستند.
برجام گریزی آمریكا افزون بر افزایش بی اعتمادی در مناسبات بین المللی، خطر دیگری را نیز متوجه جهان می كند كه آن فرو ریختن قبح قانون شكنی و تبدیل شدن آن به یك بدعت است. بی تردید بی اعتنایی به توافقی كه از مدیر كل آژانس بین المللی انرژی اتمی و دبیر كل سازمان ملل گرفته تا قدرت های اروپایی و آسیایی، حامی آن هستند، نه تنها به بی اعتباری آمریكا می انجامد كه جایگاه سازمان های مهم بین المللی را زیر سوال می برد.
پژوهشم**9242**1601**
ایرنا پژوهش، كانالی برای انعكاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و پژوهش های خبری ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearch همراه شوید.
تهران- ایرنا- پرونده سیاه آمریكا در عهدشكنی و نقض آشكار قوانین بین المللی بر كمتر كسی پوشیده است و تلاش رئیس جمهوری این كشور برای خروج از برجام بر حجم این پرونده می افزاید، ضمن این كه بدعتی برای نقض قوانین و كنوانسیون های بین المللی خواهد بود.
