حزب 'ائتلاف امید' به رهبری ماهاتیر محمد در انتخاباتی كه چهارشنبه گذشته 19 اردیبهشت برای پارلمان حزبی مالزی برگزار شد، توانست با كسب 122 كرسی از 222 كرسی، پیروز قاطع انتخابات عمومی پارلمانی این كشور شود و رقیب خود عبدالرزاق را كه مورد حمایت قدرت های خارجی به ویژه آمریكا، عربستان سعودی و حتی رژیم صهیونیستی قرار داشت به راحتی كنار بزند و عنوان پیرترین نخست وزیر جهان را از آنِ خود كند.
البته حزب عبدالرزاق به نام ائتلاف حاكم موسوم به 'باریسان نشنال' كه او نخست وزیر چند سال اخیر آن بوده است، هم توانست 79 كرسی پارلمان حزبی كشور را از آنِ خود كند، حزب مستقل پاس به رهبری عبدالهادی آونگ 18 كرسی و سایر احزاب نیز 12 كرسی را به خود اختصاص دادند، بنابراین حزب ماهاتیر محمد این بار به حد نصابی رسید كه آن را قادر ساخت دولت جدید تشكیل دهد.
منابع خبری از حضور بیش از 50 درصدی واجدین شرایط در این انتخابات كه بیش از نیمی از جمعیت 31 میلیونی این كشور را شامل می شود خبر داده و اعلام كرده‌اند كه بیش از 15 میلیون نفر در این انتخابات شركت كرده‌اند.
ماهاتیر محمد این بار نه از كوالالامپور و یا پوتراجایا پایتخت، بلكه لنكاوی را برای اعلام رسمی نامزدی خود در انتخابات، برگزید جایی كه او توسعه زیادی را برای آن به ارمغان آورد.
در هر حال حزب 'امید' ماهاتیر محمد 92 ساله كه پس از سال‌ها بازنشستگی به صحنه سیاست بازگشت، با كسب این اكثریت پارلمانی به حاكمیت 62 سالۀ حزب حاكم كه زمانی خود نیز عضو آن بود پایان داد.
ماهاتیر یا 'تون محمد' (تون عنوان مقامات ارشد سیاسی در این كشور است) بعد از این پیروزی بلافاصله خواستار تشكیل دولت جدید به نخست وزیری خودش شد، اما نجیب رزاق پس از تعلل قابل توجه در اعلام پیروزی رقیب سرانجام با قبول این پیروزی، در واكنش به این اظهارات او گفت كه پادشاه این كشور باید در باره اینكه در آینده چه كسی ریاست این دولت را به عهده داشته باشد تصمیم بگیرد، چون هیچ یك از احزاب نتوانستند اكثریت قاطع را در این انتخابات به دست آوردند.
در هر حال، ماهاتیر محمد بعد از این پیروزی و بازگشت به قدرت بعد از 15 سال و نیز تشكیل دولت برای یك دوره 5 ساله، در نخستین روز كاری اش پس از مراسم تحلیف در حضور پادشاه این كشور، دو روز تعطیلی رسمی را در سرتاسر كشور اعلام كرد.
ناظران سیاست مالزی دلیل اعلام این دو روز تعطیلی از سوی او را نشانه هوشیاری و تیزبینی او می دانند، چرا كه او با علم به این میزان فساد اقتصادی و سیاسی جامعه این تصمیم را گرفت و اراده او برای اصلاح وضع بود كه او را بار دیگر در چشم هموطنانش عزیز كرد.
یعنی اینكه نخست وزیر جدید با علم به همین موضوع مهم ملی، این دو روز را تعطیل رسمی اعلام كرد تا در این مدت كه همه ادارات دولتی، بانك‌ها، بازار بورس و نهادهای مالی تعطیل است، مفسدین سیاسی و اقتصادی بازنده انتخابات نتوانند فرصتی برای از بین بردن شواهد جرم خود و یا خارج ساختن دزدی‌های میلیونی‌شان پیدا كنند و در نتیجه زمینه برای پیگیری به حساب های آن برای ملت و دولت برآمده از اراده این ملت فراهم باشد.
البته دكتر ماهاتیر محمد طی سال‌های 1981 تا 2003 نیز سِمت نخست‌وزیری در مالزی را به عهده داشت و در واقع این كشور در دوران نخست‌وزیری او بود كه شاهد شكوفایی اقتصادی گسترده و در واقع توسعه متوازن شد به‌طوری كه به همین دلیل از وی به‌عنوان 'پدر مالزی مدرن' یاد می‌شود.
او كه بین سال‌های 1981 تا 2003 نخست‌وزیر مالزی بوده، نقش مهمی در حركت نوسازی این كشور داشته و وضعیت این كشور را می‌توان به پیش و پس از نخست‌وزیری او تقسیم كرد. چرا كه خود دولت مالزی مدعی است كه فقر در زمان ماهاتیر از 50 درصد به 6 درصد كاهش یافته بود.
تاثیر شخصیت معنوی و اخلاقی ماهاتیر محمد در جامعه مالزی به قدری اهمیت یافته است كه شهروندان این كشور از میان این همه سیاست مدار جوان كشور، این بار فقط به او اعتماد كردند و بار دیگر سكان اصلی قدرت كشور را به او سپردند.
این سیاست مدار پیر كه پیشتر بازنشسته شده بود، این بار زمانی شور جوانی و حضور مجدد را در سر پروراند كه انتقادهای عمومی از گسترش فساد در میان هیات حاكمه به اوج رسید و لذا تصمیم گرفت با خروج از حزب حاكم، بار دیگر رهبری یك ائتلاف مخالف دولت را بر عهده بگیرد.
ماهاتیرمحمد كه نام اصلی او 'تون ماهاتیربن محمد' یا 'دكترام' است، با مشاهده انحرافات در حزب حاكم به واسطه گسترش فساد مالی در آن مستقیما به انتقاد از نجیب رزاق، نخست وزیر پرداخته و خواستار كناره گیری او از قدرت شده بود.
البته رزاق در همان زمان در یك كنفرانس خبری گفته بود كه حاضر به كناره‌گیری از قدرت نیست، چون در آن صورت احتمالا به زندان خواهد افتاد.
در هر حال، او از جمله شخصیت های سیاسی جهان است كه مدارج قدرت را به تدریج در كشورش طی كرد و در سال 1974 با رسیدن به پست وزارت آموزش این كشور در جنوب شرق آسیا سعی كرد قرائت خاصی از اسلام را با تكیه بر ارزش های مالایی گسترش دهد.
او دو سال بعد در 1976 به مقام معاونت نجیب الرزاق، نخست وزیر وقت رسید و 5 سال در 1981 (1360) نخست وزیر این كشور شد و ریاست حزب آمنو را به عهده گرفت.
صرف نظر از اینكه ماهاتیر محمد كه بود و چه كرد، باید گفت كه پیروزی امروز او در انتخابات و حضور مجددش در بالاترین جایگاه قدرت سیاسی این كشور حاصل انتقادهای جامعه مالزی از سیاست داخلی و خارجی نخست وزیر و همراهی محمد با مردم كشورش است.
انتقادهایی كه ریشه در بروز یك انحراف در سیاست های حزب حاكم و گرایش آن به سمت آمریكا، عربستان سعودی و حتی رژیم صهیونیستی دارد، به همین دلیل هم هست كه برخی تحلیلگران این پیروزی او را به منزله شكست تازه ای برای سیاست عربستان و حتی آمریكا در جنوب آسیا و به ویژه مالزی می دانند.
چون محبوبیت نجیب الرزاق (یا تون رزاق) از سال 2015 و در جریان افشاء یك پرونده سوء استفاده مالی چندین میلیارد دلاری رو به كاهش نهاد، یعنی از زمانی كه رفت و آمد او به عربستان بیشتر شد و از این پس بود كه به دلیل فساد مالی و دریافت پول از ریاض در انتخابات سال 2013، مورد بازجویی قرار گرفت.
اسناد و مدارك سیاسی مبارزات انتخابات سال 2013 در این كشور نشان داد كه او در دو معامله بزرگ، در دو سند بانكی جداگانه یكبار مبلغ 620 میلیون دلار و سپس مبلغ 61 میلیون دلار در حساب بانكی خود پول دریافت كرده بود كه بعدها مشخص شد این دو مبلغ از منبع سعودی بوده است.
اگرچه نجیب الرزاق ابتدا از واریزی چنین مبالغی به حساب شخصی اش طفره رفت، اما بعدها او آنها را هدیه آل سعود به خود نامید و اتهام گرفتن رشوه را رد كرده بود.
همین رسوایی مالی و در واقع سیاسی ناشی از افزایش همكاری مالزی با عربستان و افشا شدن نقش ریاض در حمایت از نفوذ افراط‌گرایان در هیات حاكمه این كشور بود كه موجب خشم مردم، اندیشمندان سیاسی و احزاب مخالف از او شد و آنها با برگزاری چند تظاهرات بسیار گسترده اعتراض و مخالفت خود را از سیاست های حزب حاكم اعلام كردند.
در ادامه این روند، در سال 2017 نیز بعد از سفر چهار روزه ملك سلمان پادشاه عربستان به كوالالامپور، این دو كشور در یك بیانیه مشترك بطور هدفمند ادعاهایی علیه ایران مطرح كرده و دولت مالزی در كنار عربستان، ایران را به دخالت در امور دیگر كشورها متهم كرد.
به اعتقاد بسیاری از كارشناسان، اعراب و در راس آنها عربستان سعودی طی سال های اخیر به غیر از فعالیت های سیاسی و اقتصادی در مالزی، تلاش زیادی به خرج داده اند تا به بهانه ترویج (قرائت خاصی از) اسلام، فرهنگ كشورهای عربی را در این كشور و كشورهای جنوب و جنوب شرق آسیا تبلیغ كنند، تبلیغاتی كه موجب گرویدن بسیاری از رهبران دینی این منطقه از جهان به سلفی گری عربستان سعودی شده و آنها حتی این مشی سیاسی را به پیروان خود نیز منتقل كردند، شاهد این ادعا حضور آمار قابل توجهی از شهروندان این كشورها در كنار تروریست های داعش در سوریه و عراق است.
نجیب الرزاق حتی به تدریج می رفت پوشش مالایی این كشور را نیز به سمت پوشش عربی ببرد، چرا كه او در طول 5 سال از نخست وزیری است 7 بار به ریاض سفر كرده بود.
در هرحال رسوایی حاصل از فساد نخست وزیر مالزی به جایی رسید كه حتی دولت آمریكا نیز برای ضبط دارایی‌های نزدیكان نجیب رزاق وارد عمل شد.
اگرچه نخست وزیر بارها سعی كرده بود اتهام فساد را رد كرده و حتی ماهاتیر محمد را متهم به جنجال آفرینی علیه خود كند، اما كوس رسوایی او به حدی صدا كرد كه حتی عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان در همان سال در گفت وگو با روزنامه نگاران مالزیایی در استانبول اعتراف كرده بود كه مبلغ 681 میلیون دلار كه دولت سعودی به نجیب رزاق پرداخته 'هدیه محض' بوده و در مقابل آن، توقعی هم نمی رفته است.
دولت مالزی نیز بعد از آن اعلام كرد كه این پول برای كمك به مبارزه نخست وزیر این كشور علیه افراط گرایی در اختیار او قرار داده شده بود.
ادامه این روند به جایی رسید كه ماهاتیر محمد در سال 2016 تصمیم گرفت برای مقابله با فساد در حزب حاكم، حزب خود را با نام «حزب بومی متحد مالزی» تأسیس كرده و با تدوین 'اعلامیه شهروندی' همراه با شماری از سیاستمداران مخالف، خواستار كناره‌گیری رزاق شد.
در ماه فوریه سال گذشته بود كه یك روزنامه آمریكایی به نقل از وزیر خارجه سعودی گزارش كرد كه این پول 'برای سرمایه گذاری در یك طرح در مالزی' به نخست وزیر پرداخت شده و از تایید اینكه این پرداخت به منزله 'هدیه' بوده است خودداری ورزید.
ادامه این پرونده رسوایی مالی و سیاسی به جایی رسید كه اوایل سال جاری میلادی، دادستان كل مالزی در اطلاعیه‌ای، نجیب رزاق را از هرگونه اتهام تخلف یا فساد مالی در ارتباط با دریافت این مبلغ از خانواده سلطنتی سعودی مبرا دانست و گفت كه در این ارتباط، جرمی صورت نگرفته است.
البته این تصمیم موجب خشم بیشتر جامعه از نخست وزیر شد، چون جامعه آن را نپذیرفت و طی ماه های گذشته احزاب مخالف ادله دستگاه قضایی را ناكافی خوانده و خواستار انجام تحقیقات بیشتر در این خصوص شدند.
در هر حال ادامه روند سیاسی و اجتماعی در مالزی به عنوان یكی از كشورهای توسعه یافته و یا درحال توسعه جهان، سرانجام به نقطه ای رسید كه مردم این كشور بعد از 15 سال باردیگر اراده كردند رهبری جامعه چند قومی خود را به ماهاتیر محمد بسپارند، سیاستمداری كه دارای پیشینه سیاسی و فكری خاص و از ویژگی های شخصیتی خاص تر برخوردار است و در گذر زمان می رود جزو شخصیت های بزرگ تاریخ بشری شود.
** ویژگی فردی و فكری ماهاتیر محمد
اگرچه خود ماهاتیر محمد در دوره نخست وزیری اش با برخی انتقادها در خصوص برخورد با مخالفان دولت و سركوب آزادی‌های مواجه بود، اما به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران اجتماعی و سیاسی جهان، فقط او می توانست با اتخاذ یك سیاست 'دیكتاتوری نرم' جامعه نامتوازن سیاسی، اقتصادی با قومیت های متضاد آن عصر را به یك جامعه توسعه یافته و مدرن بدل كند.
جامعه قومی كه حدود 60 تا 65 درصد آن را مالایی تباران، حدود 24 درصد نژاد چینی، حدود 7 درصد هندی ها و مابقی را سایراقوام تشكیل می دهند.
ناگفته نماند كه خود مهاتیر نیز از استفاده از عنوان دیكتاتور بر خود ابایی ندارد چرا كه او خودش در كتابش می نویسد: 'من تنها دیكتاتور تاریخ هستم كه پس از كناره گیری از قدرت نه به زندان رفت و نه اعدام شد'.
هم او بود كه با وجود عضویت در حزب حاكم و تصدی پست نخست وزیری كشور، در سال 2003 با ترك این حزب و استعفای داوطلبانه این بالاترین پست، همچون نلسون ماندلا رهبر نهضت ضدتبعیض نژادی جهان و اولین رئیس جمهوری بعد پیروزی انقلاب ضد آپارتاید آفریقای جنوبی، صرفا به قدرت نچسبید و به اختیار از آن كناره گرفت و اعلام كرد: 'پیوند با حزبی كه حامی فساد تلقی می‌شود شرم‌آور است'.
پس نمی توان از او به عنوان رهبر خودكامه ای یاد كرد كه فقط به قدرت می اندیشید، چون 'كناره گیری اختیاری از قدرت' از اصل 'خودكامگی' به دور است و تصمیم او برای بازگشت مجدد به قدرت را نیز می توان به منزله احساس مسئولیت برای جلوگیری از انحراف در اصول تضمین كننده منافع ملی كشورش ارزیابی كرد.
وی این بار نیز بلافاصله بعد از اعلام پیروزی حزبش، سعی كرد با تاسی از سبك رهبری 'نلسون ماندلا' و حتی همچون 'مهاتما گاندی' رهبر انقلاب بدون خشونت هند، در نخستین گفت وگوی خبری به ویژه بعد آن همه بی مهری از سوی حزب حاكم اعلام كند كه 'ما در پی انتقام نیستیم، بلكه ما می‌خواهیم حاكمیت قانون را بازگردانیم'.
او زیركانه می داند كه برخورد انقلابی و قهر آمیز با شخصیت های سیاسی كه همچنان همه نهادهای قدرت اقتصادی و حتی سیاسی را در اختیار دارند، نتیجه ای جز از بین رفتن شالوده اصلی ساختار قدرت در كشور نخواهد بود، لذا ترجیح می دهد با شناسایی كلونی های فساد سیاسی و اقتصادی، برای یك برخورد تدریجی با آنها و نیز اصلاح امور قیام كند.
وی كه اندیشمندان علوم سیاسی و اجتماعی و حتی بسیاری از سیاستمداران جهان از او به عنوان معمار سبك خاصی از مدیریت اسلامی مدرن در جهان نام می برند، زمانی عضو هسته مركزی بسیاری از تشكل های دانشجویی مسلمان در آمریكا بود كه بسیاری از دولتمردان برجسته كشورای اسلامی جهان از جمله انور ابراهیم معاون سابق وی در حزب حاكم مالزی، ابراهیم یزدی وزیرخارجه دولت موقت ایران، رجب طیب اردوغان رئیس جمهور تركیه، حسن الترابی سیاستمدار پیر سودان، عزالدین عراقی از فعالان كردستان عراق عضو آن بودند.
هم او بود كه به راحتی توانسته بود در بحران اقتصادی سال 1997 در جنوب و شرق آسیا بدون پیروی از 4 ببر آسیایی دیگر (چین، هند، اندونزی، كره جنوبی) كه از طرح توسعه صندق بین المللی پول و بانك جهانی تبعیت كرده بودند، به طرح غربی ها پشت پا زد و با تكیه بر الگوی اقتصاد اسلامی خاص خودش برخلاف آن 4 كشور با موفقیت از آن بحران نجات داد.
تاثیر ماهاتیر محمد از اندیشه سیاسی اسلام و رویكرد مثبت و دمكراتیك او به ارزش های ایرانی و به ریشه های انقلاب اسلامی ایران به قدری است كه زمانی 'محمد سید جمیل جعفر' معاون وقت خبر خبرگزاری برنامای مالزی در اجلاس كشورهای عضو جنبش عدم تعهد در كوالالامپور به ایرنا گفته بود كه ماهاتیر محمد بعد از تكمیل نسبی پروژه توسعه متوازن جامعه مالزی، با تلفیق ارزش های دینی و مدیریت سبك ژاپنی اعلام كرده بود كه استاد و مراد زندگی اش دكتر محمد اقبال لاهوری، پدر ایده بازسازی اندیشه دینی و مرحوم دكتر علی شریعتی، متفكر مسلمان ایرانی بوده اند.
ماهاتیر محمد پیش از این سفرهای زیادی به ایران انجام داده بود و همواره از ایران به عنوان 'پیش گام تمدن بشری' نام برده است،همانگونه كه اقبال لاهوری نیز همواره آرزو می كرد ای كاش تهران 'ژنو (نیویورك امروزی) جهان اسلام' شود.
وی در سخنرانی مشهور خود در سال 2005 در ایران گفته بود: 'ایران یكی از پیشگامان تمدن بشری بوده است كه مالزی در مقایسه با آن هیچ است، اما ما توانستیم بسیار سریع پیشرفت كنیم'.
ناگفته نماند كه ماهاتیر محمد، در سال 1361 بعد از طی مراحل قدرت سیاسی در كشور و تكیه زدن به بالاترین جایگاه سیاسی یعنی نخست وزیری در مالزی، سعی كرد نظریه سیاسی و اجتماعی برآمده از ارزش های دینی خود را بیشتر به رخ جامعه بكشد و در همان سال نخستین كنفرانس 'توسعه در اسلام' را برگزار كرد تا كمیته های مختلف آن اعم از حقوق، اقتصاد، آموزش، علوم و فناوری بتوانند نتیجه تحقیقات دینی خود را در دولت جدید اش اجرایی كنند.
در واقع او یك نهضت احیاگری ارزش های اسلامی را در كشورش راه اندازی كرد و بررسی آثار زیربنایی مطرح در آن كنفرانس نشان داد كه او از آثار متفكرین مسلمانی همچون علامه اقبال لاهوری، علی شریعتی و مرتضی مطهری، ابو العلا مودودی، ابوالحسن علی الندوی، سید محمد قطب، علامه نائینی، سیدجمال الدین فارسی (افغانی)، شیخ محمد عبدو برای پی ریزی دستگاه سیاسی و اجتماعی جامعه خود بیشترین بهره را ببرد و با تلفیق آنها با مدیریت سبك ژاپنی (از دانشگاه اوزاكا) بتواند توسعه متوازنی كه مورد توجه همه قرار گرفته این برای هم وطنانش به ارمغان بیاورد.
گزارش از:علی نصیری
آساق**1378**1663
تهران – ایرنا - با شكست 'نجیب عبدالرزاق' نخست وزیر مالزی در انتخابات هفته گذشته، سكان سیاست این كشور از دست او و هم حزبی هایش خارج شد و با پیروزی 'حزب بومی متحد' (ائتلاف امید) به رهبری ماهاتیر محمد، بار دیگر در اختیار فردی قرار گرفت كه به معمار مالزی نوین معروف است.
